علائم هیپوکسی و نحوه درمان

هیپوکسی به عدم وجود اکسیژن کافی برای بافت ها و سلول های بدن اشاره دارد؛ علائم – علت – درمان – تشخیص و تفاوت هیپوکسی با هیپوکسمی را بخوانید.

 

درصورتیکه بافت ها و سلول های بدن اکسیژن کافی برای عملکرد صحیح خود را دریافت نکنند، هیپوکسی (Hypoxia) ایجاد می شود.

هیپوکسمی نیز یک مشکل سلامتی مرتبط ناشی از سطوح پایین اکسیژن در خون است و با هیپوکسی تفاوت دارد. اغلب هیپوکسی به دلیل بیماری های ریوی و در برخی موارد ناشی از بیماری قلبی، کبدی یا آسیب ایجاد می شود.

در این مقاله به بررسی دقیق هیپوکسی، علائم رایج، نحوه تشخیص و تفاوت آن با هیپوکسمی پرداخته می شود.

 

همچنین بخوانید:

بیماری های کبدی : انواع، علائم و درمان (کلیک)

 

هیپوکسی چیست؟

زمانیکه سلول ها یا بافت های بدن فاقد اکسیژن کافی برای عملکرد موثر باشند، گفته می شود که هیپوکسی رخ داده است.

ریه های یک فرد سالم پس از استنشاق، اکسیژن هوا را گرفته و به خون منتقل می کنند. سپس خون، اکسیژن را به بافت ها و سلول های بدن می رساند.

اکسیژن موجود در خون در ازای دریافت دی اکسید کربن وارد سلول ها می شود. دی اکسید کربن یک گاز ضایعاتی است که هنگام عملکرد سلول ها ایجاد می شود. دی اکسید کربن هنگام بازدم و توسط ریه ها خارج می شوند.

 

همچنین بخوانید:

سطح اکسیژن خون طبیعی و پایین (کلیک)

 

علل

فقدان جریان خون کافی در بافت ها و سلول ها عامل ایجاد هیپوکسی است.

برخی از مشکلات سلامتی موثر در کاهش جریان خون شامل موارد زیر هستند:

• بیماری های کبدی
• آسیبی که منجر به از دست دادن خون یا آسیب به شریان ها شود
• بیماری های قلبی، مانند نارسایی قلبی یا حمله قلبی
• فشرده شدن، که می تواند به دلیل آسیب تروماتیک رخ دهد

 

همچنین بخوانید:

چگونه حمله قلبی را تشخیص و درمان کنیم؟ (کلیک)

 

همانطور که بالاتر گفته شد هیپوکسمی یک وضعیت مرتبط است که به دلیل پایین بودن اکسیژن خون رخ می دهد. بیماری های مرتبط با هیپوکسمی شامل موارد زیر هستند:

• برخی از بیماری های کبدی
• بیماری های قلبی
• بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
• پنومونی
• آسم
• حضور در ارتفاعات
• در کما یا آرامبخشی عمیق بودن
• پلاگ مخاطی
• آسیب مغزی یا بیماری های عصب
• بیماری بینابینی ریه
• فیبروز ریه
• آمفیزم
• چاقی
• آسیب به یک یا هر دو عصب فرنیک، عضوی که اطلاعات مربوط به حرکت را به عضلات تنفسی انتقال می دهد
• ناهنجاری در ساختار ریه ها یا دیواره قفسه سینه
• فیستول
• مصرف بیش از حد دارو
• مسمومیت با سیانید
• برونشیت مزمن
• تورم حنجره یا ریه ها
• آمبولی ریه
• سندرم زجر حاد تنفسی
• استنشاق اجسام خارجی مختل کننده تنفس

 

همچنین بخوانید:

حمله آسم و درمان (کلیک)

 

تفاوت هیپوکسی با هیپوکسمی

هیپوکسی به دلیل عدم وجود اکسیژن کافی برای رفع نیاز سلول ها یا بافت های بدن رخ می دهد. درحالیکه هیپوکسمی ناشی از عدم اکسیژن کافی در خون است.

در برخی موارد، هیپوکسمی باعث هیپوکسی می شود. در صورت نبودن اکسیژن کافی در خون، مقدار لازم اکسیژن به سلول ها یا بافت ها نمی رسد.

 

علائم

عامل ایجاد علائم هیپوکسی، کمبود اکسیژن در سلول ها یا بافت ها است. این علائم از نظر شدت متفاوت هستند.

