تفاوت تبخال تناسلی و پسوریازیس تناسلی
تبخال و پسوریازیس می توانند نواحی تناسلی را درگیر کرده و منجر به علائم آزار دهنده ای شوند که در این مطلب به بررسی دلایل و تفاوت ها آنها خواهیم پرداخت.
تحریک و حساسیت مداوم پوست، ایجاد زخم های پوستی یا وجود دسته ای از پاپول ها، نشان دهنده پسوریازیس و یا تبخال تناسلی هستند و به همین خاطر ممکن است در تشخیص تفاوت بین آنها دچار مشکل شوید.
در این مقاله به تفاوت بین پسوریازیس و تبخال تناسلی پرداخته و علائم، علل و روش های درمانی هر یک توضیح داده می شود.
جدول مقایسه
پسوریازیس تناسلی | تبخال تناسلی | |
تعریف | اختلال خود ایمنی غیرمسری | یک عفونت مقاربتی (STI) که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود |
علائم اصلی | لکه های قرمزرنگ و صاف روی پوست
لکه هایی بزرگ و برجسته که گاهی فلس های نقره ای روی آنها دیده می شود |
خوشه هایی از تاول های ریز که ممکن است بترکند و به تبخال یا زخم تبدیل شوند |
سایر علائم | خارش، درد یا هر دو | سوزش یا خارش، تورم غدد لنفاوی، خستگی، تب، لرز، حالت تهوع، سوزش هنگام ادرار، درد عضلانی و درد پایین کمر |
مکان | پوست بالای دستگاه تناسلی یا ناحیه تناسلی، دستگاه تناسلی زن، آلت تناسلی مرد یا کیسه بیضه
شیار بین بالای ران و اندام تناسلی، باسن و پشت ران یا گونه های باسن
|
دستگاه تناسلی، ران، باسن یا مقعد |
درمان | پمادهای موضعی
نور درمانی و داروهای تجویز شده |
داروهای ضد ویروسی
پمادهای موضعی
|
پسوریازیس تناسلی و تبخال تناسلی چه بیماری هایی هستند؟
پسوریازیس و تبخال دو بیماری مختلف هستند اما علائم مشابهی دارند که به صورت دوره ای ظاهر می شوند.
پسوریازیس تناسلی
انواع مختلف پسوریازیس می تواند بر سلامت اندام تناسلی تأثیر گذارد. به عنوان مثال پسوریازیس پلاکی (Plaque Psoriasis) یک بیماری خود ایمنی است که لکه های ضخیمی روی پوست ایجاد می کند که گاهی اوقات پوسته های نقره ای دارند. خارش و زخم شدن لکه ها از علائم پسوریازیس تناسلی است.
پسوریازیس معکوس، در چین های پوستی در زیر سینه، زیر بغل و اطراف دستگاه تناسلی ایجاد می شود و لکه های صاف و قرمز براق روی پوست به وجود می آورد.
صرف نظر از نوع آن پسوریازیس ممکن است در نواحی زیر ایجاد شود:
- در شیار بین اندام تناسلی و بالای ران
- در شیار بین باسن و پشت ران
- در پوست بین برجستگی های باسن
- در پوست بالای اندام تناسلی
- روی آلت تناسی زن، آلت تناسلی مرد یا پوست بیضه
تبخال تناسلی
تبخال تناسلی نوعی عفونت مقاربتی (STI) است که پس از تماس فرد با ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1) یا نوع 2 (HSV-2) ایجاد می شود.
بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، تبخال تناسلی عفونتی شایع است که تقریبا 1 نفر از هر 6 نفر در بین سنین 14 تا 49 سال را درگیر می کند.
علائم:
علائم هر دو بیماری به شرح زیر است:
پسوریازیس تناسلی
پسوریازیس تناسلی با علائم زیر همراه است:
- لکه های پوستی متورم که ممکن است پوسته پوسته یا صاف باشند
- پوستی با فلس های سفید یا نقره ای
- لکه های پوستی که به رنگ خاکستری، بنفش یا قهوه ای تیره هستند
- پوست صاف و قرمز
- ناراحتی یا درد در ناحیه تناسلی
- ترک های دردناک باز که به آن شکاف پوست هم می گویند
- عفونت های قارچی و باکتریایی پوستی
- درد یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی
آکادمی پوست آمریکا (AAD) اعلام کرده است که علائم و ظاهر پسوریازیس می تواند متفاوت باشد.
در افراد سفید پوست لکه ها ممکن است به رنگ قرمز یا صورتی باشند.
در افراد سیاه پوست پسوریازیس می تواند رنگ بنفش، خاکستری یا قهوه ای تیره داشته باشد.
همچنین بخوانید:
تبخال تناسلی
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) بیشتر افراد مبتلا به تبخال دهانی یا تناسلی علامتی ندارند.
اگر علائم تبخال تناسلی ظاهر شود 2 تا 4 هفته پس از قرار گرفتن در معرض ویروس اولین شیوع اتفاق می افتد.
هنگامی که تبخال تناسلی برای اولین بار شیوع پیدا می کنند زخم هایی در دستگاه تناسلی یا نزدیکی آن، باسن و مقعد ایجاد می شود که با علائم زیر نیز همراه است:
در صورت شیوع مجدد بیماری علائم زیر را خواهید داشت:
- انبوهی از تاول های کوچک و پر از مایع
- زخمهای بازی که مایعی از آن بیرون می آید
- زخم های پوستی
- احساس سوزش یا گزش هنگام ادرار
- درد در ناحیه پایین کمر
- دردهای عضلانی
علت ها
در ادامه به عواملی که باعث ایجاد تبخال و پسوریازیس می شوند اشاره می کنیم.
