علت گرگرفتگی در دوران قاعدگی و درمان آن

علت گرگرفتگی در دوران قاعدگی ناشی از اختلال ناخوشی قبل از قاعدگی(PMDD)، یائسگی زودرس و .. است. علت و درمان گرگرفتگی را در این مقاله بخوانید.

 

مقدمه

بسیاری افراد گرگرفتگی را به یائسگی ربط می دهند، درحالیکه ممکن است برخی افراد که هنوز پریود می شوند نیز، در دوران قاعدگی خود دچار گرگرفتگی می شوند.

در واقع یائسگی علت اصلی گرگرفتگی است اما برخی افراد قبل از ورود به این دوره از زندگی خود، آن را تجربه می کنند.

در این مقاله به تعریف گرگرفتگی، علت گرگرفتگی در دوران قاعدگی و درمان آن می پردازیم. همچنین در ادامه به این سوال پاسخ می دهیم که آیا گرگرفتگی نشانه یائسگی زودرس است یا خیر.

با اویرومگ همراه باشید.

 

گرگرفتگی چیست؟

به افزایش گرمای ناگهانی و شدید بدن، در قسمت بالاتنه و صورت، گرگرفتگی می گویند.

پزشکان علت دقیق آن را نمی دانند اما معتقدند که تغییرات در سطح هورمون بر چگونگی تنظیم دمای بدن تأثیر می گذارد.

برخی از علائم گرگرفتگی عبارتند از:

• گرمای ناگهانی در قفسه سینه، گردن یا صورت
• برافروختگی صورتی یا قرمز رنگ در پوست
• ضربان قلب سریع
• تعریق
• اضطراب

 

همچنین بخوانید

در دوره یائسگی چه اتفاقی می افتد؟

 

علت گرگرفتگی در دوران قاعدگی

پری منوپوز (حوالی یائسگی)

به دوران پیش از یائسگی (حوالی یائسگی) و زمان منتهی به آن، پری منوپوز گفته می شود.

به گفته کالج آمریکایی متخصص زنان و زایمان (ACOG)، خانم ها در دوره پری منوپوز نیز چرخه قاعدگی دارند.

اما این چرخه ممکن است نامنظم بوده یا از ماهی به ماه دیگر، الگویی متفاوت را دنبال کند.

دوران پری منوپوز اغلب خانم ها، از سن چهل سالگی به بعد آغاز می شود.

پری منوپوز ممکن است 10 سال طول بکشد، بنابراین افرادی که طی یک دوره قاعدگی گرگرفتگی دارند ممکن است علائم پری منوپوز را تجربه کنند.

اغلب خانم هایی که در دوران پری منوپوز به سر می برند، متوجه می شوند که گرگرفتگی آنها معمولا در شب اتفاق می افتد.

علائم دیگر عبارتند از:

• سخت خوابیدن
• سر درد
• تغییرات خلق و خو
• خشکی واژن

 

اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی

بر اساس اعلام دانشکده پزشکی جانز هاپکینز اختلال ناخوشی قبل از قاعدگی (PMDD) نوع شدیدی از سندروم پیش از قاعدگی (PMS) است.

این اختلال باعث ایجاد احساس افسردگی، اضطراب یا نا امیدی و همچنین علائم جسمی از جمله گرگرفتگی، حالت تهوع یا استفراغ، تورم، حساسیت پوستی و درد می شود.

علائم PMDD معمولا یک هفته قبل از قاعدگی ظاهر شده و ظرف چند روز پس از شروع دوره قاعدگی بهبود می یابند.

پزشکان دقیق نمی دانند که چه عاملی باعث PMDD می شود اما معتقدند که سروتونین ممکن است در بروز این اختلال نقش داشته باشد.

سروتونین یک ماده شیمیایی است که به تنظیم خلق و خوی فرد، هضم غذا و سایر عملکردهای بدن کمک می کند.

 

همچنین بخوانید

مکمل هایی که به بهبود PMS کمک می کنند

 

نارسایی زودرس تخمدان

نارسایی زودرس تخمدان (POI) وضعیتی است که تخمدان های فرد را دچار مشکل می کند.

