تاثیر کیتوزان بر لاغری
مکمل های کیتوزان به طور گسترده برای لاغری تبلیغ می شوند؛ این مقاله تاثیر قرص های کیتوزان بر لاغری و عوارض مصرف آنها را بررسی می کند.
صدف ها به دلیل داشتن محتوای زیاد چربی های سالم از جمله اسیدهای چرب امگا 3 و مواد مغذی از جمله ویتامین B12 و زینک (روی) یک افزودنی بسیار خوب برای رژیم های لاغری و کاهش وزن (در صورت سرخ نشدن در کره آب شده) هستند.
اما سوالی که وجود دارد این است که آیا پوسته صدف ها سالم هستند؟
پوسته صدف ها خوراکی نیستند اما کیتوزان (Chitosan) به عنوان یک مکمل از همین پوسته خارجی سخت پوستان استخراج می شود.
مکمل های کیتوزان خواص احتمالی برای لاغری و کاهش وزن دارند.
بازار جهانی کیتوزان در سال 2019 حدود 6.8 میلیارد دلار ارزش داشته و به نظر می رسد که این میزان تا سال 2027 حدود 25% رشد داشته باشد.
بر اساس ادعای برخی از سازندگان مکمل ها، کیتوزان در کمک به لاغر شدن و کاهش سطح کلسترول موثر است.
اما آیا این ادعاها شواهد علمی دارند؟
این مقاله مکمل های کیتوزان، تاثیر آنها بر لاغری و عوارض و دوز مصرف آنها را مورد بررسی قرار می دهد.
همچنین بخوانید:
کیتوزان چیست؟
کیتوزان از ترکیبی به نام کیتین تهیه می شود. کیتین یک ترکیب فیبری بوده که معمولا در ساختار خارجی سخت پوستان و همچنین دیواره سلولی برخی قارچ ها وجود دارد.
با استفاده از یک واکنش آنزیمی کیتین به فرم مناسب تر (یعنی کیتوزان) برای تهیه مکمل ها تبدیل می شود.
کیتوزان زیست تخریب پذیر بوده و در تولید پوشش ضد میکروبی برای بسته بندی مواد غذایی کاربرد دارد.
کیتوزان همچنین به دلیل توانایی که برای تشکیل ژل دارد در پانسمان زخم ها مورد استفاده قرار می گیرد. در حال حاضر برای بررسی استفاده از کیتوزان در داروها و مهندسی بافت، این ماده مورد مطالعه قرار گرفته است.
بیشتر کیتوزان های موجود در بازار از خرچنگ و سایر صدف ها تهیه می شوند.
نحوه عملکرد مکمل های کیتوزان
اغلب مکمل های کیتوزان دارای عملکرد مسدود کنندگی چربی هستند.
به نظر می رسد که کیتوزان در معده به ژل تبدیل شده و به این صورت به این امر کمک می کند. بر اساس ادعای برخی افراد با انتقال این ژل از روده معده به روده، چربی و کلسترول به آن متصل می شوند.
این امر به این معنی است که کیتوزان با حذف چربی و کلسترول از بدن مانع جذب آنها شده و به این صورت به لاغری و کاهش وزن کمک می کند.
به همین دلیل روی برچسب مکمل های کیتوزان به مصرف کنندگان توصیه می شود که آنها را پیش از غذا استفاده کنند. در غیر این صورت چیزی در روده وجود ندارد که کیتوزان به آن متصل شود.
با این حال شواهدی که در حال حاضر وجود دارند از این ادعاها حمایت نمی کنند.
بر اساس آزمایشات بالینی در دهه اول 2000، کیتوزان باعث افزایش دفع چربی در مدفوع نمی شود. کیتوزان نوعی فیبر بوده و باعث تولید ژل در بدن شده اما هیچ شواهدی که نشان دهد آنها به چربی متصل می شوند، وجود ندارد.
فواید مکمل های کیتوزان
قرص و مکمل های کیتوزان به لاغر شدن و کاهش کلسترول کمک کرده اما بسیاری از مطالعات حامی این ادعا دارای کیفیت پایینی هستند. با این وجود به نظر می رسد که کیتوزان برای لاغری دارای تاثیری حداقلی است.
کاهش وزن
محققان در یک بررسی در سال 2018 داده های 14 مطالعه شامل 1101 شرکت کننده دارای اضافه وزن یا چاقی را تجزیه و تحلیل کردند. آنها نتایج میزان لاغری و کاهش وزن در افراد مصرف کننده کیتوزان و دارونما را مقایسه کردند.
بر اساس نتایج این بررسی، ترکیب مکمل کیتوزان با رژیم غذایی محدود و کم کالری و فعالیت بدنی باعث کاهش اندک وزن و شاخص توده بدنی (BMI) شده است.
این نتایج حمایت کننده از یافته های یک بررسی قدیمی و مشابه بودند که نشان می داد مصرف مکمل های کیتوزان به عنوان بخشی از یک برنامه کوتاه مدت برای از بین بردن اضافه وزن و چاقی موثرتر از مصرف دارونماها هستند.
