ذات الریه یک بیماری تنفسی شامل التهاب کیسه های هوایی ریه است؛ علائم (در نوزادان – کودکان و بزرگسالان) – انواع – علت و روش درمان پنومونی را بخوانید.

ذات الریه یا پنومونی (Pneumonia) اصطلاحی پزشکی برای التهاب ریه است.

این بیماری که به آن سینه پهلو نیز گفته می شود، معمولا زمانی رخ می دهد که افراد به یک عفونت ویروسی، عفونت باکتریایی یا قارچی ریه مبتلا شوند.

ذات الریه معمولا علائم تنفسی مانند سرفه ایجاد می کند.

با این حال افراد می توانند بدون سرفه نیز به آن دچار شوند.

افرادی که این علامت را تجربه نمی کنند، احتمالا به علائم دیگری مبتلا خواهند شد.

در این مقاله به شرح علائم و نشانه های متداول و غیر معمول ذات الریه در نوزادان، کودکان و بزرگسالان می پردازیم.

همچنین انوان مختلف ذات الریه، علت آنها و اطلاعات مربوط به روش های درمانی، پیشگیری و زمان صحبت با پزشک را بیان می کنیم.

همچنین بخوانید:

معنی سرفه من چیست؟ (کلیک)

آیا ابتلا به ذات الریه / پنومونی بدون سرفه ممکن است؟

علائم و نشانه های ذات الریه در افراد مختلف، متفاوت است.

ممکن است بعضی از افراد بیماری خفیفی را تجربه کنند که خود به خود برطرف می شود.

دیگران می توانند علائم شدید و عوارض کشنده ای را تجربه کنند.

افراد مبتلا به پنومونی معمولا دچار سرفه می شوند. با این حال، طبق اعلام انجمن متخصصین قفسه سینه آمریکا (ATS)، ممکن است ابتلا به پنومونی بدون علائم صورت بگیرد.

طبق اعلام انستیتو ملی قلب، ریه و خون (NHLBI)، به احتمال زیاد افرادی که دچار عوارض ذات الریه می شوند، علائم غیر معمول آن را نیز تجربه می کنند.

این افراد عبارتند از:

کودکان
افراد مسن
افراد مبتلا به بیماری های جدی

همچنین بخوانید:

راه های پاکسازی ریه ها (کلیک)

علائم و نشانه های ذات الریه

شایع ترین علائم و نشانه های پنومونی عبارتند از:

سرفه خشک یا مرطوب که در آن مخاط یا خون دیده می شود.
درد قفسه سینه در هنگام تنفس یا سرفه
تنگی نفس یا دشواری در تنفس
لرزهایی که باعث احساس سرما و گرمای بیش از حد می شود.
تب
احساس بیماری شدید با انرژی بسیار کم
افزایش گریه کردن یا بد خلقی در نوزدان و کودکان

ذات الریه و سرفه

ابتلا به پنومونی باعث تحریک و التهاب کیسه های هوایی ریز در داخل ریه معروف به آلوئول می شود.

این کیسه های هوایی وظیفه تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن را داشته و بدن را قادر می سازند تا عملکردها حیاطی خود را انجام دهد.

پنومونی می تواند باعث پر شدن آلوئول ها با مایعات یا چرک شود.

سرفه واکنش طبیعی بدن برای حذف این مایعات اضافی از مجاری تنفسی است.

در این وضعیت سرفه می تواند باعث ایجاد مخاط سبز، زرد یا خونی شود.

علائم و نشانه های غیر معمول در بزرگسالان

برای افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای، سرفه می تواند نشانه اصلی پنومونی نباشد.

در عوض ممکن است این افراد علائم و نشانه های غیر معمولی را تجربه کنند که عبارتند از:

دمای کمتر از حد معمول بدن
ضعف
گیجی

علائم و نشانه های ذات الریه در نوزادان و کودکان

نوزادان و کودکان مبتلا به ذات الریه ممکن است دچار سرفه نشوند.

