اختلال شخصیت اسکیزوتایپال

اختلال شخصیت اسکیزوتایپال یک بیماری تاثیرگذار بر رفتار و تفکر فرد است، علل – علائم – تشخیص – درمان و تفاوت STPD با اسکیزوفرنی را بخوانید.

 

اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (Schizotypal Personality Disorder : STPD) یک اختلال شخصیت است و این یعنی بر رفتار و نحوه تفکر تاثیرگذار است.

اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (STPD) نوعی بیماری است که طی آن افراد رفتارهایی بروز می دهند که از نظر دیگران عجیب، غیرعادی یا خاص است.

برخی علائم شخصیت اسکیزوتایپال شامل بروز رفتارهای عجیب در صحبت کردن یا لباس پوشیدن، عقاید عجیب و مشکل در ایجاد روابط است.

بیماری اسکیزوتایپال در طیف اختلال اسکیزوفرنی قرار داشته و البته تفاوت هایی با آن دارد.

در این مقاله به بررسی اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (STPD) شامل علل، علائم، تشخیص، درمان و تفاوت آن با اسکیزوفرنی پرداخته ایم.

 

همچنین بخوانید:

علائم اسکیزوفرنی را بشناسید (کلیک)

 

اختلال شخصیت اسکیزوتایپال چیست

STPD یک نوع اختلال شخصیتی است. این بدان معناست که STPD بر رفتار فرد تاثیر گذاشته و باعث می شود تا فرد فکر یا احساس کند که در روابط خود از جامعه طبیعی دور شده است.

بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات ذهنی (DSM-5)، اختلالات شخصیت به سه دسته وسیع تقسیم می شود که از آنها با عناوین A، B و C یاد می شود.

STPD یک اختلال شخصیت خوشه ای است.

بر اساس اعلام موسسه ملی سلامت روان، این اختلالات شامل رفتارهایی هستند که از نظر دیگران عجیب و غریب یا غیرعادی به نظر می رسند.

فرد مبتلا به STPD رفتارهای خاص، باورهای عجیب و غریب یا گفتار غیرعادی بروز می دهد.

همچنین این فرد دارای اضطراب اجتماعی بیش از حد بوده و در ایجاد ارتباطات اجتماعی با دیگران مشکل دارد.

بر اساس شواهد بدست آمده، شیوع STPD در جوامع مختلف، متفاوت بوده و بین 0.6% تا 4.6% است.

 

 

تفاوت اسکیزوفرنی و اختلال شخصیت اسکیزوتایپال

برخی افراد اسکیزوتایپال را با اسکیزوفرنی (یک بیماری روانی جدی) یا اختلال شخصیت اسکیزوئید (SPD) که از دیگر اختلالات خوشه A است، اشتباه می گیرند، اما در واقع آنها با یکدیگر تفاوت دارند.

بطور دقیق تر می توان گفت شخصیت اسکیزوتایپال در برخی موارد با اختلال اسکیزوفرنی شباهت داشته اما تفاوت هایی دارند.

تفاوت اصلی بین اسکیزوتایپال و اسکیزوفرنی این است که عموما فرد مبتلا به اسکیزوفرنی دچار علائم روان پریشی می شود، اما این امر برای افراد مبتلا به STPD رخ نخواهد داد.

علائم روان پریشی شامل از دست دادن حس واقعیت است که هذیان و توهم را در پی دارد.

همچنین، با اینکه STPD و SPD در طبقه اختلالات شخصیتی خوشه ای A هستند اما آنها نیز با هم متفاوت هستند

فرد مبتلا به STPD نسبت به افراد دیگر بی تفاوت نیست. وی از نظر عاطفی کاملا جدا و مستقل نیست اما رفتارهای غیرمعمولی را از خود بروز می دهد.

در نقطه مقابل، فرد مبتلا به اسکیزوئید، نسبت به دیگران بی علاقه و بی تفاوت است. وی از نظر عاطفی، کاملا از دیگران داست و ممکن است رفتارهای غیرمعمول بروز ندهد.

علاوه بر مشترک بودن علائم، تحقیقات نشان می دهند که یک ارتباط ژنتیکی بین هر سه بیماری وجود دارد.

برای نمونه، بر اساس شواهد فرد در صورت داشتن اقوام نزدیک مبتلا به این مشکلات به احتمال زیاد دچار آن خواهد شد.

 

همچنین بخوانید:

روان پریشی یا سایکوز چیست؟ (کلیک)

 

علل اسکیزوتایپال

براساس شواهد، عوامل ژنتیکی، اجتماعی و محیطی از علل اصلی ایجاد اسکیزوتایپال هستند اما برای تایید این امر به تحقیقات بیشتری نیاز است.

پیوند ژنتیکی نیز نشان می دهد که اگر فرد دارای خویشاوند مبتلا به STPD، اسکیزوفرنی یا اختلال شخصیتی دیگر باشد، احتمال ابتلا به STPD در او بیشتر خواهد شد.

از دیگر علل بروز اسکیزوتایپال ، داشتن تجربه های خاص از جمله سوء استفاده، غفلت، ضربه (تروما)، استرس و جدا شدن والدین (طلاق) از نظر عاطفی است که احتمال ابتلا به STPD را تحت تاثیر قرار می دهد.

