تب به معنی بالا رفتن دمای بدن و یک علامت عفونت است. هنگام عفونت، سیستم ایمنی بدن در مقابله با عفونت اقدام نموده و بالا رفتن دما یک واکنش طبیعی بدن است.

تب به معنی بالا رفتن دمای بدن از حالت طبیعی 36 تا 37 درجه سانتی گراد (98 تا 100 درجه فارنهایت) بوده که علامت شایع عفونت است.

افراد ممکن است با بالا رفتن دمای بدن احساس سرما کنند (تا زمانی که سطح آن پایین آمده و افزایش دما متوقف شود). معمولا از این حالت به عنوان “لرز” یاد می شود.

غذا خوردن، ورزش، خواب، این که در چه زمانی از روز هستیم و عوامل فردی، می توانند بر دمای بدن افراد تاثیرگذار باشند.

هنگام رخ دادن یک عفونت در بدن، سیستم ایمنی بدن برای حذف آن شروع به حمله می کند. بالا رفتن دمای بدن بخشی طبیعی از این واکنش است.

تب معمولا خود به خود برطرف می شود. با این وجود، دمای بیش از حد بدن ممکن است نشانه ای از عفونت های شدید بوده که نیاز به درمان پزشک خواهد داشت. در این موارد، ممکن است پزشک برای کاهش دمای بدن، دارو تجویز کند.

در ادامه مطلب به ارائه اطلاعات بیشتر در مورد علائم تب، بعضی از دلایل رخ دادن آن و همچنین گزینه های درمانی می پردازیم.

علائم تب

وقتی فردی تب دارد ممکن است علائم زیر را تجربه کند:

لرز و احساس سرما (هنگامی که سایر افراد این حس را ندارند)
عرق کردن
کاهش اشتها
داشتن علائم کم آبی بدن
حساس تر شدن نسبت به درد
کمبود انرژی و احساس خواب آلودگی
کمبود تمرکز

همچنین بخوانید:

کم آبی بدن / دهیدراتاسیون : علائم و درمان (کلیک)

کودکانی که تب دارند ممکن است علائم زیر را داشته باشند:

گونه های سرخ شده
عرق کردن و مرطوب شدن ناخوشایند بدن

افراد دارای تب بالا ممکن است علائم دیگری چون تحریک پذیری یا بد خلقی، گیجی، هذیان و تشنج را نیز تجربه کنند.

علائم کووید 19

اگر فردی علائم تب و سرفه های خشک داشته باشد ممکن است به کووید 19 مبتلا شده باشد.

طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) افرادی که علائم اشاره شده را دارند باید در خانه مانده و از افراد دیگر دور باشند.

در صورت نزدیکی با دیگر افراد نیز باید از ماسک یا محافظ صورت استفاده کنند.

در بسیاری از موارد، این علائم بدون درمان تخصصی بهبود خواهند یافت.

اما اگر فرد دچار درد شدید قفسه سینه و یا مشکل در تنفس باشد، باید بلافاصله با اورژانس تماس گرفته و تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرد.

همچنین بخوانید:

روش های پیشگیری از انتقال کرونا (کلیک)

اندازه گیری دمای بدن

امروزه بیشتر افراد برای اندازه گیری دمای بدن خود از دماسنج های دیجیتال استفاده می کنند.

متخصصان به علت خطرناک بودن، استفاده از دماسنج های شیشه ای (یا جیوه ای) را پیشنهاد نمی کنند.

بعضی از افراد نیز از نوارهای پیشانی استفاده می کنند که ممکن است خیلی دقیق نباشد.

افراد می توانند دماسنج ها را زیر بازو و یا در دهان خود قرار دهند.

جهت مشاهده و خرید تب سنج از داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

برای استفاده از ابزار دیجیتال باید به صورت زیر عمل کنید:

1- نوک دستگاه را با استفاده از آب سرد و صابون شسته و تمیز کنید.

2- دستگاه را روشن کنید.

3- نوک دستگاه را زیر زبان و به سمت پشت دهان برده و دهان را ببندید. می توان آن را زیر بغل و در نزدیکی بدن نیز قرار دهید.

4- تا زمان چشمک یا بوق زدن دستگاه صبر کنید.

5- دما را بخوانید.

دمای طبیعی زیر بغل معمولا در حدود 0.3 تا 0.5 درجه سانتی گراد (0.5 تا 0.9 درجه فارنهایت) پایین تر از دمای دهان است.

اگر دمای نمایش داده شده در دستگاه 38 درجه سانتی گراد (100.4 درجه فارنهایت) یا بالاتر بود، فرد تب دارد.

همچنین بخوانید:

تب سنج گوش : دقت اندازه گیری دماسنج گوش (کلیک)

چه زمانی باید نگران شویم؟

پزشکان انواع تب را بر اساس مدت، قابل برگشت بودن و شدت آنها طبقه بندی می کنند.

شدت

دمای هسته بدن افراد با یکدیگر متفاوت است.

