درمان PMDD (اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی)

اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی (PMDD) شکل شدیدتر سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است؛ علائم – علت – تشخیص و نحوه درمان این وضعیت را بخوانید.

 

سندروم پیش از قاعدگی (PMS) به مجموعه ای از علائم جسمی و روانی ایجاد شده به صورت دوره ای در افراد دارای قاعدگی ماهیانه اشاره دارد.

20% تا 40% از زنان، ماهیانه دچار علائم متوسط تا شدید PMS می شود. حال 3% تا 8% از این افراد علائم بسیار دردناک و مختل کننده زندگی روزمره را تجربه می کنند. به این اختلال دیسفوریای قبل از قاعدگی (PMDD) گفته می شود.

در واقع اختلال دیسفوریای قبل از قاعدگی (PMDD) شکل شدید سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است. علائم PMDD بسیار شدید و ناتوان کننده هستند.

PMDD یک بیماری مزمن و نیازمند درمان است. در واقع با استفاده از برخی درمان های موجود مانند اصلاح سبک زندگی و مصرف دارو می توان به بهبود آن کمک کرد.

در این مقاله مطالبی در خصوص PMDD، علت، علائم، تشخیص و گزینه های درمانی موجود ارائه می شود.

 

همچنین بخوانید:

سندروم پیش از قاعدگی (PMS): علائم و درمان (کلیک)

 

علت PMDD

PMDD شامل مجموعه ای از علائم فیزیکی و روانی تاثیرگذار بر زندگی روزمره و تهدید کننده سلامت روانی افراد است.

مشخص نیست که PMDD و PMS دقیقا به چه علتی ایجاد می شوند.

با این حال بنظر می رسد که اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی به دلیل نوسانات هورمون‌ های طبیعی زنان در طول چرخه قاعدگی بروز پیدا می کند. این نوسانات هورمون منجر به کمبود سروتونین در انتقال دهنده عصبی می شود.

برخی از زنان مانند افراد دارای سابقه شخصی یا خانوادگی افسردگی پس از زایمان، اختلالات خلقی یا افسردگی خطر بیشتری برای ابتلا به PMDD دارند.

 

همچنین بخوانید:

افسردگی چیست؟ (کلیک)

 

علائم PMDD

PMDD علائمی مشابه اما شدیدتر نسبت به PMS دارد. علائم PMDD معمولا یک هفته قبل از قاعدگی ایجاد شده و چند روز پس از شروع قاعدگی از بین می روند.

اغلب علائم PMDD باعث کاهش ظرفیت طبیعی افراد برای انجام عملکرد روزانه می شوند. این وضعیت همچنین روابط افراد را تحت تاثیر قرار داده و منجر به ایجاد اختلال در انجام امور خانه و محل کار می شود.

علائم PMDD (معمول و نادر) شامل موارد زیر هستند:

• تپش قلب
• مشکل در تمرکز
• اسپاسم عضلانی، بی حسی یا گزگز در اندام ها
• خستگی شدید
• سردرد
• كمر درد
• گریه و حساسیت عاطفی
• تغییرات خلقی، از جمله تحریک پذیری، عصبی بودن، افسردگی و اضطراب
• پارانویا و مسائل مربوط به خودانگاره
• مشکلات هماهنگی
• فراموشی
• نفخ شکم، افزایش اشتها و ناراحتی های گوارشی
• مشکلات تنفسی، مانند آلرژی و عفونت
• گرگرفتگی
• سرگیجه
• افزایش حساسیت
• غش کردن
• تغییرات بینایی و درد چشم
• قاعدگی دردناک
• بی خوابی
• به راحتی کبود شدن بدن
• کاهش میل جنسی

برخی دیگر نیز مشکلات پوستی مانند آکنه، التهاب و خارش و بدتر شدن تبخال را تجربه می کنند.

همچنین احتباس مایعات در این دوران می تواند منجر به کاهش تولید ادرار، تورم دست ها، پاها و مچ پا، افزایش موقت وزن و حساس شدن سینه ها شود.

بیشتر علائم PMDD عاطفی بوده یا ناشی از اضطراب هستند.

 

همچنین بخوانید:

خستگی دوران قاعدگی: از علت تا درمان (کلیک)

 

تشخیص PMDD

PMDD علائمی شبیه به علائم سایر بیماری ها دارد. به همین دلیل پزشک در ابتدا معاینه فیزیکی، دریافت سابقه پزشکی و آزمایش های خاصی برای رد سایر شرایط را در نظر می گیرد.

نمودار علائم نیز برای تعیین هر گونه ارتباط بین علائم و چرخه قاعدگی مفید است.

بر اساس دستورالعمل های انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) راهنمای تشخیصی و آماری ویرایش پنجم (DSM-V)، علائم PMDD قبل از تشخیص PMDD باید حداقل برای دو دوره متوالی قاعدگی وجود داشته باشند.

