تفاوت لوپوس با آرتریت روماتوئید
لوپوس و آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) هر دو بیماری خود ایمنی هستند؛ تفاوت این دو از نظر علائم – علت – عوامل خطر و درمان را بخوانید.
لوپوس و آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) هر دو از انواع بیماری های خود ایمنی بوده که باعث تاثیر بر بافت های بدن می شوند.
هر دو بیماری دارای علائم مشترکی بوده به همین دلیل برخی افراد آنها را با یکدیگر اشتباه می گیرند.
همپوشانی این دو بیماری سندرم روپوس (Rhupus syndrome) نامیده می شود.
بر اساس مقاله ای در سال 2018، ابتلا به سندرم روپوس نادر بوده و 0.09% از افراد تحت تاثیر این وضعیت قرار می گیرند. البته اینکه لوپوس باعث ایجاد روماتیسم مفصلی می شود یا هر دو بیماری با هم رخ می دهند، مشخص نیست.
لوپوس اصطلاحی گسترده برای انواع مختلفی از شرایط از جمله لوپوس منتشر یا لوپوس اریتماتوس سیستمیک (SLE)، شایع ترین نوع لوپوس است.
لوپوس ناشی از دارو، دیسکوئید و لوپوس نوزادان انواع دیگر لوپوس هستند.
این مقاله به بررسی لوپوس منتشر و آرتریت روماتوئید، تفاوت، علائم مشترک و خاص و نحوه درمان هر یک می پردازیم.
همچنین بخوانید:
علائم انواع بیماری های خود ایمنی (کلیک)
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید (RA) چیست؟
در روماتیسم مفصلی، سیستم ایمنی بدن به سنوویوم یا پوشینه مفصلی حمله می کند.
التهاب ایجاد شده ناشی از این حمله مانع عملکرد صحیح پوشینه مفصلی برای روانکاری مفاصل و حفظ تراز طبیعی می شود. در این وضعیت مفاصل آسیب دیده و ناپایدار شده و علائمی مانند درد، سفتی و محدودیت حرکت طبیعی ایجاد می شود.
همچنین بخوانید:
نحوه تشخیص روماتیسم مفصلی (کلیک)
لوپوس منتشر (SLE) چیست؟
در لوپوس منتشر (SLE) نواحی مختلف بدن از جمله مفاصل، پوست و اندام های داخلی درگیر می شوند. در بیماری SLE سیستم ایمنی افراد بیش فعال بوده و این امر باعث حمله به بافت سالم و التهاب می شود. با سرایت این التهاب به سایر نواحی، بافت ها و اندام های مختلف دچار التهاب می شوند.
لوپوس منتشر به روش های مخلتفی بر بدن تاثیر گذاشته و پیش بینی اینکه کدام نواحی ملتهب می شوند بسیار دشوار است.
همچنین بخوانید:
بیماری لوپوس: علت، انواع، علائم، عوارض (کلیک)
تفاوت اصلی لوپوس منتشر و آرتریت روماتوئید
تاثیرات لوپوس منتشر و آرتریت روماتوئید بر روی پوست، اندام داخلی و درد مفاصل تفاوت اصلی این دو بیماری است. این موارد عبارتند از:
- تاثیر بر روی پوست: لوپوس منتشر بر روی پوست تاثیر گذاشته اما بیماری روماتیسم مفصلی فاقد این تاثیر است. بثورات پوستی ناشی از SE به طور مشخص و شبیه به بثورات پروانه ای روی گونه ها و بینی پدیدار می شوند.
- تاثیر بر اندام های داخلی: با اینکه هر دو بیماری باعث بروز ایجاد التهاب در قلب و ریه ها می شوند اما افراد دارای SLE بیش از افراد مبتلا به RA این وضعیت را تجربه می کنند. به علاوه، SLE باعث تاثیر بر اندام های داخلی از جمله کلیه ها، ریه ها و قلب می شود. با اینکه RA اندام داخلی را تحت تاثیر قرار داده اما معمولا بر روی کلیه ها تاثیرگذار نیست.
- درد مفصلی: اصلی ترین نشانه RA درد و سفتی مفصل بوده اما سفتی از علائم اصلی SLE به حساب نمی آید.
علائم شایع هر دو بیماری لوپوس منتشر و آرتریت روماتوئید
بعضی از علائم شایع لوپوس منتشر و آرتریت روماتوئید به طور مشترک رخ داده اما طبق جدول زیر هر بیماری دارای علائم خاص خود است.