البته در هر دو بررسی نشانه هایی از بهبود سطح کلسترول و فشار خون وجود داشت.
با این حال بر اساس اعلام محققان، بسیاری از مطالعاتانجام شده روی مکمل های کیتوزان دارای کیفیت پایینی بوده و تفاوت قابل توجهی بین نتایج آنها وجود دارد. در این میان طبق مطالعات با کیفیت بالا، کیتوزان دارای تاثیر حداقلی روی لاغری و وزن بدن است.
یک کارآزمایی بالینی محدود در سال 2014 نشان داد که مصرف روزانه 3 گرم مکمل کیتوزان در ترکیب با 2 گرم اسکوربیک اسید (نوعی ویتامین C) برای کاهش وزن اثربخشی بیشتری دارد.
همچنین بخوانید:
10 برنامه رژیم غذایی لاغری (کلیک)
کاهش سطح کلسترول
کیتوزان تاثیر بیشتری بر میزان کلسترول نسبت به لاغری و کاهش وزن دارد. بر اساس یک بررسی در سال 2018 که اطلاعات سطح کلسترول بیش از 1000 نفر را جمع آوری کرد، مصرف مکمل های کیتوزان در کاهش کلسترول کل و LDL (کلسترول بد) موثر هستند.
گرچه این مکمل ها نتوانستند HDL (کلسترول خوب) را تحت تاثیر قرار دهند اما می توان مصرف کیتوزان ره عنوان بخشی از یک برنامه موثر برای مدیریت سطح کلسترول در نظر گرفت.
با این وجود بر اساس شواهد، سایر کاهش دهنده های طبیعی کلسترول اثربخشی بیشتری (نسبت به کیتوزان) دارند.
همچنین بخوانید:
دوز مصرفی و ایمنی
طبق اعلام هیئت اتحادیه اروپا برای ایمنی محصولات غذایی، تغذیه و آلرژی، حداکثر میزان توصیه شده برای مصرف روزانه کیتوزان 3 گرم است. با این حال در حال حاضر، در آمریکا حداکثر میزانی برای این مکمل توصیه نشده است.
بر اساس مطالعات، مصرف مکمل های کیتوزان برای بزرگسالان بی خطر است اما باید توجه داشته باشید که دوزهای مورد استفاده در این مطالعات بین 0.34 تا 3.4 گرم در روز بودند.
بنابراین هیچ جمع بندی در خصوص موثرترین دوز برای کیتوزان وجود ندارد. البته طبق توصیه مقامات ایمنی اروپا مصرف حداکثر روزانه 3 گرم انتخاب مناسب تری است.
در این خصوص بهتر است قبل از مصرف، برچسب مکمل در خصوص مقادیر مصرفی روزانه کیتوزان و تعداد وعده های آن را بررسی کرد. به این ترتیب باید همیشه یک حد توصیه شده روزانه را در نظر داشت.
همچنین بهتر است در هنگام خرید مکمل ها از آزمایش آنها توسط یک آزمایشگاه ثالث مطمئن شوید. این امر می تواند نشان دهنده استانداردهای خلوص و قدرت مکمل ها باشد.
همچنین بررسی وجود مهرهای سازمانی بر روی بسته محصول شاخص خوبی برای اطمینان از کیفیت مکمل ها هستند.
عوارض مکمل های کیتوزان
مکمل های کیتوزان می توانند باعث ایجاد عوارضی مانند یبوست، حالت تهوع و ناراحتی معده شوند.
در صورتی که نسبت به صدف یا قارچ حساسیت دارید باید از مصرف مکمل های کیتوزان اجتناب کنید.
همچنین کیتوزان باعث ایجاد اختلال در جذب ویتامین های محلول در چربی از جمله ویتامین A، D، E و K و همچنین کلسیم و منیزیم می شود. بنابراین روی برچسب مکمل های کیتوزان توصیه می شود تا از مصرف آن به همراه سایر مکمل ها خودداری شود.
در صورت مصرف هرگونه دارو از جمله داروهای رقیق کننده خون باید پیش از مصرف مکمل کیتوزان با پزشک مشورت کرد. کیتوزان با این داروها از جمله وارفارین (Warfarin) تداخل ایجاد می کند.
همچنین بخوانید:
کلام آخر
قرص های کیتوزان به طور گسترده ای برای لاغری تبلیغ می شوند. برخی از تحقیقات تائید کننده تاثیر آن در همراهی با رژیم غذایی محدود و کم کالری هستند اما به انجام تحقیقات بیشتری در این خصوص نیاز است.
همیشه باید در خصوص شروع مصرف یک مکمل جدید با احتیاط عمل کرد. همچنین باید بیشتر بودن مزایای مکمل ها مانند کیتوزان را نسبت به عوارض احتمالی بررسی کرد.
در آخر توجه داشته باشید که تاثیر مزایای لاغری قرص های کیتوزان قطعی نیست.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.