تشنج / صرع غایب : علائم، تشخیص و درمان
تشنج غایب که با نام های صرع غایب یا صرع مختصر نیز معروف است بیشتر در کودکان رخ می دهد، علائم – علت – تشخیص و درمان آن را بخوانید.
تشنج غایب (Absence seizures) باعث افت موقت و لحظه ای هوشیاری می شود، در این نوع از تشنج به نظر می رسد که فرد خواب می بیند.
تشنج غایب که بعضا با نام صرع مختصر (petit mal) و همچنین صرع غایب نیز شناخته می شود، در واقع نوعی صرع است. این بیماری به دلیل دوره های کوتاه فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز رخ می دهد.
صرع غایب بیشتر در کودکان 4 تا 14 ساله دیده می شود، اما بروز آن در بزرگسالان نیز رخ می دهد.
این مقاله به بررسی تشنج / صرع غایب، نحوه تشخیص و درمان آن می پردازد.
تشنج غایب چیست؟
تخلیه الکتریکی غیر طبیعی در مغز باعث بروز تشنج می شود. انواع مختلفی از تشنج وجود دارد و متخصصان آنها را بر اساس شروع آن در مغز و بخشی که آسیب دیده و همچنین علائم آنها طبقه بندی می کنند.
تشنج غایب یک تشنج عمومی است. این یعنی که هر دو نیمکره مغز را درگیر می کند. این نوع متضاد تشنج کانونی است که تنها یک ناخیه از مغز را درگیر می سازد.
تشنج غایب موجب انحراف موقت و کوتاه مدت آگاهی فرد می شود. این امر منجر به خیره شدن به فضا و پلک زدن سریع می شود. حملات به سرعت شروع و پایان یافته و تنها چند ثانیه بطول می انجامد.
انواع تشنج غایب عبارتند از : معمولی و غیر معمولی
تشنج های معمولی ناگهانی بوده و کمتر از 10 ثانیه طول می کشد.
تشنج های غیر معمولی شروع کندتری دارند و می توانند تا 20 ثانیه ادامه یابند.
تشنج می تواند بخشی از یک بیماری زمینه ای باشد، مانند صرع در دوران کودکی یا نوجوانی.
دریافت تشخیص بیماری صرع معمولا پس از تجربه دو یا چند تشنج خواهد بود.
همچنین بخوانید:
علائم
تشنج غایب باعث افت لحظه ای و موقت آگاهی می شود. این بدین معنی است که فرد درباره محیط خود صحبت نکرده، یا حرکت و واکنشی نشان نمی دهد. در واقع اینچنین به نظر می رسد که گویا دچار خیالبافی شده یا گیجی دارند.
تشنج می تواند موجب خیره شده فرد به فضا شود. برخی مواقع پلک ها لرزیده و یا چشم ها به سمت بالا می چرخد.
بسته به نوع تشنج که معمولی باشد یا غیر معمول، زمان حمل بین 10 تا 20 ثانیه طول می کشد.
برخی افراد به سختی متوجه آن می شوند چرا که زمان آن خیلی کوتاه بوده است.
همانگونه که پیشتر ذکر شد، صرع غایب غیر معمول شروعی طولانی تر داشته و سبب بروز علائم دیگری نیز می شود.
به عنوان علائم صرع غایب غیر معمول، ممکن است فرد ناگهان شروع به:
- پلک زدن / حالت چشمک زدن کند.
- دهان خود را حرکت می دهد.
- حرکت لب ها مانند ملچ مولوچ کردن
- مالیدن انگشتان به هم
تشنج غایب به ندرت باعث افتادن می شود.
به دنبال تشنج غایب، معمولا افراد بلافاصله بهبود می یابند. با این حال در برخی موارد ممکن است تشنج های متعدد پشت سر هم اتفاق افتند.
همچنین بخوانید:
صرع (اختلال تشنج) پاسخ به سوالات متداول (کلیک)
علت و عوامل محرک صرع غیاب
تغییرات غیر طبیعی در فعالیت مغز علت بروز انواع تشنج (تشنج غایب) می شود.
صرع غایب بیشتر در کودکان 4 تا 14 ساله رخ می دهد. با این حال، علت و عوامل محرک که باعث ایجاد این تغییرات در فعالیت مغز می شوند، هنوز مشخص نیست.
در برخی موارد تنفس زیاد (تند دمی یا پر نفسی) می تواند علت و یا عامل محرکی برای صرع غایب باشد. تنفس بیش از حد شامل تنفس سریع (دم و بازدم زیاد) است. این امر می تواند علت بروز صرع غایب باشد.
علت بروز صرع غایب غیر معمول در نتیجه کمبود تنفس است.
