علائم هپاتیت الکلی
هپاتیت الکلی یک بیماری کبدی است که به دلیل مصرف زیاد و منظم مشروبات الکلی رخ می دهد؛ علائم و درمان نوع حاد و مزمن این بیماری را بخوانید.
هپاتیت الکلی یک بیماری التهابی کبد ناشی از مصرف مکرر و بسیار زیاد الکل است. الکل با آسیب وارد کردن به سلول های کبدی باعث ایجاد تورم و زخم در کبد می شود.
هپاتیت الکلی می تواند خفیف (حاد) یا شدید (مزمن) باشد. عدم درمان این وضعیت یا قطع نکردن مصرف الکل در مراحل اولیه باعث نیاز به پیوند کبد می شود.
در این مقاله رابطه بین الکل و کبد، علائم، علت و نحوه درمان هپاتیت الکلی مورد بررسی قرار می گیرد.
همچنین بخوانید:
هپاتیت الکلی چیست؟
همانطور که بالاتر گفته شد هپاتیت الکلی به دلیل مصرف الکل بیش از آن مقداری که کبد قادر به پردازش است، رخ می دهد.
بر اساس تعریف کنسرسیوم هپاتیت الکلی، هپاتیت الکلی وضعیتی است که با شروع سریع علائم و تورم کبد به دلیل مصرف زیاد الکل رخ می دهد.
کبد که در سمت راست بدن و زیر قفسه سینه قرار دارد، دومین عضو بزرگ بدن است
این عضو دارای عملکرد تبدیل غذاها و نوشیدنی ها به مواد مغذی است. درنتیجه بدن می تواند به راحتی از این مواد مغذی استفاده کرد.
کبد در فیلتر سموم و مواد مضر از جمله الکل از خون نیز نقش دارد.
کبد با تجزیه الکل باعث خارج شدن آن از بدن می شود. با این وجود کبد فقط می تواند الکل در دوزهای کوچک را پردازش کند. بنابراین الکل اضافی در سراسر بدن گردش کرده و باعث آسیب به سلول های کبد و از بین بردن آنها می شود.
به همین دلیل است که مصرف زیاد الکل باعث ایجاد آسیب در کبد خواهد شد.
همچنین بخوانید:
بیماری کبد چرب غیر الکلی چیست (کلیک)
الکل و کبد
اتیل الکل یا اتانول موجود در آبجو، شراب و مشروبات الکلی عامل ایجاد مسمومیت است. الکل همه اندام بدن و سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد.
میزان مصرف الکل بر نحوه تجربه یک فرد از اثرات الکل تاثیر دارد.
مصرف بیش از حد الکل باعث ایجاد مشکلات زیر خواهد شد:
- فشار خون بالا
- اختلالات روانی
- وابستگی به الکل
- سیروز یا زخم کبد
- التهاب پانکراس
- سرطان
الکل همچنین قابلیت وارد کردن آسیب به جنین در دوران بارداری را داشته و می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد شود. بعلاوه مصرف الکل می تواند منجر به تصادفات رانندگی ناخواسته و خشونت نیز شود.
همچنین بخوانید:
سندروم جنین الکلی : علائم و درمان (کلیک)
علائم و نشانه های هپاتیت الکلی
زرد شدن پوست و چشم یکی از متداول ترین علائم هپاتیت الکلی است. سایر علائم هپاتیت الکلی عبارتند از:
هپاتیت الکلی می تواند حاد یا شدید باشد. در مراحل اولیه با ترک نوشیدن الکل می توان باعث معکوس شدن این وضعیت شد.
هپاتیت الکلی شدید بدون هشدار بوده و باعث ایجاد عوارض جدی مانند نارسایی کبد می شود. علائم هپاتیت الکلی شدید شامل موارد زیر هستند:
- نارسایی کبد و کلیه
- تجمع مایع در قسمت فوقانی بدن
- سردرگمی و تغییر رفتار
علائم و نشانه های هپاتیت الکلی وابسته به شدت بیماری و در افراد مختلف، متفاوت است. این افراد پس از نوشیدن الکل وارد فاز اشتعال می شوند.
همچنین بخوانید:
مراحل بیماری کبدی و درمان نارسایی کبدی (کلیک)
تشخیص
برخی افراد تا زمان شدیدن نشدن هپاتیت الکلی، دچار علائم نمی شوند.
پزشک می تواند با دریافت تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و طرح سوالاتی در خصوص سابقه و عادات مصرف الکل فرد به بررسی وضعیت بپردازد.
آزمایش خون برای تعیین هپاتیت الکلی عبارتند از:
- اندازه گیری زمان خونریزی
- تست های الکترولیت
- مطالعات عملکرد کبد
- شمارش سلولی خون
- آزمایش برای سایر مواد شیمیایی در بدن
با سونوگرافی، سی تی اسکن یا اسکن MRI می توان نمای دقیق تری از کبد و هرگونه آسیب فیزیکی آن بدست آورد.
درصورت مشخص نشدن علت علائم ایجاد شده، با استفاده از موارد بالا، پزشک بیوپسی کبد را توصیه می کند. در این روش یک نمونه بافت کوچک از کبد با استفاده از سوزن یا از طریق جراحی برداشته شده و برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می شود.
نتایج بیوپسی در تعیین نوع و میزان مشکل موثر هستند.
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره سی تی اسکن (CT scan) (کلیک)
علل و عوامل خطر هپاتیت الکلی
نوشیدن طولانی مدت و زیاد الکل علت اصلی ایجاد بیماری هپاتیت الکلی است. فرآیند تجزیه الکل در کبد باعث ایجاد التهاب و در نتیجه آسیب وارد شدن به سلول های کبد می شود.
به مرور و با گذشت زمان، زخم های ایجاد شده در کبد جایگزین بافت های عملکری و سالم می شوند. در نتیجه این وضعیت عملکرد کبد تحت تاثیر قرار گرفته و در آن اختلال ایجاد می شود. اسکار برگشت ناپذیر یا سیروز، مرحله نهایی بیماری کبدی الکلی است.
تبدیل سیروز به نارسایی کبد بسیار سریع اتفاق می افتد. کبد دچار آسیب توانایی ایجاد اختلال در جریان خون کلیه ها را نیز دارد. در نتیجه ممکن است کلیه ها نیز آسیب و نارسایی شوند.
برخی عوامل دیگر مانند انواع هپاتیت نیز در ایجاد هپاتیت الکلی نقش دارند. به همین دلیل توصیه می شود که این افراد از الکل اجتناب کنند.
سوء تغذیه یکی دیگر از عوارض هپاتیت الکلی حاد و شدید است. مصرف زیاد الکل باعث سرکوب شدن اشتها می شود. سوء تغذیه خود در ایجاد بیماری کبدی نقش دارد.
سایر عوامل موثر در ایجاد هپاتیت الکلی شامل موارد زیر هستند:
- چاقی
- جنسیت در بدو تولد، زنان خطر بیشتری برای ابتلا به هپاتیت الکلی دارند.
- نژاد و قومیت، مردم آفریقایی آمریکایی و اسپانیایی با احتمال بیشتری به هپاتیت الکلی دچار می شوند.
- عوامل ژنتیکی
همچنین بخوانید:
درمان هپاتیت الکلی
قطع مصرف الکل، اصلی ترین گزینه برای درمان هپاتیت الکلی است. در مواردی که این وضعیت زود تشخیص داده می شود، عدم قطع مشروبات الکلی باعث وارد شدن آسیب های کبدی می شود.
در موارد پیشرفته تر، نیز با قطع مصرف الکل می توان به جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کرد
با دریافت مشاوره، دارو، و برنامه های سم زدایی می توان به کنار گذاشتن مصرف الکل کمک کرد.
در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای هپاتیت الکلی وجود ندارد. درمان ها نیز با کاهش یا حذف علائم و توقف پیشرفت بیماری صورت می گیرند. زخم کبد دائمی بوده با این حال کبد می تواند بخشی از آسیب را ترمیم کند.
درمان های زیر با هدف بازگرداندن عملکرد معمولی کبد صورت می گیرند:
- تغییرات رژیم غذایی: پزشک برای افراد دچار سوء تغذیه به دلیل مصرف منظم الکل، مکمل های ویتامین یا یک برنامه غذایی متمرکز با هدف اصلاح تعادل مواد مغذی در بدن را توصیه می کند.
- دارو: پزشکان داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها و پنتوکسی فیلین برای کمک به کاهش التهاب کبد را تجویز می کنند.
- پیوند کبد: در موارد شدید، تنها با پیوند کبد می توان امید به زنده ماندن داشت. با این حال، روند یافتن اهداکننده می تواند طولانی و پیچیده باشد.
همچنین بخوانید:
راه های افزایش سلامتی کبد (کلیک)
ایجاد تغییرات زیر در سبک زندگی نیز در بهبود سلامت کبد موثر هستند:
- اجتناب از سموم و داروهای غیرقانونی
- استفاده از کاندوم یا سایر روش های مانع در حین رابطه جنسی
- دریافت واکسن
- حفظ وزن سالم
- ورزش منظم
البته تحقیقاتی در خصوص داروهای جایگزین در حال انجام است. برای نمونه بر اساس شواهد، کانابیدیول در کاهش التهاب کبد مرتبط با الکل موثر است. البته به تحقیقات بیشتری برای تائید این موضوع نیاز است.
با این حال باید بدانید که بهترین روش برای بهبودی، آگاهی از علائم و نشانه های احتمالی و کاهش، مدیریت یا توقف مصرف الکل قبل از پیشرفت بیماری است.
همچنین بخوانید:
بیماری های کبدی : انواع – علائم و درمان (کلیک)
جلوگیری
همه افراد مصرف کننده مقادیر زیاد الکل، دچار هپاتیت الکلی نمی شوند.برای بررسی اینکه چرا برخی افراد مصرف کننده بیش از حد الکل به این بیماری مبتلا می شوند، در حالی که برخی دیگر به این بیماری مبتلا نمی شوند، موردنیاز است.
البته قابل توجه است که احتمال ایجاد هپاتیت الکلی حاد و شدید در افراد مصرف کننده میزان متوسط الکل نیز وجود دارد. البته احتمال آن بسیار کم است.
توصیه می شود که مصرف مشروبات الکلی، به دلیل طیف گسترده ای از اثرات مضر بر کبد و بدن، در حد اعتدال رعایت شود.
عوارض
هپاتیت الکلی با ایجاد آسیب های شدید و پایدار در کبد باعث ایجاد عوارض جدی سلامتی می شود. زخم کبد، آسیب عروق خونی و تجمع مایع مهم ترین دلایل مشکلات سلامتی ناشی از هپاتیت الکلی هستند. عوارض هپاتیت الکلی حاد و شدید عبارتند از:
- سیروز: در این بیماری پیشرونده، بافت اسکار به تدریج جایگزین سلول های سالم کبد می شود. زمانیکه بافت اسکار در کبد جمع می شود. کبد توانایی خود برای عملکرد صحیح را از دست می دهد.
- آنسفالوپاتی کبدی: این وضعیت به التهاب و کاهش عملکرد مغز به دلیل سموم موجود در خون، اشاره دارد. در صورتی که کبد قادر به خارج کردن سموم از جریان خون نباشد، این سموم وارد مغز شده و باعث ایجاد آسیب در سلول های مغزی می شود. آسیب مغزی و در نهایت کما از جمله عوارض این وضعیت هستند.
- سرطان کبد: بر اساس شواهد، الکل سرطان زا بوده و مصرف زیاد آن می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان کبد شود.
- نارسایی اندام ها: هپاتیت الکلی علاوه بر آسیب به کبد، روی جریان خون به کلیه ها نیز تاثیرگذار است. عدم درمان این وضعیت که تحت عنوان سندرم کبدی کلیوی نیز شناخته می شود، منجر به از کار افتادن اندام ها می شود.
همچنین بخوانید:
طول عمر بیماران مبتلا به سیروز کبدی (کلیک)
- سوء تغذیه: ایجاد مشکلات تغذیه ای در هپاتیت الکلی به دلیل تاثیر بر اشتها و محدود شدن عملکرد کبد در جذب غذا، وجود دارد.
- آسیت: آسیت تجمع مایع در شکم است. این وضعیت زمانی رخ می دهد که کبد به درستی کار نکند. تجمع مایع باعث ایجاد ناراحتی و مشکل برای تنفس می شود.
- عفونت: برخی افراد در این وضعیت دچار عفونت می شوند. برای نمونه ممکن است برخی افراد پریتونیت، که به عفونت مایع آسیتی اشاره دارد، را تجربه کنند. عدم درمان سریع این وضعیت می تواند باعث ایجاد شوک سپتیک شود.
- خونریزی داخلی یا واریس: آسیب به کبد باعث افزایش فشار خون در سیاهرگ باب و درنتیجه فشار خون پورتال می شود. به دلیل ایجاد جای زخم، کبد دیگر قادر به فیلتر موثر خون در بدن نیست. این مساله باعث افزایش فشار خون و ایجاد فشار اضافی در رگ های خونی می شود. در نتیجه این امر خون از رگ های خونی نازک تر دیگر عبور می کنند. این مساله باعث تورم و خونریزی سیاهرگ ها و در نهایت واریس مری و خونریزی داخلی می شود.
چشم انداز
افراد دارای تشخیص هپاتیت الکلی حاد و شدید با قطع نوشیدن مشروبات الکلی، می توانند به جبران برخی از آسیب های کبدی در مراحل اولیه کمک کنند. چشم انداز بلند مدت فرد بدون بافت اسکار در کبد، مثبت است.
با این وجود ادامه نوشیدن بیش از حد مشروبات الکلی و زخمی شدن کبد، می تواند باعث بدتر شدن چشم انداز شود. به همین دلیل به افراد دارای هپاتیت الکلی، قطع کامل نوشیدن الکل توصیه می شود.
جبران آسیب کبدی ناشی از اسکار امکان پذیر نیست. افراد ادامه دهنده مصرف نوشیدن مشروبات الکلی، چشم انداز بدتری خواهند داشت. این افراد با احتمال بیشتری برای تجربه انواع مختلفی از عوارض سلامتی تهدید کننده زندگی مواجه هستند.
خلاصه
هپاتیت الکلی یک بیماری کبدی است که معمولا به دلیل مصرف زیاد و مکرر مشروبات الکلی ایجاد می شود. مشروبات الکلی با وارد کردن آسیب به کبد منجر به ایجاد زخم غیر قابل برگشت (سیروز) در کبد می شوند.
در بیشتر موراد قطع مصرف الکل در مراحل اولیه باعث معکوس شدن روند بیماری می شود. با این وجود در برخی موارد علائم هپاتیت الکلی تا زمان شدید شدن بیماری نمایان نمی شوند.
هیچ درمان قطعی برای هپاتیت الکلی وجود ندارد و تنها با اقدامات موجود می توان به مدریت علائم آن کمک کرد. برای آسیب های کبدی بسیار شدید نیز به پیوند کبد نیاز است.
سعی کنید الکل را در حد اعتدال مصرف کرده و از علائم اولیه مصرف بیش از حد الکل آگاه باشید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.