علت اختلال تعادل

مشکلات راه رفتن و عدم تعادل آسیب های روحی و جسمی بسیاری بر فرد وارد می کند، علت – علائم و درمان اختلال و مشکلات تعادلی را بخوانید.

 

هنگامی که به مبحث اختلال تعادل بر می خوریم، دو واژه ی راه رفتن و تعادل نمایان می شود.

راه رفتن و تعادل هر دو در ارتباط با یک تعامل پیچیده بین مغز، سیستم عصبی، اندام های حسی و سیستم اسکلتی عضلانی هستند. وجود هر گونه اختلال در این نواحی سبب بروز مشکلاتی در حفظ تعادل و راه رفتن نادرست افراد می شود. این نوع مشکلات خطرات جدی در پی داشته که افتادن فرد یکی از آن موارد است.

منظور از راه رفتن الگوی حرکات اندام در حین گام برداشتن یا قدم زدن است. به توانایی بدن برای حفظ مرکز ثقل خود در حال ایستادن، نیز تعادل گفته می شود.

بعضی از افراد با اینکه هیچ اختلال و تغییری در تعادل خود ندارند، در حین راه رفتن دچار مشکلاتی می شوند. در حالیکه اگر فرد مشکلاتی در عدم تعادل داشته باشد، معمولاً به شکل نادرستی راه رفته و مشکلاتی در گام برداشتن خواهد داشت.

این مقاله به بررسی علت، علائم و راه های مدیریت و درمان اختلال تعادل در کودکان و بزرگسالان پرداخته است. همچنین راهکارها و تکنیک هایی برای افزایش تحرک و جلوگیری از سقوط نیز ارائه شده است.

 

راه رفتن و تعادل شامل چه مواردی می شود؟

برای اینکه الگوی راه رفتن صحیح با تعادلی نرمال داشته باشیم، نیاز به تعاملی پیچیده بین موارد زیر است:

• سیستم عصبی: شامل مغز و سیستم عصبی
• سیستم اسکلتی عضلانی: شامل ماهیچه ها، استخوان ها و بافت های همبند
• ورودی های حسی متعدد: شامل ادراک فرد از محل قرارگیری اعضای بدنش در فضا
• بینایی و سیستم دهلیزی: که عمدتاً در گوش داخلی قرار دارد

 

همچنین بخوانید:

تمرینات تعادلی در افراد مسن (کلیک)

 

علت اختلال تعادل در بزرگسالان

برخی علت های اختلال و عدم تعادل و مشکلات راه رفتن عبارتند از:

• ایجاد مشکل در پا همچون میخچه و پینه
• بیماری های دژنراتیو استخوان همچون آرتریت
• رشد نامنظم استخوان ها، ماهیچه های پا یا ساق پا
• اختلالات مخچه و تاثیر آن بر ناحیه ای از مغز که تعادل و هماهنگی را کنترل می کند
• مشکلات بینایی
• مشکلات گوش داخلی
• آسیب های اسکلتی عضلانی همچون:
  • شکستگی استخوان
  • رگ به رگ شدن
  • تاندونیت
• اختلالات عصبی همچون:
  • بیماری پارکینسون
  • مولتیپل اسکلروزیس (MS)
  • سکته

 

همچنین بخوانید:

انواع اختلالات عصبی رایج و علائم آنها (کلیک)

 

علت اختلال تعادل در کودکان

کودکان اصولاً دچار مشکلاتی همچون عدم تعادل در راه رفتن نمی شوند. اگر هم مشکلاتی از این قبیل را تجربه کنند، به ظاهر دست و پا چلفتی دیده شده و حرکاتی ناموزون از خود نشان می دهند.

در اغلب مواقع عدم تعادل و راه رفتن نادرست کودکان ناشی از مشکلات رشدی بوده که عموماً با افزایش سن رفع می شود.