درمان صرع غایب
صرع غایب همیشه به درمان نیاز ندارد. با این وجود در صورتیکه به طور مرتب رخ می دهد، ممکن است برنامه روزمره فرد را مختل کند.
پزشک برای درمان صرع غایب مکرر، داروهایی تجویز می کند.
برخی داروهای رایج برای درمان تشنج غایب عبارتند از:
- اتوسوکزوماید یا اتوسوکسیماید (Ethosuximide)
- لاموتریژین (Lamotrigine)
- والپروئیک اسید (Valproic acid)
- دی والپروئکس سدیم (Divalproex Sodium)
تشنج غایب به طور معمول با گذشت زمان کمتر می شود. صرع غایب دوران کودکی و سایر علت های تشنج غایب به ندرت در بزرگسالی ادامه می یابند.
مصرف داروها در درمان و پیشگیری از آن موثرند.
سایر عوامل کمک کننده در بهبود و درمان تشنج غایب عبارتند از:
- خواب کافی
- مدیریت استرس
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل
- ورزش کردن
عوارض
بیشتر تشنج های غایب، پیش از احساس بهبودی فرد، چند ثانیه به طول می انجامند. بعضی از کودکان در طول روز 50 تا 100 مورد حملات تشنج غایب را تجربه می کنند.
اگر چه خود تشنج باعث آسیب جسمی پایداری نمی شود، اما تجربه تشنج مکرر آزار دهنده و مخل است.
صرع غایب باعث کاهش لحظه ای آگاهی می شود. تجربه چندین حمله تشنجی در طول روز گیج کننده بوده و مشکلاتی را در مدرسه یا هنگام معاشرت با دوستان ایجاد می کند.
این مشکلات با گذشت زمان، بر عملکرد تحصیلی یا رشد اجتماعی کودک تاثیر می گذارند.
نحوه تشخیص صرع غایب
اینکه افراد متوجه علائم تشنج غایب در کودک خود شوند، ممکن است کمی زمان برد. ممکن است کودک متوجه وقوع آن نشود، یا مراقبین و والدین نیز ممکن است آن را به عنوان نشانه هایی از رویاپردازی یا عدم توجه به آنها درک کنند.
ارائه یک گزارش جامع از علائم و شرایط تشنج به متخصص بهداشت و درمان، به تشخیص بیماری صرع غایب کمک می کند.
والدین، معلمان و مراقبان باید گزارشی دقیق از شرح آنچه قبل از تشنج بروز داده، هنگام و بعد از آن رخ می دهد را بازگو نمایند.
پزشکان برای تشخیص علائم صرع غایب ممکن است از آزمایش الکتروانسفالوگرام جهت بررسی الگوهای غیر معمول در فعالیت مغز استفاده کنند.
همچنین ممکن است از آزمایشات دیگری برای بررسی شرایط احتمالی و تائید تشخیص صرع غایب استفاده نمایند.
برخی آزمایشات برای تشخیص تشنج غایب عبارتند از:
- آزمایش خون
- آزمایش کبد و کلیه
- اسکن تصویر برداری از مغز، مانند اسکن MRA
- مایع مغزی نخاعی
چشم انداز
چشم انداز حملات تشنج بسته به فراوانی و شدت آنها متفاوت است. در اکثر موارد، تجربه تشنج غایب در کودکی، در بزرگسالی متوقف می شود.
در رابطه با سایر موارد، کودکان ممکن است به مصرف داروها به مدت طولانی برای درمان تشنج غایب نیاز داشته باشند. درمان مداوم می تواند به پیشگیری از تشنج و کاهش تاثیر آن بر زندگی روزمره فرد کمک کند.
چه زمان به پزشک مراجعه کنید
تشنج غایب همیشه نیاز به مراجعه پزشک ندارد. با این حال تشخیص صرع غایب دشوار است و به نظر می رسد که مشابه با رویا پردازی کودک است.
به دنبال تفاوت های علائم تشنج غایب با خیال پردازی متفاوت است:
- شروع ناگهانی
- می تواند هنگام حرکت یا سایر فعالیت ها رخ دهد.
- قطع نمی شود
- 10-20 ثانیه طول می کشد.
خلاصه
تشنج غایب نوعی صرع است که باعث وقفه های کوتاه در هوشیاری و آگاهی بویژه در کودکان می شود.
هنگام صرع غایب به نظر می رسد که فرد خیالبافی می کند. علائم صرع غایب حدود 10-20 ثانیه قبل از بهبودی فوری فرد ادامه می یابد.
صرع غایب در کودکان بیشتر از بزرگسالان است. این امر می توانند چندین مرتبه در روز اتفاق افتند که در نتیجه ممکن است زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار دهد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.