علت آمفیزم زیر جلدی : علائم - درمان و عوارض | آمفیزم زیر پوستی | انواع آمفیزم

بیماری آمفیزم زیر جلدی به علت گیر افتادن هوا در بافت های زیر پوست رخ می دهد، علائم – عوارض و نحوه ی درمان آمفیزم زیر پوستی را بخوانید.

آمفیزم (Emphysema) نوعی بیماری مزمن ریوی است که موجب آسیب به کیسه های هوای موجود در ریه ها و در نتیجه تنگی نفس می شود. یکی از انواع نادر این بیماری آمفیزم زیر پوستی است که در اصطلاح پزشکی به معنی حبس شدن هوا در بافت های زیر پوست می باشد. اگر چه این نوع آمفیزیم بسیار نادر است، اما ضربه، آسیب، عفونت یا برخی اقدامات پزشکی می تواند سبب بروز آن شود.

پزشکان بیماری آمفیزم زیر جلدی را با نام های دیگری همچون کرپیتوس، آمفیزم بافتی یا هوای زیر جلدی نیز می شناسند. این بیماری در اکثر موارد پوست گردن یا قفسه سینه را تحت تاثیر قرار داده، اما در جاهای دیگر نیز قابل ایجاد است. در صورتیکه این بیماری با برآمدگی های زیر پوست همراه باشد، قابل مشاهده خواهد بود.

این مقاله به بررسی علت، علائم، عوارض و نحوه ی درمان آمفیزم زیر جلدی پرداخته است.

همچنین بخوانید:

برای سلامتی ریه ها چه کنیم؟ (کلیک)

آمفیزم زیر جلدی چیست؟

پوست تشکیل یافته از یک لایه ی بیرونی به نام اپیدرم و یک لایه داخلی به نام درم است. در زیر درم لایه ای از بافت زیر جلدی وجود دارد که بیشتر از چربی و بافت پیوندی تشکیل شده است.

به وجود هوا در بافت زیر جلدی، آمفیزم زیر جلدی گفته می شود. تروما، عفونت، صدمات و برخی اقدامات پزشکی از علت های احتمالی آمفیزم زیر جلدی هستند.

علائم آمفیزم زیر جلدی

علائم بیماری آمفیزم زیر جلدی متفاوت از انواع دیگر آن بوده و در ناحیه هوای محبوس شده دیده می شوند. به طوریکه در این نوع آمفیزیم فرد متوجه یک توده برآمده نرم و ایجاد احساس فشار در آن ناحیه از پوست خود می شود.

در صورتیکه فرد برآمدگی ایجاد شده را فشار داده یا لمس کند، احتمالا صدایی همچون صدای ترقه ایجاد می شود.

افراد مبتلا به این بیماری احتمالا دچار علائم مربوط به تروما یا آسیب ناشی از SE نیز می شوند.

علت آمفیزم زیر جلدی

به طور کلی بیماری آمفیزم زیر جلدی به ندرت اتفاق می افتد، اما در صورت بروز عواملی مانند موارد زیر می توانند منجر به ایجاد آن شوند:

عفونت هایی مانند گانگرن گازی (مرگ بافت بدن در اثر عدم جریان خون و یا عفونت جدی باکتریایی)
لکه ریوی (وجود مقداری هوا بین ریه و سطح خارجی ریه)
باروتروما (Barotrauma=barometric trauma، آسیبی به بدن در اثر تغییرات فشار هوا یا آب)
ایجاد آسیب به حفره قفسه سینه
آسیب به استخوان های صورت
صدمه به حفره های سینوسی
سوراخ شدن روده

لازم به ذکر است که این بیماری در نتیجه ی اقدامات پزشکی (شامل قرار دادن یک لوله در داخل بدن) نیز اتفاق می افتد. نمونه های اقدامات پزشکی عبارتند از:

تراکئوستومی
برونکوسکوپی
جراحی آرتروسکوپی شانه
قرار دادن لوله در معده
قرار دادن کاتتر ورید مرکزی
نقص یا اختلال در ونتیلاتور

همچنین بخوانید:

برونکوسکوپی چیست؟ مراحل و خطرات (کلیک)

درمان آمفیزم زیر جلدی

همانطور که قبلا اشاره شد، بیماری آمفیزم زیر جلدی گاهی اوقات در نتیجه ی تروما، آسیب یا عفونت جدی اتفاق می افتد. بنابراین توصیه می شود در اسرع وقت با مشاهده این علائم، به پزشک مراجعه کنید.

در حالت کلی برای درمان آمفیزم زیر جلدی باید علت زمینه ای را شناسایی و رفع کرد. طبق اعلام مطالعه ای در سال 2021 با شناسایی و مدیریت علت زمینه ای توسط پزشک، این بیماری در عرض 10 روز رفع خواهد شد.

البته بعضی اوقات این نوع آمفیزم علت زمینه ای آشکاری ندارد. در این گونه موراد، پزشک تحت نظر بودن بیمار را توصیه می کند. معمولا با گذشت زمان بدن به تنهایی قادر به جذب هوای اضافی خواهد بود.

عوارض آمفیزم زیر جلدی

همانطور که در بالا ذکر شد، آمفیزم زیر پوستی یک بیماری خوش خیم و نادر است. اما هوای حبس شده در بخش های خاص بدن، امکان بروز عوارضی از جمله موارد زیر را در پی خواهد داشت:

اختلال در عملکرد ضربان ساز قلب (pacemaker)
ایست قلبی
فشرده یا مسدود کردن راه هوایی
اختلال یا نارسایی تنفسی
نکروز پوست (از بین رفتن بافت زنده پوست)

به علاوه هوا با حرکت در امتداد بافت ها به سمت قسمت های دیگر بدن رفته و منجر به ایجاد علائمی همچون فشار و تورم نیز می شود.