در عوص ممکن است علائم و نشانه های زیر را داشته باشند:

استفراغ
خستگی
بی قراری
غر زدن
پف کردن سوراخ های بینی در هنگام تنفس
به داخل کشیده شدن عضلات بین دنده ها در هنگام تنفس
تنفس سریع
تغییر رنگ پوست و لب ها متمایل به آبی در افراد با پوست روشن و خاکستری یا مایل به سفید در افراد با پوست تیره

انواع ذات الریه و دلایل بروز آن

پزشکان پنومونی را بر اساس نوع، شدت و ناحیه تحت تاثیر طبقه بندی می کنند.

نوع ذات الریه

در ادامه به معرفی انواع پنومونی و دلایل مرتبط با بروز آنها می پردازیم.

ذات الریه ویروسی: در واکنش به ابتلا به عفونت ویروسی ریه ها ایجاد می شود.
ذات الریه باکتریایی: به دلیل رسیدن عفونت باکتریایی به داخل ریه ها رخ می دهد.
ذات الریه قارچی: در واکنش به ابتلا به عفوت قارچی ریه ها ایجاد می شود. شیوع آن در مقابل سایر انواع ذات الریه کمتر است.
ذات الریه آسپیراسیون: به دلیل استنشاق مایعات در ریه ها ایجاد می شود. این نوع بیشتر در بین افراد دارای اختلالات تنفسی یا بلع دیده می شود.

چگونگی و مکان ابتلا به پنومونی مانند بیمارستان، دیالیز یا مراقبت های پرستاری بلند مدت به پزشکان کمک می کند تا عفونت را شناسایی کرده و درمان مناسب آن را انجام دهند.

شدت ذات الریه

گاهی اوقات پزشکان پنومونی را بر اساس شدت آن طبقه بندی می کنند.

نوع خفیف این بیماری کشنده نیست. افراد مبتلا به آن معمولا می توانند در خانه یا با درمان پزشکی محدود یا بدون درمان بهبود یابند.

نوع متوسط آن برای مراقبت های حمایتی به بستری در بیمارستان نیاز دارد.

پنومونی شدید یعنی ریه ها به اندازه کافی اکسیژن دریافت نکرده یا عفونت باعث آسیب به سایر اندام ها شده است.

افراد مبتلا به این بیماری ممکن است به داروهای تزریقی داخل وریدی و تنفس مصنوعی برای کمک به تنفس نیاز داشته باشند.

ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته از ذات الریه

این بیماری می تواند یک یا هر دو ریه را تحت تاثیر قرار دهد.

همچنین می تواند بخش های مختلف یا لوب های ریه را تحت تاثیر قرار دهد.

با استفاده از تصویربرداری با اشعه ایکس یا سایر روش های تصویربرداری پزشکی می توان ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته و میزان آن را تشخیص داد.

درمان

درمان ذات الریه به علت بروز و شدت آن بستگی دارد. بعضی از گزینه های درمان عبارتند از:

مصرف آنتی بیوتیک برای ذات الریه باکتریایی
مصرف ضد ویروس ها برا ذات الریه ویروسی
مصرف داروهای ضد قارچ برای ذات الریه قارچی
مصرف استروئیدها برای بهبود عملکرد ریه در افراد مبتلا به ذات الریه شدید
مصرف داروهای بدون نیاز به نسخه برای تسکین درد و کاهش تب
مصرف مایعات برای جلوگیری از کمبود آب بدن

ممکن است افراد مبتلا به این بیماری برای نظارت، دریافت مایعات و داروهای تزریقی داخل وریدی و کمک به تنفس در بیمارستان بستری شوند.

در صورت کشنده بودن این بیماری برای فرد، ممکن است به کمک یک جراح برای برداشتن بخشی از ریه عفونی شده نیاز باشد.

