عوارض جراحی اندومتریوز
گزینه های جراحی اندومتریوز زنان شامل لاپاراسکوپی، لاپاراتومی و هیسترکتومی است؛ عوارض و زمان بهبودی از عمل جراحی اندومتریوز را بخوانید.
در بیماری التهابی اندومتریوز، بافتی شبیه به اندومتر در خارج از رحم رشد می کند.
اندومتریوز در سراسر جهان از هر 10 نفر حاضر در سن باروری، 1 نفر (حدود 190 میلیون نفر) را درگیر می کند. با اینکه میزان شیوع بالایی دارد اما ممکن است تشخیص آن بین 4 تا 11 سال طول بکشد.
اغلب این بیماری دردناک است. همچنین می تواند باعث ناباروری، خونریزی بیش از حد و درد در هنگام مقاربت شود.
در حال حاضر هیچ درمانی برای اندومتریوز وجود ندارد. با این وجود می توان این بیماری را با داروهای هورمونی و غیر هورمونی و همچنین جراحی بهبود بخشید.
متداول ترین جراحی ها برای اندومتریوز، لاپاراسکوپی، لاپاراتومی و هیسترکتومی هستند.
در این مقاله جراحی های اندومتریوز، از جمله لاپاراسکوپی، لاپاراتومی، و هیسترکتومی و عوارض احتمالی مرتبط با هر روش مورد بررسی قرار می گیرد.
همچنین بخوانید:
زمان نیاز به جراحی اندومتریوز
در صورت زیاد بودن درد ناشی از اندومتریوز و عدم اثربخشی دارو برای تسکین آن، احتمالا جراحی توصیه می شود.
برای ناباروری ناشی از اندومتریوز نیز جراحی توصیه خواهد شد.
در جراحی با برداشتن یا تخریب نواحی بافت اندومتریوز به کاهش علائم و باروری کمک می شود.
جراحی تنها راه برای تایید قطعی ابتلا به اندومتریوز است. با این وجود پزشک می تواند تشخیص احتمالی را بر اساس سابقه پزشکی و علائم فرد انجام دهد.
رایج ترین جراحی اندومتریوز، لاپاراسکوپی است، با این حال ممکن است بر اساس ویژگی ها و علائم فرد لاپاراتومی تشخیصی انجام شود.
همچنین بخوانید:
درمان ناباروری ناشی از آندومتریوز (کلیک)
انواع جراحی اندومتریوز
گزینه های جراحی اندومتریوز شامل موارد زیر هستند:
لاپاراتومی
اگر جراح به اندومتریوز عمیق (DIE) مشکوک باشد، انجام لاپاراتومی را توصیه می کند.
لاپاراتومی به صورت زیر انجام خواهد شد:
- تزریق بیهوشی عمومی
- ایجاد یک برش بزرگ (به جای چندین برش کوچک) در شکم؛ به طور معمول زیر خط بیکینی و به طول 15 تا 20 سانتی متر
- برداشتن بافت اندومتریوز (یا بافت اسکار) و بستن برش با استفاده از ابزارهای مخصوص
- بستن عضلات دیواره شکم و پوست روی آن با استفاده از بخیه های طبی، پس از اتمام عمل
لاپاراتومی جراحی بزرگ شکم در نظر گرفته شده و احتمالا به یک شب بستری در بیمارستان نیاز خواهد بود.
همچنین بخوانید:
لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی یک جراحی کم تهاجمی است. در این روش برای وارد شدن دوربین، برش هایی در شکم فرد ایجاد می شود. جراح با استفاده از دوربین به یافتن بافت آندومتر و برداشتن آن می پردازد.
روش های مختلفی برای برداشتن بافت آندومتر مانند موارد زیر وجود دارد:
- اکسیزیون: در این روش جراح مستقیما بافت اندومتریوز را برش می دهد.
- ابلیشن: در این تکنیک بافت اندومتریوز توسط جراح و با استفاده از لیزر، حرارت، برق یا انجماد، تخریب می شود.