علائم مشترک SLE و RA | علائم شایع SLE | علائم شایع RA | |
تب و خستگی | بله | – | – |
مشکلات کلیوی | – | بله | – |
بثورات پوستی | – | بله | – |
درد قفسه سینه | – | بله | – |
تنگی نفس | – | بله | – |
التهاب و سفتی در چند مفصل | بله | – | – |
ناهنجاری مفصل | – | – | بله |
به علاوه، معمولا SLE و RA هر دو بر مفاصل یکسانی که کوچکتر هستند از جمله انگشتان دست، مچ دست، زانوها، مچ پا و انگشتان پا تاثیر می گذارند.
همچنین علائم بصورت متقارن مانند درد در هر دو مفصل پا (به جای بروز درد در یک مفصل) تجربه می شود.
همچنین بخوانید:
علائم اولیه روماتیسم مفصلی (کلیک)
علائم خاص هر بیماری
با اینکه SLE و RA دارای علائم مشترکی بوده اما هر بیماری مجموعه ای از علائم مخصوص خود را بروز می دهد.
علائم خاص آرتریت روماتوئید
علائم RA به صورت تناوبی ایجاد می شوند. طبق اعلام بنیاد آرتریت، علائم RA عبارتند از:
- بروز علائم ابتدایی در مفاصل کوچکتر از جمله دست، مچ و پا
- درد، سفتی یا تورم مفاصل به مدت 6 هفته یا بیشتر
- درگیر شدن مفاصل متعدد
- سفتی مفاصل در هنگام صبح به مدت 30 دقیقه یا بیشتر
- تب خفیف
- علائم متقارن بر روی مفاصل یکسان دو طرف بدن
- خستگی (کمبود انرژی)
علائم خاص لوپوس منتشر
- تورم دست، پا یا دور چشم
- حساسیت به نور خورشید یا فلورسنت
- درد و تورم مفاصل
- خستگی
- سردرد
- دردناک شدن قفسه سینه در هنگام تنفس عمیق
- تب خفیف
علائم مرتبط با پوست و مو این نوع لوپوس عبارتند از:
- بی حسی یا تغییر رنگ انگشتان دست و پا در هنگام سرما یا استرس
- بثورات پروانه ای در سراسر گونه ها و بینی
- ریزش مو
- زخم داخل دهان یا بینی
علت تشخیص اشتباه این دو به جای هم
بیماری لوپوس منتشر و آرتریت روماتوئید دارای علائم مشابهی بوده و گاهی با هم همپوشانی دارند. درنتیجه این امر تشخیص تفاوت آنها را دشوار می کند.
پزشک برای یک تشخیص درست، سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و وی را معاینه بدنی می کند.
آرتریت روماتوئید
پزشکان از آزمایش خون برای بررسی شاخص های RA از جمله موارد زیر استفاده می کنند:
- آنتی بادی پپتید سیترولینه آنتی سایکلیک
- میزان رسوب گلبول های قرمز برای نشان دادن سطح التهاب
- فاکتور روماتوئید
- پروتئین واکنش پذیر C برای نشان دادن سطح التهاب
همچنین آزمایشات تصویربرداری از جمله اشعه ایکس و MRI برای بررسی آسیب مفصلی کمک کننده هستند.
لوپوس منتشر
هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص SLE وجود ندارد اما آزمایش خون می تواند آنتی بادی های خاص نشان دهنده وجود SLE را نشان داده و نمونه برداری (بیوپسی) از پوست یا کلیه درگیر شدن سایر اعضای بدن را مشخص می کنند.
معیارهای زیر نیز در تشخیص SLE کمک کننده هستند. در صورت داشتن 4 مورد از 11 معیار زیر تشخیص SLE دریافت می شود:
- اختلالات سیستم ایمنی بدن
- بثورات پروانه ای بر روی گونه ها و بینی
- بیماری عصبی از جمله تشنج یا روان پریشی
- حساسیت به نور خورشید که باعث عود علائم و بروز بثورات پوستی می شود.
- ایجاد زخم بدون درد در دهان یا بینی
- بثورات پوستی برجسته
- التهاب مفاصل تاثیرگذار بر روی یک یا چند مفصل
- اختلال کلیه ها
- کم خونی
- مثبت بودن وجود آنتی بادی های ضد هسته ای در آزمایش خون
- التهاب پوشش قلب یا ریه ها
علت و عوامل خطر
علت دقیق بیماری لوپوس منتشر مشخص نبوده اما به نظر می رسد که این بیماری مانند روماتیسم مفصلی ناشی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می شود.
