علت افسردگی موقعیتی
افسردگی موقعیتی می تواند بدلیل یک موقعیت دردناک رخ دهد یا یکی از علائم اختلال سازگاری با خلق افسرده باشد؛ علت و درمان آن را بخوانید.
افسردگی موقعیتی (Situational depression) وضعیتی است که به دنبال یک موقعیت دردناک یا آسیب زا، مانند سوگ و از دست دادن عزیزان ایجاد می شود. البته باید بدانید که این وضعیت یک تشخیص رسمی پزشکی نیست. طبق معیارهای تشخیصی کنونی، زیرگروه های افسردگی بر اساس علت تشخیص داده نمی شوند.
افسردگی دلایل پیچیده و زیادی دارد. گاهی اوقات رویدادهای دشوار زندگی علت ایجاد آن هستند. پزشکان به این وضعیت افسردگی موقعیتی می گویند.
به عقیده محققان ترکیبی از عوامل محیطی و بیولوژیکی در ایجاد افسردگی نقش دارند. یعنی اینکه اگر فرد دارای سابقه خانوادگی اختلالات خلقی یا سایر عوامل خطر بیولوژیکی باشد، احتمالا با خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی موقعیتی روبرو است.
در این مقاله افسردگی موقعیتی، علت، علائم و درمان و تفاوت آن با افسردگی بالینی مورد بررسی قرار می گیرد.
همچنین بخوانید:
افسردگی چیست: از علائم تا درمان (کلیک)
علت افسردگی موقعیتی
اگر فردی در مواجهه با یک رویداد استرس زا دچار سطح بالاتری از مشکل نسبت به حالت معمول شوند، پزشک این وضعیت را اختلال سازگاری تشخیص می دهد.
تحقیقات در مورد علت افسردگی موقعیتی در حال انجام است، با این حال طبق برخی از مطالعات اولیه، با افزایش علائم ممکن است اختلال شدیدتر شود.
بر اساس برخی از تحقیقات، ترومای قبلی می تواند یک عامل خطر باشد، به این معنی که افرادی که رویدادهای آسیب زا مانند حملات تروریستی یا سایر حوادث تهدید کننده زندگی را تجربه کرده اند، ممکن است بیشتر این وضعیت را تجربه کنند.
محققان علت ایجاد دقیق افسردگی نمی دانند. با این حال برخی از عوامل، مانند موارد زیر، می توانند در افزایش آن موثر باشند:
- رویدادهای استرس زا در زندگی
- عدم حمایت اجتماعی
- سابقه خانوادگی
- بیماری های عصبی مانند بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون
- مسائل مالی
موقعیت بیولوژیکی و محیطی می توانند به گونه ای با هم تعامل داشته باشند که در هنگام بروز عوامل محیطی، مانند ایجاد یک رویداد استرس زا، افرادی که در معرض خطر ژنتیکی یا بیولوژیکی بالاتری از افسردگی قرار دارند، آن را بیشتر تجربه کنند.
همچنین بخوانید:
بیماری پارکینسون : علائم و درمان (کلیک)
علائم افسردگی موقعیتی
افسردگی موقعیتی یک زیرگروه رسمی از افسردگی نیست. با این حال بسیاری از عوامل مانند رویدادهای چالش برانگیز زندگی می توانند منجر به ایجاد علائم افسردگی شوند.
یک فرد برای دریافت تشخیص افسردگی، باید حداقل 5 علامت از 9 علامت ذکر شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم (DSM-5-TR) را داشته باشد. این 5 نشانه باید شامل خلق افسرده یا از دست دادن لذت یا علاقه به فعالیت باشند.
علائم افسردگی شامل موارد زیر هستند:
- احساس گناه یا بی ارزشی
- احساس غمگینی مزمن
- مشکلات خواب مانند بی خوابی یا پرخوابی
- تغییر در وزن یا اشتها
- از دست دادن احساس خوشی و لذت از فعالیت هایی که فرد زمانی از آن لذت می برد
- تغییرات در حرکت، مانند بی قراری یا حرکت بسیار آهسته
- مشکلات تمرکز یا توجه
- پایین آمدن سطوح انرژی
- افکار خودکشی
تغییرات کوتاه مدت خلق و خو در رابطه با یک رویداد دردناک در زندگی که کمتر از 5 علامت دارد یا کمتر از 6 ماه طول می کشند، به سطح افسردگی نمی رسد.
