درمان اختلال odd کودکان

کودک درمان اختلال لجبازی و نافرمانی مقابله ای (odd) کودکان چند وجهی و شامل روان درمانی – درمان دارویی و آموزش رفتار خانواده و جامعه با کودک است.

 

اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) که تحت عناوین اختلال لجبازی، سرکشی و نافرمانی مقابله جویانه نیز شناخته می شود، یک اختلال رفتاری در کودکان است. کودکان مبتلا به اختلال odd یک الگوی مداوم از نافرمانی، عدم همکاری و گاهی دشمنانه نسبت به افراد دارای قدرت نشان می دهند.

هیچ درمان واحدی برای اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD=Oppositional Defiant Disorder) وجود ندارد. درمان این وضعیت شامل ترکیبی از آموزش و متناسب با نیازهای کودک و خانواده است.

با درمان زودهنگام مقابله و مدیریت علائم ممکن خواهد بود. درمان می تواند به داشتن زندگی بدون علائم و شاد کمک کند.

درمان شامل رویکردی مشارکتی بین کودک، والدین، مدرسه و جامعه خواهد بود. گزینه های درمان می توانند از آموزش مدیریت والدین گرفته تا درمان فردی، دارو و تغییر سبک زندگی متغیر باشند.

در این مقاله گزینه های مختلف درمانی برای کودکان مبتلا به اختلال odd مورد بررسی قرار می گیرند.

 

همچنین بخوانید:

انواع اختلالات رفتاری در کودکان (کلیک)

 

روان درمانی

روان درمانی یکی از گزینه های درمانی برای کودکان مبتلا به اختلال odd است. انواع مختلفی از روان درمانی موثر برای کودکان مبتلا به اختلال odd عبارتند از:

 

آموزش مدیریت والدین

آموزش مدیریت والدین (PMT) و نوع رفتار با کودک درمان اولیه برای اختلال odd است. این روش شامل اصول نظریه یادگیری اجتماعی و شرطی سازی عامل، استفاده از تقویت کننده های مثبت برای ترویج رفتارهای اجتماعی و کاهش رفتارهای ناخواسته است.

PMT به بررسی اینکه چگونه رفتار والدین به طور ناخواسته رفتارهای نامطلوب کودک دارای odd در خانه را تقویت می کند، می پردازد. همچنین رفتارهای موثر والدین را برای ترویج تعاملات مثبت و بهبود رفتار کودک آموزش می دهد.

 

همچنین بخوانید:

گفتگو درمانی (روان درمانی) چیست؟ (کلیک)

 

چندین برنامه PMT شامل موارد زیر هستند:

• درمان تعاملی والد کودک (PCIT): این آموزش شامل جلسات مربیگری است. بدین صورت که کودک و والدین در انتهای یک اتاق در حال بازی هستند و درمانگر از طرف دیگر مشاهده می کند و از طریق یک اسپیکر داخل گوش به والدین آموزش می دهد.
• برنامه سال های باورنکردنی: این برنامه شامل جلسات هفتگی 2 ساعته در 13 تا 16 هفته است. در این مدت والدین فیلم هایی از نمونه های درست و نادرست مدیریت کودک را تماشا می کنند. این برنامه همچنین شامل تمرین رویکردها و انجام فعالیت های هفتگی در خانه است.
• برنامه والدگری مثبت (Triple P): این برنامه شامل مشاوره و برنامه های آموزشی برای والدین و فرزندان (سنین 0 تا 16 سال) و همچنین مهارت های مقابله و حمایت است.
• آموزش مهارت‌ های رفتاری و عاطفی (BEST): این آموزش به والدین و مراقبان کمک می‌ کند تا اصول مدیریت رفتار را درک کرده و آن‌ ها را به طور مداوم و مؤثر برای کودک دارای oddاستفاده کنند.
• برنامه نوجوانان سرکش: برخی از متخصصان ممکن است برنامه ای را بر اساس روشی توسط دکتر راسل بارکلی و دکتر آرتور رابین ارائه دهند که در کتاب خود، نوجوانان سرکش، توضیح داده شده است. همچنین کتابی با هدف آموزش والدین به نام نوجوان نافرمان شما وجود دارد.

