عوارض مولیبدن
مولیبدن یک ماده معدنی ضروری در بدن برای جلوگیری از تجمع سموم در بافت ها است؛ عوارض – کاربرد – منابع غذایی و علائم کمبود آن را بخوانید.
مولیبدن ماده معدنی ضروری برای پردازش پروتئین ها و مواد ژنتیکی و همچنین کمک به تجزیه مواد سمی در بدن است. با وجود نقش مهم مولیبدن در سلامتی بدن اما اغلب نادیده گرفته می شود.
مولیبدن در خاک یافت شده و معمولا رژیم غذایی افراد به اندازه کافی حاوی آن است. گیاهان و گوشت حاوی این ماده بوده به طوریکه غنی ترین منابع غذایی آن شامل حبوبات، غلات و محصولات فرعی گوشت (جگر، دل و ..) هستند.
از آنجایی که بدن فقط به مقادیر کمی از آن احتیاج دارد، احتمال ایجاد کمبود مولیبدن در بدن کم است. بنابراین، معمولا به مصرف مکمل رژیم غذایی، مگر در صورت تشخیص پزشک، نیازی نیست.
در این مقاله کاربرد های مولیبدن، عوارض، خواص آن و نقشی که در بدن ایفا می کند، بررسی می شود.
جهت مشاهده و خرید مکمل های داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
کاربرد مولیبدن
فرآیندهای مختلف بدن به مولیبدن نیاز دارند. مقداری از مولیبدن به شکل مولیبدوپترین در کبد، کلیه ها، غدد فوق کلیوی و استخوان ها ذخیره می شود.
مولیبدوپترین کوفاکتوری است که بدن برای عملکرد برخی آنزیم ها به آن نیاز دارد. وجود آن برای چهار آنزیم زیر واجب است.
- سولفیت اکسیداز: این آنزیم باعث تبدیل سولفیت ها به سولفات می شود. برخی از غذاها به طور طبیعی حاوی سولفیت ها هستند. برخی از سازندگان نیز آنها را به عنوان نگهدارنده به محصولات خود اضافه می کنند. تجمع سولفیت در بدن باعث ایجاد واکنش های آلرژیک می شود.
- آلدهید اکسیداز: این آنزیم باعث متابولیزه شدن آلدئیدها می شود. آلدئیدها ترکیبات آلی بوده که در سطوح خاصی سمی به شمار می روند. این آنزیم همچنین در تجزیه الکل و برخی داروها به کبد کمک می کند.
- گزانتین اکسیداز: این آنزیم باعث تبدیل گزانتین به اسید اوریک شده و به تجزیه نوکلئوتیدها (در زمانی که بدن دیگر به آنها نیاز ندارد) کمک می کند. نوکلئوتیدها اجزای DNA هستند.
- جزء کاهنده آمیدوکسیم میتوکندری (mARC): این آنزیم برای حذف محصولات جانبی سمی متابولیسم استفاده می شود.
در حال حاضر شواهد کمی برای تائید نیاز به مصرف مکمل این ماده معدنی وجود دارد. البته به عقیده برخی افراد مکمل های آن به رفع علائم عفونت کاندیدا کمک می کنند.قابل ذکر است تحقیقاتی برای حمایت از این موضوع وجود ندارد.
بر اساس برخی تحقیقات سطوح پایین مولیبدن با افزایش خطر سرطان مری در ارتباط است. با این حال متخصصان نمی دانند که آیا مصرف مکمل ها باعث کاهش این خطر می شود یا خیر.
همچنین بخوانید:
سرطان: انواع، دلایل و درمان (کلیک)
عوارض و خطرات مولیبدن
مصرف مقادیر معمولی مولیبدن در غذاها و نوشیدنی ها هیچ عوارضی ندارد.
با این وجود برخی افراد مانند معدنچیان، فلزکاران و دیگر افرادی که با سطوح بالای مولیبدن در محیط در تماس هستند، ممکن است دچار علائمی شبیه نقرس و سطح اوریک اسید بالا در خون شوند.
اسید اوریک باعث ایجاد کریستال های ریز در اطراف مفاصل و درنتیجه درد و تورم در آن ناحیه می شود.
UL مولیبدن در بزرگسالان روزانه 2000 میکروگرم (mcg) است. UL سطح بالای مصرف قابل تحمل است که با مصرف آن اکثر افراد دچار عوارض نمی شوند. نباید به طور مرتب از این سطح تجاوز کرد.
مکمل های مولیبدن در برخی موارد باعث ایجاد عوارض جانبی جدی، حتی برای دوزهای زیر UL، می شوند. برای نمونه یک مرد در سال 1999، روزانه 300 تا 800 میکروگرم مولیبدن به مدت 18 روز مصرف کرد. پس از این مدت او دچار روان پریشی حاد، توهمات بینایی و شنوایی، تشنج و آسیب مغزی شد.
همچنین طبق برخی مطالعات، مصرف زیاد مولیبدن روی رشد استخوان و تراکم مواد معدنی اثر گذار است.
برای نمونه بر اساس یک مطالعه مشاهده ای شامل 1496 فر بزرگسال، افزایش سطح دریافت مولیبدن باعث کاهش تراکم استخوان ستون فقرات کمری در زنان بالای 50 سال شد. با این وجود هیچ مطالعه انجام شده ای در انسان برای تایید این اثرات وجود ندارد. بنابراین به تحقیقات بیشتری برای بررسی رابطه بین مصرف مولیبدن و تراکم استخوان نیاز است.
همچنین بخوانید:
هر آنچه لازم است درباره نقرس بدانید (کلیک)
کمبود مولیبدن در بدن
احتمال ایجاد کمبود مولیبدن در بدن انسان بسیار کم اما ممکن است.
کمبود مولیبدن در بدن انسان نادر است، اما ممکن است. مردی در سال 1981 دارای بیماری کرون بود و تغذیه کامل تزریقی (روشی برای تغذیه که سیستم گوارش را دور می زند) دریافت می کرد. او دچار علائمی مانند سردرد، شب کوری و افزایش ضربان قلب شد. در آن زمان آمونیوم مولیبدات تجویز شده موجب رفع همه این علائم حیاتی شد.
همچنین اختلال ژنتیکی نادر، کمبود کوفاکتور مولیبدن می تواند باعث کمبود این ماده معدنی شود. این بیماری مانع از سنتز مولیبدوپترین و سولفیت اکسیداز در بدن می شود. این وضعیت باعث تشنج شدید و آسیب عصبی شده که می تواند در اوایل کودکی کشنده باشد.
استفاده از مکمل های مولیبدن برای اکثر افراد لازم نیست، مگر اینکه پزشک به دلایل پزشکی خاص آن را توصیه کند.
همچنین بخوانید:
درمان خانگی بیماری کرون (کلیک)
توصیه های غذایی
مقدار توصیه شده روزانه (RDA) برای مولیبدن در بین افراد مختلف و با توجه به سن و وضعیت بارداری آنها متفاوت است:
RDA:
- افراد 1 تا 3 ساله: روزانه 17 میکروگرم
- 4 تا 8 ساله: روزانه 22 میکروگرم
- 9 تا 13 ساله: روزانه 34 میکروگرم
- 14 تا 18 سال: روزانه 43 میکروگرم
- 19 سال به بالا: روزانه 45 میکروگرم
خانم های باردار و شیرده نیز باید روزانه 50 میکروگرم مصرف کنند.
منابع غذایی مولیبدن
حبوبات دارای بالاترین میزان مولیبدن هستند. سایر منابع غذایی غنی مولیبدن شامل موارد زیر هستند:
- سبزیجات برگ دار
- محصولات لبنی
- غلات کامل
- آجیل و خشکبار
- جگر گاو
مقدار مولیبدن در یک غذای گیاهی خاص به مقدار مولیبدن در خاکی که در آن رشد کرده و آبی که کشاورزان برای آبیاری خاک استفاده می کردند، وابسته است.
نکته قالب توجه این است که اطلاعات محدودی در خصوص میزان مولیبدن منابع غذایی و آب وجود دارد. احتمالا آب آشامیدنی مقادیر کمی مولیبدن دارد.
تماس با پزشک
در صورتی که رژیم غذایی شما حاوی مولیبدن کافی نیست، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
از آنجایی که احتمال کمبوداین ماده کم است، نباید مکمل های آن را بدون توصیه پزشکی شروع کرد.
خلاصه
مولیبدن یک ماده معدنی ضروری در بدن است که برای رفع سولفیت های مضر و جلوگیری از تجمع سموم در بافت ها کاربرد دارد.
اکثر افراد مولیبدن کافی را از رژیم غذایی خود و از موادی مانند حبوبات، غلات، لبنیات و فرآورده های فرعی گوشت (جرگ، دل و ….) دریافت می کنند. بنابراین احتمال کمبود آن نادر بوده و اکثر مردم به مکمل های مولیبدن نیاز ندارند، مگر اینکه پزشک مصرف آنها را لازم بداند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.