اهمیت مغز : آناتومی مغز انسان

مغز سیستم کنترل بدن است که از سه بخش اصلی مخ – مخچه و ساقه تشکیل شده است، اهمیت – آناتومی و راه های حفظ سلامت مغز انسان را بخوانید.

 

مغز پیچیده ترین اندام بدن است.

این عضو پیچیده و حیاتی بدن به ستون فقرات متصل شده و شخصیت، حرکت، تنفس و سایر فرآیندهای حیاتی که انسان را زنده نگه می دارند را کنترل می کند.

سیستم کنترل بدن توسط مغز انجام می شود. در واقع مغز بخشی از سیستم عصبی مرکزی (CNS) است.

مغز یک انسان بزرگسال به طور متوسط 3 پوند (حدود 1.3 کیلوگرم) وزن داشته و از 60 درصد چربی و 40 درصد آب، پروتئین، کربوهیدرات و نمک تشکیل شده است.

در واقع مغز عضوی تشکیل شده از بافت عصبی است و عضله محسوب نمی شود.

مغز انسان دارای سه بخش اصلی بوده که مخ، مخچه و ساقه نام دارند. هر یک از این بخش ها عملکرد منحصر بفردی داشته و از چندین بخش نیز تشکیل شده اند.

در این مقاله به بررسی اهمیت مغز انسان – آناتومی و بخش های مختلف آن – عملکرد و را های حفظ سلامت مغز را بیان می داریم.

 

همچنین بخوانید:

تمرینات مغز : 22 راه برای تقویت حافظه، شناخت و خلاقیت (کلیک)

 

اهمیت مغز انسان

مغز انسان حیاتی ترین و پر اهمیت ترین عضو بدن است. این ارگان از سه ساختار اصلی مخ، مخچه و ساقه تشکیل شده است.

مغز مرکز فرماندهی بدن بوده که سیستم عصبی را کنترل می کند.

مغز برای تنظیم عملکردهای مختلف بیولوژیکی و احساس تغییرات محیطی، سیگنال های شیمیایی و الکتریکی به سراسر بدن ارسال می کند.

مغز از طریق نخاع با بیشتر بخش های بدن ارتباط برقرار می کند. در واقع برای انجام این کار میلیاردها سلول عصبی در سراسر CNS مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

زمانی که افراد دچار آسیب های مغزی مختلفی شوند متوجه تغییراتی در شخصیت، حرکت، بینایی، خواب و سایر عملکردهای مهم بدن خواهند شد.

آسیب یا سکته مغزی از موارد منجر به مرگ مغزی هستند. فرد دچار مرگ مغزی ممکن است زنده بماند اما هرگز به هوش نمی آید.

در این شرایط پزشک به منظور حفظ زندگی، قلب و ریه ها را تحت حمایت مصنوعی قرار می دهد.

قلب دارای یک سیستم الکتریکی مجزا از مغز است و به همین دلیل پس از مرگ مغزی برای مدت کوتاهی به تپش ادامه می دهد.

پزشکان آزمایشات زیادی برای تشخیص مرگ مغزی انجام می دهند. مرگ مغزی تجربه ای آسیب زا برای همه افراد درگیر با آن است. به ویژه این تجربه برای افرادی که عزیز خود را در حال تنفس و داشتن علائم حیاتی می بینند، دشوار خواهد بود.

 

همچنین بخوانید:

انواع سکته مغزی: از علائم تا درمان (کلیک)

 

آناتومی مغز انسان : ناحیه مخ

مخ (Cerebrum) بخش جلویی مغز و شامل قشر مغز می باشد.

مخ مسئول شخصیت است. در صورتی که افراد دچار ضربه به مخ به ویژه لوب پیشانی شوند دچار تغییراتی در رفتار، روحیه و احساسات خواهند شد.

همچنین مخ مسئول بسیاری از فرآیندها از جمله موارد زیر است:

• فکر کردن
• احساس
• یادگیری
• حل مساله
• شروع و کنترل حرکت

 

قشر مخ (غشاء مغزی)

مخ توسط غشاء مغزی (Cerebral cortex) یا قشر مخ احاطه شده است. قشر مخ دارا چین های زیادی است.

این بخش به دلیل مساحت زیاد خود 50% از وزن کل مغز را تشکیل می دهد.

