علائم زخم بستر
زخم بستر به زخم های بسته یا بازی اشاره دارد که به علت قطع شدن جریان خون ایجاد می شوند: مراحل – علائم – خطرات و تشخیص آن را بخوانید.
زخم های فشاری (Pressure ulcers یا decubitus ulcers) زخم های بسته یا باز ناشی از قطع شدن جریان خون هستند.
از آنجایی که این زخم ها به علت نشستن یا دراز کشیدن طولانی در یک وضعیت بروز پیدا می کنند، زخم بستر (bedsores) نیز نامیده می شوند.
افراد دارای مشکلات حرکتی و کسانیکه در بستر استراحت می کنند، خطر بیشتری برای ابتلا به این زخم ها دارند.
در این مقاله مراحل مختلف و علائم مرتبط با زخم بستر، خطرات، علت و نحوه تشخیص آن شرح داده می شود.
همچنین بخوانید:
تعریف زخم بستر
زخم بستر به علت فشار بیش از حد و طولانی روی قسمت خاصی از بدن ایجاد می شود. در این وضعیت خون کافی در آن ناحیه از بدن جریان نیافته و زخم های بسته یا بازی ایجاد می شوند.
احتمال ایجاد زخم بستر در هر ناحیه ای از بدن وجود داشته اما نواحی استخوانی مانند موارد زیر شایعترین قسمت برای بروز این زخم ها هستند:
- دنبالچه
- مچ پا
- پاشنه
- آرنج ها
- زانو
زخم بستر وابسته به شدت دارای 4 مرحله است.
علائم و مراحل زخم بستر
در ادامه مراحل مختلف زخم بستر و علائم مرتبط با آن شرح داده می شوند.
مرحله ی 1
در این مرحله فقط اپیدرم (لایه بالایی پوست) درگیر می شود. در مرحله یک معمولا پوست بدون شکاف خواهد بود.
علائم زخم بستر در مرحله 1 شامل موارد زیر هستند:
- گرمتر و سفت تر بودن آن ناحیه نسبت به بافت های اطراف
- سوزش یا خارش موضعی
- تغییر رنگ پوست
- احساس درد هنگام لمس
همچنین زمانیکه در آن ناحیه فشاری وارد شود به جای سفید شدن، پوست همان رنگ باقی می ماند.
همچنین بخوانید:
خارش پوست : دلایل و روش های درمان (کلیک)
مرحله 2
در این مرحله، لایه بالایی پوست و بخشی از لایه زیرین پوست دچار زخم و شکاف می شود. در مرحله 2 معمولا یک زخم کم عمق و باز بروز پیدا می کند.
درواقع زخم بستر مرحله 2 به صورت یک زخم کم عمق یا یک تاول حاوی مایع شفاف یا زرد نمایان می شود.
برخی از علائم زخم بستر مرحله 2 شامل موارد زیر هستند:
- تورم و تغییر رنگ در اطراف زخم
- درد
- زخم حاوی چرک یا مایع
همچنین بخوانید:
مرحله 3
در زخم بستر مرحله سوم، زخم از لایه های پوست فراتر رفته و بافت های چربی زیرین را تحت تاثیر قرار می دهد. در این مرحله احتمال بروز عفونت بالا است.
علائم زخم بستر مرحله 3 عبارتند از:
- بو
- تب
- چرک یا مایع سبز رنگ ناشی از زخم
- نکروز احتمالی (بافت مرده)
همچنین بخوانید:
علت تب در کودکان و نوزادان (کلیک)
مرحله 4
در مرحله 4 فرد جدی ترین نوع زخم بستر ار تجربه می کند. در این مرحله بافت های زیر بافت چربی مانند ماهیچه ها، رباط ها و تاندون ها نیز درگیر می شوند. دربرخی موارد، حتی تا استخوان نیز گسترش می یابد.
