گاستریت یا ورم معده : علائم، علت و درمان
گاستریت (ورم معده) یک بیماری شایع است که التهاب پوشش معده اشاره دارد؛ علائم – علت – درمان و رژیم غذایی مناسب برای گاستریت را بخوانید.
گاستریت / ورم معده (Gastritis) یک بیماری شایع است که می تواند علائم گوارشی و درد ایجاد کند. اجتناب از مصرف غذاها و نوشیدنی های محرک علائم به افراد در مدیریت این بیماری کمک می کند.
ورم معده معمولا یک مشکل جزئی سلامتی است که اغلب پس از درمان بهبود می یابد. با این حال بعضی از انواع گاستریت منجر به عوارض جدی مانند زخم یا افزایش خطر بروز سرطان می شوند.
افراد می توانند برای جلوگیری از غذاهای محرک معده و از بین بردن علائم بیماری گاستریت، رژیم غذایی را دنبال می کنند.
در این مقاله به بررسی مواد غذایی مجاز و غیرمجاز با بیماری ورم معده می پردازیم.
همچنین به بررسی رژیم و دستورالعمل های غذایی و نحوه پیشگیری از گاستریت معده خواهیم پرداخت.
گاستریت (ورم معده) چیست؟
گاستریت به التهاب پوشش معده اشاره دارد. این التهاب در نتیجه آسیب به پوشش داخلی معده رخ می دهد.
التهاب روده می تواند به دلیل رژیم غذایی، عوامل سبک زندگی و بعضی از بیماری ها و عفونت ها باشد.
گاستریت یک بیماری شایع است که در صورت عدم درمان عوارض شدیدی برای سلامتی در پی خواهد داشت.
مواد غذایی مصرفی مجاز
طبق اعلام انستیتو ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی، مشخص نیست که رژیم غذایی و تغذیه نقش مهمی در ایجاد گاستریت داشته باشند.
با این حال افراد می توانند از یک رژیم غذایی حامی سلامت روده پیروی کنند که خواص ضد التهابی داشته باشد.
همچنین بخوانید:
تغذیه چیست و چرا اهمیت دارد؟ (کلیک)
مواد غذایی ضد التهاب
ورم معده یک بیماری التهابی است. بنابراین پیروی از یک رژیم ضد التهابی می تواند به مدیریت علائم کمک کند. افراد می توانند مواد غذایی با خواص ضد التهابی زیر را امتحان کنند:
- سبزیجات برگی سبز مانند کلم، کلم کیل، اسفناج و روکولا
- ماهی های چرب مانند سالمون، ماهی خال خالی و ساردین
- مغزها از جمله بادام، گردو و فندق
- میوه هایی مانند توت فرنگی، بلوبری، گیلاس و تمشک
- روغن زیتون
طبق تحقیقات سیر، زنجبیل و زردچوبه نیز دارای خواص ضد التهابی هستند.
مواد غذایی پروبیوتیک
طبق یک بررسی در سال 2014، مصرف مواد غذایی پروبیوتیک مانند ماست طبیعی می تواند از هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) جلوگیری کند. با این وجود این تحقیقات قطعی نیستند. همچنین پروبیوتیک ها می توانند به حفظ سلامت روده کمک کنند.
مواد غذایی که حاوی باکتری های مفید پروبیوتیک هستند، عبارتند از:
- ماست طبیعی
- کلم ترش
- میسو
- کفیر
- تمپه
- کیمچی
- نان خمیر ترش
همچنین بخوانید:
پروبیوتیک چیست و چه کاربردی دارد؟ (کلیک)
ایده دستورالعمل های غذایی
موارد زیر نمونه هایی از چگونگی ترکیب افراد با وعده های غذایی سالم برای گاستریت هستند:
- صبحانه: ماست طبیعی با بلوبری و مغزهای خرد شده
- ناهار: سالاد تمپه ترکیب شده با نان خمیر ترش
- شام: ماهی سالمون زنجبیلی با کلم بروکلی و کلم کیل
مواد غذایی که باید از مصرف آنها خودداری کرد
افراد مبتلا به ورم معده باید از خوردن غذاها و نوشیدنی هایی که باعث تحریک مخاط معده می شوند، خودداری کنند. این مواد غذایی عبارتند از:
- الکل
- کافئین
- غذاهای تند و پر ادویه
- غذاهای چرب
- نوشیدنی های اسیدی مانند آب پرتقال و آب گوجه فرنگی
همچنین ممکن است اجتناب از مواد غذایی التهابی مفید باشد. این موارد عبارتند از:
- گوشت های فرآوری شده
- کربوهیدرات های تصفیه شده مانند نان سفید و پاستا
- شیرینی و غذاهای شیرین
- نوشابه و نوشیدنی های شیرین
علت بروز گاستریت معده
گاستریت معده چندین علت مختلف دارد. در ادامه بعضی از آنها را فهرست می کنیم.
عفونت هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori)
طبق مطالعه ای در سال 2015، شایع ترین علت بروز گاستریت معده، هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) است.
هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) باکتری هایی هستند که معده را آلوده می کنند. آنها معمولا از طریق تماس مستقیم با بزاق، استفراغ یا مدفوع از فردی به فرد دیگر منتقل می شوند.
سایر علت های گاستریت معده
رژیم های غذایی و سبک زندگی که می توانند باعث بروز گاستریت معده شوند عبارتند از:
- مصرف غذاهای تند یا پر ادویه
- نوشیدن بیش از حد الکل
- سیگار کشیدن
- مصرف بلندمدت آسپرین و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)
بیماری های که منجر به گاستریت می شوند، عبارتند از:
- اختلالات خود ایمنی که باعث می شوند تا سیستم ایمنی به بافت سالم بدن حمله کند.
