بیماری ستون فقرات بامبو
ستون فقرات بامبو یکی از عوارض بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان (روماتیسم ستون فقرات) است؛ علت و نحوه درمان بامبو اسپاین را بخوانید.
ستون فقرات بامبو (Bamboo spine) یکی از عوارض بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS) است. در بیماری ستون فقرات بامبو، ستون فقرات به یکدیگر جوش خورده و یک استخوان بلند را تشکیل می دهند.
یک فرد بالغ در ستون فقرات خود دارای 24 استخوان کوچک یا مهره، از گردن تا پایین کمر است.
این استخوان ها قادر به حرکت مستقلانه و انعطاف پذیر هستند. با این وجود در بیماری بامبو اسپاین، استخوان ها به یکدیگر متصل و سفت شده و مشکلات حرکتی ایجاد می شود.
فقط در موارد پیشرفته روماتیسم ستون فقرات، بامبو اسپاین رخ می دهد. البته ممکن است همه افراد دارای AS پیشرفته نیز به این بیماری مبتلا نشوند.
در این مقاله به بررسی چگونگی ایجاد ستون فقرات بامبو، علت، نحوه تشخیص و گزینه های درمانی آن پرداخته می شود.
همچنین بخوانید:
اسپوندیلیت آنکیلوزان :تشخیص و درمان (کلیک)
بیماری ستون فقرات بامبو چیست؟
اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS) نوعی بیماری مزمن آرتریت است که باعث ایجاد التهاب در ستون فقرات و سایر نواحی بدن می شود. بامبو اسپاین یکی از عوارض این بیماری است.
در واقع در صورتی که التهاب باعث جوش خوردن استخوان های ستون فقرات و در نتیجه ایجاد یک استخوان بلند شود، بامبو اسپاین رخ می دهد.
از آنجایی که در این وضعیت ستون فقرات شبیه یک چوب بلند شیاردار از بامبو می شود، این نام برای آن انتخاب شده است. این بیماری باعث ایجاد علائمی مانند موارد زیر شده که با گذشت زمان بدتر می شوند:
- کمر درد
- کاهش انعطاف پذیری در ستون فقرات
- مشکل در حرکت
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره بیماری التهاب مفاصل یا آرتریت (کلیک)
علت بیماری ستون فقرات بامبو
کلسیفیکاسیون عامل ایجاد بامبو اسپاین است. روماتیسم ستون فقرات در فاز اشتعال باعث ملتهب شدن بافت هایی که رباط ها و تاندون ها را به استخوان ها متصل می کنند، می شود.
التهاب و ترمیم مکرر باعث ایجاد زخم و تشکیل استخوان اضافی به جای بافت جدید سالم می شود. در صورتی که این وضعیت زیاد رخ دهد، استخوان اضافی به اندازه ای بزرگ شده که با استخوان های دیگر ترکیب می شود و به آنها می پیوندد. در این حالت مهره ها دیگر قادر به حرکت مستقلانه نیستند. درصورتی که بخش بزرگی از ستون فقرات تحت تاثیر این وضعیت قرار گیرد، بامبو اسپاین رخ می دهد.
آیا بیماری ستون فقرات بامبو ژنتیکی است؟
علت دقیق روماتیسم ستون فقرات مشخص نیست، اما بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری دارای ژن خاصی هستند. به عقیده محققان این ژن ها باعث افزایش خطر ابتلا به AS می شوند. این ژن باعث تولید یک نشانگر ژنتیکی به نام HLA-B27 می شود. برخی از دانشمندان گمان می کنند که از هر 10 نفر مبتلا به روماتیسم ستون فقرات، 9 نفر نشانگر HLA-B27 دارند.
البته بر اساس اعلام انجمن اسپوندیلیت آمریکا (SSA)، بسیاری از افراد دارای نشانگر HLA-B27، هرگز دچار AS نمی شوند. در واقع بیش از 60 ژن دیگر که با اسپوندیلیت آنکیلوزان و بیماری های مرتبط با آن ارتباط دارند، شناسایی شده اند. این ژن ها شامل موارد زیر هستند:
- IL-12
- IL-17
- IL-23
- ERAP 1
همچنین بخوانید:
علائم و نشانه های اسپوندیلیت آنکیلوزان (کلیک)
ستون فقرات بامبو در مقابل ستون فقرات سالم
ستون فقرات بامبو انعطاف پذیری بسیار کمتر و شکل کاملا متفاوتی با ستون فقرات سالم دارد.
شکل ستون فقرات سالم به صورت نیم چرخ و کمی شبیه به S است. این فرم باعث تحمل فشار و تقسیم یکنواخت وزن بدن می شود. با این وجود بامبو اسپاین باعث صاف شدن مهره ها می شود.
این مساله باعث آسیب پذیرتر و سفت تر شدن ستون فقرات در برابر فشار می شود. در این حالت ستون فقرات نمی تواند ضربه ها را به اندازه ستون فقرات سالم جذب کند. در نتیجه افراد دارای این وضعیت خطر بیشتری برای شکستگی ستون فقرات، حتی در اثر جراحات کوچک یا ضربه، دارند.
