چه عواملی منجر به درد انگشت شست پا می‌شوند؟

درد انگشت شست پا دلایل احتمالی زیادی دارد. در این مطلب علاوه بر آشنایی با 7 علت رایج با علائم و روش های درمان درد شست پا آشنا خواهید شد.

درد انگشت شست پا اغلب ناشی از یک آسیب دیدگی یا بیماری زمینه ای خفیف و جزئی است. آرتروز، شکستگی و نقرس همگی می توانند منجر به درد شست پا شوند.

درد انگشت شست پا، در اکثر موارد به راحتی با مصرف داروهای بدون نسخه (OTC) قابل درمان است. با این حال برخی از دلایل مانند سوزومیدیت نیاز به مراقبت های بالینی بیشتری دارند.

7 علت رایج درد انگشت شست پا

در ادامه با چند علت رایج درد در انگشت شست پا آشنا خواهید شد که برخی از آنها جدی و برخی دیگر موقتی هستند. برخی علل موثر عبارتند از:

1- آرتروز

به گفته ی انجمن ارتوپدی پا و مچ پا امریکا بیماری هالوکس ریجیدوس (سفتی شست پا) شایع ترین علت درد نوک انگشت شست پا است.

این بیماری به طور تقریبی از هر 40 نفر، 1 نفر از افراد بالای 50 سال را درگیر می کند. شیوع هالوکس ریجیدوس در بین زنان بیشتر از مردان است.

علائم

شایع ترین علامت، درد در هنگام راه رفتن یا انجام یک فعالیت فیزیکی است که به پا و انگشت فشار وارد می شود. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشند:

ورم در نزدیکی مفصل انگشت شست پا
یک برجستگی دردناک بر روی مفصل
مشکل در حرکت دادن انگشت شست پا

درمان

درمان های هالوکس ریجیدوس شامل گزینه های جراحی و غیر جراحی است. درمان های غیر جراحی شامل موارد زیر هستند:

استفاده از کیسه یخ، یا گرم نگه داشتن مفصل
مصرف مسکن ها
تزریق پلاسمای حاوی پلاکت
تعویض کفش ها و پوشیدن کفش هایی با کفه ی محکم و سفت

درمان های جراحی شامل موارد زیر هستند:

فیوژن یا ادغام مفصل
برداشتن استخوان های اضافی
تعویض مفصل
بازسازی رویه مفصل

۲- فرو رفتن ناخن در گوشت انگشت پا

فرو رفتن ناخن در گوشت انگشت پا یک علت شایع درد یا احساس ناراحتی در انگشت شست پا است. این حالت وقتی رخ می دهد که فرد ناخن انگشت را بیش از حد کوتاه کند یا با انحنای زیاد ناخن را کوتاه کند. پوشیدن کفش تنگ نیز موجب تشدید یا حتی ایجاد این مشکل می شود.

علائم

علائم بالقوه متعددی برای فرو رفتن ناخن در انگشت پا وجود دارند. به گفته آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا (AAOS)، این علائم عبارتند از:

ورم، حساسیت یا سفت شدن شست پا
درد
تیره شدن پوست
خروج چرک از نواحی درگیر عفونت

درمان

بطور معمول درمان با گزینه های غیر جراحی شروع می شود اما پزشک ممکن است در صورت تداوم این بیماری گزینه ی جراحی را پیشنهاد دهد. درمان های غیرجراحی شامل موارد زیر هستند:

مصرف مسکن های OTC مانند ایبوپروفن و استامینوفن
قرار دادن پا در وان آب گرم سه یا چهار بار در روز
خشک نگه داشتن پا و درآوردن جوراب های خیس و عرق کرده در اسرع وقت
پوشیدن کفش های راحت که هوارسانی با پا را امکان پذیر می سازند

گزینه های جراحی عبارتند از:

برداشتن بخشی از ناخن
برداشتن کامل ناخن
در موارد مزمن، کشیدن دائمی ناخن

۳- نقرس

نقرس حالتی است که در آن اسید اوریک در مفاصل جمع می شود. به گفته کالج جراحان پا و مچ پا آمریکا (ACFAS)، این بیماری معمولا در انگشت شست پا رخ می دهد. بدن بطور معمول اسید اوریک را از طریق ادرار از بدن خارج می کند اما در برخی موارد، اسید اوریک تجمع یافته و در مفاصل به صورت بلوری در می آید.

