چگونگی عمل جراحی تعویض مفصل زانو
عمل جراحی تعویض مفصل زانو دارای دو نوع تعویض کلی یا جزئی است؛ چگونگی انجام آرتروپلاستی زانو – انواع روش جراحی و عوارض آنها را بخوانید.
دو گزینه اصلی برای جراحی تعویض مفصل زانو (Knee replacement)، تعویض کامل و جزئی است.
هدف از تعویض زانو بهبود عملکرد و به حداقل رساندن درد برای افرادی است که دارای آسیب زانو ناشی از آرتریت یا آسیب هستند.
در تعویض کامل زانو کل مفصل جایگزین می شود، در حالیکه در روش جزئی فقط یک ناحیه تعویض می شود. بهترین نوع تعویض برای یک هر فرد به میزان آسیب دیدگی زانو بستگی دارد.
انواع روش ها برای جراحی تعویض مفصل زانو شامل سنتی، کم تهاجمی و به کمک رباتیک هستند.
همچنین ایمپلنت های مختلفی برای تعویض بر اساس ثبات رباط و عوامل دیگر مانند تغییر شکل، ضربه قبلی یا جراحی قبلی، وجود دارد.
بنابراین پزشک باید قرد را از قبل ارزیابی و بهترین گزینه های جایگزین را برای موقعیت منحصر به فرد آنها انتخاب کند.
در این مقاله در مورد تعویض کامل و جزئی زانو، روش های جراحی و انواع مختلف ایمپلنت زانو مطالبی ارائه می شود.
همچنین بخوانید:
انواع آرتریت زانو: علائم و درمان (کلیک)
تعویض کامل زانو
تعویض کامل زانو یا آرتروپلاستی کامل زانو (total knee arthroplasty) شامل جایگزینی سطح استخوان ها است.
در صورت وجود آرتریت در چندین نواحی زانو و ناکارآمد بودن درمان های دیگر، ممکن است پزشک تعویض کامل را توصیه کند. امکان تعویض زانو در هر سنی وجود، اما احتمالا پزشکان به افراد توصیه می کنند که در سال های بعد از جراحی از فعالیت های پر فشار خودداری کنند.
چگونگی عمل جراحی تعویض کامل مفصل زانو
طبق گفته آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا (AAOS)، تعویض کامل زانو معمولا دارای چهار مرحله اساسی زیر است:
- آماده کردن استخوان با برداشتن سطوح آسیب دیده و مقدار کمی از استخوان زیرین
- قرار دادن ایمپلنت هایی که سطح مفصل را بازسازی می کنند
- قرار دادن دوباره اختیاری کشکک یا کاسه زانو روی سطح
- قرار دادن یک فاصله بین اجزا
معمولا پس از عمل بادی فرد یک شب یا چند روز را در بیمارستان بماند. پزشک داروهایی را برای کنترل درد و اقداماتی را برای پیشگیری از لخته شدن خون توصیه می کند. معمولا به دنبال جراحی باید فیزیوتراپی انجام شود و افراد باید به ورزش کردن در خانه ادامه دهند.
برخی از افراد می توانند همان روز به خانه بروند، مشروط بر اینکه فیزیوتراپی را به خوبی انجام دهند و درد به خوبی کنترل شود.
پس از 3 تا 6 هفته پس از جراحی می توان فعالیت های روزمره خود را از سر گرفت و 4 تا 6 هفته پس از جراحی می توان رانندگی کرد. بهبودی کامل و بازگشت به فعالیت های شدیدتر می تواند چندین ماه یا بیشتر طول بکشد. میزان بهبودی برای هر فرد متفاوت است، بنابراین پیروی از دستورالعمل های پزشک اهمیت زیادی دارد.
