سطح اکسیژن خون میزان اکسیژن موجود در گردش خون است. سطح اکسیژن خون طبیعی – علائم و علت میزان اکسیژن کم خون (هیپوکسمی) را بخوانید.

گلیول های قرمز بیشتر اکسیژن موجود در گردش خون را از ریه ها جمع کرده و وظیفه حمل و رساندن آن را به تمام نقاط بدن بر عهده دارند.

بدن به دقت سطح اکسیژن خون را کنترل می کند تا آن را در یک محدوده خاص نگه دارد. این امر به منظور وجود اکسیژن کافی برای نیاز هر سلول در بدن است.

سطح اکسیژن خون فرد شاخصی است که بدن به خوبی توزیع اکسیژن از ریه ها به سلول های بدن را انجام داده و برای سلامت فرد مهم است.

جهت مشاهده و خرید پالس اکسی متر داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

سطح اکسیژن خون طبیعی و کم

سطح اکسیژن خون طبیعی یا نرمال، بین 75 تا 100 میلی متر جیوه متغیر است.

سطح اکسیژن خون زیر 60 میلی متر جیوه کم در نظر گرفته شده و وابسته به تصمیم پزشک و موارد خاص به دریافت اکسیژن مکمل نیاز دارد.

زمانی که سطح اکسیژن خون، در مقایسه با میزان متوسط آن در افراد، بسیار پایین باشد، ممکن است نشانه ای از یک بیماری بوده که با عنوان هیپوکسمی / هایپوکسمی (Hypoxemia) شناخته می شود. این یعنی بدن در انتقال اکسیژن به تمام سلول ها، بافت ها و اندام های خود مشکل دارد.

همچنین بخوانید:

تمرینات افزایش ظرفیت ریه (کلیک)

چگونه سطح اکسیژن خون اندازه گیری می شود؟

کارآمدترین روش برای کنترل سطح اکسیژن خون، آزمایش گاز خون شریانی یا ABG است. به منظور این آزمایش یک نمونه خون از شریان (معمولا در مچ) گرفته می شود. این روش بسیار دقیق است اما ممکن است کمی دردناک باشد.

انجام آزمایش ABG در خانه دشوار است. بنابراین افراد می توانند این کار را با یک دستگاه کوچک به نام پالس اکسی متر به عنوان آزمایشی جایگزین در خانه انجام دهند.

پالس اکسی متر یک کلیپس کوچک است که اغلب روی انگشت دست قرار می گیرد. اما ممکن است از آن بر روی گوش یا انگشت پا نیز استفاده شود. این دستگاه اکسیژن خون را به طور غیرمستقیم با جذب نور از طریق نبض فرد اندازه گیری می کند.

اگرچه انجام آزمایش پالس اکسی متر آسان تر، سریع تر و بدون درد است اما به اندازه آزمایش ABG دقیق نیست.

دلیل این امر تحت تاثیر قرار گرفتن آن در مقابل کثیف بودن انگشت، نورهای شدید، لاک ناخن و گردش خون ناچیز در اندام ها است.

افرادی که مایل به خرید پالس اکسی متر هستند می توانند طیف وسیعی از آنها را به صورت آنلاین تهیه کنند.

همچنین بخوانید:

نبض چیست؟ ضربان قلب نرمال چقدر است؟ (کلیک)

علائم سطح اکسیژن خون کم

سطح اکسیژن خون کم می تواند منجر به گردش غیرطبیعی و بروز علائم زیر شود:

تنگی نفس
سر درد
بی قراری
سرگیجه
تنفس سریع
درد قفسه سینه
گیجی
فشار خون بالا
عدم هماهنگی
اختلالات بینایی
حس سرخوشی
ضربان قلب سریع

علت هیپوکسمی

هیپوکسمی یا سطح اکسیژن خون کمتر از میزان طبیعی به علت موارد زیر رخ خواهد داد:

عدم وجود اکسیژن کافی در هوا
ناتوانی ریه ها در استنشاق و ارسال اکسیژن به تمام سلول ها و بافت ها
ناتوانی جریان خون در گردش در ریه ها، جمع آوری اکسیژن و انتقال آن به نقاط بدن

برخی بیماری ها و شرایط پزشکی می توانند در عوامل فوق موثر باشند که عبارتند از:

آسم
بیماری های قلبی از جمله بیماری قلبی مادرزادی
ارتفاع‌ زدگی
کم خونی
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
بیماری بینابینی ریه
آمفیزم
سندروم زجر حاد تنفسی یا ARDS
ذات الریه
انسداد شریان ریه – برای نمونه به دلیل لخته شدن خون
فیبروز یا زخم ریوی و آسیب به ریه ها
وجود هوا یا گاز در قفسه سینه که باعث افتادگی ریه ها می شود.
وجود مایعات اضافی در ریه ها
آپنه خواب که طی آن تنفس در هنگام خواب قطع می شود.
مصرف داروهای خاص از جمله بعضی از مخدرها و مسکن ها

زمان مراجعه به پزشک

افراد در شرایط زیر باید به پزشک مراجعه کنند:

تنگی نفس شدید و ناگهانی
تجربه تنگی نفس در حالت استراحت
تنگی نفس شدید که در هنگام ورزش یا فعالیت بدنی بدتر شود.
بیدار شدن ناگهانی با تنگی نفس یا احساس خفگی
قرارگیری در ارتفاع بالا (بیش از 2400 متر) و تنگی نفس به همراه سرفه، ضربان قلب سریع و احتباس مایعات

همچنین بخوانید:

تنگی نفس حمله ای شبانه (PND) چیست؟ (کلیک)

درمان

درمان سطح اکسیژن خون کم (هیپوکسمی) شامل دریافت اکسیژن مکمل است. زمانی که این کار در خانه انجام شود به آن HOT گفته می شود. (مخفف Home Oxygen Therapy)

طیف وسیعی از دستگاه ها برای تحویل و نظارت بر HOT وجود دارند اما برخی از آنها دارویی محسوب شده و به نسخه پزشک نیاز دارند.

برخی اقدامات خود مراقبتی توسط خود افراد منجر به کاهش علائم تنگی نفس و بهبود سلامت عمومی و کیفیت زندگی خواهد شد.

این موارد عبارتند از:

ترک سیگار
پرهیز از قرارگیری در معرض دود دست دوم (در محلی که افراد دیگر سیگار می کشند)
رعایت رژیم غذایی سالم همراه با مصرف میوه ها و سبزیجات فراوان
ورزش منظم

چشم انداز

پایین بودن میزان اکسیژن خون لزوما مضر نیست و در افرادی در حال ریکاوری یا افراد سالم در ارتفاع بالا ایجاد می شود. این افراد نیازی به کنترل منظم میزان اکسیژن خون خود ندارند.

اما افراد مبتلا به بیماری های مزمن ریوی مانند COPD، فیبروز ریوی یا آمفیزم ممکن است به علت بیماری خود سطح اکسیژن کمتر از حد طبیعی (هیپوکسمی) داشته باشند و لازم باشد تا نظارت منظمی بر اکسیژن خون خود اعمال کنند.

افراد دارای میزان اکسیژن خون پایین (هیپوکسمی) نیز می توانند تغییراتی از جمله ترک سیگار، بهبود رژیم غذایی و عادت های ورزشی و همچنین درمان با اکسیژن مکمل در سبک زندگی خود ایجاد کنند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.