در طی چرخه قاعدگی تخمدان ها، تخمک آزاد می کنند.

تخمدان ها در طول زندگی فقط تعداد کمی تخمک آزاد می کنند.

نارسایی زودرس تخمدان هنگامی رخ می دهد که تخمدان فرد آزاد کردن تخمک را متوقف کرده یا تخمک بسیار کمتری تولید می کند.

خانم ها در هر رده سنی ممکن است به POI دچار شوند که گاهی علائمی مشابه یائسگی از جمله گرگرفتگی ایجاد می کند.

برخی دلایل دیگری که باعث می شوند در یک چرخه قاعدگی علامتی مانند گرگرفتگی داشته باشید عبارتند از:

• پرکاری تیروئید: پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism) زمانی رخ می دهد که غده تیروئید، بیش از حد مورد نیاز هورمون تیروئید تولید می کند.

این هورمون در بسیاری از عملکردهای بدن از جمله دمای بدن نقش دارد.

مشکلات تیروئیدی ممکن است باعث گرگرفتگی بدن شوند.

• مصرف دارو: برخی داروها به ویژه داروهایی که روی سطح هورمون ها اثر می گذارند در ایجاد گرگرفتگی نقش دارند.

• استرس: استرس و اضطراب باعث بروز علائمی چون تند شدن ضربان قلب، علائم پانیک و گرگرفتگی در صورت یا گردن می شود.

• تومورها: در موارد نادر توموری که هورمون ترشح می کند باعث گرگرفتگی می شود.

 

گرگرفتگی و یائسگی زودرس

برخی خانم ها گرگرفتگی را سال ها پیش از پایان یافتن دوران قاعدگی خود تجربه می کنند.

گرگرفتگی در این مرحله از زندگی یک فرد معمولاً نشانه پری منوپوز است.

بر اساس برآورد ACOG میانگین سن یائسگی 51 سال است، با این حال برخی افراد در سن 45 سالگی یائسه می شوند.

بر اساس اعلام موسسه ملی سلامت (NIH)، پزشکان یائسگی زودرس را تنها در افراد زیر 40 سال تشخیص می دهند.

گرگرفتگی در افراد کمتر از 40 سال ممکن است نشانه یائسگی زودرس باشد. این اتفاق تنها در حدود 1% از خانم ها می افتد.

در بیشتر موارد هیچ دلیل مشخصی وجود ندارد.

با این حال گاهی اوقات یک درمان یا بیماری زمینه ای روند شروع دوران یائسگی را تحریک یا سرعت می بخشد.

با بررسی مقالات موجود در سالنامه تحقیقات علوم پزشکی و بهداشتی می توان گفت که برخی درمان ها و بیماری های زمینه ای که عامل گرگرفتگی هستند عبارتند از:

• بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس یا بیماری آدیسون
• برداشتن رحم یا تخمدان از طریق جراحی
• بیماری هایی که بر سیستم غدد درون ریز تأثیر می گذارند
• درمان های خاص سرطان
• برخی عفونت ها مانند اوریون یا سل
• سیگار کشیدن که ممکن است روند شروع یائسگی را سرعت بخشد

 

درمان گرگرفتگی

گرگرفتگی به خودی خود خطرناک نیست اما ممکن است نشانه یک بیماری زمینه ای باشد.

درمان بیماری زمینه ای به کاهش گرگرفتگی کمک می کند.

اگر گرگرفتگی به علت یائسگی زودرس یا بیماری غدد درون ریز مانند POI باشد، پزشکان روی کاهش علائم و کنترل آسان تر گرگرفتگی تمرکز می کنند.

موسسه ملی کهنسالی  (NIA) معتقد است که ایجاد تغییرات در سبک زندگی می تواند در کاهش گرگرفتگی بدن مثمر ثمر باشد.