همچنین بخوانید:
انواع فیزیوتراپی و فواید آن (کلیک)
عوارض جراحی تعویض کامل مفصل زانو
علاوه بر خطرات بیهوشی، عوارض احتمالی جراحی تعویض کامل مفصل زانو شامل موارد زیر هستند:
- درد
- سفتی و سختی
- ناپایداری
- شکستگی یا دررفتگی
- شل شدن اجزا ناشی از استئولیز (تخریب استخوان)
- عفونت
- لخته شدن خون و شرایط مرتبط
- آسیب عصبی یا رگ خونی
تعویض کامل زانو می تواند یک روش موثر و همراه با نتایج خوبی برای فرد باشد. AAOS بیان می کند که 90% از تعویض های کامل زانو تا 15 سال پس از جراحی هنوز به خوبی کار می کنند.
همچنین بخوانید:
علت درد وسط زانو و درمان آن (کلیک)
تعویض جزئی زانو
تعویض جزئی یا تک بخشی زانو یا آرتروپلاستی جزئی زانو فقط بخشی از زانو را باز می کند. ممکن است در روش، مدیریت و خطرات یک آرتروپلاستی کامل مفصل زانو همپوشانی وجود داشته باشد.
اگر آرتریت علامت دار فقط در یک ناحیه از زانو باشد و سایر درمان ها نتایج مورد نظر را نداشته باشند، پزشک ممکن است آرتروپلاستی جزئی مفصل زانو را توصیه کند.
چگونگی عمل جراحی تعویض جزئی مفصل زانو
پس از بررسی مفصل برای تایید تعویض جزئی، جراح معمولا مراحل اساسی زیر را انجام می دهد:
- آماده کردن استخوان با برداشتن غضروف در ناحیه آسیب دیده
- اندازه گیری اندازه استخوان و قرار دادن ایمپلنت ها در موقعیت
- در نظر گرفتن یک فاصله بین اجزا
پس از عمل، فرد مرخص می شود یا شاید مجبور شود یک شب بماند. معمولا زانو فوری و پس از عمل می تواند وزن را تحمل کند.
پزشکان برای جلوگیری از لخته شدن خون، داروها و درمان های تسکین دهنده تجویز می کنند. آنها همچنین ممکن است تمرینات توانبخشی را برای فرد در خانه توصیه کنند.
آرتروپلاستی جزئی مفصل زانو از جهات زیر با آرتروپلاستی کامل متفاوت است:
- معمولا از دست دادن خون کمتر
- درد کمتر
- بهبودی سریعتر
- خطر کمتر عفونت
در عرض 6 هفته پس از جراحی می توان فعالیت های روزانه را از سر گرفت.
همچنین بخوانید:
تمرینات بازتوانی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو (کلیک)
عوارض جراحی تعویض جزئی مفصل زانو
علاوه بر خطرات بیهوشی، عوارض احتمالی جراحی تعویض جزئی مفصل زانو عبارتند از:
- درد
- عفونت
- آسیب عصبی یا رگ خونی
- لخته شدن خون
- نیاز به جراحی اضافی
یک مطالعه در سال 2020 اثربخشی آرتروپلاستی جزئی مفصل زانو را با جایگزینی کامل برای افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو کمپارتمان داخلی مقایسه کرد. طبق این مطالعه 5 سال پس از جراحی، تعداد دفعات جراحی مجدد یا عمل مجدد بین دو گروه مشابه بود.
همچنین بخوانید:
درمان و جلوگیری از لخته شدن خون (کلیک)
روش های جراحی
روش های مختلفی برای جراحی تعویض مفصل زانو از جمله روش های سنتی، کم تهاجمی و با کمک رباتیک وجود دارد.
جراح در روش سنتی برای دیدن مفصل، برش بزرگتری روی زانو ایجاد می کند.
در روش های کم تهاجمی بافت کمتری مختل، برش کوتاه تری ایجاد و آسیب عضلانی و عروق خونی به حداقل می رسد. هدف کاهش درد و تورم و همچنین تسریع زمان بهبودی است. سه نوع روش کم تهاجمی شامل مد واستوس (midvastus)، ساب واستوس (subvastus)، و چهارسر ران هستند.