بیشتر متخصصین رسیدن دمای بدن به 38 درجه سانتی گراد (100.4 درجه فارنهایت) را تب می دانند. البته این دما در کودکان ممکن است کمتر بوده و 37.5 درجه سانتی گراد (99.5 درجه فارنهایت) باشد.

زمانی که درجه حرارت بدن یک فرد به بالاتر از 41.1 درجه سانتی گراد (106 درجه فارنهایت) برسد، تب شدید یا هیپرپیرکسی (Hyperpyrexia) رخ می دهد که در صورت درمان نشدن، می تواند منجر به عوارض شود.

مدت زمان

تب می تواند:

حاد باشد: اگر کمتر از 7 روز طول بکشد.
نیمه حاد یا در شرایط میان حاد و مزمن باشد: اگر تا 14 روز طول بکشد.
مزمن یا مداوم باشد: اگر بیش از 14 روز طول بکشد.

تب هایی که بدون دلیل خاصی، روزها و هفته ها ادامه پیدا کنند، تب های با منشاء ناشناخته نامیده می شوند.

درمان

تب خفیف به عنوان بخشی از واکنش سیستم ایمنی بدن به باکتری ها، ویروس ها و سایر پاتوژن ها (عوامل بیماری زا) شناخته می شود. این واکنش در جلوگیری از عفونت به بدن کمک می کنند.

با این وجود، این حالت ممکن است ناخوشایند بوده و در دماهای بالاتر منجر به عوارض نیز بشود.

به همین دلیل، گاهی پزشکان ممکن است از داروهای تب بر (Antipyretics) برای کاهش دمای بدن افراد استفاده کنند.

به عنوان مثال می توان به داروهای ضد التهاب استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن اشاره کرد.

استامینوفن (Tylenol) هم می تواند در کاهش تب تاثیرگذار باشد.

آسپرین نیز در کاهش تب تاثیر گذار است اما ممکن است مصرف آن برای کودکان و افرادی که داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند، مناسب نباشد.

افرادی که زیاد عرق می کنند ممکن است کم آبی بدن را تجربه کنند. در این حالت باید با مصرف زیاد مایعات از بروز عوارض جلوگیری کنند.

درمان علت

تب یک علامت است نه بیماری.

پزشکان ممکن است برای مشخص کردن علت تب آزمایشاتی انجام دهند. در صورتی که تب به دلیل عفونت های باکتریایی باشد، ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود.

اگر تب ناشی از عفونت های ویروسی باشد، پزشک ممکن است (NSAIDs) را برای تسکین علائم توصیه کند.

از آنجایی که آنتی بیوتیک ها باعث متوقف کردن ویروس ها نمی شوند، پزشکان آنها را برای موارد ویروسی تجویز نمی کنند.

اگر تب به علت گرمای هوا و یا ورزش های شدید ایجاد شده باشد، مصرف (NSAIDs) ها کمکی نخواهد کرد. در این موارد خنک کردن بدن افراد ضروری است. در صورت احساس گیجی یا بیهوش شدن، افراد باید فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرند.

همچنین بخوانید:

روش مصرف و عوارض آنتی بیوتیک ها (کلیک)

کووید 19

افراد با علائم کووید 19 ممکن است نیاز به هیچ درمان پزشکی نداشته باشند.

با این حال، در صورت احساس درد شدید در قفسه سینه و یا مشکلات تنفسی ممکن است به درمان در بیمارستان نیاز پیدا کنند.

در بعضی از افراد نیاز است تا با دستگاه های تنفسی به سهولت نفس کشیدن آنها کمک کرد.

همچنین بخوانید:

بهبود یافتگان کووید ۱۹ پس از چه زمانی می توانند با دیگران ارتباط داشته باشند؟ (کلیک)

علل

تب می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد.

عواملی همانند:

عفونت ها مانند: گلو درد، آنفولانزا، آبله مرغان، ذات الریه و کووید 19
روماتیسم مفصلی
مصرف بعضی از داروها
قرارگرفتن بیش از حد در معرض نور شدید خورشید و یا آفتاب سوختگی
گرمازدگی به علت دمای بالای محیط و یا فعالیت های ورزشی شدید و طولانی مدت
کمبود آب بدن
سیلیکوزیس، نوعی بیماری ریوی که در اثر قرارگیری طولانی در معرض گرد و غبار سیلیس ایجاد می شود
سوء مصرف آمفتامین ها
ترک الکل

در کودکان

کودکان با تب بالا ممکن است دچار تشنج شوند. این اتفاق بیشتر در سنین 12 تا 18 ماهگی رخ می دهد.

دلیل این اتفاق معمولا مربوط به عفونت گوش، گاستروانتریت (التهاب معده و روده) و ویروس های تنفسی است که در بیشتر موارد جدی نیستند.

این دلایل به ندرت ممکن است ناشی از بیماری های شدیدتری چون مننژیت، عفونت کلیه و یا ذات الریه باشند.