از جمله علت هایی که منجر به بروز مشکلات تعادلی در کودکان می شود، مواردی از قبیل زیر می باشد:

• صافی کف پا: شامل قوس های افتاده که باعث می شود کل کف هر پا به صورت صاف روی زمین فشار بیاورد.
• تورشن تیبیا یا چرخش ساق پا به داخل: پیچ خوردگی تیبیا سبب پیچ خوردن استخوان ساق پا و چرخش پاها به داخل یا خارج می شود
• چرخش پنجه پا به داخل (Metatarsus adductus): در این ناهنجاری پنجه پا به سمن داخل انحراف پیدا کرده است.
• خمیدگی پا: پاپرانتزی باعث می شود که دور شدن پاها در قسمت زانو از یکدیگر می شود.

سایر علت های شایع مرتبط با مشکلات عدم تعادل در راه رفتن کودکان عبارتند از:

• آسیب به استخوان ها یا بافت های نرم ساق پا و پا
• آسیب به مغز، نخاع یا اعصاب حرکتی
• بیماری های عصبی یا عضلانی
• مشکلات گوش داخلی
• آتاکسی حسی یا عدم هماهنگی در راه رفتن به دلیل آسیب عصبی

 

علائم اختلال تعادل و مشکلات راه رفتن

منظور از اختلال تعادل، ایجاد مشکل در راه رفتن یا عدم تعادل فرد و یا هر دوی این موارد است.

برخی علائم اصلی اختلال تعادل در افراد عبارتند از:

• مشکل در راه رفتن
• مشکل برخاستن از حالت نشسته
• بی ثباتی یا تاب خوردن در هنگام راه رفتن یا ایستادن
• سرعت پیاده روی کند

 

علاوه بر موارد ذکر شده، سایر علائم اختلال تعادل و مشکلات راه رفتن وابسته به علت زمینه ای فرد شامل:

• سرگیجه
• دوبینی
• سبکی سر
• بیماری حرکت
• ضعف در یک طرف بدن
• ضعف در عضلات پا
• سفتی یا اسپاسم عضلانی
• بی حسی پا
• کاهش درک از قرار گرفتن اعضای بدن بد فضا

 

تشخیص علت

پزشک به جهت تشخیص علت اختلال تعادل و مشکلات مرتبز با راه رفتن نادرست اقدامات زیر را انجام خواهد داد:

• تاریخچه کامل پزشکی شخصی و خانوادگی از فرد می گیرد.
• در مورد علائم می پرسد.
• معاینه فیزیکی انجام داده و از فرد درخواست ایستادن یا راه رفتن کند.
• معاینه عصبی جهت بررسی عملکرد عصبی انجام دهد.

علاوه بر این پزشک ممکن موارد زیر را توصیه کند:

• آزمایش خون، جهت بررسی عفونت، التهاب یا بیماری
• اسکن اشعه ایکس، به جهت تعیین این مساله آیا یک مشکل سلامتی روی استخوان ها تأثیر می گذارد یا خیر
• اسکن ام آر آی یا سی تی اسکن، به جهت بررسی مغز، نخاع، و بافت های نرم همچون ماهیچه ها، رباط ها و تاندون ها
• الکترومیوگرام، به جهت ارزیابی مشکلات عضلانی و عصبی
• آزمایشات گوش داخلی
• تست های شنوایی
• تست های بینایی

 

درمان اختلال تعادل

برای درمان مشکلات راه رفتن و اختلال تعادل در وهله ی اول باید علت و علائم آن را بررسی گردد. چراکه درمان بر حسب آنها متفاوت خواهد بود.

پس از انجام بررسی های لازم، در اکثر مواقع فیزیوتراپی اولین رویکرد منبع قابل اعتماد برای شروع درمان است.

به طور کلی فیزیوتراپیست ها قبل از ایجاد برنامه درمانی، برای تعیین منبع تعادل و تشخیص مشکل راه رفتن فرد آزمایشاتی را از او می گیرند. البته احتمالا انجام این آزمایشات در بزرگسالان و کودکان متفاوت خواهد بود.

