کاشکسی چیست؟ علت – علائم و درمان

کاشکسی یا نزاری نوعی بیماری است که موجب کاهش وزن شدید شده و علامت بسیاری از بیماری ها مانند سرطان است، علت – علائم و درمان آن را بخوانید.

 

کاشکسیا یک سندروم پیچیده است.

کاشکسی / کاشکسیا (Cachexia) یا نزاری به عنوان یک بیماری در نظر گرفته می شود که خود علامت بسیاری از بیماری های مزمن همچون سرطان، نارسایی مزمن کلیوی، HIV (ایدز) و MS (اسکلروز چندگانه) است.

این بیماری باعث کاهش وزن شدید، تحلیل رفتن عضلات و کاهش چربی بدنی خواهد شد. از دست دادن عضلات اسکلتی منجر به بروز ضعف جسمانی و اختلال می گردد.

وضیت کاشکسی به طور عمده در مراحل پایانی بیماری های جدی از جمله سرطان، HIV یا ایدز و نارسایی احتقانی قلب رخ خواهد داد.

انجمن سارکوپنیا، کاشکسی و بیماری های لاعلاج، کاشکسی را یک سندروم چند عاملی شناخته که با از دست دادن مداوم توده عضلانی اسکلتی (به همراه از دست دادن توده چربی یا بدون آن) مشخص می شود.

معمولا این بیماری با پشتیبانی تغذیه ای معمول قابل بازگشت نیست و منجر به نقص عملکردی خواهد شد.

 

همچنین بخوانید:

باورهای غلط در مورد سرطان (کلیک)

 

علائم کاشکسی

علائم کاشکسی شامل موارد زیر هستند:

• بی اشتهایی: معمولا افراد مبتلا به کاشکسی تمایل به مصرف مواد غذایی را از دست داده یا بی اشتها می شوند.
• کاهش وزن ناخواسته: در این وضعیت فرد حتی با وجود تغذیه کافی و دریافت مواد مغذی یا کالری زیاد دچار کاهش وزن خواهد شد.
• تحلیل رفتن عضلات: این یکی از علائم مشخص بیماری کاشکسی است. با این حال، با وجود از دست دادن عضلات همه افراد مبتلا به کاشکسی دچار سوء تغذیه نیستند. برای نمونه، ممکن است فردی که پیش از ابتلا به کاشکسی دچار اضافه وزن بوده پس از ابتلا به این بیماری و با از دست دادن میزان قابل توجهی از وزن خود به سایر متوسط برسد.
• کاهش توانایی عملکردی: در وضعیت کاشکسی فرد دچار علائم خستگی، سطح پایین انرژی و کسلی خواهد شد. این وضعیت شامل احساس ناخوشی عمومی، خستگی شدید یا از دست دادن انگیزه است.
• تورم: میزان کم پروتئین خون موجب حرکت مایعات در بافت شده و باعث ایجاد تورم خواهد شد.

 

تشخیص کاشکسی معمولا دشوار است اما پزشکان از معیارهای خاصی برای تشخیص آن استفاده می کنند.

در متداول ترین سیستم افراد باید دو معیار داشته باشند. یکی از آنها کاهش وزن ناخواسته بیش از 5% طی 6 تا 12 ماه است. معیار دیگر داشتن شاخص توده بدنی (BMI) کمتر از 20 برای افراد زیر 65 سال یا BMI کمتر از 22 برای افراد بالای 65 سال است.

 

همچنین بخوانید:

نحوه محاسبه شاخص توده بدنی (کلیک)

 

عوارض

کاشکسی مساله ای مهم و یک وضعیت جدی است که باید به آن توجه کرد. کاشکسی در حدود یک پنجم مرگ و میر ناشی از سرطان را شامل می شود.

از بین رفتن عضلات و چربی طی ابتلا به کاشکسی جدی بوده و عوارض ناشی از آن را افزایش خواهد داد.

عوارض کاشکسی عبارتند از:

• واکنش ضعیف به درمان ها
• کاهش ایمنی
• علائم تشدید بیماری های زمینه ای مزمن
• کاهش کیفیت زندگی و از دست دادن توانایی زندگی مستقل
• کاهش امید به زندگی در اثر ابتلا به بیماری های زمینه ای

 

سندرم بی اشتهایی کاشکسی در هنگام سرطان چیست؟

گاهی اوقات افراد مبتلا به سرطان شرایطی با نام سندرم بی اشتهایی کاشکسی (CACS) را تجربه می کنند. این وضعیت همان کاشکسی است اما با بی اشتهایی به عنوان بخشی از سندرم همراه خواهد شد. خوردن در این وضعیت نیز مانند کاشکسی باعث بازگشت عضلات از دست رفته نخواهد شد.

مشخصات CACS عبارتند از:

• کاهش وزن
• از دست دادن اشتها
• تحلیل عضلات
• ضعف شدید یا از دست دادن قدرت و سطح انرژی پایین / خستگی (Fatigue)
• واکنش ضعیف به شیمی درمانی و افزایش عوارض جانبی

طبق یک بررسی در سال 2015، با توجه به ماهیت پیچیده CACS، یک برنامه درمانی چند عاملی و متناسب با آن نتایج مطلوب تری به همراه خواهد داشت.