 

درمان فردی

درمان فردی می تواند به مدیریت مشکلات خشم و احساسات شدید کودکان و کاهش رفتارهای پرخاشگرانه آنها کمک کند.

همچنین می تواند به آنها کمک کند تا مهارت های لازم برای عملکرد بهتر و بهبود روابط خود با دیگران را به دست آورند. برخی از انواع درمان های فردی شامل موارد زیر هستند:

• آموزش مهارت های اجتماعی (SST): این روش چگونگی رفتار با همسالان برای تعاملات مثبت آموزش داده می شود.
• رفتار درمانی شناختی (CBT): این روش به شناسایی الگوهای فکری ناسازگاری عامل رفتار نامناسب کودک کمک می کند.
• رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT): در DBT اعتقاد بر این است که افراد برای تعدیل یا ابراز احساسات شدید، رفتارهای مشکل ساز و پرخطر انجام می دهند. DBT راه های سالم را برای مدیریت احساسات شدید به کودکان آموزش می دهد.

بر اساس مطالعه‌ ای در سال 2022، SST شخصی‌ سازی شده با کمک کامپیوتر، برای کودکان مدرسه‌ ای دارای اختلالات رفتاری مخرب همراه با پرخاشگری مرتبط با همسالان موثر واقع شد.

این درمان ها همچنین قابل اجرا در یک محیط گروهی هستند. طبق یک مطالعه در سال 2019، CBT مبتنی بر گروه و کودک محور برای رفتار پرخاشگرانه مرتبط با همسالان موثر است.

ترکیب این درمان ها با آموزش والدین می تواند باعث افزایش اثربخشی شود. یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که CBT بر اساس PMT منجر به کاهش قابل توجه علائم ODD می شود.

 

همچنین بخوانید:

رفتار درمانی شناختی یا CBT چیست ؟ (کلیک)

 

خانواده درمانی

خانواده درمانی می تواند به اعضای خانواده کمک کند تا نحوه ارتباط و رفتار بهتر با سایر اعضای خانواده و کودک دارای odd را بیاموزند.

 

حل مشکل مشارکتی

حل مشکل مشارکتی (CPS) یک مداخله مبتنی بر CBT است که توسط دکتر راس گرین در کتاب خود به نام بچه انفجاری معرفی شده است.

در CPS اعتقاد بر این است که رفتارهای چالش برانگیز زمانی ایجاد می شوند که انتظارات و خواسته های والدین فراتر از ظرفیت کودک است.

هدف آن ترویج یک رویکرد حل مشکل مشارکتی است که در آن کودک و والدین راه‌حل‌ های ممکن برای مشکلات ارائه می کنند و از تنبیه و پاداش دور است.

 

دارو

مداخلات روانی اجتماعی مانند آموزش خط اول درمان برای ODD هستند.

با این حال پزشکان می توانند داروهایی را برای علائم ODD، مانند پرخاشگری شدید و بی نظمی عاطفی بدون پاسخ به درمان های محافظه کارانه، توصیه کنند.

سازمان غذا و دارو (FDA) هنوز دارویی را برای ODD تایید نکرده است.

داروهایی مورد تجویز برای ODD  اغلب شامل داروهای ضد روان پریشی مانند ریسپریدون هستند. در صورتی که فرد پاسخ نسبی نشان دهد، پزشک ممکن است یک تثبیت کننده خلق، مانند لیتیومرا نیز در کنار داروهای ضد روان پریشی موجود توصیه کند.

سایر داروهای مورد تجویز برای ODD شامل محرک‌ های غیر معمول برای اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) و داروهای ضد افسردگی برای افسردگی همزمان هستند.

