شخص استاکر کیست و چه رفتارهایی انجام می دهد؟

stalking وضعیتی است که در آن شخصی بدون رضایت، فرد دیگری را دنبال می کند؛ در این مقاله بخوانید که شخص استاکر کیست و چه رفتارهایی انجام می دهد.

 

دنبال کردن (stalking) تعقیب مداوم یک فرد خاص بدون رضایت اوست. به فرد دنبال کننده، استاکر (stalker) گفته می شود. نمونه‌ رفتارهایی که یک شخص استاکر انجام می دهد شامل دنبال کردن یک فرد خاص، منتظر بودن در بیرون از خانه و جاسوسی از فعالیت‌ های اوست.

دنبال کردن می تواند به صورت مجازی یا حضوری انجام شود. این رفتار نوعی سوء استفاده است و می‌ تواند بخشی از الگوی گسترده‌ تری از خشونت پارتنر و همسر یا آزار خانگی باشد.

به گفته وزارت دادگستری ایالات متحده، اگر دنبال کردن باعث ناراحتی عاطفی یا ترس یک فرد معقول برای امنیت خود شود، stalking نامیده می شود.

در این مقاله اطلاعات بیشتری در مورد اینکه شخص استاکر کیست، رفتارها و علائم او کدامند و اقداماتی که باید در این وضعیت انجام داد، ارائه می شود.

 

همچنین بخوانید:

سلامت روان (کلیک)

 

شخص استاکر کیست؟

استاکر فردی است که فردی را بدون رضایت او تعقیب کند یا زیر نظر داشته باشد.

حتی اگر فرد از تعقیب خود آگاه نباشد، یا صریحا به شخص دنبال کننده نگوید که دست از این رفتار خود بردارد، باز هم فرد یک استاکر در نظر گرفته می شود. دلیل این امر عدم رضایت فرد دنبال شونده و سوء استفاده از وی است.

برخی از رفتارها و اقدامات یک شخص استاکر عبارتند از:

• دنبال کردن فرد در حین انجام وظایف روزانه
• بیرون از خانه فرد منتظر ماندن
• بازدید از مکان هایی که اغلب فرد می رود، برای جاسوسی از وی
• تلاش برای ورود به خانه یا محل کار فرد

شخص استاکر می تواند کار خود را با یا بدون آزار انجام دهد. فرد استاکر به روش های زیر باعث آزار و اذیت، تلاش های مکرر و ناخواسته برای تماس با فرد می شود:

• تهدید حضوری یا ایجاد ارعاب
• پیامک یا تماس تلفنی
• ایمیل یا شبکه های اجتماعی
• نامه یا یادداشت
• هدایای ناخواسته
• قرار ملاقات های برنامه ریزی نشده

تعقیب و آزار و اذیت می تواند به خشونت فیزیکی تبدیل شود.

 

انواع دنبال کردن (stalking)

روش های مختلفی برای دسته بندی دنبال کردن وجود دارد. یک راه طبقه بندی بر اساس انگیزه است.

به گفته مرکز ملی قربانیان جنایت، تعقیب وسواسی ساده، متداول ترین شکل دنبال کردن است. این به وضعیتی اشاره دارد که شخص استاکر، پارتنر یا کارفرمای سابق خود را تحت تعقیب قرار می دهد. اغلب دلیل عمده این رفتار این است که شخص استاکر فکر می کند که مورد ظلم قرار گرفته یا طرد شده است.

برخی دیگر از انگیزه های فرد استاکر عبارتند از:

• وسواس عشقی: در این نوع تعقیب کردن، فرد استاکر یک غریبه است که برای جلب توجه فرد شروع به تعقیب کردن وی می کند.
• اروتومانیا (Erotomania): یا خود معشوق پنداری یک بیماری سلامت روان است که در آن شخص اشتباها گمان می کند که کسی عاشق اوست. در نتیجه ممکن است وی فرد را دنبال کنند.
• قربانی کردن کاذب: این یک علت نادر برای تحت تعقیب قرار دادن یک فرد خاص است. در این وضعیت شخص استاکر فکر می کند که کسی او را هدف قرار داده است، اما در واقع او عاملی است که تعقیب را انجام می‌ دهد.

نظام‌ های حقوقی مختلف نیز می‌ توانند بر اساس نحوه بروز یا شدت آن دنبال کردن را به روش‌ های مختلفی دسته‌ بندی کنند.

