راه های افزایش هورمون گرلین
گرلین به دلیل داشتن نقش کلیدی در تنظیم اشتها، به هورمون گرسنگی معروف است؛ راه های افزایش، سرکوب و کاهش ترشح این هورمون را بخوانید.
گرلین هورمونی تولید شده در معده است که به دلیل افزایش اشتها به هورمون گرسنگی معروف است. بهبود تنظیم قند خون، پیشگیری از تجزیه عضلات و محافظت از قلب از دیگر عملکردهای این هورمون هستند.
در این مقاله هورمون گرسنگی گرلین، علت افزایش و راه های کاهش و سرکوب ترشح آن بررسی می شوند.
هورمون گرلین چیست؟
عموما معده در زمان خالی بودن، هورمونی به نام گرلین تولید می کند. البته این هورمون در روده کوچک، مغز و پانکراس نیز ترشح می شود.
گرلین با حرکت از طریق جریان خون وارد مغز شده و هیپوتالاموس را تحت تاثیر قرار می دهد. هیپوتالاموس با تولید هورمون هایی باعث تنظیم گرسنگی، خلق و خو، تشنگی و بسیاری از عملکردهای مهم دیگر بدن می شود.
از آنجایی که نقش اصلی گرلین تنظیم اشتها است، به عنوان هورمون گرسنگی معروف است. با فعال شدن گیرنده گرلین، فرد به خوردن غذای بیشتر و ذخیره چربی تحریک می شود.
اغلب سطح گرلین در افرادی که سعی در کاهش وزن دارند یا اخیرا وزن کم کرده اند، بیشتر است. به همین دلیل حفظ کاهش وزن در این افراد بسیار دشوار و چالش برانگیز است.
همچنین بخوانید:
برای نمونه بر اساس یک مطالعه از سال 2020 روی افراد مبتلا به دیابت که در یک برنامه مدیریت وزن 2 ساله شرکت کرده بودند، شرکت کنندگانی که در ابتدا دچار کاهش وزن شده بودند، در ادامه به آرامی توانستند کاهش وزن خود را ادامه دهند. در نتیجه این امر محققان متوجه شدند که کاهش وزن با افزایش سطح گرلین و افزایش گرسنگی در ارتباط است. همین امر نیز باعث دشوار شدن حفظ وزن می شود.
گرلین همچنین در در کاهش ترموژنز چربی قهوه ای نقش دارد. در نتیجه این امر بدن در حالت استراحت چربی کمتری خواهد سوزاند. چربی قهوه ای برای خواص ترموژنیک و توانایی افزایش کالری کلی سوزانده شده، شناخته شده است.
بر اساس مطالعات، گرلین همچنین در چرخه خواب و بیداری، حس چشایی و رفتار پاداش جویی نیز تاثیرگذار است.
به دلیل تاثیر این هورمون در پردازش پاداش، کارشناسان اعتقاد داراند که سطوح بالای گرلین باعث افزایش تمایل به مصرف غذا و الکل می شود.
محققان اخیرا متوجه شدند که گرلین در دیگر عملکردهای مهم بدن مانند بهبود سلامت قلب، جلوگیری از آتروفی عضلانی و تاثیر بر متابولیسم استخوان نیز نقش دارد.
تحریک ترشح اسید معده و تسریع تخلیه معده از دیگر عملکردهای هورمون گرلین است.
همچنین بخوانید:
علت افزایش هورمون گرلین
سطح هورمون گرلین در روز متغیر بوده و معمولا با مصرف غذا تنظیم می شود. سطح گرلین با خالی بودن معده افزایش یافته و پس از خوردن غذا کاهش می یابد.
طبق برخی از مطالعات، افراد دارای اضافه وزن دارای سطوح بالاتری از گرلین در گردش هستند. به همین دلیل آنها به صورت مداوم گرسنه شده و برای کاهش وزن کار سخت تری در پیش دارند.
البته تحقیقات صورت گرفته در زمینه متناقض است. بر اساس یک بررسی در سال 2015، افراد دارای اضافه وزن سطوح گرلین پایین تری دارند. این میزان همچنین در افراد چاق دارای اختلال پرخوری، پایین تر نیز است.
رژیم غذایی یکی از محرک های ترشح گرلین به شمار می رود. رژیم غذایی همچنین در کاهش سطح لپتین (هورمون سیری) نیز تاثیر گذار است. در نهایت با همه این موارد ممکن است کاهش وزن دشوار شده و برای مدتی طولانی وزن ثابت بماند.