همچنین بخوانید:
اختلال سازگاری
گاهی اوقات پزشکان افسردگی موقعیتی را نشانه احتمالی اختلال سازگاری می دانند. برخی نیز به اختلال سازگاری با خلق افسرده، افسردگی موقعیتی می گویند.
اختلال سازگاری وضعیتی است که در آن افراد چیزی را تجربه می کنند که پزشک پاسخی اغراق آمیز به یک رویداد استرس زا می داند. این واکنش فراتر از هنجارهای فرهنگی است. برای نمونه ممکن است فردی پس از جدایی از کار کردن و رفتن به محل کار اجتناب کند.
بر اساس معیارهای فعلی، علائم اختلال سازگاری کمتر از 6 ماه طول می کشند. این یکی از راه های تشخیص افسردگی است.
علائم اختلال سازگاری شامل موارد زیر هستند:
- اختلالات قابل توجه در عملکرد، مانند مشکل رفتن به سر کار یا ارتباط برقرار کردن
- واکنشی که متخصصان آن را با متناسب با عامل استرس زا نمی دانند
- علائمی که در عرض 3 ماه از عامل استرس زا شروع می شوند.
همچنین بخوانید:
تشخیص
پزشکان افسردگی موقعیتی و اختلال سازگاری با خلق افسرده را بر اساس علائم تشخیص می دهند. هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص آنها وجود ندارد، اگرچه در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایشاتی را برای رد سایر شرایط مانند زوال عقل یا آسیب به سر تجویز کنند.
افسردگی موقعیتی یک تشخیص پزشکی رسمی نیست. با این حال یک متخصص می تواند تعیین کند که عوامل استرس زا احتمالا باعث افسردگی او شده است.
همچنین بخوانید:
زوال عقل : علائم، انواع، درمان و پیشگیری (کلیک)
درمان افسردگی موقعیتی
اگرچه هیچ دارویی به طور خاص برای درمان افسردگی موقعیتی یا اختلال سازگاری با خلق افسرده تایید نشده است، پزشکان همچنان می توانند مصرف دارو را به عنوان یک درمان کوتاه مدت برای علائم افسردگی یا اضطراب مرتبط با یک رویداد خاص توصیه کنند. روان درمانی نیز برای رسیدگی به احساسات مرتبط با رویداد و واکنش فرد به آن موثر است.
افرادی دارای افسردگی موقعیتی به حمایت دلسوزانه خانواده، دوستان و در محل کار یا مدرسه نیاز دارند.
افسردگی شدید
طبق مراکز خدمات روان درمانی، 70% از افراد مبتلا به اختلال افسردگی ماژور به درمان های افسردگی پاسخ مثبت نشان می دهند، اما تنها 30% از آنها به بهبودی کامل درمان می شوند. ممکن است برای انتخاب بهترین گزینه درمانی یا دیدن نتایج به امتحان کردن چندین روش نیاز باشد.
گزینه ها ی درمانی این وضعیت شامل موارد زیر هستند:
- روان درمانی، به ویژه رفتار درمانی شناختی یا بین فردی
- داروهای ضد افسردگی
- الکتروشوک درمانی
- حمایت اجتماعی و آموزش در مورد افسردگی
ترکیب دارو و روان درمانی اغلب به بهبود افسردگی همراه است.
همچنین بخوانید:
داروهای موثر در درمان افسردگی (کلیک)
تفاوت با افسردگی بالینی
افسردگی موقعیتی یک تشخیص پزشکی نیست و علت ظاهری افسردگی را توصیف می کند.
افسردگی بالینی یک تشخیص پزشکی افسردگی است. این وضعیت دارای چندین زیرگروه است اما معمولا افسردگی که افراد در هنگام استفاده از اصطلاح “افسردگی بالینی” به آن اشاره می کنند، اختلال افسردگی ماژور است.
