شوک کاردیوژنیک چیست؟ علت، علائم و درمان
شوک کاردیوژنیک وضعیتی اورژانسی است که نیاز به درمان فوری داشته و علت اصلی آن حمله قلبی است، دلایل – علائم و گزینه های درمان آن را بخوانید.
شوک کاردیوژنیک هنگامی رخ می دهد که قلب قادر به پمپاژ خون به مغز و سایر اندام های اصلی نباشد. این وضعیت اورژانسی است و نیاز به درمان فوری دارد.
شوک کاردیوژنیک می تواند در اثر حمله قلبی یا سایر مشکلات قلب ایجاد شود. برای جلوگیری از بروز عوارض یا مرگ، درمان فوری نیاز است. برداشتن گام هایی برای تقویت سلامت قلب می تواند به کاهش خطر شوک قلبی کمک کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شوک کاردیوژنیک از جمله علت، علائم و گزینه های درمان به مطالعه این مقاله ادامه دهید.
شوک کاردیوژنیک چیست؟
شوک کاردیوژنیک (Cardiogenic shock) وضعیتی است که طی آن قلب قادر به ارسال خون تازه (و در نتیجه اکسیژن) به مغز و سایر اندام های بدن نباشد. این وضعیت به صورت ناگهانی رخ می دهد.
بدن بدون رسیدن خون و اکسیژن تازه به اندام ها و مغز دچار حالت شوک می شود. شوک کاردیوژنیک یک فوریت پزشکی است. این وضعیت بدون درمان فوری می تواند کشنده باشد.
شوک کاردیوژنیک حتی با درمان مناسب نیز می تواند کشنده باشد. تحقیقات در Open Heart نشان می دهند که 25% تا 50% از افرادی که دچار شوک کاردیوژنیک می شوند، جان خود از دست می دهند.
بخشی از علت این میزان بالای مرگ و میر این است که حالت شوک می تواند مانند یک چرخه عمل کند. آسیب اولیه منجر به شوک باعث می شود که بدن به این وضعیت رفته و در این صورت آسیب بیشتر و شوک بیشتری ایجاد کند.
درمان سریع برای پیشگیری از ایجاد این چرخه و کمک به فرد در بهبودی ضروری است.
همچنین بخوانید:
چگونه حمله قلبی را تشخیص و درمان کنیم؟ (کلیک)
علت ها
موسسه ملی قلب، ریه و خون (NHLBI) اظهار داشت که حمله قلبی شایع ترین علت شوک کاردیوژنیک است اما تنها علت آن نیست.
آنها خاطرنشان می کنند که سایر علت های احتمالی عبارتند از:
- نارسایی قلبی
- صدمات قفسه سینه
- بعضی از داروها مانند مسدودکننده های کانال کلسیم (اگرچه این مورد نادر است)
- لخته شدن خون
- تجمع مایع در قفسه سینه
- خونریزی داخلی
- از دست دادن خون
- آمبولی ریوی
- عوارض نادر ناشی از عمل های قلب
ممکن است بعضی از افراد در معرض خطر بیشتری برای شوک کاردیوژنیک باشند.
این افراد عبارتند از:
- سن بالای 75 سال
- ابتلا به بیماری قلبی عروقی زمینه ای مانند تصلب شرایین، نارسایی قلبی یا بیماری ایسکمیک قلبی
- اضافه وزن یا چاقی
- دیابت یا پیش دیابت
- اختلالات ریوی مانند پنوموتوراکس یا هواجنبی
شوک کاردیوژنیک در مردان بیش از زنان رخ می دهد. علاوه بر این، آسیایی آمریکایی ها و مردم متعلق به جزایر اقیانوس آرام بیشتر از افراد سایر اقوام در معرض ابتلا به شوک کاردیوژنیک هستند.
علائم
علائم شوک کاردیوژنیک به عنوان واکنش به از دست دادن خون غنی از اکسیژن در بدن رخ می دهند.
علائمی که افراد تجربه می کنند ممکن است به سرعت و میزان افت فشار خون بستگی داشته باشد. ممکن است بعضی از افراد در ابتدا علائم خفیفی را تجربه کنند اما دیگران می توانند هیچ علامتی نداشته و فورا از هوش بروند.
علائم و نشانه های احتمالی عبارتند از:
- افت ناگهانی فشار خون
- ضربان قلب آهسته
- برجستگی رگ های گردن
- تورم پاها
- پوست رنگ پریده و کبود
- دست و پای سرد
- تعریق پوست
- گیجی
- از دست دادن هوشیاری
- تنفس سریع
در صورتی که افراد تحت درمان قرار نگیرند، شوک کاردیوژنیک می تواند منجر به عوارض کشنده مانند آسیب به اندام ها و نارسایی کامل عضو شود. همچنین ممکن است در بعضی از موارد کشنده باشد.