همچنین بخوانید:
اختلال پرخوری چیست؟ علائم، علت و درمان (کلیک)
محققان اعلام کرده اند که احتمالا افراد دارای عمل جراحی کاهش وزن دارای سطوح پایین تری از گرلین هستند، به همین دلیل آنها راحت تر می توانند وزن کم کنند.
به طور خاص، بر اساس یک بررسی، سطح گرلین پس از برداشتن معده اسلیو به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. به عقیده محققان برداشته شدن بخشی از معده (فوندوس معده) که در آن تولید گرلین بیشتر است، دلیل این امر می باشد.
البته نتایج سایر مطالعات برای سایر روش های کاهش وزن مانند بای پس معده roux-en-y ناسازگار است.
همچنین سطح گرلین در افراد دارای شرایط سلامتی خاص نیز بیشتر است. برای نمونه افراد مبتلا به چاقی و سندرم پرادر ویلی (PWS) دارای سطوح بسیار بالایی از گرلین در گردش هستند. به همین دلیل آنها در تنظیم احساس گرسنگی و کنترل وزن دچار مشکل می شوند.
سطح این هورمون همچنین در افراد دارای تیروئیدیت هاشیموتو، بی اشتهایی عصبی، پرخوری عصبی و کاشکسی ناشی از بیماری بیشتر است.
استرس نیز بر سطح گرلین تاثیر گذار بوده و باعث افزایش آن می شود. بنظر می رسد که سطوح بالاتر گرلین اثر ضد اضطرابی در بدن ایجاد می کند.
همچنین بخوانید:
پرخوری عصبی / بولیمیا : علائم، علت و درمان (کلیک)
راه های افزایش سطح هورمون گرلین
با اینکه سطوح بالا گرلین باعث افزایش اشتها شده و یک اثر نامطلوب تلقی می شود اما برخی افراد تمایل به افزایش ترشح این هورمون دارند.
برای نمونه فردی که در تلاش برای افزایش وزن یا مبتلا به سندرم wasting است می تواند از اثرات تحریک کننده اشتها گرلین سود ببرد.
طبق مطالعات جدیدتر، تجویز گرلین برای بیماران مبتلا به کاشکسی سرطان به دلیل پیشگیری از کاهش وزن و تجزیه پروتئین در حالت های کاتابولیک مفید است.
تجویز کوتاه مدت گرلین بی خطر و قابل تحمل است، به این حال به انجام مطالعات بیشتری در خصوص اثربخشی و ایمنی آن نیاز است.
در تحقیقات حیوانی نشان داده شده که انواع محصولات شاهدانه با تاثیر در تحریک تولید گرلین، باعث افزایش وزن و درمان بی اشتهایی ناشی از بیماری می شوند.
همچنین بر اساس یک مطالعه انجام شده در مردان دارای HIV مشخص شد که تتراهیدروکانابینول (THC)، ترکیب روان گردان موجود در شاهدانه، موجب تحریک ترشح گرلین می شود.
همچنین بخوانید:
گیاه شاهدانه و خواص آن (همپ) (کلیک)
راه های کاهش ترشح هورمون گرلین
سطوح گرلین ممکن است به دنبال کاهش وزن، افزایش یابد. کاهش سطح گرلین منجر به کاهش اشتها و درنتیجه جلوگیری از افزایش وزن یا کاهش وزن می شود.
البته بر اساس سایر مطالعات، نظارت بر تغییرات گرلین به تنهایی برای پیش بینی افزایش وزن بدنبال کاهش وزن کافی نیست. عوامل رفتاری، فیزیولوژیکی و محیطی نیز در افزایش وزن دوباره نقش دارند.
برای کمک به کاهش طبیعی ترشح هورمون گرلین راه های زیر موثر هستند.
پیروی از یک رژیم غذایی سالم
افراد دارای رژیم لاغری که کالری کافی دریافت نمی کنند، دچار افزایش سطح گرلین می شوند. اجتناب از معده خالی و خوردن یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی در محدود و سرکوب کردن ترشح هورمون گرلین موثر است.
طبق دستورالعمل های غذایی برای آمریکایی ها، 2020-2025، عناصر اصلی یک الگوی غذایی سالم شامل موارد زیر هستند:
- لبنیات کم چرب
- پروتئین بدون چربی
- روغن هایی مانند روغن زیتون و مواردی که به طور طبیعی در مغزها و ماهی های چرب وجود دارند
- سبزیجات از همه نوع
- میوه ها، به خصوص میوه های کامل
- غلات، حداقل نیمی از آنها غلات کامل باشند
برخی از غذاها نیز در کاهش سطح گرلین تاثیر دارند. بر اساس یک مطالعه قدیمی، غذاهای غنی از فیبر باعث کاهش سطح گرلین می شوند.
