پوکی استخوان بعد از یائسگی

پوکی استخوان پس از یائسگی، به علت کاهش سطح استروژن در خانم ها بروز پیدا می کند؛ علائم – راه های تشخیص و درمان این وضعیت را بخوانید.

 

پوکی استخوان (Osteoporosis) نوعی بیماری استخوانی است که منجر به کاهش تراکم مواد معدنی و توده استخوانی یا تغییر کیفیت و ساختار استخوان می شود.

در این وضعیت استخوان ها ضعیف و شکننده شده و احتمال بروز شکستگی در افراد بیشتر می شود.

خانم ها پس از یائسگی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پوکی استخوان هستند.

دلیل این امر این است که با یائسگی ترشح هورمون های استروژن و پروژسترون در بدن خانم ها کاهش می یابد. این هورمون ها روی سلامت استخوان ها تاثیر گذار بوده به همین دلیل کاهش مقادیر آنها منجر به کاهش تراکم استخوان می شود. کاهش تراکم استخوان خود نیز یکی از عوامل ایجاد پوکی استخوان است.

در این مقاله مطالبی در خصوص پوکی استخوان بعد از یائسگی، علائم، علت، گزینه های درمانی آن ارائه می شود.

 

همچنین بخوانید:

در دوره یائسگی چه اتفاقی می افتد؟ (کلیک)

 

پوکی استخوان چیست؟

در بیماری پوکی استخوان، استخوان ها متخلخل و دچار کاهش تراکم می شوند. درنتیجه آنها استقامت بسیار کمی داشته و در معرض خطر بالای شکستگی قرار می گیرند.

احتمال ایجاد پوکی استخوان در خانم های یائسه بیشتر است.

همانطور که در ابتدا توضیح داده شد کاهش سطوح هورمون استروژن باعث از بین رفتن استخوان پس از یائسگی می شود. این هورمون نقش بسیار مهمی در متابولیسم هورمون و سلول های استخوانی تخصصی به نام استئوکلاست ها، استئوبلاست ها و استئوسیت ها دارد.

با کاهش سطح استروژن، سرعت تولید مثل سلول های استخوانی کند می شود. درنتیجه سرعت جایگزینی سلول‌ های جدید با سلول های از دست رفته کمتر شده و کاهش تراکم استخوانی و به مرور پوکی استخوان ایجاد می شود.

 

همچنین بخوانید:

پوکی استخوان : علائم و تشخیص (کلیک)

 

علت پوکی استخوان بعد از یائسگی

یائسگی باعث افزایش قابل توجه از بین رفتن استخوان و درنتیجه افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان می شود.

استخوان ها بواسطه شبکه‌ای از پروتئین‌ها و مواد معدنی خود، انعطاف‌ پذیری و قدرت موردنیاز بدن برای حمایت از حرکت را تامین می کنند. وجود سلول های تخصصی مختلف مانند استئوسیت ها نیز در حفظ این شبکه موثر است.

همانطور که پیشتر گفته شد هورمون استروژن یکی از عوامل تاثیر گذار روی ساختار استخوان است.

علت دقیق تاثیر استروژن در قوی شدن استخوان ها مشخص نیست. با این حال محققان معتقدند که استئوسیت ها با ایجاد پروتئینی به نام SEMA3A باعث حفظ ماتریکس استخوان می شوند.

آنها حدس می زنند که افزایش سن و کاهش سطح استروژن و SEMA3A باعث از بین رفتن استئوسیت ها و درنتیجه عدم توانایی استخوان در حفظ ساختار خود می شود.

 

همچنین بخوانید:

تاثیر استروژن بر پوکی استخوان (کلیک)

 

عوامل خطر پوکی استخوان

علاوه بر یائسگی، عوامل خطر پوکی استخوان شامل موارد زیر هستند:

• • داشتن سابقه خانوادگی این بیماری
  • نوشیدن الکل زیاد
  • داشتن شاخص توده بدنی پایین (BMI)
  • مصرف استروئید با دوز بالا برای بیش از 3 ماه
  • داشتن بیماری های پزشکی زمینه ای، مانند شرایط هورمونی یا اختلالات التهابی
  • داشتن اختلال خوردن
  • سیگار کشیدن
  • مصرف داروهای تاثیرگذار روی سطح هورمون ها، مانند قرص های ضد استروژن

 

همچنین بخوانید:

پیشگیری از پوکی استخوان با مکمل ها (کلیک)

 

علائم

پوکی استخوان نوعی بیماری خاموش است و معمولا علائمی ندارد. در برخی موارد حتی ممکن است تا زمان شکستگی فرد از وجود پوکی استخوان بی اطلاع باشد.

