گیجی چیست؟ علائم و علت

گیجی با ابتلا به بسیاری از بیماری ها رخ داده و سبب کاهش هشیاری و هذیان فرد می شود؛ علائم – علت و رابطه گیجی با سر درد را بخوانید.

 

گیجی (Confusion) با ابتلا به بسیاری از بیماری ها ایجاد می شود. این امر شامل تغییراتی در توجه، تفکر و درجه هوشیاری است.

زمانی که افراد دچار گیجی می شوند، ممکن است نسبت به محیط پیرامون، سوابق یا هویت خود اطمینان نداشته باشند.

همچنین ممکن است احساس جدا بودن از واقعیت داشته و در بیان یک تفکر منسجم و خطی مشکل داشته باشند.

ممکن است افراد دچار گیجی سرگردان شده، ترسیده یا تحریک و دچار حواس پرتی شوند. طبق برآورد تحقیقات انجام شده در سال 2001، 4 تا 30% از بیماران بستری در بیمارستان علائم گیجی دارند.

افرادی که بدون دلیل خاصی دچار گیجی شوند باید فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرند.

این مطلب به بررسی علائم، دلایل و علت همراه بودن گیجی با سر درد و زمان مراجعه به پزشک می پردازد.

 

علائم گیجی

پزشکان از اصطلاح هذیان برای بیان تغییر در وضعیت روانی که بیشتر افراد مبتلا به گیجی با آن درگیر هستند، استفاده می کنند.

همچنین پزشکان از هذیان برای توصیف شروع ناگهانی گیجی نیز استفاده می کنند. این امر به مراقبت های پزشکی فوری نیاز دارد.

بعضی از علائم هذیان عبارتند از:

• مشکل در تمرکز یا توجه
• احساس قطع ارتباط با زمان یا مکان – ممکن است افراد تصور کنند که در گذشته زندگی می کنند.
• فراموش کردن حقایق اساسی مانند سال یا رئیس جمهور
• داشتن یک حالت هوشیاری تغییر یافته که ممکن است آنها را بسیار خواب آلود یا آشفته نشان دهد.
• عدم تشخیص چهره های آشنا
• تغییر در حرکت مانند مشکلات در واکنش، ایجاد تیک عصبی یا سرگردانی و بی هدفی
• تغییر در زبان یا توانایی بیان آن

 

علت گیجی

ممکن است علت بروز گیجی یا هذیان پیچیده باشد. این دلایل معمولا به یک بیماری دیگر مربوط می شوند.

برای نمونه، ممکن است افراد مبتلا به زوال عقل پس از جراحی، افتادن یا شروع به مصرف داروهایی خاص دچار گیجی شوند.

زمانی که افراد به بیماری مبتلا شوند که خطر گیجی یا زوال عقل را افزایش دهد، معمولا یک محرک خاص وجود دارد.

در ادامه به بعضی از علت های اصلی بروز گیجی می پردازیم.

 

سن

سن یک عامل خطر قابل توجه برای این حالت است. طبق تخمین مطالعات مختلف 10 تا 25% از افراد مسن بستری شده در بیمارستان در هنگام مراجعه علائم گیجی داشتند.

همچنین سن مهمترین عامل خطر برای ابتلا به زوال عقل و اختلال شناختی خفیف است.

اختلال شناختی خفیف با مشکلاتی مربوط به حافظه و تفکر مرتبط با سن ارتباط دارد.

این موارد شدیدتر از آنهایی هستند که با پیری اتفاق می افتند و در بعضی از افراد دارای اختلال شناختی خفیف، قبل از زوال عقل، رخ می دهد.

 

همچنین بخوانید:

افزایش سن و تغییرات مغز (کلیک)

 

داروها

هر دارویی که وضعیت روانی افراد را تغییر دهد، به ویژه در افرادی که عوامل خطر دیگری برای این مساله دارند، می تواند منجر به گیجی شود.

