آندوسکوپی روشی برای بررسی داخل بدن و رایج ترین آن آندوسکوپی دستگاه گوارش جهت بررسی معده است، انواع – نحوه انجام و عوارض آن را بخوانید.

آندوسکوپی (Endoscopy) روشی است که به پزشک اجازه می دهد تا با قرار دادن یک ابزار پزشکی از طریق یک شکاف طبیعی بدن یا یک برش کوچک، اندام های داخلی را بررسی کند.

ابزار آندوسکوپ لوله ای نازک و انعطاف پذیر است. این لوله دارای یک دوربین کوچک، سبک و گاهی اوقات یک ابزار جراحی متصل به آن است.

دوربین با انتقال تصاویر به صفحه ای در اتاق آزمایش، نگاهی دست اول به آنچه درون بدن می گذرد به پزشک ارائه خواهد داد.

تعریف

انواع مختلف آندوسکوپی برای ارزیابی مفاصل، قفسه سینه، شکم یا روده بزرگ وجود دارند. معمولا از این روش برای کمک به تشخیص و برنامه ریزی درمان استفاده می شود.

همچنین می توان از آن به عنوان نوعی مداخله استفاده کرد. در این موارد می توان ابزارهایی به endoscope اضافه کرد تا نمونه های بافت برداشت کرده، تومورهای کوچک یا تکه های باقی مانده آن را از بین ببرد، خونریزی داخلی را متوقف کرده یا نواحی باریک را باز کند.

انواع روش های آندوسکوپی معمولا شامل جراحی گسترده نیستند و اغلب می توانند به سرعت و بدون بیهوشی انجام شوند. درنتیجه بسیاری از متخصصین خطرات و عوارض آن را نسبت به روش های جراحی سنتی کمتر می دانند.

در واقع این روش آنقدر متداول شده است که طبق تخمین ها سالانه ده ها میلیون آندوسکوپی انجام می شود.

بیماری های درمان شده

بعضی از انواع آندوسکوپی هایی که بیشتر متداول هستند شامل دستگاه گوارش فوقانی (GI) برای بررسی مشکلات مربوط به معده و کولونوسکوپی برای غربالگری سرطان روده است. هر دو مورد توسط متخصص گوارش انجام می شوند زیرا تخصص آنها در سیستم گوارش است.

پزشک در حین انجام آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی می تواند مری، معده و روده کوچک را برای تجزیه و تحلیل بیشتر یا ارزیابی علائم درد فوقانی شکم بررسی کند. برای این کار، لوله نازک معمولا از طریق دهان به پایین شکم وارد می شود.

کولونوسکوپی معمولا برای تشخیص و نظارت بر تغییر یا ناهنجاری های روده بزرگ استفاده می شود. در این حالت آندوسکوپ از طریق رکتوم وارد می شود. معمولا کلونوسکوپی به عنوان یک ابزار غربالگری برای افراد در گروه های سنی بالاتر یا با عوامل خطر خاص برای سرطان روده بزرگ توصیه می شود.

همچنین بخوانید:

سرطان روده بزرگ، انواع، علائم و درمان (کلیک)

بعضی از انواع دیگر آندوسکوپی عبارتند از:

آرتروسكوپی: از این روش برای تشخیص و درمان بعضی از بیماری های مفصلی مانند انواع مختلف آرتریت یا دردناک بودن زانو یا مچ دست استفاده می شود. در این روش آندوسکوپ از طریق یک برش ایجاد شده در پوست وارد شده و به پزشک اجازه می دهد تا مستقیما به مفصل مورد نظر دسترسی پیدا کند.
برونكوسكوپی: از این روش در تشخیص (و گاهی درمان) بیماری ریوی استفاده می شود. در این روش آندوسکوپ از طریق دهان به پایین مجاری تنفسی ریه وارد می شود.
سیستوسکوپی: از این روش برای شناسایی هرگونه ناهنجاری، خونریزی یا انسداد مثانه استفاده می شود. در این روش پزشک آندوسکوپ را از طریق مجاری ادرار که منتهی به مثانه است وارد می کند.

همچنین بخوانید:

برونکوسکوپی: مراحل و خطرات (کلیک)

پزشک در صورت نیاز به بررسی، تایید یا درمان بیماری مشکوک در مورد انجام گزینه مناسب آندوسکوپی تصمیم می گیرد. برای نمونه، در صورتی که علائم غیرقابل توضیحی مانند درد شکمی، مشکل تنفس یا بلع و یا استفراغ وجود داشته باشد، پزشک از آندوسکوپی برای شناسایی دلیل آنها استفاده می کند.