 

همچنین بخوانید:

ترومای روانی چیست؟  (کلیک)

 

علائم اسکیزوتایپال

بیشتر افراد عادت های عجیب و غریب و خاص خود را دارند، اما آنچه تحقیقات نشان می دهد فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال علائم های رفتاری را بیش از دیگران بروز می دهند.

این امر به ویژه در صورتیکه الگوهای فکری و رفتاری آنها سبب بروز مشکل در ایجاد ارتباط با دیگران گردد، صادق است.

علائم احتمالی اسکیزوتایپال عبارتند از:

• افکار و برداشت های تحریف شده
• فرم های عجیب و غریب بیان خود
• اضطراب و پارانویا در موقعیت های اجتماعی
• مشکل در ایجاد روابط نزدیک
• تفکرات جادویی از جمله اعتقاد به خرافات یا تله پاتی

 

همچنین بخوانید:

پارانویا و اسکیزوفرنی: آنچه باید بدانید (کلیک)

 

عوارض

طبق شواهد، افراد مبتلا به STPD در معرض خطر بیشتر ابتلا به موارد زیر قرار می گیرند:

• افسردگی
• اضطراب
• مشکلات آموزشی و شغلی
• مشکلات اجتماعی
• اختلالات مصرف مواد مخدر و الکل
• افکار خودکشی
• اپیزودهای روان پریشی
• اختلالات شخصیتی اضافی

 

تشخیص

پزشک تنها در صورت داشتن 5 معیار از 9 معیار زیر که در DSM-5 اشاره شده اند، ابتلا به STPD را تشخیص می دهد.

معیارهای تشخیص شخصیت اسکیزوتایپال  عبارتند از:

• رفتار یا ظاهری که دیگران آن را عجیب و غریب یا غیرعادی بدانند.
• تفکر و گفتار عجیب و غریب
• تجارب ادراکی غیرمعمول و توهمات بدنی
• عقاید انتساب: اعتقادات نادرستی که وقایع تصادفی را مستقیما با فرد مرتبط می داند.
• باورهای عجیب و غریب، احساس خارق العاده بودن یا تفکر جادویی
• سوءظن یا پارانویا
• اضطراب اجتماعی مداوم و بیش از حد که ممکن است با ترس های پارانوئید مرتبط باشد.
• واکنش های نامناسب یا فقدان دامنه مشخص و شدت عاطفی
• فقدان دوستان صمیمی

 

روش دیگر نیز استفاده از طبقه بندی بین المللی بیماری ها (ICD-11) است که مجموعه ای جدا از معیارها است. این روش شامل الگویی از گفتار و ادراک، باورها و رفتارهای غیرمعمول است که برای تامین نیازهای تشخیصی اسکیزوفرنی کافی نیستند.

 

درمان

در صورتی که فرد تشخیص STPD دریافت کند، پزشک ترکیبی از داروها و درمان (تراپی) را تجویز خواهد کرد.

با اینکه هیچ دارویی به طور خاص برای درمان STPD وجود ندارد اما تحقیقات نشان می دهند که داروهای ضد روان پریشی نسل دوم که به درمان اسکیزوفرنی کمک می کنند در مدیریت علائم STPD موثر خواهند بود.

به طور خاص داروهایی از جمله ریسپریدون (Risperidone) و الانزاپین (Olanzapine) فوایدی برای درمان STPD ارائه می دهند.

پزشک بسته به علائم یا بیماری های دیگر از داروهای ضد افسردگی یا سایر داروهای عصبی استفاده می کند.

انواع مختلفی از درمان نیز مفید خواهند بود.

برای نمونه، روان درمانی یا گفتگو درمانی به افراد کمک می کنند تا علائم خود را مدیریت کرده و روابط را ایجاد یا حفظ کنند. یادگیری این روش ها به همراه آموزش مهارت های اجتماعی به افراد کمک می کنند تا نحوه پاسخ به نشانه های اجتماعی را یاد گرفته و در موقعیت های اجتماعی احساس راحتی بیشتری داشته باشند.

رفتار درمانی شناختی (CBT) نیز به افراد کمک می کند تا بعضی از رفتارها را برطرف کرده تا افکار غیرمعمول و مضر با تشخیص داده و نحوه تغییر آنها را بفهمند.

خانواده درمانی نیز برای برخی افراد جهتتقویت روابط با اعضای خانواده و ایجاد احساس حمایت مفید خواهد بود.

 

همچنین بخوانید:

گفتگو درمانی (روان درمانی) چیست؟ (کلیک)

 

خلاصه

اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (STPD) یک اختلال شخصیت خوشه ای است که ارتباط افراد مبتلا به آن را با دیگران دشوار می کند.

افراد مبتلا به STPD رفتارهایی از خود بروز می دهند که جامعه آنها را عجیب و غریب یا غیرعادی تلقی می کنند. این وضعیت در طیف اسکیزوفرنی بوده اما با سایر بیماری های این طیف از جمله اسکیزوفرنی و SPD متفاوت است.

عوامل ژنتیکی، اجتماعی و محیطی نیز در پیشرفت این بیماری نقش دارند. افراد در صورت بروز رفتارهای خاصی از جمله تفکر جادویی، پارانویا و واکنش های عاطفی نامناسب، دچار این وضعیت تشخیص داده می شوند.

درمان های فعلی برای STPD شامل استفاده ترکیبی داروها و تراپی است. لازم به ذکر است که افراد مبتلا به STPD بیش از دیگران دچار افسردگی، رفتارهای اعتیادی و سایر اختلالات شخصیتی خواهند شد.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.