 

همچنین بخوانید:

سرطان: انواع، دلایل و درمان (کلیک)

 

علت کاشکسی

علت دقیق بروز کاشکسی وابسته به فیزیولوژی فرد و بیماری زمینه ای مرتبط با آن متفاوت است.

با این وجود برخی علت های اساسی ثابت کاشکسی در تشخیص های مختلف عبارتند از:

• افزایش متابولیسم (سوخت و ساز بدن) و مصرف انرژی
• کاهش مصرف یا در دسترس بودن مواد مغذی
• افزایش شکستگی عضلات
• جلوگیری از رشد عضلات

 

عوامل خطر

کاشکسیا اغلب در مراحل پایانی بیماری های شدید رخ می دهد.

لازم است تا افرادی که به یکی از بیماری های زیر مبتلا هستند، در مورد اقدامات پیشگیری از بروز کاشکسیا صحبت کرده و در صورت بروز آن را مدیریت کنند:

• سرطان
• بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
• نارسایی کلیوی مزمن
• نارسایی احتقانی قلب
• روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید)
• فیبروز سیستیک
• بیماری کرون
• HIV

 

 

درمان

اغلب درمان کاشکسی به علت و بیماری های زمینه ای مرتبط به آن وابسته است.

با توجه به اینکه عوامل زیادی در ایجاد کاشکسی دخیل هستند، برنامه درمانی بیمار شامل چندین روش درمانی خواهد بود.

علاوه بر این، به علت ماهیت پیچیده بیماری کاشکسی، برای جلوگیری از کاهش وزن و تخریب عضلات کافی، افزایش کالری مصرفی به تنهایی کافی نیست.

محققان در یک بررسی در سال 2019 دریافتند که برای درمان کاشکسی لازم است تا بر عوامل رفتاری و روانشناختی متمرکز شوند.

برخی مراحل پیشنهادی کمک درمان برای پشتیبانی از افراد مبتلا به کاشکسی عبارتند از:

• تمرکز بر جنبه های اجتماعی غذا خوردن: افراد از نشستن کنار هم و صرف وعده های غذایی حتی در شرایطی که حال مناسبی ندارند لذت می برند. در واقع تاکید بر اهمیت اجتماعی غذا خوردن به جای مصرف مقدار زیاد غذا به افراد این امکان را می دهد تا رابطه عاطفی و روانی خود را با غذا خوردن تغییر دهند.
• مصرف وعده های غذایی کوچک و مکرر: افراد مبتلا به کاشکسی تمایل به مصرف وعده های کوچک بیشتر (به جای سه وعده غذایی در روز) و البته با کالری بالا دارند. علاوه بر این نوشیدنی های مکمل برای افزایش کالری دریافتی در میان وعده ها نیز دارای اهمیت است.
• تامین حمایت عاطفی: خانواده فرد مبتلا به کاشکسی باید درک کنند که با پیشرفت بیماری زمینه ای و رسیدن آن به مرحله نهایی ممکن است آنها تمایلی به صرف غذا نداشته باشند. بنابراین اطرافیان نباید فرد مبتلا به کاشکسی را مجبور به غذا خوردن کنند. در واقع تحلیل عضلات و کاهش وزن در صورت خوردن یا نخوردن غذا ادامه خواهد یافت.
• استفاده از تحریک کننده های اشتها: داروهایی مانند درونابینول (Dronabinol)، مجسترول (Megestrol) و گلوکوکورتیکوئیدها (Glucocorticoids) در صورت ابتلا به بیماری ها و شرایط خاص به تحریک اشتها کمک می کنند. با این وجود خوردن بیشتر باعث توقف پیشرفت علائم یا بهبود تحلیل عضلات نخواهد شد. ممکن است افزایش اشتها به افراد کمک کند تا در وعده های غذایی خانوادگی و اجتماعی شرکت کرده و این امر به نفع سلامت روان آنها خواهد بود.
• ورزش سبک: ورزش سبک تا زمانی که افراد تحمل آن را داشته باشند به ایجاد توده عضلانی کمک می کند. با این وجود هیچ مدرکی در مورد اثربخشی ورزش به عنوان اقدامی برای مقابله با کاشکسی وجود ندارد.

 

پیشگیری

معمولا کاشکسی یک عارضه جانبی ناشی از یک بیماری زمینه ای است. بنابراین پیشگیری از آن در عدم ابتلا به بیماری های زمینه ای مزمن متمرکز خواهد بود.

برخی بیماری ها از جمله COPD یا HIV قابل پیشگیری هستند. با این وجود بسیاری از موارد ایجادکننده کاشکسی از جمله سرطان، روماتیسم مفصلی و بیماری کرون تا حد زیادی اجتناب ناپذیر خواهند بود.

داشتن سبک زندگی فعال به همراه تغذیه مناسب خطر بروز یک بیماری مزمن منجر به کاشکسی را کاهش خواهد داد.

 

خلاصه

کاشکسی اغلب یک بیماری برگشت ناپذیر است که در مراحل پایانی بیماری های جدی همچون سرطان و HIV رخ می دهد. این شرایط باعث کاهش شدید و غیر ارادی وزن و تحلیل عضلات خواهد شد.

برنامه درمان کاشکسی شامل طیف وسیعی از روش های درمانی است.

بهترین روش پیشگیری از کاشکسی کاهش خطر ابتلا به بیماری های زمینه ای است.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.