طبق این دستورالعمل علائم باید دارای شرایط زیر باشند:

• ایجاد اختلال در زندگی عادی روزانه
• ایجاد برای یک هفته قبل از شروع قاعدگی
• برطرف شدن پس از شروع قاعدگی و در چند روز اول

برای تشخیص PMDD، باید حداقل پنج علامت، شامل حداقل یکی از موارد زیر را تجربه کند:

• احساس خشم یا تحریک پذیری
• احساس اضطراب یا تنش
• تغییرات خلقی یا افزایش حساسیت
• احساس غم و اندوه یا ناامیدی

سایر علائم PMDD عبارتند از:

• خستگی
• احساس سردرگمی یا احساس عدم کنترل
• بی علاقگی به فعالیت های معمول، که ممکن است با کناره گیری اجتماعی همراه باشد
• مشکل در تمرکز
• مشکلات خواب، چه خواب زیاد (هیپرخوابی) یا بی خوابی
• تغییر اشتها

حساسیت یا تورم سینه، سردرد، درد مفاصل یا ماهیچه، نفخ و افزایش وزن از دیگر علائم فیزیکی PMDD هستند.

 

همچنین بخوانید:

بی خوابی (Insomina) (کلیک)

 

درمان PMDD

دو نوع دارو شامل داروهای تاثیرگذار روی تخمک گذاری و سیستم عصبی مرکزی (CMS)، برای کمک به اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی در دسترس هستند.

از جمله این داروها عبارتند از:

• آنالوگ های هورمون آزادکننده گنادوتروپین مانند لوپرولید (لوپرون)، نافارلین (سینارل) و گوسرلین (زولادکس)
• داروهای ضد افسردگی SSRI مانند فلوکستین (Prozac، Sarafem)، سرترالین (Zoloft)، پاروکستین (Paxil) و سیتالوپرام (Celexa)
• دانازول (دانوکرین)
• داروهای ضد بارداری خوراکی حاوی دروسپیرنون و اتینیل استرادیول

شناخت درمانی (CT) نیز در بهبود علائم PMS موثر است. بنابراین در کنار مصرف دارو می توان با استفاده از CT به اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی کمک کرد.

 

همچنین بخوانید:

پاروکستین (کلیک)

 

رژیم غذایی و ورزش

تغییرات رژیم غذایی کمک کننده برای PMDD شامل موارد زیر هستند:

• افزایش پروتئین و دریافت کربوهیدرات های پیچیده
• کاهش مصرف شکر، نمک، کافئین و الکل

ورزش، کنترل استرس و کمک به مشاهده مثبت قاعدگی نیز کمک کننده هستند.

 

درمان های جایگزین

درمان‌ های جایگزین احتمالی موثر و آزمایش شده برای PMS که ممکن است برای اختلال PMDD نیز اثربخش باشند شامل موارد زیر هستند:

• زعفران درمانی
• چی درمانی (Qi therapy)
• طب سوزنی
• یوگا
• تحریک نوری
• تصویر سازی هدایت شده

البته باید بدانید که برای تائید موثر بودن این درمان ها به انجام تحقیقات بیشتری نیاز است.

 

همچنین بخوانید:

فواید یوگا برای بدن (کلیک)

 

مکمل

برخی مکمل ها نیز برای بهبود علائم قبل از قاعدگی وجود دارند با این حال اثربخشی و ایمنی طولانی مدت استفاده از آنها بررسی نشده است.

از جمله این مکمل ها شامل موارد زیر هستند:

• مکمل های غذایی با کلسیم، ویتامین B6، منیزیم و ویتامین E
• عصاره پنج انگشت برای تسکین علائم جسمی
• اکسید منیزیم
• روغن گل مغربی

طبق یک مطالعه در سال 2009، مکمل های اکسید منیزیم برای علائم قاعدگی بی تاثیر هستند. همچنین یک مطالعه سال 2011 اعلام کرد گل راعی نیز تاثیری برای این وضعیت ندارد.

بعلاوه بر اساس حداقل دو بررسی سیستماتیک در سال 2009 و در سال 2011، روغن گل مغربی نیز برای کاهش علائم پیش از قاعدگی بی تاثیر است.

اما بر اساس یک متا آنالیز منتشر شده در مجله علوم شیمی و دارویی (JCPS) در سال 2016، ویتامین B6 یک درمان مفید، ارزان و اثربخش برای علائم PMS است.

سایر محققان نیز دریافتند که مکمل های ویتامین D و کلسیم برای کاهش شدت علائم و خطر PMS و همچنین پیشگیری از پوکی استخوان مفید هستند. بنابراین، این مکمل ها نیز احتمالا به بهبود اختلال PMDD کمک می کند.

 

همچنین بخوانید:

بهترین مکمل های کلسیم (کلیک)

 

نکات دیگر

اقدامات موثر دیگر برای این وضعیت شامل موارد زیر هستند:

• یافتن فعالیت های آرامش بخش از بین برنده تنش، مانند مطالعه، تماشای فیلم، پیاده روی یا حمام کردن
• عدم سخت گیری در روزهای منتهی به قاعدگی
• صحبت کردن با یک شریک یا دوست قابل اعتماد

در صورتی که گمان می کنید دارای علائم اختلال PMDD هستید به پزشک مراجعه کنید.

به دلیل طولانی مدت بودن علائم PMDD بهتر است در اسرع وقت به دنبال درمان باشید.

 

خلاصه

احتمال ایجاد PMDD نسبت به PMS کمتر است اما علائم شدیدتری را شامل می شود. علائم PMDD باعث ایجاد اختلال در عملکرد روزانه شده به همین دلیل به درمان نیاز داردو

علائم PMDD بیشتر در نیمه دوم چرخه قاعدگی مشاهده شده و ممکن است تا یائسگی ادامه داشته باشند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.