کاربرد ریشه شیرین بیان : خواص - مضرات - میزان مصرف - تداخل دارویی

از قرن ها پیش، ریشه شیرین بیان به عنوان یک درمان طبیعی برای شرایط مختلف کاربرد دارد؛ خواص و مضرات این گیاه برای سلامتی را بخوانید.

از گذشته های دور مردم ریشه شیرین بیان را برای کمک به درمان مشکلات گوارشی، مشکلات تنفسی فوقانی و کاهش التهاب استفاده می کردند.

با این وجود باید بدانید که بسیاری از خواص ریشه شیرین بیان (licorice root) فاقد شواهد علمی کافی هستند. البته همچنان ریشه شیرین بیان بعنوان یک گیاه دارویی و در اشکال مختلف مانند چای گیاهی، آب نبات، کپسول گیاهی و عصاره مایع استفاده می شود.

در این مقاله خواص ریشه شیرین بیان، کاربرد ها و مضرات استفاده از آن بررسی می شوند.

همچنین بخوانید:

اختلالات و بیماری های گوارشی : علائم و درمان (کلیک)

خواص ریشه شیرین بیان

شیرین بیان دارای بیش از 300 ترکیب مختلف است. برخی از این ترکیبات خواص ضد التهابی، ضد ویروسی و ضد میکروبی ارائه می دهند.

برخی از مطالعات بالینی به بررسی خواص شیرین بیان پرداخته و نتایج امیدوار کننده ای را نیز نشان دادند. در ادامه برخی از آنها شرح داده می شوند:

ناراحتی و زخم معده

برخی افراد درنتیجه عفونت ناشی از هلیکوباکتر پیلوری دچار زخم معده می شوند. بر اساس یک کارآزمایی بالینی روی 120 نفر، افزودن عصاره شیرین بیان به درمان استاندارد می تواند به میزان زیادی به از بین رفتن هلیکوباکتر پیلوری کمک کند.

در بررسی های دیگر ارتباط بیشتری بین اشکال عصاره شیرین بیان و کمک به درمان زخم معده نشان داده شده است.

شیرین بیان دگلیسیریزه (DGL) شکلی از عصاره شیرین بیان فرآوری شده است که میزان کمتری گلیسیریزین دارد. طبق مطالعات کوچک، مکمل های DGL باعث کاهش علائم تحریک عمومی معده و روده می شوند.

همچنین بخوانید:

زخم معده : علائم، درمان و رژیم غذایی (کلیک)

التهاب و عفونت پوست

ریشه شیرین بیان بواسطه بسیاری از ترکیبات خود باعث کاهش التهاب پوست و سایر قسمت های بدن می شود.

این ترکیبات همچنین در درمان چندین بیماری پوستی دیگر نیز موثر هستند. برای نمونه بر اساس یک مطالعه حیوانی عصاره گلیسیریزین از ریشه شیرین بیان می تواند به بهبود علائم مرتبط با اگزما کمک کند.

همچنین بخوانید:

انواع اگزما : علت و درمان (کلیک)

هپاتیت C

گلیسیریزین دارای توانایی کمک به درمان هپاتیت C (ویروسی که کبد را آلوده می کند) است. درصورتی که هپاتیت C درمان نشود، کبد دچار التهاب و آسیب طولانی مدت خواهد شد.

طبق گزارش محققان، گلیسیریزین در نمونه های سلولی، فعالیت ضد میکروبی در برابر هپاتیت C دارد. به همین دلیل استفاده از این محصول برای کمک به درمان هپاتیت C نویدبخش است.

همچنین بخوانید:

آیا هپاتیت C قابل درمان است؟ (کلیک)

گلو درد

اشکال مختلف شیرین بیان دارای خاصیت کمک به درمان گلودرد و سایر اختلالات تنفسی فوقانی هستند. طبق ادعای بسیاری از مردم، نوشیدن چای ریشه شیرین بیان در کاهش تحریکات جزئی و تسکین گلودرد موثر است. البته بسیاری از این ادعا بدون شواهد بوده و فقط حکایتی هستند.

طبق نتیجه بررسی ها مصرف موضعی شیرین بیان قبل از جراحی باعث کاهش بروز و شدت گلودرد پس از عمل (POST) می شود.

بر اساس یک مطالعه مشابه دیگر، محلول های با غلظت بالاتر شیرین بیان نسبت به محلول های کم غلظت در بهبود POST موثرتر هستند.

کاهش علائم آسم یکی دیگر از خواص داروهای گیاهی حاوی ریشه شیرین بیان است. با این حال فقط در مطالعات حیوانی تاثیر مستقیم شیرین بیان بر علائم آسم بررسی شده است. به همین دلیل جهت تأیید یا رد اثربخشی آن به تحقیقات انسانی نیاز است.

همچنین بخوانید:

علت گلو درد چیست؟ و درمان آن چقدر طول می‌کشد؟ (کلیک)

پوسیدگی دندان

طبق برخی تحقیقات، عصاره شیرین بیان باعث کاهش باکتری های عامل پوسیدگی دندان می شود.

بر اساس یک بررسی در سال 2020، عصاره ریشه شیرین بیان در کاهش رشد باکتری استرپتوکوک موتانس در دهان موثر است. در واقع این عصاره باعث کاهش اسیدیته محیطی اطراف دندان و جلوگیری از ایجاد حفره های دندانی می شود.