 

همچنین بخوانید:

رفتار درمانی شناختی یا CBT چیست ؟ (کلیک)

 

تغییر سبک زندگی

استراتژی رفتاری موثر برای کودکان مبتلا به ODD و ایجاد رفتارهای مثبت توسط والدین عبارتند از:

• تعیین محدودیت های معقول و متناسب با سن
• ستایش و شناخت رفتارهای مثبت خاص
• مدل سازی رفتار مناسب
• اجتناب از جنگ قدرت
• در نظر گرفتن یک وقفه زمانی که درگیری ایجاد می شود
• آموزش به سایر افرادی که با کودک سروکار دارند مانند اعضای خانواده، معلمان و مربیان
• دنبال کردن و اجرای یک روال یا برنامه ثابت
• اختصاص زمانی برای مراقبت از خود

سالم ماندن و تشویق کودک به انجام رفتارهای سبک زندگی سالم نیز می تواند برای کاهش رفتارهای چالش برانگیز و مخرب مفید باشد. این اقدامات عبارتند از:

• تقویت روابط با اعضای خانواده
• فعال بودن از نظر بدنی
• پیروی از یک رژیم غذایی سالم
• خواب کافی

 

همچنین بخوانید:

بی خوابی (Insomnia) (کلیک)

 

مداخلات مدرسه محور

مداخلات مبتنی بر مدرسه می‌تواند ابزارها و تکنیک‌ های زیر را برای معلم کودک مبتلا به ODD ارائه دهد:

• تسهیل انطباق کودک با قوانین و هنجارهای اجتماعی
• بهبود رفتار کودک در کلاس
• جلوگیری از رفتار مقابله ای یا تشدید آن

این مداخلات همچنین در بهبود روابط کودکان دارای ODD با همسالان و مهارت های حل مسئله خود موثر هستند.

 

سوالات متداول

 

آیا اختلال نافرمانی مقابله ای قابل درمان است؟

ODD قابل درمان است. اکثر کودکان و نوجوانان مبتلا به این وضعیت با گذشت زمان، به ویژه اگر درمان های لازم را دریافت کنند، بهبود می یابند.

حدود 67% از کودکان مبتلا به اختلال لجبازی و نافرمانی دریافت کننده درمان، پس از 3 سال علائم آنها از بین می رود. با این حال طبق مطالعات افرادی که در اوایل زندگی با علائم ODD مواجه می شوند، شانس کمتری برای رفع کامل علائم در بزرگسالی دارند.

 

بهترین دارو برای اختلال نافرمانی مقابله ای چیست؟

در حال حاضر هیچ داروی مورد تایید توسط FDA برای ODD وجود ندارد.

اغلب از داروی برای درمان ODD استفاده نمی شود، مگر اینکه رفتارهای پرخاشگرانه و مخرب به درمان‌ های دیگر پاسخ نشان ندهند.

پزشکان می توانند به افراد دارای ODD در صورت وجود بیماری روانی دیگر مانند ADHD یا اختلالات اضطرابی دارند، دارو تجویز کنند. عدم درمان این موارد می توانند باعث بدتر شدن علائم ODD شوند.

 

همچنین بخوانید:

انواع اختلالات اضطرابی (کلیک)

 

خلاصه

درمان اختلال لجبازی و نافرمانی مقابله ای چندوجهی است و شامل آموزش فرد، خانواده و جامعه است.

درمان ها و آموزش های مختلف می تواند برای مدیریت احساسات و اصلاح رفتار کودکان دارای اختلال لجبازی و نافرمانی موثر باشند. در صورت عدم اثربخشی این استراتژی‌ ها، دارو نیز می تواند کمک کننده باشد.

والدین و مراقبان نیز می‌ توانند با اعمال تغییراتی در سبک زندگی، مانند تمجید از رفتارهای مثبت، تعیین محدودیت‌ های مناسب و مراجعه به متخصصان سلامت روان به بهبود این وضعیت کمک کنند.

کودکان مبتلا به اختلال لجبازی و نافرمانی می تواند با مداخلات و درمان های مناسب زندگی بدون علائم و رضایت بخشی داشته باشد.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.