- کم خونی پرنیشیوز یا بدخیم که زمانی رخ می دهد که معده قادر به هضم ویتامین B12 نباشد.
- ریفلاکس صفراوی مزمن که باعث برگشت صفرا به گلو می شود.
گاهی اوقات گاستریت پس از جراحی عمده یا سوختگی و جراحت های آسیب زا (تروماتیک) رخ می دهد.
همچنین ممکن است گاستریت یا ورم معده به علت استرس بروز کند. انتقال دهنده های عصبی هورمون ها و هیستامین ها را تحریک کرده تا اسید معده بیشتری تولید کنند. این اسید باعث آسیب به سلول های معده می شود. همین امر منجر به بروز علائم گاستریت خواهد شد.
علائم گاستریت معده
علائم نشان دهنده ورم معده یا گاستریت شامل موارد زیر هستند:
- درد یا ناراحتی شکمی
- درد مداوم بین ناف و دنده های تحتانی
- کاهش اشتها
- تهوع و استفراغ
- آروغ زدن، نفخ یا احساس سیری که پس از خوردن غذا بدتر می شوند.
در موراد شدیدتر گاستریت مزمن باعث ایجاد معده بدون اسید خواهد شد. این امر خطر ابتلا به سرطان و زخم معده را افزایش می دهد و از جذب مواد مغذی ضروری مانند ویتامین B12 جلوگیری می کند.
درمان گاستریت معده
پزشک به افراد توصیه می کند تا از عوامل محرک گاستریت مانند الکل، سیگار کشیدن یا مصرف بعضی از غذاها خودداری کنند. داشتن یک دفترچه یادداشت به افراد کمک می کند تا عوامل احتمالی را کشف کنند.
در صورتی که افراد دارویی مصرف کنند که علائم گاستریت معده را بدتر کند، پزشک برای آنها داروی دیگری جایگزین خواهد کرد.
در صورتی که پزشک به هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) مشکوک باشد، آزمایشاتی برای تایید تشخیص خود توصیه می کند. این آزمایشات شامل آزمایش خون، مدفوع و تنفس خواهند بود.
گاهی اوقات پزشک به انجام آندوسکوپی نیاز خواهد داشت. این امر شامل قرار دادن دوربین بر روی یک لوله و فرستادن آن به داخل گلو و معده است.
چندین داروی کاهش دهنده اسید به تسکین گاستریت کمک می کنند. این داروها عبارتند از:
- آنتی اسیدهای بدون نسخه مانند TUMS و بیسموت ساب سالیسیلات (Pepto Bismol)
- مسدود کننده های گیرنده H2 مانند سایمتیدین (Cimetidine) و فاموتیدین (Famotidine) که به عنوان کاهش دهنده های اسید نیز شناخته می شوند.
- مهارکننده های پروتون پمپ مانند امپرازول (Omeprazole)، اسموپرازول (Esomeprazole) و لانزوپرازول (Lansoprazole)
پیشگیری
افراد می توانند با عدم استفاده از فرآورده های تحریک کننده پوشش معده از گاستریت جلوگیری کنند. این موارد شامل الکل، مواد غذایی تند و پرادویه و کافئین است.
در صورتی که افراد از آسپرین یا NSAID ها استفاده کنند، باید با پزشک در مورد داروهای جایگزین یا روش هایی برای کنترل علائم خود صحبت کنند.
استراتژی های مراقبت از خود برای از بین بردن استرس به پیشگیری از ورم معده ناشی از استرس کمک می کنند.
افراد با رعایت بهداشت مناسب می توانند از بروز عفونت هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) که منجر به گاستریت می شود، پیشگیری کنند. این موارد عبارتند از:
- شستن دست ها با آب و صابون به ویژه قبل غذا خوردن و پس از سرویس بهداشتی
- اطمینان حاصل کنید که تمام مواد غذایی تمیز بوده و ایمن پخته می شوند
- اطمینان از سالم و تمیز بودن آب آشامیدنی
زمان تماس با پزشک
افرادی که ورم معده را تجربه می کنند باید با پزشک مشورت کنند.
ورم معده شدید می تواند منجر به فرسایش پوشش معده و زخم های دردناک شود. همچنین مدفوع سیاه نشانه خونریزی معده خواهد بود.
همچنین ورم معده می تواند باعث کم خونی و خستگی شود.
هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) دلیل اصلی گاستریت است.
بنابراین پزشکان آزمایشاتی را برای تعیین ابتلا فرد به این عفونت توصیه می کنند. طبق یک بررسی در سال 2014، هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) علت اصلی بروز زخم معده و سرطان معده است.
خلاصه
افراد مبتلا به ورم معده با اجتناب از بعضی غذاها از جمله مواد غذایی تند و پرادویه، اسیدی و چرب به مدیریت علائم خود کمک می کنند. همچنین آنها می توانند از مصرف الکل و کافئین اجتناب کنند.
پیروی از یک رژیم غذایی ضد التهاب و شامل مواد غذایی پروبیوتیک نیز به حمایت از روده و کاهش علائم گاستریت معده کمک می کند.
گاستریت معده بدون درمان منجر به بروز عوارض می شود. به همین دلیل افراد با علائم گاستریت باید از پزشک راهنمایی بگیرند.
افراد می توانند با حفظ عادت های بهداشتی مناسب و پختن ایمن غذاها از بروز عفونت هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) جلوگیری کنند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.