طبق یک مطالعه دیگر روی 21 مرد مشخص شد که افرادی که برای صبحانه تخم مرغ می خوردند نسبت به گروهی که نان شیرینی مصرف می کنند، سطح گرلین کمتری دارند.
همچنین بخوانید:
خواص خوردن فیبر برای بدن (کلیک)
ورزش
تحقیقات پیرامون تاثیر ورزش بر سطوح گرلین متناقض است.
طبق یک بررسی در سال 2021، ورزش کوتاه مدت باعث سرکوب تولید هورمون گرلین می شود. با این حال، برنامه های ورزشی طولانی مدت اثر معکوس داشته و تولید گرلین را افزایش می دهند.
مکانیسم دقیق این اثرات نامشخص است، اما محققان معتقدند که احتمالاً این اثرات به دلیل افزایش مجدد جریان خون و کاهش وزن ناشی از ورزش هستند.
همچنین بخوانید:
فواید ورزش برای سلامت جسم و روان (کلیک)
خواب کافی
الگوهای بد خواب باعث افزایش سطح گرلین و کاهش سطح لپتین می شود. در نتیجه این امر اشتها و احساس گرسنگی افراد بیشتر می شود. حداقل 7 ساعت خواب در یک دوره 24 ساعته برای داشتن خواب خوب، توصیه می شود.
همچنین بخوانید:
محدود کردن استرس
بر اساس مطالعات، سطوح بالای استرس مزمن منجر به افزایش سطح هورمون گرسنگی گرلین می شود.
گرلین علاوه بر سیگنال دادن به گرسنگی، در عملکرد مغز نیر اثر گذار است. مکانیسم و نقش دقیق هورمون گرلین در استرس نامشخص است.
طبق برخی از مطالعات حیوانی گرلین باعث کاهش اضطراب شده و دارای خواص ضد افسردگی است. در حالی که مطالعات دیگر نشان می دهد که این هورمون می تواند باعث تقویت این رفتارهاشود.
اگرچه حذف استرس به طور کامل تقریبا غیرممکن است، اما با فعالیت بدنی منظم، خواب کافی و تمرین یوگا یا مدیتیشن می تواند به کاهش استرس و درنتیجه سرکوب هورمون گرلین کمک کند.
همچنین بخوانید:
استرس: علت ها و راه های مدیریت آن (کلیک)
مصرف پروتئین بیشتر
با مصرف وعده های غذایی و میان وعده های با پروتئین بالا می توان به افزایش احساس سیری و کاهش ترشح هورمون گرلین کمک کرد.
در بسیاری از مطالعات مربوط به وعده های غذایی، بین کاهش قابل توجه گرسنگی و افزایش سیری پس از مصرف وعده های غذایی با پروتئین بالا رابطه ای یافت شده است.
محققان دریافت بین 1.2 تا 1.6 گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز یا 25% تا 30% کالری روزانه را برای مدیریت وزن و سرکوب اشتها پیشنهاد می کنند.
سینه مرغ، لوبیا، عدس، لبنیات کم چرب و صدف محصولات پر پروتئینی بوده که می توانند به این امر کمک کنند.
همچنین بخوانید:
وقتی پروتئین می خوریم چه اتفاقی در بدنمان می افتد؟ (کلیک)
خلاصه
گرلین به دلیل نقش کلیدی در تنظیم اشتها به هورمون گرسنگی معروف است.
سطوح بالای گرلین باعث افزایش اشتها و مصرف غذا خواهد شد. با این وجود گرلین در بدن به دلیل نقش داشتن در بسیاری از فرآیندها مهم است. بهبود سلامت قلب، اثر بر متابولیسم استخوان و جلوگیری از تجزیه عضلات از جمله این عملکردها هستند.
خوردن یک رژیم غذایی سالم و غنی از فیبر، مصرف پروتئین کافی، ورزش، خواب کافی و به حداقل رساندن استرس از جمله راه های موثر برای کاهش ترشح و سرکوب هورمون گرلین هستند.
در مقابل، فردی که دچار بی اشتهایی ناشی از بیماری یا مشکل در افزایش وزن است، می تواند از راه های مختلف از سطوح بالای هورمون گرلین برای افزایش گرسنگی و افزایش وزن بهره ببرد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.