درمان خانگی سروما

سروما به تجمع مایع ایجاد شده به دلیل برداشته شدن بافت پس از جراحی یا آسیب اشاره دارد؛ عوامل خطر – علت و درمان خانگی این وضعیت را بخوانید.

 

به مایع تجمع یافته در قسمتی از بدن که بافت آن برداشته شده، سروما (Seroma) می گویند. سروما اغلب پس از عمل جراحی ایجاد شده اما برخی آسیب ها نیز می توانند منجر به ایجاد آن شوند.

بسیاری از موارد سروما بدون خطر بوده و پزشک عدم درمان و طی شدن روند طبیعی بهبودی را توصیه می کند. سروما ارتباطی با سلول های سرطانی نداشته و معمولا نگران کننده نیستند.

با این حال آنها می توانند باعث ایجاد ناراحتی و افزایش نیاز به بستری پس از جراحی شوند.

بر اساس یک مطالعه دارای 150 شرکت‌ کننده، % از بیماران پس از جراحی سینه دچار سروما شدند. بر اساس یک مطالعه دیگر 20% از شرکت کنندگان حاوی برخی سروماهایی بودن که وجود آن ماه پس از جراحی در سی تی اسکن مشخص شد.

در این مقاله سروما، علت، عوامل خطر و روش های درمان پزشکی و خانگی آن بررسی می شود.

 

همچنین بخوانید:

سرطان پستان (کلیک)

 

علت سروما

دقیقا مشخص نیست که سروما به علتی ایجاد می شود. با این حال جالب است بدانید که ایجاد این وضعیت در سینه افراد تحت عمل جراحی برای درمان سرطان سینه، رایج است.

سایر علت ها و عوامل دخیل در ایجاد سروما شامل موارد زیر هستند:

• جراحی پلاستیک یا زیبایی
• ایمپلنت سینه
• کوچک کردن سینه
• جراحی ترمیمی پلاستیک
• بیوپسی سینه

در واقع سروما به علت پاسخ بدن به فضای مرده داخل بافتیکه قبل از جراحی به چیزی متصل بوده، ایجاد می شود.

طبق گفته جراحان احتمالا سروما پس از عمل جراحی یا ایجاد هر گونه شکستگی یا ترک خوردگی پوستی، رخ می دهد.

 

همچنین بخوانید:

نمونه برداری (بیوپسی) سینه : اهداف و خطرات (کلیک)

 

چگونگی ایجاد سروما

اکثر موارد سروما پس از گذشت 7 تا 10 روز پس از جراحی و پس از برداشتن لوله‌ های زهکشی ایجاد می شوند. نواحی از بدن که تحت عمل جراحی قرار گرفته پس از مدتی متورم شده و مانند وجود مایع در زیر پوست احساس می شود.

طی عمل جراحی عروق خونی، لنفاوی و بافت های اطراف دچار آسیب می شوند. در نتیجه این وضعیت واکنش التهابی ایجاد شده که در نتیجه آن رگ ها و بافت های بریده شده به تولید نوعی مایع شفاف می پردازند. علت ایجاد درد و تورم پس از جراحی همین مساله است.

در برخی موارد مایع با تشکیل یک کیسه باعث ایجاد سروما می شود. هر چه احتمال باقی ماندن فضای مرده کمتر باشد، احتمال ایجاد سروما نیز کاهش می یابد.

سروما باعث ایجاد توده هایی حاوی مایعی زرد متمایل به سفید به نام مایع سروزی می شود. این همان مایع تشکیل شده در تاول ها و بریدگی های تازه است.

برای تعیین اینکه به همراه مایع سروزی، چرک، خون یا مایع دیگری نیز وجود دارد، می توان برای آزمایش به پزشک مراجعه کرد.