همچنین سن، جنسیت، سبک زندگی و رژیم غذایی از جمله عوامل خطر برای ابتلا به این بیماری ها هستند.
آرتریت روماتوئید
علت دقیقی برای ایجاد RA وجود ندارد. بر اساس اعلام بنیاد آرتریت، ممکن است ژن های خاص که به محرک های محیطی از جمله ویروس یا استرس واکنش می دهند، عامل روماتیسم مفصلی باشند.
عوامل خطر ابتلا به RA عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- داشتن یک عضو خانواده مبتلا به روماتیسم مفصلی
- سنین بین 40 تا 60 سال
- زن بودن
- رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز و ویتامین C پایین
- اضافه وزن
لوپوس منتشر
بر اساس طبق داده های قدیمی بنیاد لوپوس آمریکا در سال 2013، محققان علت دقیق ایجاد لوپوس را نمی دانند.
عامل ژنتیکی می تواند باعث ایجاد این بیماری شود زیرا SLE در افراد دارای عضو خانواده مبتلا به SLE یا سایر بیماری های خود ایمنی بیشتر رخ می دهد.
همچنین هورمون ها یا عوامل محیطی در تحریک علائم SLE موثر هستند.
به علاوه، طبق اعلام بنیاد لوپوس، SLE اغلب در زنان 15 تا 44 سال و بعضی از گروه های قومی و نژادی زیر رخ بروز پیدا می کند:
- اسپانیایی تبار
- آفریقایی آمریکایی
- لاتین
- بومیان آمریکا
- بومیان جزایر اقیانوس آرام
- آمریکایی آسیایی
روش درمان لوپوس منتشر و آرتریت روماتوئید
هر دو بیماری را می توان با مصرف دارو درمان کرد. همچنین فیزیوتراپی، ورزش منظم و استراحت در حمایت از مفاصل و کاهش سفتی آنها موثر هستند.
آرتریت روماتوئید
- کورتیکواستروئیدها برای کاهش درد و التهاب
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) برای کاهش درد و التهاب
- داروهای ضد روماتسیمی اصلاح کننده بیماری برای کاهش سرعت آسیب به مفاصل
لوپوس منتشر
طیف وسیعی از داروهای کمک کننده برای مدیریت علائم SLE عبارتند از:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) برای کاهش التهاب و تسکین درد
- داروهای ضد مالاریا از جمله هیدروکسی کلروکین (Hydroxychloroquine) برای کمک به کنترل خستگی، آرتریت مربوط به لوپوس، بثورات پوستی، زخم و پیشگیری از عود کردن لوپوس
- داروهای بیولوژیکی از جمله بلیموماب (Belimumab) برای درمان لوپوس در بزرگسالان و کودکان
- کورتیکواستروئیدها از جمله پردنیزون (Prednisone) و سرکوب کننده های سیستم ایمنی از جمله آزاتیوپرین (Azathioprine) برای سرکوب کردن سیستم ایمنی بدن و درمان علائم تاثیرگذار بر اندام های داخلی و سیستم عصبی مرکزی
زمان مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علائم بیماری لوپوس منتشر و آرتریت روماتوئید باید سریعا به پزشک مراجعه کرد. تشخیص و درمان به موقع این بیماری ها در پیشگیری از بروز عوارض یا پیشرفت آنها موثر است.
جمع بندی
لوپوس منتشر (SLE) و روماتیسم مفصلی (RA) از بیماری های خود ایمنی بوده که طی آنها سیستم ایمنی بدن به بافت سالم بدن حمله کرده و باعث ایجاد التهاب می شوند.
SLE نواحی مختلفی بدن از جمله پوست و اندام های داخلی را درگیر کرده اما RA مفاصل را تحت تاثیر قرار می دهد. با این وجود التهاب می تواند باعث درگیر شدن چشم ها، دهان، قلب و ریه ها نیز شود.
مصرف دارو و دریافت درمان در مدیریت علائم این دو بیماری موثر هستند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
یکسالی میشه دهانم یه گوشه افت زده نه درد داره نه سوزش نه رشد کرده همون اندازه،،،،، چشمام همیشه میسوزه زخمهایی پشت ابروهام هست که یکسال دوسال ماندگاری داره تو افتاب بیشتر میشه ایا لوپوس هس خیلی میترسم
سلام آزمایش ANAمن حدود شش ماه قبل 2/1بوده و الان 2/3شده در این مدت دارو مصرف نکردم.در حال حاضر در عضلات هر دو پا از ران تا زانو درد و گرفتگی و فشار شدیدی حس میکنم.آیا مربوط به روماتیسم میشه؟