فیزیوتراپی یا درمان توانبخشی شامل استفاده از موارد زیر است:

• دستگاه های کمکی
• تمرینات تعادل
• آموزش حرکت و راه رفتن
• آموزش قدرت
• کشیدن اعضای بدن
• تکنیک های جلوگیری از سقوط
• عملی که بافت های نرم را هدف قرار دهد
• تغییرات در خانه و محل کار برای بهبود راحتی و ایمنی

شایان ذکر است که مدیریت و درمان بیماری های زمینه ای همچون پارکینسون و ام اس از طریق رویکردهای درمانی شامل دارو امکان پذیر است که طبق تجویز پزشک باید مصرف گردد.

لازم به ذکر است که اگر علت مشکل راه رفتن، تعادل عصبی یا اسکلتی عضلانی باشد، احتمالاً پزشک معالج، انجام جراحی را توصیه خواهد کرد.

 

همچنین بخوانید:

راه های درمان ام اس (کلیک)

 

مدیریت و درمان مشکلات راه رفتن و اختلال تعادل

در اغلب مواقع فیزیوتراپیست ها به جهت درمان و مدیریت مشکلات تعادلی تمرین راه رفتن یا توانبخشی را توصیه می کنند. تمرینات توصیه شده به بهبود ایستادن، راه رفتن و به طور کلی حرکت بیمار کمک خواهد کرد.

در برخی مواقع آنها تمرینات توانبخشی دهلیزی را تجویز می کنند. طی این تمرینات بیمار برای دوره هایی کوتاه تعادل خود را از دست می دهد تا یاد بگیرد که انتظار چه چیزی را داشته و چگونه با آن کنار بیاید. این تمرینات شامل

گاهی اوقات نیز تکینیک هایی از قبیل موارد زیر را توصیه می کنند که با انجام آنها از سقوط و افتادن شخص جلوگیری می شود:

• افزایش ایمنی منزل و محل کار از طریق:
  • استفاده نکردن از فرش های با بافت شل
  • مصرف نوارهای بدون لغزش روی سطوح لیز
  • بستن و قرار دادن سیم های برق در کناره های خانه
  • پاکیزه نگه داشتن راهروها
• پوشیدن کفش های ایمن، محکم و پاشنه کم
• هوشیار بودن در مورد محیط ها و اجتناب از خطراتی مثل کف های ناهموار یا مرطوب

 

خلاصه

راه رفتن به عمل گام برداشتن و حرکت از جایی به جای دیگر اطلاق می  شود. منظور از حفظ تعادل نیز توانایی فرد برای حفظ مرکز ثقل خود در حالی که ایستاده است می باشد.

عدم تعادل در راه رفتن و مشکلات تعادلی موجب بی ثباتی و مشکلاتی در ایستادن و راه رفتن فردمی شود. علائم مشکلات تعادلی در هر فرد متغیر بوده و از سرگیجه گرفته تا بیماری های حرکتی خاص را شامل می شود.

از علت های رایج اختلال تعادل در بزرگسالان می توان به آسیب های اسکلتی عضلانی، آرتریت، و مشکلات بینایی یا گوش داخلی اشاره کرد. در حالیکه این علت ها در کودکان متفاوت بوده و مشکلات رشدی از قبیل صافی کف پا و خمیدگی پاها را در پی خواهد داشت.

درمان اختلال تعادل و مشکلات مربوط به راه رفتن بسته به علت زمینه ای هر فرد متفاوت است. این مساله با مراجعه ی زود هنگام به پزشک، مصرف داروهای تجویز شده و انجام فیزیوتراپی مشکلات تعادلی قابل کنترل بوده و در بهبود تحرک و افزایش کیفیت زندگی افراد موثر است.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.