 

همچنین بخوانید:

تاول چیست؟ (کلیک)

 

عوامل خطر

برخی از عوامل مانند موارد زیر در افزایش احتمال ایجاد سروما دخیل هستند:

• سن
• اندازه سینه
• شاخص توده بدنی
• وجود تعدادی غده سرطانی در زیر بغل
• استفاده از داروهایی به نام هپارین یا تاموکسیفن
• جراحی بیوپسی قبلی

 

درمان خانگی سروما

بیشتر موارد سروما را می توان به طور طبیعی و با اقدامات خانگی درمان کرد. اکثر آنها پس از گذشت حدود  1 ماه جذب بدن می شوند. جذ موارد شدید سروما ممکن است تا یک سال طول بکشند. برخی دیگر نیز نوعی کپسول ایجاد کرده و تا زمانیکه توسط جراحی برداشته شوند، در بدن باقی می مانند. ناحیه ای که در آن سروما رخ داده احتمالا پس از بهبودی سفت می شود.

حرارت به افزایش سرعت بهبودی سروما کمک می کند. بنابراین توصیه می شود که یک پد حرارتی یا کمپرس گرم را برای حدود 15 دقیقه هر چند ساعت یکبار روی آن قرار دهید. این عمل برای کمک به تخلیه مایع و افزایش راحتی برای ناحیه برش موثر است.

البته باید توجه داشت که کمپرس خیلی داغ نباشد و برای مدت طولانی روی محل باقی نماند. گرمای بیش از حد خود تجمع مایع اضافی در سروما را به همراه دارد.

بالا نگه داشتن ناحیه (وابسته به ناحیه آسیب دیده) نیز می تواند موثر باشد.

 

خطرات جراحی

رها کردن سروما برای بهبودی خود به خود، بهترین گزینه برای برخی افراد است. سروما در بیماران سرطانی نگرانی در خصوص ایجاد تاخیر در درمان‌ های اضافی سرطان را به همراه دارد.

با این حال باید بدانید که همه بیماران دچار سروما نشده و اغلب این وضعیت به عنوان یک اثر جانبی پس از جراحی در نظر گرفته می شود.

معمولا در صورت عدم استفاده از درن (Drain) پزشکی، افراد بلافاصله پس از جراحی دچار سروما می شوند.

حتی در صورت استفاده از درن، تا ماه پس از جراحی و برداشتن درن‌ ها نیز امکان ایجاد سروما وجود دارد. با اینکه سروما یکی از عوارض شایع عمل های جراحی است اما با استفاده از برخی اقدامات می توان مانع بروز آن شد.

زهکشی ساکشن بسته (Suction Drainage) به مدت چند روز، یکی از گزینه های اصلی موثر در کاهش تشکیل تجمع مایع و سروما است.

تکنیک‌ های جدید با کاهش مقدار فضای مرده ایجاد شده مانع از تشکیل سروما می شوند.

 

شرایط مشابه سروما

برخی شرایط مشابه سروما بوده به همین دلیل ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. این شرایط عبارتند از:

• آبسه: نوعی توده چرکی است که معمولا ناشی از عفونت باکتریایی ایجاد می شود. چرک مایعی غلیظ حاوی گلبول های سفید، بافت مرده و میکروب است. اکثر آبسه ها در زیر پوست و برخی از آنها در داخل بدن در یک اندام یا فضایی بین اندام ها ایجاد می شوند.
• هماتوم: به توده حاوی خون در فضای مرده بدن اشاره دارد. این وضعیت به دلیل باز شدن یک رگ خونی کوچک، در زمان دوره نقاهت پس از جراحی، ایجاد می شود. برخی از هماتوم ها به دلیل دردناک بودن و احتمال ایجاد زخم و عفونت به تخلیه نیاز دارند.
• لنفوسل: در صورتی که پس از یک عمل جراحی، تجمعی غیر طبیعی از مایع لنفاوی ایجاد شود، لنفوسل بروز پیدا خواهد کرد.

 

همچنین بخوانید:

درمان عفونت سینه زنان (کلیک)

 

بهبودی سروما

تجمع خفیف مایع بعد از جراحی رایج بوده و لزوما بیانگر ایجاد سروما نیست.

