قرص ریتالین

ریتالین با نام ژنریک متیل فنیدات هیدروکلراید، رایج ترین دارویی است که برای درمان اختلال بیش فعالی و کم توجهی (ADHD) در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان تجویز می شود.

با توجه به کمبودن اطلاعات جامع در خصوص این دارو و سوء مصرف ریتالین به علت عدم آگاهی از عوارض مصرف آن، در این مقاله قصد داریم به بررسی دقیق ریتالین بپردازیم.

 

لازم به ذکر است قرص ریتالین در فروشگاه اویرو موجود نیست و به غیر از مقاله درج شده هیچگونه مشاوره ای در خصوص این محصول ارائه نمی شود.

ضمن آنکه مصرف این دارو نیازمند معاینات دقیق پزشکی است و تهیه آن فقط از داروخانه های دولتی و با ارائه مدارک پزشکی و نسخه پزشک امکان پذیر است.

مقاله ای که در ادامه مطالعه می کنید صرفا جهت افزایش سطح اطلاعات افراد و جلوگیری از سوء مصرف داروست.

فراموش نکنید اگر شما یا فرزندتان طبق تجویز پزشک از این دارو استفاده می کنید، فواید درمانی آن برای شما بیشتر از عوارض احتمالی آن است، لذا هرگز براساس عوارض جانبی احتمالی درج شده در این مقاله، اقدام به قطع مصرف خودسرانه دارو نکنید.

 

 

 

متیل فنیدات با نام تجاری ریتالین یک داروی محرک سیستم عصبی مرکزی است که در اغلب موارد برای درمان اختلال بیش فعالی و کم توجهی (ADHD) در کودکان سنین 6 تا 12 سال، نوجوانان و بزرگسالان تا سنین 65 سال تجویز می شود.

آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند قبل از شروع درمان با ریتالین، بخصوص در کودکان زیر 6 سال، نخست درمان های رفتاری تحت نظر روان درمانگر انجام شود.

ریتالین سبب تغییر مقادیر خاصی از مواد طبیعی در مغز می شود و جزو دسته ای از داروهاست که به عنوان محرک شناخته می شوند.

 

موارد مصرف ریتالین

مهمترین تاثیرات مصرف ریتالین عبارت است از:

– کمک به افزایش توانایی در توجه بیشتر

– کمک به افزایش تمرکز بر روی یک فعالیت

– کنترل مشکلات رفتاری

– کمک به سازماندهی و مدیریت وظایف

– بهبود مهارت های گوش کردن

– همچنین در برخی موارد از ریتالین برای درمان اختلالات خاص خواب نیز استفاده می شود. (نارکولپسی)

 

روش مصرف ریتالین

قبل از شروع مصرف ریتالین (متیل فنیدات) راهنمای مصرف دارو که توسط داروساز و براساس تجویز پزشک برای شما درج می شود را با دقت مطالعه کنید. (هر بار در صورت تجدید مجدد دارو دستورالعمل مصرف را مجددا مطالعه کنید.)

تمام سوالات دارویی خود را در خصوص نحوه مصرف دارو با پزشک یا داروساز در میان بگذارید و تا زمانی که متوجه دستورالعمل دقیق مصرف نشده اید، استفاده از دارو را شروع نکنید.

این دارو می بایست مطابق دستور پزشک بصورت خوراکی مصرف شود، معمولا دفعات مصرف دارو 2 تا 3 بار در روز است.

بهترین زمان مصرف دارو 30 تا 45 دقیقه قبل از غذاست. اگر مبتلا به ناراحتی معده هستید، می توانید دارو را همراه یا بعد از غذا (میان وعده) مصرف کنید.

مصرف این دارو در اواخر روز و ساعات نزدیک به خواب، می تواند سبب ایجاد اختلال در خواب (بی خوابی) شود.

برای بهره مندی از حداکثر تاثیرات درمانی، دارو را به طور منظم مصرف کنید.

بهتر است برای جلوگیری از فراموش کردن نوبت مصرف دارو، هر روز سر ساعات معینی دارو را میل کنید.

دوز مصرف دارو، براساس وضعیت سلامت پزشکی و میزان پاسخ به درمان تعیین می شود.

ممکن است پزشک به تدریج دوز مصرف دارو را کاهش یا افزایش دهد.

همچنین اگر مدت طولانی است که از دارو استفاده می نمایید، هرگز بدون مشورت پزشک، و بطور ناگهانی مصرف دارو را قطع نکنید.

این دارو ممکن است سبب ایجاد واکنش های withdrawal شود. (خماری و واکنش های شبیه به ترک مواد مخدر) بخصوص در افرادی که بطور منظم از دوز بالای دارو به مدت طولانی استفاده نموده اند.