به همین ترتیب، در صورت وجود نگرانی در مورد بیماری هایی مانند سرطان از آندوسکوپی برای دریافت نمونه استفاده می شود. همچین به وسیله آندوسکوپی می توان با از بین بردن پولیپ یا رفع مشکلات خاص مفصل، یک بیماری را درمان کرد.

فرایند

پس از تشخیص پزشک برای انجام آندوسکوپی روش دقیق انجام آن وابسته به نوع آندوسکوپی کمی متفاوت خواهد بود. اما به طور معمول می توان برای بیشتر آندوسکوپی ها روند مشابهی را انتظار داشت.

مکان

آندوسکوپی در مطب پزشک، مراکز پزشکی سرپایی یا بیمارستان انجام می شود. پزشک این مکان را با توجه به وجود یک بیماری زمینه ای یا نیاز به توجه ویژه انتخاب می کند.

آماده سازی

پزشک از حداقل یک روز قبل دستورالعمل های دقیقی را ارائه می دهد. به بیشتر افراد توصیه می شود تا حدود 12 ساعت قبل از انجام آندوسکوپی از خوردن و آشامیدن خودداری کنند. دلیل این امر این است که غذا و مایعات موجود در بدن دید آندوسکوپ را مختل می کند.

حتما قبل و بعد از عمل از پزشک خود در مورد مصرف داروها مشورت بگیرید. ممکن است بعضی از داروها با داروهای مصرفی در حین آندوسکوپی تداخل داشته باشند.

در صورتی که نیاز به کولونوسکوپی دارید باید از داروهای مسهل استفاده کرده تا روده شما کاملا خالی و تمیز شود. بنابراین پزشک در حین کولونوسکوپی دید واضحی از روده ها خواهد داشت.

روش

پس از رسیدن به مرکز پزشکی داروهای آرامبخش داخل وریدی دریافت می کنید تا در طول عمل در آرامش باشید. به همین دلیل باید یک همراه داشته باشید تا شما را به خانه برساند. برای روز عمل خود برنامه دیگری در نظر نگیرید. حتی باید برای مراقبت از کودک یا انجام امور خانه کمک دریافت کنید.

بهبود یا ریکاوری

بعضی از آندوسکوپی ها در حدود 15 تا 20 دقیقه زمان می برند. پس از تمام شدن آن ممکن است برای چندین ساعت (به دلیل دریافت آرامبخش) احساس تلوتلو خوردن داشته باشید. تا زمان از بین رفتن این اثر می توانید در جایی استراحت کنید.

در مورد چگونگی و زمان از سر گیری خوردن، آشامیدن و فعالیت های منظم با پزشک خود مشورت کنید. بعضی از افراد پس از عمل دچار هیچ علائمی نمی شوند اما ممکن است دیگران دچار درد یا نفخ شده و نیاز به استراحت داشته باشند.

بهبودی کامل به نوع آندوسکوپی بستگی دارد اما نباید بیش از چند روز زمان ببرد. پزشک نتایج حاصل از آندوسکوپی را طی چند روز بعد با شما به اشتراک می گذارد.

عوارض آندوسکوپی

بیشتر آندوسکوپی ها ایمن بوده و به ندرت باعث بروز عواض جدی می شوند. اما لازم است بدانید که هر روش از جمله آندوسکوپی درمانی عوارض و خطراتی به همراه دارد.

عوارض و خطرات آندوسکوپی می توانند از ایجاد عفونت ناشی از حضور در یک مرکز پزشکی تا اتفاقی در حین یا پس از عمل باشند.

به طور معمول عوارض ناشی از آندوسکوپی ها خفیف هستند. در صورت بروز هر گونه عارضه خفیف در حین عمل یا چند روز پس از آن، تیم پزشکی به سرعت این وضعیت را برطرف می کند.

بروز عوارض جدی کمتر شایع هستند. آنها ممکن است شامل پارگی پوشش داخلی و خونریزی شوند.

همچنین در مواردی که همراه با بیهوشی است، احتمال بروز خطرات یا عوارض جانبی وجود دارد.

قبل از انجام این روش حتما با پزشک خود در مورد سوابق پزشکی یا هرگونه نگرانی خاص مشورت کنید.

موارد اورژانسی پس از عمل

در صورتی که پس از انجام آن دچار ناراحتی طولانی یا درد بدتری شده اید باید با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت بروز شرایط غیرمعمول یا شدید مانند درد، خونریزی یا بالا آوردن خون به مراقبت های پزشکی فوری نیاز خواهید داشت.

در صورتی که این روش پزشکی به شما احساس بهتری می دهد، شما تنها نیستید. طبق داده های فدرال، هر سال حدود 75 میلیون نفر در آمریکا آندوسکوپی می کنند.

متداول ترین؟

آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی (GI)، رایج ترین نوع آن است.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.