علائم

علائم نقرس شامل موارد زیر هستند:

التهابی که موجب تیره شدن پوست، تورم یا احساس گرما در مفصل می شود
درد شدید در نیمه شب یا هنگامی که فرد از خواب بیدار می شود
براق شدن پوست مفصل آسیب دیده

درمان

ACFAS بیان می کند که التهاب مرتبط با نقرس بطور معمول بین 3 الی 10 روز برطرف می شود. درمان های معمول شامل موارد زیر هستند:

نوشیدن مایعات فراوان
بالا نگه داشتن پا
ممانعت از ایستادن، راه رفتن یا سایر فعالیت های فیزیکی
مصرف دارو برای درمان التهاب و درد

افراد مبتلا به نقرس باید از مصرف نوشیدنی ها و غذاهای سرشار از پورین مانند الکل، بیکن، جگر و برخی انواع غذاهای دریایی خودداری نمایند.

بیشتر بخوانید:

هر آنچه لازم است درباره نقرس بدانید

4- انگشت چمنی

انگشت چمنی نوعی آسیب به مفصل انگشت شست پا است که در طی فعالیت های ورزشی رخ می دهد.

به گفته ACFAS، این آسیب به دلیل خم شدن مکرر انگشت شست پا یا گرفتگی آن اتفاق می افتد. پرش یا دویدن مستمر می تواند موجب خمیدگی ناخوشایند انگشت شست پا گردد. این آسیب دیدگی بیشتر در ورزشکارانی رخ می دهد که در چمن های مصنوعی ورزش می کنند.

علائم

انگشت چمنی بطور معمولی از انجام یک حرکت تکراری نشات می گیرد. به همین خاطر درد و تورم ناشی از آن به تدریج و با گذشت زمان ظاهر می شود. علاوه بر درد، فرد متوجه تورم و اختلال در حرکت دادن مفصل خواهد شد.

اگر فرد دچار یک آسیب دیدگی شدید شود، درد به طور ناگهانی بروز می کند و طی 24 ساعت شدیدتر می شود.

درمان

خودداری از انجام فعالیت هایی که موجب تشدید این بیماری می شود، بهترین اقدام است. این کار از بدتر شدن آسیب دیدگی جلوگیری به عمل می آورد. بطور معمول، درمان شامل استراحت کردن، استفاده از کیسه یخ، کمپرس کردن و بالا نگه داشت پا است.

پزشک ممکن است توصیه کند که هنگام انجام فعالیت ورزشی، کفش هایی با انعطاف پذیری کمتر مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان آخرین گزینه موجود برای آسیب دیدگی های شدید، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.

5- سزاموئیدیت

به گفته AAOS، استخوان های سزاموئید (کنجدی) به استخوان هایی گفته می شوند که به تاندون ها وصل می شوند یا داخل عضلات قرار گرفته اند. به عنوان مثال، کاسه زانو بزرگترین استخوان سزاموئید است.

سزاموئیدیت وقتی رخ می دهد که تاندون های اطراف سزاموئید زیر انگشت شست پا، ملتهب یا متورم شوند. این شرایط در بین دوندگان و رقصندگان باله شایع است.

علائم

علاوه بر درد، علائم سزاموئیدیت شامل موارد زیر هستند:

مشکل در حرکت دادن انگشت شست پا
درد تدریجی
کبودی
تورم
درد در ناحیه روی پا

درمان

گزینه های درمانی متعددی برای سزاموئیدیت وجود دارند. برخی از این گزینه های درمانی که ممکن است پزشک آن ها را توصیه کند، عبارتند از:

تزریق استروئید
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) برای درد و تورم
استفاده از پدهای مخصوص و باندپیچی انگشت شست پا
استفاده از ابزارهای ارتوپدی سفارشی
فیزیوتراپی

6- شکستگی

شکستگی انگشتان پا از موارد رایج به حساب می آیند. AAOS بیان می کند که شکستگی ممکن است وقتی رخ دهد که فرد:

به یک جسم سخت و محکم ضربه وارد کند
شی سنگینی بر روی انگشت پاهای فرد بیفتد
حرکتی را به صورت تکراری انجام دهد که موجب فشار آوردن بر روی انگشتان می شود

علائم

درد و تورم دو علامت رایج شکستگی هستند اما ممکن است فرد متوجه تغییر رنگ اطراف شکستگی شود.