 

رفتارهای شخص استاکر

برخی از رفتارهایی یک شخص استاکر می تواند انجام دهد عبارتند از:

• ظاهر شدن مکرر وی در خارج از خانه یا محل کار فرد
• تلاش برای فهمیدن اینکه در داخل خانه یا محل کار فرد چه می گذرد با نگاه کردن به پنجره‌ ها یا گرفتن عکس
• تحت تعقیب قرار دادن یا تماشا کردن فرد از درون ماشین
• حضور بصورت پیاده یا با ماشین در مکان‌ های دیگر، مانند در مسیر کار فرد یا در فروشگاه مواد غذایی
• باز کردن نامه های فرد
• تلاش برای دسترسی به حساب های آنلاین یا بازنشانی رمزهای عبور فرد
• تلاش برای ورود به خانه
• دزدین وسایل شخصی یا زباله های فرد

در برخی موارد ممکن است شخص استاکر برای کسب اطلاعات بیشتر، دوستان، خانواده یا همسایگان فرد را نیز تحت تعقیب قرار دهد. بنابراین بد نیست که از آنها بپرسید آیا شخص دیگری متوجه این علائم شده است یا خیر.

 

علائم هشدار دهنده

برخی از علائم و رفتارهای هشدار دهنده اولیه احتمالی یک شخص  استاکر عبارتند از:

• دانستن اطلاعات شخصی بدون نیاز به درخواست
• تلاش برای خواندن متون یا ایمیل ها
• پرسیدن سوالات زیادی در مورد محل زندگی، افرادی که با آنها وقت می گذرانید و روابط
• ارسال مکرر پیام، فرستادن ایمیل یا تماس
• تلاش برای لاس زدن یا دنبال کردن یک رابطه عاشقانه حتی اگر شخص نه گفته باشد
• بدون اعلام قبلی ظاهر شدن

ممکن است برخی از افراد این رفتارها را عاشقانه ببینند، با این حال آنها منعکس کننده عدم توجه به رضایت و موافقت فرد هستند که می تواند مشکل ساز باشد. در برخی موارد، این رفتارها ممکن است مقدمه ای برای ایجاد رفتارهای کنترلی یا توهین آمیز باشند.

 

اثرات رفتارهای شخص استاکر روی فرد دنبال شونده

به گفته سازمان غیرانتفاعی Action Against Stalking تحت تعقیب قرار گرفتن توسط یک شخص استاکر می تواند منجر به اثرات زیر شود:

• ایجاد احساس اضطراب یا استرس
• کاهش خلق و خو یا افسردگی
• ایجاد اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
• تاثیر بر توانایی تمرکز
• دیر رسیدن به کار یا مدرسه
• بی خوابی، سردرد یا سایر علائم فیزیکی
• تاثیر بر امور مالی به دلیل اقدام برای افزایش امنیت
• نقل مکان به جای دیگر برای ایجاد احساس امنیت

 

همچنین بخوانید:

اختلال استرس پس از سانحه (کلیک)

 

بیشتر چه افرادی طعمه شخص استاکر می شوند؟

به طور نامتناسبی افراد استاکر مرد هستند و زنان تحت تعقیب قرار می گیرند. طبق یک مطالعه در سال 2022 بیشتر افراد استاکر مرد و بیشتر کسانی که تعقیب را گزارش می کنند زن هستند.

محققان همچنین دریافتند که یک سوم از افراد استاکر در نهایت به قربانی خود حمله می کنند. در این میان زنانی که پارتنر سابقشان استاکر آنها بود، این میزان یک دوم بود.

 

آیا شخص استاکر مجرم است؟

تعریف دقیق دنبال کردن (stalking) و استاکر می تواند متفاوت باشد. برای دانستن اینکه آیا شخص استاکر در حال جرم است، دانستن موارد زیر ضروری است:

• شخص استاکر انگیزه یا قصد خاصی دارد
• فرد دنبال شونده دارای سطح معینی از ناراحتی عاطفی است
• شخص دنبال شونده در خطر جسمی قرار دارد

برقراری یک ارتباط ناخواسته به منزله تعقیب نیست. با این حال می تواند جرم دیگری باشد. برای نمونه باز کردن یا از بین بردن نامه شخص دیگر جرم است و همچنین موارد زیر:

• بدون اجازه وارد زمین یا ملک کسی شدن
• بزور وارد خانه شدن
• سرقت
• آزار و اذیت

برخی افراد اذعان می کنند که نمی توانند پلیس را متقاعد کنند که در برابر شخص استاکر اقدامی انجام دهند. گاهی اوقات پلیس تاثیر یا خطر تعقیب را دست کم می گیرد.