پزشک پس از جراحی یک بانداژ محکم را روی ناحیه درمان قرار می دهد. پانسمان ناحیه جراحی را تمیز نگه داشته و از ورود باکتری جلوگیری می کند. پیشگیری از ایجاد کشش و کاهش مایعات از دیگر فواید بانداژ است.

همچنین به افرادی که ماستکتومی، لامپکتومی یا حتی عمل کوچک کردن سینه را انجام می دهند، توصیه می شود که برای ایجاد فشار در محل جراحی، یک سوتین تنگ بپوشند.

این امر باعث کاهش خطر نشت مایعات و افزایش روند بهبودی می شود.

به همین دلیل توصیه می شود که تا حداقل 2 هفته پس از جراحی از لباس های فشرده استفاده شود و با ماساژ آرام ناحیه جراحی به خارج شدن مایعات کمک کنید.

 

همچنین بخوانید:

لامپکتومی یا ماستکتومی در سرطان سینه (کلیک)

 

همچنین بسیار مهم است که برای پیشگیری از ورود باکتری و سایر میکروب ها، زخم جراحی را کاملا تمیز نگه داشت.

تمیز نگه داشتن زخم برای جلوگیری از باکتری ها و سایر میکروب ها مهم است. پیشگیری از ایجاد عفونت در محل جراحی یکی دیگر از اقدامات مهم و موثر در جلوگیری از تشکیل سروما است.

پزشک برای درمان سروما های آلوده، تخلیه و مصرف آنتی بیوتیک یا سایر داروها برای بهبودی کامل بیمار را توصیه می کند.

با وجود بی خطر بودن اکثر سروما ها و قابل درمان بودن با اقدامات خانگی، باید به آنها توجه کرد.

با این حال اگز سروما بسیار بزرگ بود یا باعث ایجاد عوارض دیگری شد باید به پزشک مراجعه کرد. به همین جهت مهم است که افراد پس از عمل جراحی در خصوص علائم ایجاد شده در ناحیه زخم خود آگاه باشند.

 

زمان مراجعه به پزشک

جذب خود به خودی مایع سروما احتمالا به چند هفته زمان نیاز دارد. بهترین راه برای بهبودی طبیعی سروما، اجازه به جذب خود به خودی آن تا زمان عدم وجود عارضه است.

در صورت عدم بهبودی تجمع مایع و سروما یا بدتر شدن علائم باید به پزشک مراجعه کرد.

پزشک در صورت وجود موارد زیر تخلیه مایع سروما را توصیه می کند:

• بزرگتر شدن سروما
• افزایش مقدار مایع
• حاصل نشدن هیچگونه بهبودی
• وارد شدن فشار زیاد یا آسیب به ناحیه جراحی یا پوست و اندام
• دردناک بودن
• وجود علائم عفونت یا التهاب مانند قرمزی، گرما یا حساسیت

سروما باعث افزایش احتمال ایجاد عفونت در محل جراحی می شود. بنابراین باید آنها را با دقت زیادی بررسی کرد.

برخی از سروماها وابسته به شدت به بیش از یکبار تخلیه شدن، نیاز دارند.

در برخی موارد نیز باید طی فرآیندی به نام آسپیراسیون و با استفاده از یک سوزن ظریف ناحیه موردنظر را تخلیه کرد. این روش خوبی برای نظارت بر حجم نشت مایع سروما نیز می باشد.

در صورتی که سروما ها به طور مرتب ایجاد شده و نیاز به تخلیه داشته باشند، برای رفع آنها باید قرار دادن لوله زهکشی (Drainage) برای تمیز نگه داشتن ناحیه را در نظر گرفت.

زهکشی خود می تواند منجر به افزایش خطر عفونت شود به همین دلیل باید در محیطی تمیز توسط پزشک متخصص انجام شود.

البته باید بدانید که زهکشی طولانی مدت خود باعث افزایش خطر عفونت و ایجاد تاخیر در روند بهبودی می شود.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.