برخی تغییرات سبک زندگی عبارتند از:

• اجتناب از عوامل حساسیت زا: برخی مواقع افراد در دوره یائسگی متوجه می شوند که کافئین، الکل و غذاهای پر ادویه می توانند باعث گرگرفتگی شده و یا آن را بدتر کنند.

• کاهش استرس: استرس می تواند بر شدت گرگرفتگی بیفزاید.

استرس در برخی از افراد حتی باعث گرگرفتگی هایی می شود که هیچ ربطی به دوره یائسگی ندارد.

آگاهی، درمان شناختی رفتاری (CBT) و تمرینات تنفس عمیق ممکن است برای این مساله مفید باشند. تحقیقات اولیه نشان می دهد که یوگا و تای چی نیز ممکن است علائم یائسگی را کاهش دهند.

• حفظ وزن در محدوده سالم: افرادی که شاخص توده بدنی بیشتری دارند به گرگرفتگی مکرر یا شدید در دوران یائسگی دچار می شوند.

• ترک سیگار: سیگار کشیدن می تواند گرگرفتگی در دوران یائسگی را شدت ببخشد بنابراین ترک یا قطع کامل مصرف سیگار اثر مثبتی بر کاهش گرگرفتگی دارد.

• بررسی داروها: اگر داروهایی مانند داروهای کلسترول یا فشار خون مصرف می کنید که باعث گرگرفتگی می شوند می توانید برای جایگزین کردن آنها با داروهای دیگر با پزشک خود مشورت کنید.

 

همچنین بخوانید

وزن مناسب برای قد و سن من چقدر است؟

 

اگر تغییرات سبک زندگی موثر واقع نشد پزشک ممکن است درمان جایگزینی هورمون یا داروی غیر هورمونی مانند پاروکستین (Paxil) را برای بهبود گرگرفتگی تجویز کند.

اگر فرد وارد مرحله یائسگی شده و همچنان تمایل به بچه دار شدن داشته باشد، ممکن است به درمان های باروری مانند لقاح آزمایشگاهی یا استفاده از جایگزین حاملگی نیاز داشته باشد.

 

درمان های جایگزین

چندین داروی گیاهی و استراتژی های مدیریتی ممکن است برای کاهش ناراحتی گرگرفتگی هورمونی موثر باشند.

با این حال آنچه برای یک شخص مفید است ممکن است برای شخص دیگری کارساز نباشد.

اکثر تحقیقات انجام شده درباره این روش های درمانی روی تأثیر آنها بر افراد یائسه متمرکز شده است.

این درمان ها ممکن است برای کسی که در دوره یائسگی یا دوره پری یائسگی نیستند موثر نباشد.

اگر فکر می کنید که یائسگی دلیل گرگرفتگی شما نیست باید با پزشک خود صحبت کنید.

برخی مکمل های گیاهی می توانند عوارض جانبی یا تداخل دارویی داشته باشند. همیشه قبل از امتحان یک داروی گیاهی برای اطمینان از بی خطر بودن آن با پزشک مشورت کنید.

 

طب سوزنی

یک مطالعه تصادفی نشان داد که طب سوزنی پس از 6 ماه، فرکانس گرما را به میزان 36.7% کاهش می دهد. بعد از 1 سال ، فرکانس گرمای شرکت کنندگان هنوز 29.4% کاهش را نشان می داد. این موضوع ثابت می کند که طب سوزنی برای برخی مشکلات و افراد مزایای دراز مدتی دارد.

 

مخمر سنت جان

یک مطالعه دوسوکور در سال 2010 نشان داد که پس از 8 هفته مصرف گیاه خارمریم میزان کاهش گرگرفتگی ناشی از یائسگی این گروه در مقایسه با افرادی که دارونما مصرف می کردند بیشتر بود.

لازم است بدانید که گیاه خار مریم با برخی داروها تداخل دارد.

 

شیرین بیان

ریشه یا عصاره شیرین بیان نیز ممکن است گرگرفتگی ناشی از یائسگی را تسکین دهد.