همچنین بخوانید:
شکستگی استخوان : انواع – علائم و درمان (کلیک)
تشخیص
پزشک برای تشخیص بامبو اسپاین، یک معاینه فیزیکی جهت بررسی شکل و انعطاف ستون فقرات را در نظر می گیرد.
این وضعیت نحوه انبساط قفسه سینه را نیز درگیر می کند. در نتیجه ممکن است پزشک از فرد بخواهد نفس عمیق بکشد و انبساط قفسه سینه آنها را با آنچه که نرمال است، مقایسه کند.
سوالاتی در خصوص علائم موجود نیز مطرح می شود.
در صورت وجود شواهد مبنی بر وجود بامبو اسپاین یا روماتیسم ستون فقرات، عکس برداری با اشعه ایکس از ستون فقرات برای بررسی نحوه ظاهر استخوان ها توصیه می شود. در این وضعیت وجود استخوان های مربعی شکل و نزدیک به هم بررسی می شود. همچنین ممکن است اسکن MRI برای دریافت تصویر دقیق تر توصیه شود.
درمانی برای ستون فقرات بامبو یا AS وجود دارد؟
هیچ درمانی برای اسپوندیلیت آنکیلوزان یا بامبو اسپاین وجود ندارد. با این وجود با انجام برخی اقدامات می توان به بهبود علائم آن کمک کرد.
با درمان به موقع و سریع می توان روند جوش خوردن ستون فقرات را به تاخیر انداخت یا حتی مانع آن شد.
درمان و مدیریت
بر اساس اعلام SSA، درمان روماتیسم ستون فقرات عبارت است از:
- آموزش وضعیت بدنی مناسب
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی یا داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی برای کاهش التهاب، درد و سفتی
- فیزیوتراپی برای افزایش قدرت و انعطاف پذیری
- سرد و گرم درمانی
همچنین بخوانید:
انواع فیزیوتراپی و فواید آن (کلیک)
در صورت وجود درد شدید یا عدم توانایی افراد مبتلا به AS به نوشیدن و غذا خوردن (به دلیل شکل ستون فقرات) جراحی توصیه می شود. برای شکستگی ناپایدار ستون فقرات نیز جراحی پیشنهاد می شود.
جراحی این وضعیت می تواند یکی از روش های زیر باشد:
- لامینکتومی: در این روش بخشی از ستون فقرات به نام لامینا برای ایجاد فضای بیشتری برای صاف شدن ستون فقرات، برداشته می شود.
- استئوتومی ستون فقرات: در این جراحی مهره های ستون فقرات باز و صاف می شوند. همچنین ممکن است جراح میله ها یا پیچ هایی برای قرارگیری بهتر استخوان های باقی مانده وارد بدن کند. این روش فیوژن ستون فقرات نام دارد.
- تعویض مفصل ران: پزشک در این روش کل مفصل ران را برداشته و آن را با لگن مصنوعی جایگزین می کند. افرادی که به مدت طولانی، معمولا از دوران کودکی، به اسپوندیلیت آنکیلوزان مبتلا بوده اند، گزشنه مناسبی برای تعویض مفصل ران هستند.
یکی از عوارض رایج روماتیسم ستون فقرات، پوکی استخوان است. به همین دلیل حفظ استحکام استخوان برای کاهش خطر شکستگی، یکی دیگر از گزینه های درمانی است. درمان پوکی استخوان عبارت است از:
- هورمون پاراتیروئید، تحریک تولید سلول های استخوانی جدید
- بیس فسفونات ها، برای حفظ تراکم و کاهش سرعت تحلیل استخوان
- تعدیل کننده های انتخابی گیرنده استروژن، کمک به حفظ تراکم استخوان و کاهش خطر شکستگی
همچنین بخوانید:
چه سوالاتی باید از پزشک پرسید
در صورت تمایل به مشورت با پزشک یا روماتولوژیست، در خصوص روماتیسم ستون فقرات یا بامبو اسپاین، می توان سوالات زیر را از وی پرسید:
- عوامل خطر بامبو اسپاین کدامند؟
- چگونه می توان مانع پیشرفت آن شد؟
- چگونه می توان از وجود بامبو اسپاین مطمئن شد؟
- آیا درمان خانگی برای بهبود آن وجود دارد؟
- چه درمان هایی موجود هستند؟
- آیا نیازی به عمل جراحی است؟
- راهی برای کاهش خطر عوارض وجود دارد؟
خلاصه
ستون فقرات بامبو یکی از عوارض بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان است. در این وضعیت استخوان های ستون فقرات به یکدیگر متصل شده و شکل و انعطاف آن تعییر می کند.
این وضعیت با انجام معاینه فیزیکی و گرفتن تصاویر پزشکی، مانند عکس برداری با اشعه ایکس قابل تشخیص است.
بامبو اسپاین باعث کاهش حرکت، شکننده تر شدن ستون فقرات و ایجاد درد و سفتی می شود.
درمان زودهنگام اسپوندیلیت آنکیلوزان در پیشگیری از این بیماری موثر است. درمان بامبو اسپاین شامل فیزیوتراپی، دارو برای جلوگیری از شکستگی در ستون فقرات و در برخی موارد جراحی است.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
توضیحات عالی ممنون از شما