نشانه های withdrawal (مثل افسردگی، افکار خودکشی، یا دیگر تغییرات ذهنی/خلقی) معمولا زمانی ایجاد می شوند که فرد به طور ناگهانی مصرف دارو را متوقف کند.

برای جلوگیری از واکنش های withdrawal، پزشک شما ممکن است دوز مصرف دارو را به تدریج کاهش دهد. برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز مشورت کنید. و اگر بعد از قطع مصرف دارو متوجه هرگونه علائمی مربوط به withdrawal شدید، سریعا پزشک را مطلع کنید.

مصرف طولانی مدت دارو، ممکن است سبب کاهش اثر آن شود. اگر متوجه متوقف شدن تاثیرات درمانی و کاهش اثرات دارو شدید، پزشک را مطلع کنید.

با وجود آنکه به نظر می رسد دارو به درمان بسیاری از افراد کمک کند، اما در برخی موارد می تواند سبب اعتیاد و وابستگی شود.

ریسک وابستگی دارویی زمانی بیشتر می شود که فرد مبتلا به اختلال مصرف مواد باشد. (مانند مصرف بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر/الکل)

برای کاهش احتمال وابستگی دارویی، این دارو را دقیقا مطابق با نسخه پزشک مصرف نمایید. اطلاعات بیشتر را از پزشک یا داروساز بخواهید.

اگر وضعیت بیماری شما با مصرف دارو تغییری نکرد و یا وخیم تر شد، حتما پزشک را در جریان بگذارید.

 

عوارض مصرف قرص ریتالین

مصرف ریتالین ممکن است سبب برافروختگی (عصبانیت)، کم خوابی، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ یا سردرد شود.

اگر هر یک از این عوارض ادامه داشت و یا بدتر شد، فورا پزشک یا داروساز را در جریان بگذارید.

به خاطر داشته باشید پزشک فواید دارو را برای شما بیشتر از عوارض احتمالی آن دانسته است. بسیاری از افراد با مصرف ریتالین هیچ عارضه جانبی خاصی را تجربه نمی کنند.

این دارو ممکن است سبب افزایش فشار خون شود، در طول مصرف دارو، مرتب فشار خون خود را چک کنید و اگر نتایج بیش از حد معمول نرمال بود پزشک را مطلع کنید.

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر به سرعت پزشک را مطلع کنید:

* علائم اختلالات جریان خون در انگشتان دست و پا (مثل سردی، بیحسی، درد یا تغییرات رنگ پوست)

* زخم های غیر معمول روی انگشتان دست یا پا

* تپش قلب نامنظم/کوبنده/سریع

* تغییرات ذهنی/خلقی/رفتاری (مثل آشفتگی، پرخاش، نوسانات خلقی، افکار غیر معمول، تمایل به خودکشی)

* حرکات غیر قابل کنترل عضلات (مانند لرزش و پرش غیر ارادی عضلانی)

* فوران ناگهانی صدا و پرحرفی که غیر قابل کنترل است.

* تغییرات دید (مانند تاری دید)

نشانه های زیر از عوارض نادر ولی بسیار خطرناک ریتالین است، در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فورا با اورژانس تماس بگیرید:

* غش

* تشنج

* نشانه های حمله قلبی (مثل درد دست چپ، فک و قفسه سینه، تنگی نفس و تعریق غیر عادی)

* علائم سکته مغزی (مثل ضعف یک سمت بدن، بی قراری، تغییرات ناگهانی دید، سردرگمی)

به ندرت آقایان (از جمله پسربچه ها و نوجوانان) در طول مصرف ریتالین ممکن است دچار نعوظ طولانی مدت (بیش از 4 ساعت) و دردناک شوند.

در پسربچه ها، والدین می بایست در خصوص بروز این عارضه جانبی آگاه و هوشیار باشند.

اگر نعوظ دردناک و طولانی مدت اتفاق افتاد، مصرف دارو را متوقف کرده و به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنید. این مسئله در صورت عدم درمان سریع و به موقع ممکن است تبدیل به مشکلی دائمی شود. (اطلاعات بیشتر را از پزشک یا داروساز بخواهید.)

 

 

واکنش های آلرژیک خطرناک به این دارو به ندرت اتفاق می افتند. با این حال، اگر متوجه هر یک از علائم زیر که رایج ترین نشانه های آلرژی به ریتالین است، شدید، به سرعت به یکی از مراکز درمانی مراجعه کنید.