تشنج ممکن است با افزایش سریع دمای بدن رخ دهد.

دو نوع تشنج ناشی از تب وجود دارد: نوع ساده و نوع پیچیده

تشنج ساده ناشی از تب

این نوع تشنج ممکن است بین چند ثانیه تا 15 دقیقه ادامه پیدا کند. با این حال، معمولا کمتر از 5 دقیقه طول خواهد کشید. این اتفاق در یک دوره 24 ساعته تکرار نخواهد شد.

حدود 80 تا 85% از تشنج های ناشی از تب، از این نوع هستند.

این نوع تشنج معمولا کل بدن را درگیر کرده و علائم زیر را دارد:

سفت شدن بدن
انقباض دست و پا
از دست دادن هوشیاری با وجود باز بودن چشم ها
هم چنین ممکن است علائم دیگری وجود داشته باشد. مثل:
- تنفس نامنظم
- ادرار، خروج مدفوع یا هر دو
- استفراغ

تشنج پیچیده ناشی از تب

این نوع تشنج بیشتر از 15 دقیقه طول می کشد، بیشتر تکرار شده و تمایل به درگیر کردن بخشی از بدن (نه کل بدن) را دارد.

این نوع تشنج ها جدی تر از نوع ساده تشنج ناشی از تب است.

کودکانی که تشنج پیچیده ناشی از تب را تجربه می کنند، بیشتر در معرض ابتلا به صرع در سنین بالاتر هستند.

در واقع، در حدود 30 تا 40% از کودکانی که تشنج ناشی از تب را تجربه می کنند، این اتفاق مجددا تکرار می شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در بیشتر موارد، کودکانی که تشنج را تجربه می کنند باید به پزشک مراجعه کنند. پزشک ممکن است با تجویز استامینوفن و مصرف مایعات فراوان، درجه حرارت بدن آنها را کنترل کند.

در صورت لزوم، پزشک می تواند داروهای ضد تشنج مانند والپروات سدیم (Sodium Valproate) یا کلونازپام (clonazepam) را تجویز کند.

همچنین بخوانید:

والپروات سدیم : میزان مصرف و عوارض (کلیک)

تشخیص

تب یک علامت است نه بیماری. پزشک با بررسی دمای بدن افراد به وجود تب پی برده اما نیاز است تا دلیل ایجاد آن را پیدا کند.

به این منظور، فرد را معاینه کرده و سوالاتی در مورد سایر علائم و سابقه پزشکی آنها می پرسند.

اگر فرد اخیرا عفونت دیگری را تجربه کرده باشد، تحت عمل جراحی قرار گرفته و یا درد و تورمی در یک نقطه از بدن او وجود داشته باشد، این اطلاعات می تواند در شناسایی نوع عفونت فعلی کمک کننده باشد.

برای تایید تشخیص، پزشکان ممکن است موارد زیر را توصیه کنند:

آزمایش خون
آزمایش ادرار
تصویربرداری پزشکی
درمان تجویز شده از طرف پزشکان وابسته به علت ایجاد تب خواهد بود.

همچنین بخوانید:

علل لرز بدون تب (کلیک)

پیشگیری

برای جلوگیری از تب باید اقدامات کاهش دهنده خطر ابتلا به عفونت را انجام داد.

این موارد شامل شستن مداوم دست ها و دور ماندن از افراد بیمار است.

پیشگیری از کووید 19

جهت کاهش خطر ابتلا و انتقال کووید 19، CDC اقدامات زیر را توصیه می کند:

شستن مرتب دست ها با آب و صابون و هر بار حداقل به مدت 20 ثانیه
در صورت در دسترس نبودن آب و صابون می توان از ضدعفونی کننده هایی با حداقل 60% الکل استفاده کرد.
لمس نکردن صورت با دست های شسته نشده
پوشاندن صورت به وسیله ماسک یا پارچه در زمان حضور در کنار افراد دیگر (به جز کودکان زیر 2 سال)
تمیز و ضدعفونی کردن مرتب سطوح
انجام سرفه یا عطسه در دستمال کاغذی، دور انداختن آن و شستن دست ها
اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار

همچنین بخوانید:

راه های پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا (کلیک)

جمع بندی

تب (بالا رفتن دمای بدن) عموما یک علامت عفونت است، اما معمولا دلیلی برای نگرانی نیست. اما در صورت وجود بیماری زمینه ای ممکن است فرد به درمان های پزشکی نیاز داشته باشد.

غالبا تب بدون درمان پزشکی برطرف می شود. با این حال، کودکان و افراد مسن، افراد دارای علائم شدید و ادامه دار، افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف باید تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرند.

افرادی که تب و سرفه های خشک را تجربه می کنند ممکن است مبتلا به کووید 19 باشند و اگر مشکلات تنفسی به این علائم اضافه شود باید فورا و به صورت اورژانسی تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.