عوامل خطر

بیشتر افراد مبتلا به پنومونی بهبود می یابند. با این حال، افرادی که عوامل خطر این بیماری را دارند به احتمال زیاد عوارض جدی و کشنده ای را تجربه می کنند.

بعضی از عوامل خطر پنومونی عبارتند از:

سن بالای 65 سال یا زیر 2 سال
ابتلا به مشکلات ضعیف کننده سیستم ایمنی بدن
ابتلا به یک بیماری مزمن ریوی مانند آسم یا بیماری مزمن انسدادی ریه
ابتلا به عفونت های تنفسی دیگر مانند کووید 19
استفاده از تنفس مصنوعی
بستری در بیمارستان
ابتلا به زوال عقل
سیگار کشیدن
مصرف الکل یا مواد مخدر

عوارض

ذات الریه شدید و درمان نشده عوارض کشنده ای را ایجاد می کند که عبارتند از:

آسیب به ریه ها، قلب، کبد یا کلیه ها
سپسیس
نارسایی اعضای بدن
مرگ

پیشگیری

روش های زیر خطر ابتلا به سینه پهلو را کاهش می دهند:

شستن مکرر دست ها به ویژه قبل از غذا خوردن و پس از بیرون رفتن از خانه (در مکان های عمومی)
استفاده از روش هایی برای پیشگیری از کووید 19 مانند استفاده از ماسک یا پوشش صورت در مکان های عمومی
اجتناب از رفتن به مدرسه یا محل کار در هنگام بیماری
ورزش منظم برای سلامت قلب و ریه ها
مشورت با پزشک در مورد واکسیناسیون پنوموکوک که خطر ابتلا به ذات الریه پنوموکوکی را کاهش می دهد.
واکسیناسیون سالانه در برابر آنفولانزا
به روز کردن واکسن های سیاه سرفه (Pertussis) که به آن Whooping cough نیز می گویند.
توقف مصرف سیگار یا استفاده از سیگار های الکترونیکی

چه زمانی با پزشک صحبت کنیم؟

پنومونی یک بیماری شدید است که به مراقبت های سریع پزشکی نیاز دارد. حتی در صورتی که سرفه ایجاد نشود احتمال ابتلا به ذات الریه توسط یا شدید وجود دارد.

افراد در شرایط زیر باید پزشک خود را مطلع کنند:

تجربه علائم ذات الریه به ویژه اگر دچار عفونت تنفسی بوده یا به تازگی از یک بیماری بهبود یافته باشند.
در صورتی که تحت درمان خانگیاین بیماری بوده و علائم به صورت ناگهانی بدتر شوند.
در حال مراقبت از یک نوزاد، کودک یا فرد مسن باشند که علائم یا نشانه های متداول و غیر معمول ذات الریه دارد.
در حال مراقبت از یک فرد با زوال عقل باشند که به طور ناگهانی علائم گیجی یا نا آگاهی از موقعیت در او بدتر شوند.

افرادی که دچار مشکل تنفسی شدید هستند باید فورا با اورژانس تماس بگیرند.

خلاصه

ذات الریه یک بیماری تنفسی بوده که شامل التهاب کیسه های هوایی داخل ریه است. این بیماری معمولا در اثر ابتلا به عفونت ویروسی، باکتریایی یا قارچی ایجاد می شود.

علائم ذات الریه در افراد مختلف (نوزادان، کودکان و بزرگسالان)، متفاوت است.

بیشتر افراد دچار سرفه خشک یا مرطوب می شوند اما همیشه این اتفاق رخ نخواهد داد.

افرادی که علامت سرفه را ندارند می توانند علائم دیگری مانند تب، حالت تهوع و استفراغ یا ضعف را تجربه کنند.

ابتلا به ذات الریه بدون درمان می تواند کشنده باشد.

افرادی که علائم و نشانه های ابتلا به این بیماری را دارند باید برای تشخیص و درمان مناسب با پزشک صحبت کنند.

افرادی که دچار مشکلات تنفسی شدید هستند باید به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.