بعضی از نمونه ها عبارتند از:

• آنتی هیستامین ها
• داروهای خواب آور
• بنزودیازپین ها به عنوان داروهای ضد اضطراب
• مواد افیونی یا اپیوئیدها مانند اکسی کدون (Oxycodone)
• داروهای بیهوشی

همچنین بعضی از افراد پس از مصرف آنتی بیوتیک ها، داروهای درمان افسردگی یا طیف وسیعی از داروها دچار این مشکل می شوند.

 

همچنین بخوانید:

داروهای موثر در درمان اختلالات اضطرابی (کلیک)

 

جراحی

بسیاری از افراد پس از جراحی، به ویژه زمانی که بیهوشی شروع به از بین رفتن می کند دچار گیجی می شوند.

این امر بیشتر در افراد مسن دیده می شود.

حدود 15 تا 25% از افراد مسن پس از جراحی های جزئی دچار این مشکل می شوند، درحالی که نیمی از آنها پس از جراحی های عمده مانند جایگزینی مفصل ران دچار آن خواهند شد.

همچنین درد، داروهای ضد درد و محیط ناشناخته پس از جراحی در ایجاد گیجی موثر هستند.

 

بیماری مزمن

بیماری های مزمن متعدد، به ویژه زمانی که منجر به آسیب به اندام هایی مانند مغز می شوند، می توانند منجر به ایجاد گیجی شوند.

بعضی از نمونه ها عبارتند از:

• دیابت
• ایدز
• سرطان
• نارسایی اعضا مانند بیماری کلیوی یا کبدی

 

مشکلات حسی

افرادی که دچار مشکلات حسی مانند مشکلات شنوایی یا بینایی هستند، به ویژه آنهایی که به تازگی دچار آن شده اند ممکن است بیشتر در معرض این مشکل باشند.

این مورد نیز بیشتر در افراد مسن دیده می شود.

افرادی که به وسایل کمکی معمول خود دسترسی ندارند، بیشتر در معرض آشفتگی قرار می گیرند. به عنوان نمونه افراد مسن که قبل از رفتن به بیمارستان سمعک های خود را در خانه جا می گذارند.

 

محیط نا آشنا

بعضی از افراد در محیط های نا آشنا به ویژه در دوره های استرس شدید دچار گیجی می شوند.

افرادی که عوامل خطر دیگری برای گیجی (مانند زوال عقل) دارند، بیشتر احتمال بروز این مشکل در محیط نا آشنا (بدون نشانه های حافظه و نقاط مرجع) را تجربه می کنند.

 

مشکلات مربوط به سلامت مغز

هرگونه مشکل که سلامتی مغز را تحت تاثیر قرار دهد می تواند منجر به این مشکل شود.

زوال عقل یا دمانس یکی از شایع ترین دلایل هذیان یا گیجی در افراد مسن است.

البته هذیان به معنای ابتلا به زوال عقل نیست.

هرگونه آسیب یا بیماری که عملکرد مغز را تغییر دهد می تواند منجر به هذیان شود. بعضی از نمونه ها عبارتند از:

• آسیب به سر که منجر به ضربه مغزی شود.
• عفونت در مغز یا اطراف آن
• تورم مغز
• ضایعات، توده یا سرطان مغز

 

سایر علت ها

تقریبا همه بیماری ها به ویژه در افرادی که دارای عوامل خطر هستند، می توانند منجر به گیجی شوند.

بعضی از دلایل احتمالی گیجی عبارتند از:

• استرس و اضطراب
• درد شدید
• کم خوابی
• سوء تغذیه
• تغییرات در سیستم غدد درون ریز که هورمون تولید می کنند.

 

هذیان در افراد مسن

خطر ابتلا به هذیان (شروع ناگهانی گیجی) در افراد مسن بیشتر است.

افرادی که چنین شرایطی را تجربه می کنند باید تحت مراقبت های پزشکی فوری قرار گیرند.

تحقیقات نشان می دهند که افراد مسن مبتلا به هذیان و سایر مشکلات بهداشتی به طور کلی چشم انداز مطلوبی ندارند.