پسوریازیس تناسلی
یک بررسی سیستماتیک در سال 2018 نشان داد که حدود 63٪ از افراد مبتلا به پسوریازیس، به پسوریازیس تناسلی مبتلا می شوند.
پسوریازیس یک بیماری التهابی غیر مسری است که وقتی سیستم ایمنی باعث رشد سریع سلول های پوستی می شود رخ می دهد.
علت دقیق پسوریازیس هنوز مشخص نیست اما محققان نواحی در ژنوم انسان را شناسایی کرده اند که فرد را مستعد ابتلا به این بیماری می کند.
طبق گزارش AAD بیماری پسوریازیس در بین خانواده ها به گونه ای ارثی منتقل می شود. در صورت ابتلا به پسوریازی در پدر یا مادر، پدربزرگ، مادربزرگ و یا خواهر یا برادر، خطر ابتلا به این بیماری بیشتر خواهد بود .
با این حال با اطمینان نمی توان گفت که سابقه خانوادگی همیشه باعث ابتلای افراد خانواده به این بیماری می شود.
موسسه ملی آرتروز و بیماری های اسکلتی و عضلانی و پوستی توضیح می دهد که عوامل زیر می توانند موجب بروز پسوریازیس شوند:
- عفونت
- استرس
- تغییرات دما یا رطوبت که باعث خشک شدن پوست می شود
- مصرف داروهای خاص
- آسیب های پوستی مانند بریدگی یا آفتاب سوختگی
همچنین بخوانید:
تب خال تناسلی
تبخال تناسلی نوعی عفونت مقاربتی (STI) است که به دلیل ویروس های HSV-1 و HSV-2 اتفاق می افتد.
عفونت های HSV-1 معمولاً از طریق تماس دهانی سرایت می کنند و باعث ایجاد زخم های باز و دردناک اطراف دهان می شوند که به آن تبخال می گویند.
این عفونت می تواند از طریق رابطه دهانی به دستگاه تناسلی منتقل شود. عفونت های HSV-2 از طریق رابطه جنسی سرایت می کنند.
در صورت تماس فرد با ویروس HSV-1 یااز HSV-2 از طریق راه های زیر، به ویروس تبخال تناسلی نبتلا خواهد شد:
- زخم فعال تبخال
- بزاق یا ترشحات تناسلی شخصی که به عفونت دهان یا تبخال تناسلی مبتلا است
درمان
روش های مختلفی برای کاهش علائم هر دو بیماری وجود دارد.
پسوریازیس تناسلی
هیچ درمانی برای پسوریازیس در ناحیه تناسلی یا جاهای دیگر وجود ندارد. اما موارد زیر می تواند به کنترل علائم کمک کنند:
- کرمهای حاوی اسید سالیسیلیک
- کرمهای حاوی کلسی پوترین(Dovonex) یا کلسیتریول (Vectical)
- کورتیکواستروئیدهای موضعی
- داروهای بیولوژیک مانند آدالیمومب (Humira) و اتانرسپت (Enbrel)
- رتینوئیدهای خوراکی
- نور درمانی ماوراء بنفش
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند متوترکسات
تب خال ناحیه تناسلی
هیچ درمانی برای تبخال تناسلی وجود ندارد. اما طبق اعلام CDC، داروهای ضد ویروس می توانند علائم را تسکین داده و مدت شیوع علائم و بیماری را کوتاه کنند.
برخی از این داروها عبارتند از:
- آسیکلوویر (acyclovir)
- والاسیکلوویر (valacyclovir)
- فامسیکلوویر (famciclovir)
همچنین بخوانید:
پیشگیری
روشهایی برای جلوگیری از ابتلا به تبخال دستگاه تناسلی و همچنین جلوگیری از عود مجدد علائم پسوریازیس وجود دارد.
پسوریازیس تناسلی
موارد زیر ممکن است به جلوگیری از عود پسوریازیس تناسلی کمک کند:
- کنترل میزان استرس
- درمان سریع زخم و جراحات
- خودداری از خاراندن پوست
- پرهیز از مصرف الکل
- اجتناب از استعمال سیگار
- استفاده از مرطوب کننده ها و پاک کننده های لطیف و غیرمعطر
تبخال تناسلی
برای جلوگیری از بروز تبخال تناسلی موارد زیر را امتحان کنید:
- در تمام فعالیتهای جنسی از روشهای محافظتی مانند کاندوم یا سد دهانی (Dental Dams) استفاده کنید
- انجام منظم غربالگری STI
- اجتناب از رفتارهای پرخطر مانند استفاده بیش از حد از مواد مخدر یا الکل
- اگر شریک جنسی شما تبخال تناسلی دارد از برقراری رابطه جنسی مقعدی، واژینال و دهانی حین ظهور علائم خودداری کنید.
- مصرف داروهای ضد ویروسی می تواند احتمال انتقال ویروس را کاهش دهد.
چه زمان به پزشک مراجعه کنید
در صورت بروز مشکل پوستی جدید و به خصوص ایجاد عفونت و درد زیاد به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید.
اگر در معرض تبخال قرار گرفته اید یا علائم تبخال دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
جمع بندی
پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی غیر مسری است که بر پوست ناحیه دستگاه تناسلی اثر منفی می گذارد.
تبخال تناسلی نوعی عفونت مقاربتی (STI) است که از عفونت ویروسی ناشی می شود.
هر دو بیماری تغییرات ناخوشایند در پوست ایجاد کرده و هیچ یک قابل درمان نیستند.
اما بسیاری از روش های درمانی می توانند علائم را کاهش داده و از عود مجدد آن جلوگیری کنند.
در صورتی که احتمال می دهید به یکی از این دو بیماری دچار شده اید یا علائم پسوریازیس تغییر کرده است به پزشک مراجعه نمایید.