همانند گیاه خار مریم اثرگذاری آن مدتی طول می کشد. مطالعه ای در سال 2012 نشان داد که گیاه شیرین بیان ظرف 8 هفته گرگرفتگی را بهتر از دارونما برطرف می کند. با این حال گیاه شیرین بیان برای همه افراد مناسب نیست.

 

روغن گل مغربی (EPO)

یک مطالعه کوچک در سال 2018 که در آن روغن کوهوش سیاه و روغن گل مغربی (EPO) با هم مقایسه شده بودند نشان داد که EPO از شدت گرگرفتگی کاسته و کیفیت زندگی را بهبود می بخشد.

محققان معتقدند EPO در ایجاد پروستاگلاندین ها به بدن کمک کرده که در سرکوب گرگرفتگی هورمونی موثر است.

روغن گل مغربی بی خطر است و معمولاً عوارض جانبی ندارد اما افرادی که تشنج دارند یا باردار هستند باید از مصرف آن خودداری  کنند.

 

کوهوش سیاه

همان مطالعه 2018 نشان داد که کوهوش سیاه می تواند فرکانس گرگرفتگی در دوران یائسگی و همچنین شدت آنها را کاهش دهد. با این حال، محققان نمی دانند که کوهوش سیاه چگونه در بدن کار می کند و هیچ تحقیقی وجود ندارد که نشان دهد مصرف طولانی مدت کوهوش سیاه خطر و عوارضی نداشته باشد.

شایان ذکر است که علیرغم برخی شواهد مبنی بر اینکه داروهای گیاهی می توانند به کاهش گرگرفتگی کمک کنند انجمن یائسگی آمریکای شمالی اذعان داشته است که تایید اثربخشی سایر داروها به تحقیقات بیشتر نیاز دارند.

در حال حاضر مشخص نیست که کدام یک از داروهای گیاهی بیشترین تاثیر را بر کاهش گرگرفتی دارند.

 

سایر روش ها

با چند روش دیگر می توانید گرگرفتگی را کنترل کرده و وضعیت خود را بهتر کنید.

موسسه ملی کهنسالی روش های زیر را توصیه می کند:

• پوشیدن لباس به صورت لایه لایه و روی هم تا در صورت گرم شدن بدن بتوانید آن را از تن درآورید
• پوشیدن لباس هایی از جنس پارچه های طبیعی مانند پنبه و خوابیدن روی ملحفه هایی از این جنس
• داشتن یک پنکه قابل حمل

چه زمان به پزشک مراجعه کنید

افراد بالای 40 سال که در دوران قاعدگی دچار گرگرفتگی می شوند ممکن است وارد دوره پری منوپوز (حوالی منوپوز) شده باشند.

یائسگی یک وضعیت پزشکی نیست، بنابراین معمولاً نیازی به درمان ندارد. با این حال برخی داروها و استراتژی ها می توانند علائم آن را کاهش دهند.

فردی که یائسه می شود ممکن است بخواهد گزینه های خود را با یک پزشک در میان بگذارد.

همانگونه که پیشتیر ذکر شد یکی از علت های گرگرفتگی در دوران قاعدگی، یائسگی زودرس است.

در صورت مشاهده گرگرفتگی مکرر در دوره قاعدگی و زیر سنین 40 سال باید با پزشک مشورت کنید.

همچنین در صورت مشاهده علائم زیر باید به پزشک مراجعه کنید:

• تغییرات ناگهانی در اشتها، وزن یا روحیه
• خونریزی شدید قاعدگی
• درد لگن و تب

جمع بندی

گرگرفتگی علامتی نگران کننده است اما به خودی خود خطرناک نیست.

یک علت گرگرفتگی در دوران قاعدگی (پریود)، یائسگی زودرس یا پری منوپوز است که می تواند روی باروری فرد تاثیر گذارد.

اگر در دهه بیست یا سی قرار دارید و این مساله را تجربه می کنید؛ یا علائم دیگری دارید که ممکن است از یک مشکل اساسی خبر دهد باید جهت بررسی علت گرگرفتگی و درمان آن با پزشک خود ملاقات و صحبت کنید.

 

جهت مشاهده مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید