کاربرد روغن کرچک و خواص آن
روغن کرچک یک روغن گیاهی است که خواص درمانی زیادی برای پوست – مو و سایر نقاط بدن دارد، در این مقاله کاربرد ها و عوارض روغن کرچک را بخوانید.
روغن کرچک یکی از روغن های گیاهی پر کاربرد است که خواص درمانی، صنعتی و دارویی بسیاری دارد. این روغن از دانه های گیاه Ricinus communis گرفته می شود.
دانه های گیاه کرچک به شکل لوبیاهای کوچکی هستند که آنزیمی سمی به نام ریسین دارند. با این وجود فرآیند تولید روغن کرچک موجب غیرفعال شدن ریسین موجود در دانه ها شده و بی خطر شدن مصرف آن می شود.
روغن کرچک به عنوان یک ماده افزودنی در انواع غذاها، داروها و محصولات مراقبت از پوست و مو کاربرد و خواص دارد. همچنین به عنوان یک روان کننده صنعتی و جز سوخت بیودیزل مورد استفاده قرار می گیرد.
مردم مصر باستان این گیاه را به عنوان سوخت در لامپ ها، درمانی طبیعی برای سوزش چشم و حتی تحریک زایمان در بارداری به کار می بردند.
در عصر حاضر روغن کرچک خواص بسیار فوق العاده ای در درمان بیماری هایی همچون یبوست و بیماری های پوست و مو و همچنین محصولات آرایشی و زیبایی دارد.
این مقاله به بررسی خواص و کاربرد های روغن کرچک در سلامت پوست و مو و عوارض احتمالی آن پرداخته است.
همچنین بخوانید:
خواص و مضرات روغن کانولا (کلیک)
خواص روغن کرچک
همانطور که در بالا اشاره شد، روغن کرچک خواص دارویی و درمانی بسیاری برای انواع مشکلات دارد. در ادامه به بررسی 4 مورد از کاربرد های این محصول و طرز استفاده از آن می پردازیم.
مرطوب کننده طبیعی
روغن کرچک میزان زیادی اسید ریسینولئیک بعنوان نوعی اسید چرب تک غیر اشباع دارد. این نوع چربی خاصیت مرطوب کنندگی برای پوست داشته و مانع تبخیر آب از لایه بیرونی پوست و درنتیجه حفظ رطوبت پوست می شود. به همین دلیل روغن کرچک در لوازم آرایشی و بهداشتی پوست مانند لوسیون، محصولات آرایش و پاک کننده ها برای تقویت هیدراتاسیون اضافه می شود.
برخی از محصلات مرطوب کننده عرضه شده به دلیل داشتن مواد نگهدارنده، عطرها و رنگ ها باعث تحریک و آسیب به پوست می شوند. بنابراین می توان روغن کرچک را به دلیل خواص مرطوب کنندگی، جایگزین محصولات مرطوب کننده پوست کرد.
از طرفی روغن کرچک نسبت به این محصولا قیمت پایین تری داشته و برای صورت و بدن قابل استفاده است.
همچنین از آنجایی که روغن کرچک بسیار غلیظ است می توان با ترکیب آن با روغن هایی مانند روغن بادام، زیتون و نارگیل یک مرطوب کننده فوق العاده آبرسان تهیه کرد.
با وجود بی خطر بودن روغن کرچک برای استفاده روی پوست اما برخی افراد نسبت به آن دارای آلرژی بوده و دچار واکنش آلرژیک می شوند.
درصورتیکه روغن کرچک خالص باعث تحریک پوستتان می شود بهتر است آن را با دیگر روغن ها مانند روغن جوجوبا یا روغن نارگیل ترکیب و رقیق کنید. همچنین قبل از استفاده گسترده آن را روی ناحیه کوچکی از پوست امتحان بکنید.
همچنین بخوانید:
فواید و عوارض روغن نارگیل (کلیک)
ملین قوی
یکی از اصلی ترین کاربرد های دارویی روغن کرچک، مصرف به عنوان یک ملین طبیعی برای درمان یبوست است. به طوریکه با مصرف این روغن تحرک ماهیچه ها افزایش یافته و مواد با فشار از روده ها خارج می شوند. در نتیجه این امر پاکسازی روده و درمان یبوست اتفاق می افتد.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، روغن کرچک را بعنوان یک ملین محرک و گیاهی برای درمان یبوست تائید کرده است.
از انجاییکه سرعت عمل ملین های محرک بسیار بالا است، عموما برای رفع یبوست موقت یا پاکسازی روده قبل از اقدامات پزشکی کاربرد دارد.
روغن کرچک پس از مصرف، در روده تجزیه شده و اسید چرب اصلی آن که اسید ریسینولئیک نام دارد، آزاد می شود. اسید ریسینولئیک پس از آزاد شدن توسط روده جذب شده و باعث ایجاد یک اثر ملینی قوی می شود.
بر اساس چندین مطالعه روغن کرچک برای درمان یبوست موثر است.
برای نمونه بر اساس یک مطالعه، روغن کرچک به پاکسازی روده افراد قبل از انجام یک نوع کولونوسکوپی غیرتهاجمی به نام آندوسکوپی کپسولی کولون کمک می کند.
با این حال باید در نظر داشته باشید که مصرف روغن کرچک در دوزهای کم بی خطر بوده و مصرف زیاد آن می تواند باعث ایجاد علائمی مانند گرفتگی شکم، حالت تهوع، استفراغ و اسهال شود.
با وجود خواص روغن کرچک برای درمان یبوست گاهگاهی، باید بدانید که این روغن درمان مناسبی برای نگرانی های طولانی مدت سلامتی نیست.
همچنین از آنجایی که روغن کرچک می تواند باعث ایجاد عوارض خطرناکی مانند عدم تعادل الکترولیت و اسید-باز شود، بهتر است قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنید.
همچنین بخوانید:
6 نرم کننده و ملین طبیعی در درمان یبوست (کلیک)
موثر برای تمیز کردن و نگهداری از دندان مصنوعی
برخی از باکتری ها و قارچ ها قابلیت رشد روی دندان مصنوعی را دارند. بنابراین درصورتی که دندان مصنوعی بطور مناسب تمیز و نگهداری نشود، ممکن است برخی از مشکلات دهانی بروز پیدا کنند.
برای نمونه برخی از گونه های کاندیدا (مانند کاندیدا آلبیکانس) بخصوص برای افراد استفاده کننده از دندان مصنوعی، به دلیل سهولت در چسبیدن به سطوح دندان مصنوعی و بافت های دهان مشکل ساز می شوند.
رشد بیش از حد قارچ های کاندیدا باعث ایجاد یک بیماری عفونی منجر به التهاب، قرمزی و تحریک در دهان به نام استوماتیت دندان مصنوعی می شود.
روغن کرچک به از بین بردن باکتری ها و قارچ ها کمک می کند. بنابراین تمیز کردن دندان مصنوعی با روغن کرچک می توان خطر ابتلا به استوماتیت دندان مصنوعی را کاهش داد.
بر اساس یک مطالعه، خیساندن دندان های اکریلیک آلوده در محلولی حاوی 10% روغن کرچک به مدت 20 دقیقه در کاهش تعداد کاندیدا آلبیکانس (C. albicans) و سایر باکتری های مضر از جمله استرپتوکوک موتانس و استافیلوکوکوس اورئوس موثر است.
همچنین طبق مطالعه ای دیگر، مسواک زدن و خیساندن پروتزهای مصنوعی در محلولی حاوی روغن کرچک تعداد قابل توجهی از قارچ های کاندیدا در افراد مسنی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند، را کاهش می دهد.
همچنین بخوانید:
کمک به بهبود زخم
روغن کرچک به دلیل ایجاد محیط مرطوب روی زخم به بهبود و پیشگیری از خشک شدن زخم کمک می کند.
ونلکس (Venelex)، پماد محبوبی است که در محیط های بالینی برای درمان زخم ها استفاده می شود، حاوی مخلوطی از روغن کرچک و بلسان پرو است.
Venelex به عنوان پانسمان زخم برای زخم های مزمن و حاد و زخم های پوستی زیر قابل استفاده است:
- زخم های جراحی
- سوختگی
- زخم های فشاری
- زخم های دیابتی
این پماد برای کاهش بو، محافظت از زخم و ایجاد یک محیط مرطوب برای بهبودی موثر است.
بعلاوه اسید ریسینولئیک موجود در روغن کرچک، خواص ضد التهابی و کاهش درد ارائه می دهد. بنابراین روغن کرچک می تواند باعث کاهش التهاب پوست، کاهش درد و کمک به بهبودی زخم شود.
بر اساس مطالعات پمادهای حاوی روغن کرچک به درمان برخی از زخم ها کمک می کنند.
در یک مطالعه موردی در سال 2013 مشخص شد که یک اسپری حاوی ترکیبی از بلسان پرو، روغن کرچک و آنزیمی به نام تریپسین به بهبود زخم جراحی شکمی در مرد 81 ساله ای که قادر به تحمل سایر اشکال درمان موضعی نبود، کمک کرد.
توجه داشته باشید که درمان های موضعی زخم به دلیل تاثیر ترکیبی از مواد همراه با روغن کرچک بودند (نه فقط روغن کرچک). بنابراین بدون مشورت با یک متخصص از استفاده مستقیم روغن کرچک روی زخم پرهیز کنید.
همچنین بخوانید:
انواع ترمیم زخم و مراحل آن (کلیک)
خواص روغن کرچک برای رشد مو و سلامت پوست سر
روغن کرچک کاربرد زیادی به عنوان یک درمان طبیعی برای مو دارد. خاصیت مرطوب کنندگی و کمک به روان شدن ساقه مو، افزایش انعطاف پذیری و کاهش احتمال شکستگی از جمله دلایل محبوبیت روغن کرچک برای مو هستند.
با وجود استفاده زیاد از روغن کرچک به عنوان بخشی از مراقبت مو، اما شواهدی برای تائید خواص روغن کرچک برای مو، کمک به تحریک رشد و کاهش ریزش وجود ندارد.
همچنین برخی افراد از روغن کرچک برای رشد مژه استفاده می کنند، با این حال شواهدی برای تائید این خاصیت نیز وجود ندارد.
کاربرد دیگر روغن کرچک استفاده به عنوان درمانی برای شوره سر ( یک بیماری شایع پوست سر که باعث خشک و پوسته شدن پوست سر می شود) است. با این حال این خاصیت روغن کرچک نیز بدون شواهد است.
با این حال روغن کرچک می تواند باعث ایجاد یک وضعیت به نام نمد حاد مو در افراد دارای موهای بلند شود. در این وضعیت موها به هم پیچیده و شبیه لانه پرنده می شوند.
بر اساس یک مطالعه، موهای بلند یک خانم 20 ساله پس از استفاده از ترکیب روغن نارگیل و روغن کرچک حالت نمدی گرفت.
طبق گفته نویسندگان این مطالعه، غلظت روغن کرچک در کنار موی بسیار بلند منجر به بروز این وضعیت می شود.
معمولا حالت نمدی مو قابل درمان نبوده و تنها راه چاره کوتاه کردن مو است.
احتمال بروز این وضعیت بسیار کم است اما افراد دارای موهای بلند باید در استفاده از روغن کرچک به عنوان درمان مو محتاط باشند.
همچنین بخوانید:
10 مورد از بهترین راه های افزایش رشد مو (کلیک)
عوارض مصرف روغن کرچک
روغن کرچک کاربرد زیادی (چه خوراکی و چه موضعی) برای درمان نگرانی های مختلف دارد.
با وجود بی خطر بودن روغن کرچک، اما برخی افراد پس از مصرف واکنش های نامطلوب و عوارض جانبی ناخواسته را تجربه می کنند.
درصورت تمایل به استفاده از روغن کرچک در خصوص عوارض زیر آگاه باشید:
- واکنش های آلرژیک. برخی افراد پس از استفاده روی پوست دچار واکنش های آلرژیک می شوند. قبل از استفاده گسترده آن را روی قسمت کوچکی از پوست امتحان کنید.
- القای زایمان. متخصصان گاهی از روغن کرچک برای القای زایمان در افراد باردار استفاده می کنند. به همین دلیل باید در تمام مراحل بارداری از مصرف روغن کرچک خودداری کرد.
- عوارض جانبی دستگاه گوارش (GI). با وجود تاثیر روغن کرچک در کاهش یبوست اما ممکن است باعث ایجاد عوارضی در دستگاه گوارش مانند اسهال، استفراغ، گرفتگی شکم و سرگیجه شود. بنابراین فقط تحت نظارت پزشک از آن برای یبوست استفاده کنید.
علاوه بر این افراد دارای شرایط سلامتی خاص مانند آپاندیسیت، انسداد دستگاه گوارش، سوراخ شدن روده و بیماری التهابی روده (IBD) باید از ملین های محرک مانند روغن کرچک اجتناب کنند زیرا ممکن است عوارض جدی ایجاد کنند.
در حالت کلی نباید روغن کرچک را برای درمان هر گونه بیماری یا علائم پزشکی مصرف کرد (به خصوص در دوزهای بالا) مگر اینکه پزشک توصیه کند.
استفاده نادرست از هر ملین مانند روغن کرچک، می تواند خطرناک باشد و باعث بهم خوردن تعادل الکترولیت و اسید-باز شود.
در صورت تمایل به استفاده از روغن کرچک برای درمان هر گونه بیماری از جمله یبوست ابتدا با پزشک مشورت کنید.
خلاصه
روغن کرچک از هزاران سال قبل به عنوان یک درمان طبیعی برای انواع مشکلات سلامتی استفاده می شود.
روغن کرچک بعنوان یک مکمل برای رفع یبوست، مرطوب کننده طبیعی پوست و کمک به بهداشتن دندان مصنوعی کاربرد دارد.
با وجود استفاده گسترده از روغن کرچک برای خشکی و نازکی مو، هیچ مدرکی برای تاثیر این روغن برای بهبود سلامت یا تحریک رشد مو در صورت استفاده به تنهایی وجود ندارد.
در صورت تمایل به استفاده از روغن کرچک برای درمان هر گونه بیماری از جمله یبوست ابتدا با پزشک مشورت کنید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.