تبعیض جنسی می تواند در عدم جدی گرفتن تعقیب نقش داشته باشد. طبق یک مطالعه در سال 2020 روی دانشجویان مشخص شد که افرادی که دارای باورهای جنسیتی هستند با احتمال بیشتری تاثیر تعقیب را بی اهمیت در نظر گرفته و قربانی را مقصر می دانند.

با این حال این به این معنی نیست که شخص دنبال شونده نباید به دنبال کمک باشد. در بخش زیر توضیح می دهیم که یک فرد دنبال شونده چه کاری می تواند در مورد شخص استاکر انجام دهد.

 

در صورت دنبال شدن چه باید کرد

اولویت برای افرادی که دنبال می شوند، ایمنی آنهاست.

اگر در حال حاضر ایمن هستید، می تواند اقدامات زیر را برای افزایش امنیت آغاز کنید:

• قطع ارتباط با شخص استاکر
• قفل کردن همیشگی درها، پنجره ها و ماشین ها
• نصب دنده‌ بولت، آلارم خانه یا دوربین‌ های امنیتی سنسور حرکت
• گفتن به دوستان مورد اعتماد، خانواده، همسایگان و همکاران در مورد دنبال شدن
• اطلاع دادن به بخش امنیتی محل کار
• اطلاع به مدرسه خود، اگر کودکی در خانه دارید
• اجتناب از پیاده روی یا رفتن به مکان ها به تنهایی
• حذف آدرس ها و شماره تلفن ها از فهرست ها
• استفاده از منشی تلفنی برای نمایش تماس ها و ضبط پیام ها

هنگام صحبت کردن با دیگران در مورد دنبال شدن، ایده خوبی است که نام شخص استاکر، توضیحات فیزیکی و در صورت امکان عکسی از او ارائه دهید. به فرد بگویید در صورت حضور یا تلاش برای برقراری تماس چه کاری انجام دهد.

 

همچنین بخوانید:

روانشناس کیست (کلیک)

 

برای افزایش امنیت دیجیتال نیز می توان اقدامات زیر را انجام داد:

• تمام رمزهای عبور را در همه دستگاه ها به روز کنید
• در صورت امکان از احراز هویت دو مرحله ای استفاده کنید
• همه حساب های آنلاین را روی خصوصی تنظیم کنید
• مجرم را در شبکه های اجتماعی حذف و بلاک کنید
• فقط به دنبال کنندگانی که شخصا می شناسند اجازه دهید پست هایتان را ببینند
• هر برنامه یا نرم افزار نا آشنا را حذف نصب کنید
• شماره تلفن خد را از فهرست ها حذف کنید.

مستندسازی از فرد استاکر و اقدامات آن نیز توصیه می‌ شود. به این وسیله می توان فهمید که این رفتار چقدر مکرر و جدی است. برای اینکار:

• یک دفترچه برای درج تاریخ و زمان دنبال شدن کنار بگذارید
• در صورتیکه که ایمن است از فرد استاکر عکس بگیرید
• فیلم دوربین امنیتی را ذخیره کنید.
• از مکالمات اسکرین شات بگیرید.
• یادداشت های صوتی را ذخیره کنید.

 

زمان نیاز به مراجعه به پلیس

باید تک تک موارد دنبال شدن را به پلیس گزارش داد. به همین ترتیب اگر تهدیدی دریافت کردید، باید با آنها جدی برخورد کنید و بلافاصله با پلیس تماس بگیرید.

اگر در معرض خطر فوری هستید، با خدمات اورژانس تماس بگیرید و مکانی امن برای رفتن پیدا کنید، مانند:

• خانه یک آشنا یا دوست
• یک ایستگاه پلیس
• مرکز بحران خانواده

 

خلاصه

دنبال کردن (stalking) به وضعیتی اطلاق می شود که شخصی بدون رضایت، شخص دیگری را تحت نظر قرار دهد یا دنبال کند. زنان بیشتر از مردان تحت تاثیر این وضعیت قرار می گیرند.

برخی افراد این موقعیت را جدی نمی گیرند، زیرا تصور می کنند که این رفتارها عاشقانه یا صرفا آزار دهنده هستند. با این حال دور از واقعیت نیست که شخص استاکر دست به خشونت بزند.

در صورتی که خود یا اطرافیانتان در حال تجریه این موقعیت هستید باید به دنبال کمک حرفه ای توسط پلیس باشید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.