قشر مخ دارای چهار لوب زیر است:

• لوب پیشانی (Frontal lobe): این ناحیه مسئول زبان، عملکرد حرکتی، حافظه، شخصیت و سایر عملکردهای شناختی است.
• لوب گیجگاهی (Temporal lobe): این ناحیه شامل ناحیه ورنیکه (Wernicke area) بوده که وظیفه درک زبان را بر عهده دارد. همچنین به پردازش خاطرات و احساسات  پرداخته و سهم عمده ای در شنیدن و درک بینایی دارد.
• لوب آهیانه ای (Parietal lobe): این ناحیه آنچه فرد دیده یا شنیده را پردازش می کند. همچنین لوب آهیانه ای به تفسیر سایر اطلاعات حسی می پردازد.
• لوب پس سری (Occipital lobe) : این بخش اطلاعات دیداری را تفسیر کرده و شامل قشر بصری است.

 

غشاء مغزی از ماده خاکستری تشکیل شده که مغز اطلاعات را در آن پردازش می کند.

همچنین دارای برجستگی و چین خواهد بود. چین ها و برجستگی ها رشد سریع مغز را طی سال ها تکامل ممکن کرده است.

سمت راست قشر مغز یا نیمکره راست، سمت چپ بدن را کنترل کرده و نیمکره چپ سمت راست بدن را کنترل می کند.

هر نیمکره مغز از طریق جسم پینه‌ ای که پلی از ماده سفید است با نیمکره دیگر ارتباط برقرار می کند.

 

همچنین بخوانید:

غذاهای مفید برای تقویت و رشد مغز کودکان (کلیک)

 

آناتومی مغز انسان: ناحیه مخچه

مخچه بخشی باستانی از مغز بوده و با تکامل انسان مخ در بالای آن رشد کرده است.

مخچه (Cerebellum) یا مغز کوچک در زیر مخ و پشت سر قرار دارد. این بخش تعادل و حرکات یاد گرفته شده از جمله راه رفتن و بستن دکمه ها را تنظیم کرده اما قادر به آغاز حرکت نیست.

با توجه به اینکه مخچه به الکل حساس است، افراد در هنگام مصرف بیش از حد الکل دچار مشکلات راه رفتن و عدم تعادل خواهند شد.

همچنین بر اساس مطالعه  مخچه در یادگیری و تصمیم گیری نیز نقش دارد.

 

 

آناتومی مغز انسان: ساقه مغز

ساقه مغز (Brainstem) از میان مغز، پل مغز و مدولا تشکیل شده است. این بخش مخ را به نخاع وصل می کند.

 

میان مغز (Midbrain)

این بخش مسئول چندین عملکرد مهم شامل شنوایی و حرکت است. همچنین به فرموله کردن واکنش به تغییرات محیطی که شامل تهدیدهای احتمالی هستند، کمک می کند.

 

پل مغز (Pons)

پل مغز از عملکردهای بدن از جمله تولید اشک، پلک زدن، تمرکز در بینایی، تعادل و حالت های صورت حمایت می کند. 10 عصب مغزی از پل مغز تشکیل شده اند. این موارد به صورت، گردن و تنه متصل هستند.

 

مدولا (Medulla)

مدولا عملکردهای بیولوژیکی که برای زنده ماندن ضروری هستند از جمله ریتم قلب، جریان خون و تنفس را تنظیم می کند. همچنین این بخش از مغز تغییر سطح اکسیژن خون و دی اکسید کربن را تشخیص می دهد. به علاوه، واکنش های غیرارادی از جمله استفراغ، بلع و سرفه نیز از این بخش ناشی می شوند.

 

راه های حفظ سلامت مغز

حفظ سلامت مغز به اندازه سلامت جسم دارای اهمیت است.

سلامت مغز از بین رفتن حافظه را جبران کرده و از بروز سایر بیماری های مزمن از جمله دیابت جلوگیری می کند.

اقداماتی که افراد می توانند برای بهبود سلامت مغز در نظر داشته باشند، عبارتند از:

• ترک سیگار
• پیشگیری یا کنترل فشار خون بالا
• حفظ وزن سالم
• حفظ سطح کلسترول در محدوده سالم
• خواب کافی
• فعال ماندن
• مدیریت سطح قند خون
• کاهش مصرف الکل

 

خلاصه

مغز پیچیده ترین ساختار بدن است. مغز از سه ناحیه اصلی مخ، مخچه و ساقه مغز تشکیل شده است.

مغز فرآیندهای بیولوژیکی حیاتی که برای بقا بسیار مهم هستند از جمله تنفس و تنظیم دما کنترل می کند.

حفظ سلامت مغز نه تنها با افزایش سن به جبران از دست دادن حافظه کمک می کند بلکه به محافظت از بدن در برابر بیماری های مزمن از جمله دیابت کمک می کند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.