در بیشتر موارد شکستگی های مرتبط با پوکی استخوان، اعضایی مانند لگن، مهره ها یا مچ دست را درگیر می کنند. سایر استخوان ها مانند استخوان های بازو یا لگن نیز ممکن است تحت تاثیر این وضعیت قرار گیرند.

در پوکی استخوان ممکن است یک فشار جزئی مانند سرفه یا عطسه منجر به شکستگی شود.

علائم دیگر پوکی استخوان عبارتند از :

• سفتی مفاصل
• گرگرفتگی
• تغییرات به دوره ها
• سردرد
• تپش قلب
• عرق شبانه
• کاهش میل جنسی
• تغییر در خلق و خوی
• اضطراب
• خشکی واژن

 

همچنین بخوانید:

انواع اختلالات اضطرابی (کلیک)

 

تشخیص

پزشک برای فرد مشکوک به پوکی استخوان، آزمایش اسکن تراکم استخوان (اسکن DEXA) را توصیه می کند.

این اسکن نسبتا ساده و بدون درد بوده و بین 10 تا 20 دقیقه به طول می انجامد. در طول عمل، باید فرد به پشت روی میز اشعه ایکس دراز بکشد.

نتایج آزمایشات سنجش تراکم استخوان به صورت نمره T نمایش داده می شود.

نمره T به تراکم استخوان فرد در مقایسه با میانگین تراکم استخوان یک فرد جوان سالم از همان جنسیت اشاره می کند.

برای نمونه یک مرد با نمره T شماره 1- دارای تراکم استخوان به اندازه یک واحد کمتر از یک مرد جوان معمولی است.

در واقع اگر T بالای 1- SD، باشد طبیعی است. اما نمره بین 1- تا 2.5- نشان دهنده از بین رفتن مقداری از استخوان (به نام استئوپنی) و نمره 2.5- یا کمتر بیانگر پوکی استخوان است.

 

همچنین بخوانید:

آزمایش تراکم استخوان (کلیک)

 

درمان های پوکی استخوان بعد از یائسگی

پزشکان درمان هایی را با هدف جلوگیری از شکستگی و کمک به تقویت استخوان ارائه می دهند.

درمان های توصیه شده وابسته نتایج ارزیابی پزشکان و اسکن تراکم استخوان است.

گزینه های درمانی برای پوکی استخوان عبارتند از:

• مکمل های کلسیم و ویتامین D: کلسیم ماده معدنی اصلی استخوان است. ویتامین D نیز به جذب کلسیم در بدن کمک می کند. بر اساس توصیه کارشناسان، بزرگسالان باید روزانه حداقل 700 میلی گرم کلسیم و 10 میکروگرم ویتامین D مصرف کنند.
• تعدیل کننده های انتخابی گیرنده استروژن (SERMS): این داروها نقش استروژن در استخوان ها را تقلید کرده، به همین دلیل در کاهش خطر شکستگی موثر هستند.
• درمان جایگزینی هورمونی (HRT): HRT یکی از درمان هایی است که معمولا برای خانم ها در دوران یائسگی توصیه می شود. با وجود اثربخشیHRT در بهبود استحکام استخوان، متخصصان آن را به طور خاص برای مقابله با پوکی استخوان به دلیل خطرات آن توصیه نمی کنند.
• هورمون پاراتیروئید: این هورمون به تنظیم سطح کلسیم در استخوان ها کمک می کند. درمان های پاراتیروئید، مانند تری پاراتید، باعث تحریک سلول های ایجاد کننده استخوان های جدید می شوند.
• بیس فسفونات ها: این داروها موجب کاهش از بین رفتن استخوان ها می شوند. درنتیجه توده و تراکم استخوان حفظ و خطر شکستگی استخوان کم می شود. ریزدرونیک اسید، آلندرونیک اسید، زولدرونیک اسید و ایباندرونیک اسید از انواع مختلف بیس فسفونات ها هستند.

 

همچنین بخوانید:

درمان پوکی استخوان (کلیک)

 

جمع بندی

پوکی استخوان پس از یائسگی به علت کاهش سطح استروژن بروز پیدا می کند. این وضعیت معمولا بدون علائم بوده و تا زمانی که شکستگی ایجاد نشود، وجود آن مشخص نمی شود.

اسکن تراکم استخوان یک روش برای تشخیص وجود پوکی استخوان پس از یائسگی در خانم ها است. برای بهبود این بیماری برخی داروها، مکمل های کلسیم و ویتامین D و روش HRT در دسترس است.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.