* ایجاد راش های پوستی

* خارش و تورم (به خصوص در صورت، زبان، گلو)

* سرگیجه شدید

* مشکلات تنفسی

موارد ذکر شده، لیست کامل تمام عوارض مصرف این دارو نیستند. اگر پس از مصرف دارو، متوجه هر علامت غیر طبیعی که در لیست بالا ذکر نشده است شدید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

 

موارد احتیاط مصرف ریتالین (متیل فنیدات)

قبل از شروع مصرف متیل فنیدات (ریتالین)، اگر به این دارو یا دکس متیل فنیدات یا هر ترکیب دیگری، آلرژی دارید پزشک را مطلع کنید.

ممکن است این فرآورده حاوی ترکیبات غیرفعالی باشد که باعث واکنش آلرژیک شوند. (برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.)

پیش از شروع مصرف دارو، پزشک را در جریان سابقه ی پرونده پزشکی خود قرار دهید؛ بخصوص در موارد زیر:

* فشار خون بالا

* مشکلات گردش خون (مثل بیماری رینود)

* گلوکوم

* مشکلات قلبی (مثل ضربان قلب نامنظم، نارسایی قلبی، سابقه حمله قلبی، مشکلات ساختار قلب)

* سابقه خانوادگی مشکلات قلبی (مثل مرگ ناگهانی به علت مشکلات قلبی، ضریان نامنظم قلب)

* شرایط روحی/خلقی نامتعادل (بویژه اضطراب، تنش، هیجان و آشفتگی)

* سابقه شخصی/خانوادگی اختلالات روانی/خلقی (مثل اختلال دوقطبی، افسردگی، جنون، بیماری های روانی، افکار خودکشی)

* سابقه شخصی/خانوادگی حرکات غیر ارادی عضلات (تیک های حرکتی، سندروم تورت)

* تیروئید بیش فعال (پرکاری تیروئید)

* اختلالات تشنج

این دارو ممکن است سبب سرگیجه شود، تا زمان اطمینان از هوشیاری کامل، از رانندگی، کار کردن با ماشین آلات و هر فعالیتی که نیار به هوشیاری کامل دارد، پرهیز کنید.

در طول مصرف این دارو، از مصرف نوشیدنی های الکلی پرهیز کنید.

قبل از اعمال دندانپزشکی و جراحی، کادر درمانی را از تمام داروهایی که مصرف می کنید، مطلع نمایید. (از جمله داروهای نسخه ای، غیر نسخه ای و داروهای گیاهی)

اگر دارو برای مدت طولانی مصرف شود می تواند روی میزان رشد کودک، وزن و قد نهایی او در بزرگسالی تاثیر بگذارد.

برای کاهش ریسک عارضه ی فوق، پزشک مصرف دارو را بصورت دوره ای متوقف می کند.

بطور منظم قد و وزن کودک را بررسی کنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

افراد سالخورده بیشتر از سایرین در معرض عوارض جانبی ریتالین قرار دارند. بخصوص اختلالات خواب، کاهش وزن یا درد سینه

مصرف متیل فنیدات در طول بارداری، فقط در صورتی که لزوم مصرف آن اثبات شود مجاز است؛ در خصوص فواید و عوارض مصرف این دارو در طول دوران بارداری با پزشک مشورت کنید.

ریتالین می تواند وارد شیر مادر شود، لذا این دارو در طول دوران بارداری می بایست با مشورت پزشک مصرف شود.

 

تداخلات دارویی قرص متیل فنیدات

تداخلات دارویی، ممکن است عملکرد دارو را تغییر دهند و یا ریسک ابتلا به عوارض جانبی دارو را افزایش دهند.

در این بخش تمام تداخلات رایج ریتالین جمع آوری نشده است، بنابراین پیش از شروع مصرف این دارو لیست کامل تمام داروهایی که مصرف می کنید (اعم از داروهای نسخه ای، غیر نسخه ای، گیاهی و مکمل های ویتامینی) تهیه نموده و در اختیار پزشک قرار دهید.

هرگز بدون تایید پزشک، اقدام به شروع، توقف یا تغییر میزان مصرف هیچ دارویی نکنید.

مصرف مهارکننده های مونوآمین اکسیداز با نام اختصاری MAOI با این دارو ممکن است سبب ایجاد تداخل دارویی جدی (حتی کشنده) شود.

از مصرف MAOI (شامل isocarboxazid, linezolid, methylene blue, moclobemide, phenelzine, procarbazine, rasagiline, safinamide, selegiline, tranylcypromine) در طول مصرف ریتالین پرهیز کنید.

همچنین بیشتر مهار کننده های MAO نمی بایست از دو هفته پیش از شروع مصرف ریتالین استفاده شوند. در خصوص زمان شروع یا توقف مصرف دارو از پزشک خود راهنمایی بخواهید.