علائم شایع هیپوکسی خفیف تا متوسط و هیپوکسمی شامل موارد زیر هستند:

• بی قراری
• سر درد
• گیجی
• خستگی غیر قابل توضیح
• تنگی نفس، به خصوص همراه با تلاش
• خس خس سینه

علائم هیپوکسی شدید موارد زیر هستند:

• افزایش ضربان قلب
• بنفش یا آبی شدن پوست
• از دست دادن هوشیاری
• کما

هیپوکسی شدید می تواند باعث مرگ افراد شود.

 

همچنین بخوانید:

کما چیست؟ علت و اقدامات لازم (کلیک)

 

تشخیص هیپوکسی

ابزارهای مختلفی برای تشخیص هیپوکسی، به ویژه مواردی که راه های هوایی و سطح اکسیژن را در خون و بافت ها نشان می دهند، وجود دارد.

این ابزارها عبارتند از:

• تست های اندازه گیری سطح اکسیژن در طول شب
• تست 6 دقیقه پیاده روی برای تعیین سطح اکسیژن در پاسخ به ورزش
• انجام اشعه ایکس یا سی تی اسکن از قفسه سینه و راه های هوایی
• تست تبادل گاز برای تعیین نسبت اکسیژن به دی اکسید کربن در عروق
• تست های عملکرد ریوی
• پالس اکسیمتری برای تعیین سطح اکسیژن عروق

 

همچنین بخوانید:

تست 6 دقیقه پیاده روی (تست 6MWT) چیست؟ (کلیک)

 

درمان هیپوکسی

درمان هیپوکسی با سه هدف اصلی زیر انجام می شود:

• افزایش میزان اکسیژن استنشاقی
• کمک به حفظ عملکرد راه هوایی
• بهبود میزان عبور اکسیژن از خون به ریه ها

درمان های متداول این وضعیت شامل موارد زیر هستند:

• مصرف استروئید برای برخی از افراد مبتلا به بیماری بینابینی ریه
• مصرف داروهای ادرار آور برای کاهش مایعات اضافی، برای افراد مبتلا به ادم
• فیزیوتراپی قفسه سینه
• مصرف داروهای گشادکننده برونش برای کمک به باز شدن مجاری هوایی
• استفاده از دستگاه های تنفس برای رساندن اکسیژن به بینی و دهان
• ساکشن راه های هوایی فوقانی برای تمیز نگه داشتن آنها و حذف اجسام خارجی
• کاهش هرگونه انسداد در گلو، مانند کج نکردن سر
• استفاده از یک دستگاه تهویه، مانند دستگاه فشار مثبت دوسطحی راه هوایی یا مداوم
• لوله گذاری تراشه
• قرار دادن یک دریچه فلاتر برای کمک به پاک نگه داشتن راه های هوایی از مخاط
• استفاده از کانول های بینی. این ها اکسیژن را از طریق بینی به بدن می رسانند
• استفاده از یک اسپیرومتر تشویقی، این دستگاه کمک می کند که فرد تنفس خود را تجسم کند و یاد بگیرد که نفس های آهسته تر و عمیق تر بکشد.

 

همچنین بخوانید:

انواع فیزیوتراپی و فواید آن (کلیک)

 

زمان مراجعه به پزشک

در صورت داشتن مشکلات تنفسی غیرقابل توضیح یا ضربان قلب سریع به پزشک مراجعه کنید.

برای علائمی مانند مشکل تنفسی شدید، افزایش ضربان قلب بسیار، تغییر رنگ پوست یا سطح هوشیاری باید تحت مراقبت های اضطراری قرار گرفت.

 

خلاصه

هیپوکسی به دلیل عدم دریافت اکسیژن کافی توسط سلول‌ ها یا بافت‌ ها و ایجاد اختلال در عملکرد آنها رخ می دهد.

کمبود جریان خون یا کمبود اکسیژن در خون از جمله دلایل ایجاد این وضعیت است. هیپوکسی می تواند ناشی از برخی از بیماری های ریه، قلب، یا کبد یا یک آسیب باشد.

در صورت داشتن مشکل تنفسی شدید، به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید. افزایش ضربان قلب، تغییر سطح هوشیاری و تغییر رنگ پوست از دیگر علائم هیپوکسی هستند.

هر گونه تغییر غیرقابل توضیح در ضربان قلب یا تنگی نفس نیازمند مراجعه به پزشک است.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.