همچنین بخوانید:
فشار خون پایین : علائم و درمان (کلیک)
تشخیص
پزشکان در حین انجام هرگونه درمان احتمالی، به سرعت تلاش می کنند تا بر اساس علائم و نشانه ها علت را تشخیص دهند.
روند تشخیص شامل استفاده از الکتروکاردیوگرام (EKG) برای بررسی فعالیت قلب است.
تحقیقات در ژورنال انجمن قلب آمریکا نشان می دهند که پزشکان باید EKG را طی 10 دقیقه از زمان ایجاد شوک انجام دهند. این آزمایش می تواند بی نظمی ریتم قلب را نشان داده و به پزشک برای تشخیص کمک کند.
اکوکاردیوگرام به طور مشابه تصویری از قلب ارائه می دهد تا به پزشک کمک کند نواحی آسیب دیده از حمله قلبی را تشخیص دهد.
ابزارهای تشخیصی دیگر به ثبات افراد کمک می کنند. ممکن است پزشکان از آزمایشات مختلف خون در روز اول یا حتی ساعات اولیه را توصیه کنند. نتایج این آزمایشات می توانند به تایید تشخیص کمک کرده یا روند درمان را تغییر دهد.
درمان
شوک کاردیوژنیک یک فوریت پزشکی است و به درمان فوری نیاز دارد. هدف از درمان این است که جریان خون در مغز و سایر اعضای بدن در اولین فرصت بازگشته تا از آسیب جلوگیری شود.
درمان ها وابسته به شرایط فرد در هنگام شروع درمان می تواند شامل اقدامات قلبی یا سایر جراحی ها باشد.
درمان ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- تزریق داخل وریدی مایعات
- کاتتریزاسیون قلب برای آنژیوگرافی کرونر
- مکمل های اکسیژن
- تنفس مصنوعی
- دستگاه های مکانیکی پشتیبانی از گردش خون (MCS)
- داروهایی مانند وازوپرسورها برای انقباض رگ های خونی و افزایش فشار خون
سایر درمان ها می توانند بر پیشگیری یا درمان آسیب به سایر اندام ها متمرکز باشند.
برای نمونه، تحقیقات نشان می دهند که آسیب حاد کلیه در 13% تا 28% از افراد مبتلا به شوک کاردیوژنتیک رخ می دهد. ممکن است این افراد به درمان های اضافی مانند دیالیز یا جایگزینی مایعات نیاز داشته باشند.
حتی با پیشرفت های مدرن، درمان این وضعیت هنوز هم چالش برانگیز است.
پیشگیری
هیچ آزمایش غربالگری تضمینی برای شوک کاردیوژنیک وجود ندارد. از آنجا که علت اصلی شوک کاردیوژنیک، حمله قلبی است. بنابراین افرادی که علائم حمله قلبی را تجربه می کنند باید مراقبت های پزشکی فوری دریافت کنند.
NHLBI مراحلی را توصیه می کنند که طی آن افراد می توانند برای داشتن سلامت قلب و کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، از آنها استفاده کنند.
این موارد عبارتند از:
- ترک سیگار یا خودداری از قرارگیری در معرض دود دست دوم
- محدود کردن مصرف الکل
- رسیدن یا حفظ وزن متناسب
- حفظ فشار خون و سطح کلسترول سالم
- یافتن روش هایی برای کنترل استرس مانند ذهن آگاهی، مدیتیشن یا تنفس عمیق
- ورزش منظم
- 7 تا 9 ساعت خواب شبانه
- محدود کردن بعضی از غذاها مانند مواد غذایی سرشار از سدیم، چربی های اشباع و قندها
هیچ تضمینی وجود ندارد که این عوامل از بروز شوک کاردیوژنیک جلوگیری کند. سایر موارد مانند آسیب یا عوارض ناشی از جراحی می توانند منجر به بروز آن شوند. با این حال کنترل عوامل رژیم غذایی و سبک زندگی که بر قلب تاثیر می گذارند، خطر را تا حد ممکن کاهش می دهند.
خلاصه
شوک کاردیوژنیک یک فوریت پزشکی است که زمانی رخ می دهد که قلب قادر به ارسال خون غنی از اکسیژن به مغز یا سایر اندام ها نباشد. این وضعیت معمولا به دلیل حمله قلبی یا نارسایی قلبی رخ می دهد اما همچنین می تواند به دلیل عارضه ناشی از سایر بیماری ها یا عمل ها باشد.
درمان سریع شوک کاردیوژنیک برای داشتن بیشترین فرصت برای زنده ماندن در فرد و جلوگیری از آسیب به اندام ها یا نارسایی اندام ها بسیار مهم است. حتی با درمان مناسب، خطر مرگ و میر ناشی از این وضعیت زیاد است.
افرادی که علائم ناگهانی شوک کاردیوژنیک یا حمله قلبی را مشاهده می کنند، باید بلافاصله با فوریت های پزشکی تماس بگیرند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.