برای نمونه، فردی که به دلیل مشکل تنفسی در بیمارستان بستری شده است، در صورت ابتلا به هذیان خطر بیشتری برای بازگشت به بیمارستان یا مرگ دارد.

همچنین ممکن است افراد مبتلا به زوال عقل دچار هذیان شوند. زوال عقل خطر ابتلا به هذیان را افزایش می دهد. تشخیص بین این دو مشکل گاهی دشوار خواهد بود.

تقریبا نیمی از افراد مسن مبتلا به زوال عقل و بستری شده در بیمارستان، دچار هذیان هستند.

برای بعضی از افراد مسن، گیجی علامت هشداردهنده اولیه یک بیماری مانند زوال عقل است.

بعضی از افراد مسن در هنگام بیماری، به ویژه در صورت ابتلا به زوال عقل، دچار گیجی جدید یا بدتر شدن علائم آن می شوند.

همچنین عفونت های دستگاه ادراری اغلب باعث گیجی در افراد مسن می شود.

 

سر درد و گیجی

سر درد و گیجی می توانند نشان دهنده یک مشکل جدی مانند سکته یا آسیب مغزی باشند.

در وضعیت گیجی و در صورتی که سر درد نسبت به سایر سر دردها متفاوت باشد باید مراقبت های فوری دریافت کنید.

با این حال همه سر دردهایی که باعث گیجی می شوند، موارد اورژانسی نیستند. بعضی از افراد مبتلا به سردرد میگرنی در طی دوره هایی از آن دچار گیجی خواهند شد.

افرادی که به طور مرتب سر درد دارند باید در مورد نحوه تشخیص با پزشک مشورت کرده و اورژانسی بودن آن را بررسی کنند.

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

گاهی اوقات گیجی یک مشکل زود گذر و با یک علت نامشخص است. ممکن است کودکان در هنگام بیداری در نیمه شب دچار گیجی شده و بزرگسالان در حالت خستگی پس از یک چرت زدن گیج باشند.

با این حال زمانی که علت گیجی مشخص نیست باید فورا تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرید زیرا این مساله می تواند ناشی از طیف گسترده ای از بیماری های جدی باشد.

در موارد زیر مراقبت های پزشکی فوری دریافت کنید:

• درد قفسه سینه یا علائم سکته مغزی مانند تغییر در بینایی یا اختلال گفتار
• نشانه هایی از عفونت مانند تب
• جدا شدن از واقعیت، توهم یا از دست دادن هوشیاری
• گیجی بدون دلیل مشخص در کودکان
• گیجی پس از مصرف یک داروی جدید

 

 

چشم انداز

گیجی که بدون دلیل مشخص ایجاد شود می تواند ناشی از یک مشکل جدی در سلامتی باشد.

البته بسیاری از مواردی که منجر به ایجاد گیجی می شوند، قابل درمان هستند.

در این وضعیت ممکن است افراد به مصرف آنتی بیوتیک، مایعات یا نظارت در بیمارستان نیاز داشته باشند.

به طور کلی هرچه افراد زودتر تحت مراقبت قرار گیرند، چشم انداز بهتری خواهند داشت.

این مشکل در افرادی که دچار بیماری های دیگری هستند، پیش بینی جدی تری نیاز دارد. این افراد شامل مبتلایان به بیماری های مزمن و افرادی که تازه جراحی شده اند، هستند.

 

خلاصه

دریافت فوری مراقبت های پزشکی نوید بخش تشخیص صحیح و بهبود چشم انداز برای افراد است.

ممکن است افرادی که دچار این مشکل هستند در پاسخ به سوالات ارائه دهنده خدمات بهداشتی مشکل داشته باشند. در این زمان همراهی یکی از نزدیکان کمک کننده خواهد بود.

در هنگام مراجعه به پزشک برای پاسخ به سوالاتی درباره زمان شروع گیجی و سایر موارد در سابقه پزشکی آماده باشید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.