علائم مرتبط با زخم بستر مرحله 4 شامل موارد زیر هستند:
- سفت یا نرم شدن بافت ناحیه
- درد
- بنفش شدن رنگ ناحیه
- نکروز
همچنین بخوانید:
درد چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟ (کلیک)
علت زخم بستر
قرار گرفتن طولانی مدت در یک وضعیت منجر به ایجاد احتمال زخم بستر می شود. به هیم ترتیب در صورت عدم درمان مناسب برای زخم بستر مرحله 1، زخم گسترش یافته و احتمال ایجاد مراحل بالاتر ایجاد می شود.
مهم است که افراد دارای مشکلات حرکتی برای حرکت در فواصل زمانی منظم (مانند حرکت در تخت یا صندلی) به شخصی دسترسی داشته باشند. این امر در جلوگیری از ایجاد زخم بستر موثر است.
خطرات زخم بستر
زخم بستر می تواند با خطرات زیر همراه باشد:
- مسائل تنفسی
- عفونت های دستگاه ادراری (UTIs)
- درمان های پزشکی گران قیمت
- نیاز به استراحت طولانی مدت در رختخواب
- گسترش عفونت به استخوان، خون یا قلب
- قطع عضو
همچنین بخوانید:
انواع عفونت های ادراری و علائم آن (کلیک)
تشخیص زخم بستر
پزشک یا پرستار با نگاه کردن به زخم و مقایسه آن با پوست اطراف می تواند زخم بستر را تشخیص دهد. آنها همچنین وجود بیماری های همراه مانند دیابت و آسیب های نخاعی را بررسی می کنند.
زمان درمان و نقاهت
درمان زخم بستر بسته به نوع مرحله متفاوت است. برای نمونه درمان زخم بستر مرحله 2 به صورت زیر خواهد بود:
- بانداژ: بانداژ باعث خشک نگه داشتن زخم و کاهش خطر عفونت می شود.
- تمیز کردن: شستشوی زخم با نمک روش خوبی برای تمیز کردن زخم است.
- دبریدینگ: این مرحله باید توسط یک متخصص انجام شود. پزشک بافت آسیب دیده را برای بهبود زخم، خارج می کند.
- کاهش فشار: برداشتن فشار از زخم در جلوگیری از بدتر شدن آن موثر است. همچنین بدن قادر خواهد بود تا روند بهبودی را آغاز کند.
- اطمینان از تغذیه کافی: سوء تغذیه یک عامل خطر برای زخم بستر است. دریافت ویتامین و مواد معدنی کافی برای کمک به ترمیم بدن افراد مبتلا به زخم اهمیت زیادی دارد.
بهبود زخم بستر مرحله 2 بسته به شدت زخم بین 3 روز تا 3 هفته طول می کشد.
همچنین بخوانید:
انواع ترمیم زخم و مراحل آن (کلیک)
عوامل خطر
بر اساس تحقیقات سال 2015، عوامل خطر تبدیل زخم بستر مرحبه 1 به 2 شامل موارد زیر است:
- داشتن زخم بستر مرحله 1
- سوء تغذیه
- کاهش وضعیت ذهنی یا آگاهی ذهنی
- بی اختیاری
- بالا بودن سن
- داشتن هر شرایطی که باعث کاهش احساس درد شود
- گردش خون پایین
- ناتوانی در حرکت
- داشتن شاخص توده بدنی یا وزن کم یا زیاد
برای کاهش خطر زخم بستر باید بدن مرتبا تغییر مکان داده تا توزیع مجدد وزن اتفاق افتاده و کاهش فشار مداوم روی یک ناحیه خاص از بین برود. در صورتی که نمی توانید به دسترسی حرکت کنید از شخص دیگری بخواهید که به شما کمک کند.
همچنین بخوانید:
نحوه محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) (کلیک)
خلاصه
زخم بستر به علت قطع گردش خون در قسمت هایی از بدن به علت فشار زیاد و طولانی مدت ایجاد می شود.
زخم بستر به توجه به شدت در چهار مرحله طبقه بندی می شود.
در صورتی که گمان می کنید در معرض افزایش خطر ابتلا به زخم بستر هستید با یک پزشک صحبت کنید. زخم بستر، صرف نظر از مرحله آن، باید به صورت رسمی تشخیص داده شده و درمان مناسب برای جلوگیری از خطرات بعدی، سریعا دریافت شود.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.