مانند تمام جراحی ها، روش های کم تهاجمی نیز دارای خطر عوارض هستند. جراح باید خطرات و مزایای هر روش را توضیح دهد.
در جراحی با کمک رباتیک از برنامه ریزی سه بعدی، ناوبری کامپیوتری و ابزارهای رباتیک ویژه برای انجام این روش استفاده می شود. این روش دقت بیشتر و خطاهای کمتری دارد.
با این حال در جراحی به کمک رباتیک ممکن است به تصویربرداری اضافی نیاز باشد. همچنین این روش دارای خطر بالقوه شکستگی استخوان است.
همچنین بخوانید:
شکستگی استخوان : انواع – علائم و درمان (کلیک)
ایمپلنت برای تعویض زانو
انواع مختلفی از ایمپلنت های تعویض کامل زانو عبارتند از:
- ایمپلنت بدون محدودیت یا نگهدارنده صلیبی: هدف این ایمپلنت حفظ رباط متقاطع خلفی (PCL) است که به حفظ ساختار طبیعی زانو تا حد امکان کمک می کند. رباط ها به اتصال دو استخوان و PCL به ایجاد ثبات کمک کند. با این حال ممکن است نیاز باشد تا رباط صلیبی قدامی برداشته شود.
- ایمپلنت نیمه محدود یا تثبیت شده خلفی: استفاده از این ایمپلنت زمانی ضروری است که PCL برداشته یا آسیب دیده باشد و قادر به ایجاد پایداری نباشد.
- ایمپلنت محدود یا لولایی: این دارای یک مکانیسم نصب است که به ایجاد ثبات کمک می کند. در شرایط زیر به استفاده از ایمپلنت های محدود نیاز است:
- وجود ناهماهنگی استخوان
- عدم ثبات و پایداری رباط های داخلی و جانبی
- وجود بیماری استخوانی
در تعویض جزئی زانو، جراح از ایمپلنت های تک جداره ای که کوچک تر هستند، استفاده می کند.
ایمپلنت زانو همچنین می تواند دارای بلبرینگ متحرک یا ثابت باشد. ایمپلنت های دارای بلبرینگ متحرک چرخش بیشتری نسبت به ایمپلنت های دارای بلبرینگ ثابت ایجاد می کنند.
تثبیت
ایمپلنت ها دارای ایمن سازی متفاوتی هستند که توسط جراح ایجاد می شوند. در روش سیمانی، از یک چسب مصنوعی برای محکم کردن ایمپلنت ها در جای خود استفاده می شود.
در روش بدون سیمان، جراح ایمپلنت ها را روی استخوان فشار می دهد و استخوان روی آن قسمت ها رشد می کند. گاهی اوقات جراح از ترکیبی از این دو استفاده می کند.
پزشک می تواند بهترین روش ایمپلنت و نصب و جایگزینی را با توجه به ویژگی های فرد توصیه کند.
خلاصه
انواع اصلی گزینه های تعویض زانو، تعویض کامل و جزئی هستند. در جایگزینی کامل، کل سطح تعویض می شود و معمولا برای افرادی که در دو یا چند قسمت از زانو دارای آسیب دیدگی هستند، مناسب است.
در تعویض جزئی فقط یک ناحیه از زانو جایگزین می شود و عموما برای افرادی مناسب است که دارای آسیب موضعی هستند.
آرتروپلاستی جزئی مفصل زانو دارای بهبودی سریع تر، از دست دادن خون و درد کمتر و خطر کمتر عفونت نسبت به جایگزیننی کامل است.
روش های جراحی نیز متفاوت هستند. در حالیکه در روش سنتی از یک برش بزرگ استفاده می شود، جراحی کم تهاجمی شامل یک برش کوچکتر و آسیب عضلانی و عروقی کمتر است.
ایمپلنت های مختلفی بر اساس ثبات رباط فرد و عوامل دیگر نیز وجود دارد. جراح می تواند به انتخاب بهترین نوع گزینه تعویض مفصل زانو کمک کند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.