اختلال سازگاری با خلق افسرده به این وعنی است که فرد بعد از یک رویداد استرس زا یا بیشتر از آنچه پزشکان انتظار دارند احساس غمگینی می کند. برخی از تفاوت های مهم بین اختلال سازگاری افسردگی بالینی شامل موارد زیر است:
- افرادی که اختلال سازگاری را تجربه می کنند، علائم کافی برای دریافت تشخیص افسردگی بالینی ندارند. برای نمونه ممکن است خلق و خوی افسرده داشته باشند اما همچنان انجام کارهای لذت بخش برای آنها همراه با لذت باشد.
- فرد مبتلا به اختلال سازگاری باید یک رویداد ناراحت کننده یا استرس زا را در 3 ماه قبل از ظهور علائم تجربه کرده باشد. در حالی که این امر پیش نیاز لازم برای تشخیص افسردگی بالینی نیست.
- اختلال سازگاری کمتر از 6 ماه طول می کشد، در حالی که افسردگی بالینی می تواند به طور نامحدود ادامه یابد.
طبق توصیه دستورالعمل های تشخیصی به پزشکان در خصوص اختلال سازگاری، اگر شرایط دیگری علائم را بهتر توضیح می دهند، بهتر است اختلال سازگاری تشخیص داده نشود.
اگر فردی دارای معیارهای تشخیصی افسردگی باشد (که در DSM-5-TR به وجود حداقل پنج علامت افسردگی نیاز دارد) بدون در نظر گرفتن علت یا محرک، تشخیص مناسب افسردگی خواهد بود.
همچنین بخوانید:
درمان اختلال افسردگی ماژور (کلیک)
تفاوت آن با اضطراب موقعیتی
اختلال سازگاری می تواند به عنوان نشانه اولیه خود باعث اضطراب یا ترکیبی از افسردگی و اضطراب شود. هنگام بروز این مساله ممکن است فرد احساس مضطرب بودن را در مورد عامل استرس زا یا عواقب آن، مانند مشکلات مالی ناشی از از دست دادن شغل تجربه کند.
اضطراب موقعیتی نیز مانند افسردگی موقعیتی یک تشخیص رسمی نیست و رویدادهای استرس زای زندگی می تواند باعث اضطراب شوند.
پیشگیری از خودکشی
اگر فردی را می شناسید که در معرض خطر آسیب رساندن به خود، خودکشی و یا صدمه زدن به دیگران است، باید:
– قاطعانه از او بپرسید که: “آیا قصد خودکشی داری؟”
– بدون قضاوت به حرف های او را بشنوید.
– برای ارتباط با یک مشاور آموزش دیده برای شرایط بحران با اورژانس تماس بگیرید.
– تا زمان رسیدن کمک در کنار فرد بمانید.
– هر گونه سلاح، دارو و اشیا خطرناک را از دسترس او دور کنید.
اگر خودتان یا کسی را می شناسید که افکار خودکشی دارند، خطوط تلفن پیشگیری می توانند کمک کننده باشند. این خطوط تلفن 24 ساعته فعال هستند و به شما کمک خواهند کرد.
در ایران می توانید با شماره 1480 بهزیستی، اورژانس 115 یا اورژانس اجتماعی 123 تماس بگیرید.
همچنین بخوانید:
زمان مراجعه به پزشک
در صورت بروز موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- مشکل با کنار آمدن با اتفاقات آسیب زا یا استرس زا
- احساس افسردگی کرده یا نمی توانند شاد باشند
- تاثیر اضطراب، افسردگی یا سایر علائم سلامت روان روی روابط یا کیفیت زندگی
- داشتن افکار خودکشی یا آسیب رساندن به خود
خلاصه
همانطور که بالاتر گفته شد افسردگی موقعیتی یک تشخیص پزشکی نیست. موقعیت های استرس زای مختلف می توانند باعث بروز این افسردگی شوند. اگر فردی علائم افسردگی کمتری را نسبت به افسردگی بالینی و برای مدت کوتاه تری تجربه کند، احتمالا تشخیص اختلال سازگاری با خلق افسرده دریافت می کند.
افسردگی موقعیتی و اختلال سازگاری هر دو قابل درمان هستند. درمان ها می توانند پس از رخ دادن یک رویداد استرس زا یا آسیب زا موثر باشند، حتی اگر فرد تشخیص خاصی دریافت نکرده باشد.
مراجعه زودهنگام به پزشک پس از یک واقعه چالش برانگیز، می تواند باعث ایجاد حس هدفمند بودن، کنترل و شادی شود.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.