همچنین بخوانید:

آیا هپاتیت C قابل درمان است؟ (کلیک)

کاربرد ریشه شیرین بیان

شیرین بیان در فرم های قرص جویدنی، عصاره مایع، کپسول و پودر در دسترس است.

ریشه شیرین بیان به روش های مختلفی مانند موارد زیر، کاربرد دارویی دارد:

درمان زخم، افزودن عصاره شیرین بیان مایع به نوشیدنی یا قرار دادن آن زیر زبان
کمک به اگزما، آن با یک ژل سازگار با پوست، مانند ژل آلوئه ورا مخلوط کنید.
گلودرد، آن را همراه با عصاره های دیگر به صورت چای دم کنید.
مصرف کپسول شیرین بیان و قرص های جویدنی آن

از مصرف طولانی مدت آب نبات، چای یا مکمل شیرین بیان بدون مشورت با پزشک اجتناب کنید.

در صورت داشتن فشار خون بالا یا سطوح پایین و نگران کننده پتاسیم، بهتر است از مکمل های DGL به جای شیرین بیان استفاده کنید.

همچنین بخوانید:

درمان فشار خون بالا (کلیک)

مضرات ریشه شیرین بیان

معمولا مصرف محصولات ریشه شیرین بیان بی خطر است. با این وجود مصرف بیش از حد آن می تواند باعث ایجاد برخی عوارض شود. مصرف مزمن یا بیش از حد گلیسیریزین و درنتیجه افزایش سطح هورمون استرس کورتیزول عامل ایجاد این مضرات خواهد بود.

در موارد شدید، این وضعیت می تواند منجر به فشار خون بالا، آریتمی و به طور بالقوه ایست قلبی شود.

مصرف مقادیر زیاد گلیسیریزین با عوارض زیر همراه خواهد بود:

همچنین بخوانید:

کورتیزول بالا : علائم و روش های کاهش آن (کلیک)

کاهش سطح پتاسیم

مصرف بیش از حد شیرین بیان منجر به کاهش سطح پتاسیم می شود. طبق گفته سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، کاهش سطح پتاسیم خود باعث شرایط زیر می شود:

تورم
بی حالی
نارسایی احتقانی قلب
ریتم غیر طبیعی قلب
فشار خون بالا

همچنین بخوانید:

دلایل ایجاد ورم : آیا تورم مشکل جدی است؟ (کلیک)

مسائل بارداری

افراد باردار باید از نوشیدن مقادیر زیاد شیرین بیان یا استفاده از ریشه شیرین بیان به عنوان مکمل اجتناب کنند.

مصرف زیاد شیرین بیان در دوران بارداری با افزایش خطر زایمان زودرس همراه خواهد بود. مصرف بالای گلیسیریزیک در دوران بارداری نیز بر رشد جنین اثر گذار است.

همچنین بخوانید:

علائم و علت زایمان زودرس (کلیک)

استفاده بیش از حد

بسیاری از آب نبات ها و مکمل ها میزان دقیق اسید گلیسیریزیک خود را اعلام نمی کنند. این کمبود اطلاعات می تواند باعث افزایش احتمال مصرف بیش از حد اسید گلیسیریزیک به خصوص برای کودکانی که برای مدت طولانی مقدار زیادی آب نبات شیرین بیان مصرف می کنند، شود.

برای نمونه یک پسر 10 ساله ای که به مدت 4 ماه مقادیر زیادی شیرین بیان سیاه کرد، دچار فشار خون بالا و سندرمی شد که باعث تشنج می شود.

مورد دیگر مربوط به زنی بود که روزانه هشت فنجان چای گیاهی حاوی شیرین بیان می نوشید. وی در ادامه دچار فشار خون بالا و کمبود پتاسیم کم شد. البته با قطع نوشیدن چای هر دو مشکل رفع شدند.

همچنین بخوانید:

تشنج چیست؟ (کلیک)

تداخلات دارویی

داروهای زیر با شیرین بیان تداخل دارند:

داروهای ادرار آور
کورتیکواستروئیدها
داروهای کاهش پتاسیم
داروهای فشار خون
استروژن، هورمون درمانی و قرص های ضد بارداری
داروهای ریتم قلب
رقیق کننده های خون، مانند وارفارین (کومادین)

برخی افراد می توانند برای جلوگیری از این فعل و انفعالات از مکمل های DGL استفاده کنند، البته ابتدا باید با پزشک صحبت کرد.

همچنین بخوانید:

داروهای ادرار آور : انواع و عوارض (کلیک)

میزان مصرف

دوز شیرین بیان وابسته به نوع درمان متفاوت است. با این حال باید از مصرف مقادیر بیش از حد شیرین بیان به صورت غذا یا مکمل خودداری کرد.

در صورت داشتن فشار خون بالا یا سطح پتاسیم پایین، از مصرف آب نبات شیرین بیان و مکمل های گلیسیریزین به طور کامل اجتناب کنید.

خلاصه

شیرین بیان یک گیاه باستانی است که برخی از خواص سلامتی آن در مطالعات بالینی و آزمایشات آزمایشگاهی نشان داده است.

با اینکه ریشه شیرین بیان برای برخی شرایط سلامتی مفید است اما باید همیشه قبل از مصرف هر مکملی با یک پزشک برای بررسی تداخل دارویی یا مضرات مشورت کرد.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.