درمان

گزینه های درمان بسته به شدت شکستگی انگشتان پا متفاوت خواهند بود. در مورد ضربه و ترومای ناگهانی، اقداماتی که فرد باید انجام دهد شامل موارد زیر هستند:

اجتناب از وارد کردن وزن روی انگشت
بالا نگه داشتن پا
استفاده از کیسه یخ برای کاهش تورم
باندپیچی انگشت

برای درمان های بیشتر باید با پزشک مشورت شود.

7- بونیون یا انحراف شست پا

بونیون نوعی تغییر شکل و انحراف مفصل در قسمت کف انگشت شست است. مفصل به سمت بیرون برجسته می شود و یک برجستگی قابل مشاهده در کنار پا ظاهر می گردد. این ناهنجاری موجب می شود تا انگشت شست در جهت مخالف انحراف پیدا کند و در نهایت بر روی انگشت کناری قرار گیرد.

بسیاری از کفش ها به این مفصل دارای انحراف فشار وارد می کنند و با گذشت زمان، این فشار ممکن است باعث تورم و التهاب کیسه پر شده با مایع در مفصل شود.

علائم

بونیون ممکن است موجب تورم، التهاب و درد شود. در این شرایط، به وضوح دیده می شود که انگشت شست پا به سمت داخل انحراف می یابد در حالی که مفصل به صورت برجسته بیرون زده است.

درمان

به منظور تسکین علائم، فرد باید کفش هایی بپوشد که فشار بیشتری بر روی مفصل وارد نمی کنند. یک کفش با زیره ی پهن و انعطاف پذیر ایده آل خواهد بود.

برخی از درمان های اضافی عبارتند از :

پدهای OTC بونیون
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن
قرار دادن پا در آب گرم
قرار دادن کیسه یخ روی مفصل
ماساژ

سایر دلایل

چند علت دیگر درد شست پا عبارتند از:

عفونت ناخن
بیماری رینود
بیماری مورتون نروم
روماتیسم مفصلی

در موارد فوق، علائم و درمان بسته به علت دقیق درد متفاوت هستند.

زمان مراجعه به پزشک

در موارد آسیب ناگهانی یا درد غیرقابل توضیح، فرد باید برای تشخیص و درمان بیماری به پزشک مراجعه کند.

پزشک ممکن است درمان های خانگی یا سایر اقدامات پزشکی را به منظور تسکین درد تجویز نماید.

کلام آخر

بسیاری از دلایل درد در انگشت شست پا قابل درمان هستند. برای آسیب های جزئی، کافی است فرد استراحت کند، از کیسه یخ استفاده نماید و در صورت لزوم داروهای مسکن مصرف کند.

آسیب ها و شرایط پزشکی جدی تر ممکن است نیاز به جراحی یا سایر اقدامات پزشکی داشته باشند. در اکثر موارد، اگر فرد در وهله اول بیماری را درمان کند یا از فعالیتی که باعث آسیب شده است، اجتناب نماید، می تواند بهبودی کامل داشته باشد.

خلاصه

درد انگشت شست پا اغلب در نتیجه آسیب دیدگی یا شرایط پزشکی خفیف رخ می دهد. در بسیاری موارد، این شرایط به سادگی و بطور کامل قابل درمان است. فرد باید از انجام فعالیت هایی که موجب تشدید درد می شوند، اجتناب کند و تمام توصیه های پزشک خود را رعایت نماید.

آرتریت / روماتیسم مفصلی / آرتروز استخوان / ارتوپدی پزشکی ورزشی نقرس