آیا آمفیزم زیر جلدی جدی است؟

به طور کلی نیاز به درمان آمفیزم زیر جلدی نیست، اما علت های زمینه ای آن در برخی موارد خطرناک هستند.

عوراض این بیماری بسته به محلی که هوا در آن حبس شده است، ایجاد می شوند. بنابراین افراد باید با مشاهده علائم آمفیزم زیر جلدی سریعا به پزشک مراجعه کرده و در پی درمان و تشخیص علت زمینه ای بیماری خود باشند.

انواع دیگر آمفیزم

بیماری آمفیزم انواع مختلفی داشته و در اکثر موارد ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. آمفیزم باعث آسیب به کیسه های کوچک (آلوئول) در ریه ها می شود. آلوئول ها عمل تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن را انجام می دهند، از این رو هر گونه آسیب به این بافت ها باعث بروز مشکلات تنفسی خواهد شد.

به طور کلی بیماری آمفیزیم هیچ درمانی ندارد، اما مراقبت هایی برای کنترل علائم بیماری وجود دارد.

برخی از انواع آمفیزم در زیر آمده است:

پاراسپتال (Paraseptal)

آمفیزم پاراسپتال که نام دیگر آن آمفیزم آسینار دیستال است عموما در لوب های بالایی ریه ها اتفاق می افتد. این نوع آمفیزم به ندرت کل ریه را درگیر کرده و می تواند تبدیل به آمفیزم بولوز نیز شود.

به دلیل اینکه آمفیزم پاراسپتال اغلب در افراد سیگاری رخ می دهد، ترک سیگار در درمان بیماری بسیار موثر خواهد بود.

همچنین بخوانید:

11 روش برای ترک سیگار (کلیک)

آمفیزم بولوز (Bullous)

در آمفیزم بولوز دیواره آلوئول ها دچار آسیب شده که درنتیجه آن حفره های بزرگ هوا در داخل ریه ها ایجاد می شود. این حفره های بزرگ هوا در رابطه با تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن، کارایی کمتری نسبت به آلوئول ها دارند. در نتیجه افراد مبتلا به آمفیزم بولوز اغلب درگیر مشکلات تنفسی می شوند.

بعضی اوقات آمفیزم بولوز را با نام سندرم ریه ناپدید نیز یاد می کنند. به دلیل اینکه در تصاویر اشعه ایکس حفره‌ های بزرگ هوا، ظاهری محو و ناپدید شده به ریه ها می بخشد.

تاول های ایجاد شده در آمفیزم بولوز قطری بزگتر از 1 سانتی متر دارند. پزشکان نیز وجود تاول های بسیار بزرگ و غول پیکر در این بیماری را تائید کرده اند. این تاول ها عمدتا موجب ایجاد علائم شده و نیاز به عمل جراحی دارند.

پان لوبولار (Panlobular)

آمفیزم پان لوبولار بیشتر لوب های تحتانی ریه ها را تحت تاثیر قرار داده و موجب ایجاد آسیب های زیادی به آلوئول ها می شود.

این نوع آمفیزم به دلایل احتمالی زیر رخ می دهد:

کمبود آلفا-1 آنتی تریپسین (Alpha-1 antitrypsin deficiency): اختلال ارثی نادری است که منجر به بیماری ریوی می شود.
برونشیولیت انسدادی (Obliterative bronchiolitis): در این وضعیت کوچکترین راه های هوایی ریه ها به دلیل التهاب مسدود می شوند.
سندرم سویر-جیمز (Swyer-James): در این بیماری نادر، ریه یا بخشی از آن به دنبال برونشیولیت انسدادی به درستی رشد نمی کند.
ریه ریتالین (Ritalin lung): تغییرات ریوی مرتبط با تزریق متیل فنیدات حاوی تالک مانند ریتالین است.

همچنین بخوانید:

قرص ریتالین (کلیک)

چشم انداز

عموماً آمفیزم زیر جلدی بیماری خوش خیمی است.

در حالت کلی بدن به راحتی هوای محبوس شده در بافت های زیر جلدی را جذب می کند. با این حال برخی اوقات امکان دارد عوارضی بروز کند. در بعضی موارد هوای به دام افتاده بافت زیر پوست را در معرض خطر قرار می دهد. زمانی که این اتفاق بیفتد، برای حذف هوا نیاز به عمل جراحی خواهد بود.

توجه داشته باشید که برخی اوقات این بیماری نشان دهنده ی آسیب یا بیماری جدی تری است که در این صورت حتما باید در پی مداوای سریع باشید.

خلاصه

بیماری آمفیزم زیر جلدی به معنی حبس شدن هوا در زیر پوست و بروز مشکلات تنفسی در پی آن است. این بیماری نادر و خوش خیم است، اما در برخی موارد به علت ترومای شدید یا آسیب و عفونت رخ داده و باید فورا درمان شود.

بدن افراد مبتلا به آمفیزم زیر جلدی معمولا هر هوای به دام افتاده را در طول زمان را جذب می کند. با این وجود برای رهاسازی آن بسته به محل هوای محبوس، ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد.

آمفیزم زیر پوستی برخلاف سایر انواع آمفیزم، در وهله ی اول ریه ها را درگیر نمی کند. این بیماری در اکثر موارد به پوست گردن یا قفسه سینه آسیب می زند. با این حال می تواند در نقاط دیگری از بدن هم اتفاق بیفتد.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.