متیل فنیدات بسیار مشابه دکس متیل فنیدات است. در طول مصرف ریتالین، از مصرف داروهای حاوی دکس متیل فنیدات پرهیز کنید.

این دارو ممکن است نتایج برخی آزمایش ها (از جمله اسکن مغزی برای بیماری پارکینسون) را تحت تاثیر قرار دهد و احتمالا نتیجه آزمایش اشتباه می شود.

قبل از انجام هر آزمایشی مطمئن شوید تمام پرسنل آزمایشگاه و پزشک معالج شما در خصوص مصرف ریتالین مطلع هستند.

بیش مصرفی (اوردوز) ریتالین

اگر فردی بیش از حد مجاز از ریتالین مصرف نمود فورا با اورژانس تماس بگیرید.

نشانه های اوردوز این دارو عبارت اند از:

استفراغ، آشفتگی، سردرگمی، عرق کردن، سوزش، پرش غیر ارادی عضلات، توهم، تشنج و از دست دادن هوشیاری

توجه: از قرار دادن این دارو در اختیار دیگران جدا پرهیز کنید. مصرف ریتالین بدون تجویز پزشک برخلاف مقررارت است.

آزمایش های آزمایشگاهی و پزشکی (مانند فشار خون، شمارش کامل خون، کنترل قد و وزن کودکان) می بایست بصورت دوره ای انجام شود. تا از بروز و پیشرفت عوارض جانبی ناخواسته دارو جلوگیری نمود.

برای اطلاعات بیشتر به پزشک معالج مراجعه کنید.

برندهای گوناگونی از این دارو در بازار موجود هستند، که همه ی آنها عوارض مشابهی ندارند. بدون مشورت با پزشک برند دارو را تعویض نکنید.

 

فراموش کردن نوبت مصرف ریتالین

اگر مصرف یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن آن را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان خواب و یا نوبت مصرف بعدی داروست، نیاز به مصرف دوز فراموش شده نیست.

مصرف دارو را مطابق معمول ادامه دهید. هرگز به منظور جبران نوبت فراموش شده، دوز مصرفی دارو را دو برابر نکنید.

 

روش نگهداری ریتالین (متیل فنیدات)

روش نگهداری برندهای گوناگون این دارو متفاوت است. دستورالعمل درج شده روی بسته بندی محصول را با دقت مطالعه کنید و در خصوص نحوه نگهداری صحیح دارو از داروساز راهنمایی بخواهید.

از نگهداشتن دارو در حمام پرهیز کنید.

همانند تمامی داورهای دیگر دور از دسترس کودکان نگهداری شود.

 

سخن پایانی! جمع بندی نکات مهم!

استفاده نادرست و یا بی دلیل از متیل فنیدات (ریتالین) می تواند منجر به مشکلات جدی (و یا حتی کشنده) قلبی و فشار خون شود.

مصرف این دارو می تواند اعتیاد ایجاد کند، بنابراین افراد مبتلا به اختلالات ذهنی/خلقی یا افراد با سابقه ی اختلالات مصرف مواد (مانند مصرف بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر/الکل) می بایست با احتیاط و زیر نظر پزشک از ریتالین استفاده نمایند.

پیش از شروع مصرف این دارو، در صورت سابقه ی شخصی یا خانوادگی سوء مصرف مواد، پزشک را مطلع کنید.

هرگز میزان مصرف، دفعات مصرف و طول دوره درمان را تغییر ندهید. مصرف دارو فقط مطابق با آنچه پزشک در نسخه شما درج کرده است مجاز می باشد.

چراکه هرگونه تغییری برخلاف آنچه برای فرد تجویز شده است می تواند منجر به کاهش اثر دارو، وابستگی دارویی یا افکار/رفتار غیر معمول شود.

ممکن است تا مدتی پس از قطع مصرف (بخصوص اگر به مدت طولانی از دور بالای ریتالین استفاده می نموده اید.) پزشک وضعیت شما را تحت نظر داشته باشد.

 

لازم به ذکر است قرص ریتالین در فروشگاه اویرو موجود نیست. و به غیر از مقاله درج شده هیچگونه مشاوره ای در خصوص این محصول ارائه نمی شود.

ضمن آنکه مصرف این دارو نیازمند معاینات دقیق پزشکی است و تهیه آن فقط از داروخانه های دولتی و با ارائه مدارک پزشکی و نسخه پزشک امکان پذیر است.

مقاله ای که در ادامه مطالعه می کنید صرفا جهت افزایش سطح اطلاعات افراد و جلوگیری از سوء مصرف داروست.