جراحی لاپاراسکوپی اندومتریوز به صورت زیر انجام می شود:
- تزریق بیهوشی عمومی
- ایجاد دو تا چهار برش کوچک در نزدیکی ناف
- سپس پر کردن شکم فرد با گاز دی اکسید کربن؛ به این وسیله جراح می تواند اندام های داخلی فرد را مشاهده کند
- استفاده از لاپاروسکوپ (دوربین کوچک) برای بررسی بافت اسکار، اندومتریوز و سایر ناهنجاری های شکم
- برداشتن با دقت بافت اندومتریوز (از جمله بافت زیر سطح)؛ بافت های اندام سالم دست نخورده باقی می مانند
- بخیه زدن برش ها پس از اتمام عمل.
- پوشاندن برش ها با باند یا پانسمان های دیگر برای جلوگیری از عفونت
در اکثر موارد فرد می تواند در همان روز عمل جراحی لاپاراسکوپی اندومتریوز به خانه برود. بسته به فرد و شدت بیماری، این روش بین 30 تا 60 دقیقه یا بیشتر به طول می انجامد.
همچنین بخوانید:
جراحی لاپاراسکوپی : عوارض و مزایا (کلیک)
هیسترکتومی
در جراحی هیسترکتومی، رحم فرد برداشته می شود. هیسترکتومی متداول ترین شکل جراحی قطعی اندومتریوز در زنان است. این کار از طریق شکم، لاپاراسکوپی یا واژینال قابل انجام است.
همچنین ممکن است نیاز باشد که دهانه رحم، تخمدان ها (اووفورکتومی) و لوله های فالوپ نیز برداشته شوند.
از آنجایی که با انجام این جراحی فرد دیگر قادر به باردار شدن نخواهد بود، هیسترکتومی یک تصمیم جدی است.
پس از عمل هیسترکتومی واژینال یا لاپاراسکوپی می توان در همان روز جراحی به خانه بازگشت. با این حال در هیسترکتومی شکمی به یک شب بستری در بیمارستان نیاز است.
هیسترکتومی باعث تسکین موقتی شده اما درمانی برای اندومتریوز به شمار نمی رود. این معمولا آخرین راه حل است.
همچنین بخوانید:
عوارض جانبی هیسترکتومی و روش های بهبود آن (کلیک)
عوارض و خطرات جراحی اندومتریوز
همه جراحی ها دارای خطرات و عوارضی هستند. عوارض بالقوه درمان اندومتریوز با جراحی شامل موارد زیر هستند:
- فتق
- آسیب به رگ خونی یا سایر اندام ها
- خونریزی
- عفونت
قابل ذکر است که احتمال ادامه درد ناشی از اندومتریوز حتی پس از عمل جراحی نیز در زنان وجود دارد.
در صورت تجربه یک یا چند مورد از علائم زیر بعد از عمل سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید
- ناتوانی در تخلیه مثانه
- تب 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر
- تورم، تغییر رنگ یا تخلیه چرک از محل برش
- خونریزی شدید از محل برش یا واژن
- غش کردن
همچنین بخوانید:
فتق چیست؟ انواع، علت و درمان (کلیک)
بهبودی از جراحی اندومتریوز
بسته به شدت اندومتریوز و روش درمانی انتخابی، زمان بهبودی برای هر فرد متفاوت است.
اکثر زنان پس از عمل جراحی اندومتریوز احساس بهتری خواهند داشت. البته ممکن است درد دوباره عود کند.
بر اساس گزارش کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان (ACOG)، از هر 10 نفر، 8 نفر ظرف 2 سال پس از جراحی دچار درد و علائم عود کننده می شوند.
افرادی که جراحی لاپاروسکوپی اکسیزیون انجام می دهند نسبت به افرادی که لاپاراتومی یا هیسترکتومی انجام می دهند سریعتر بهبود می یابند.
پس از لاپاراسکوپی، احساس خستگی و ناراحتی برای چند روز پس از عمل طبیعی است. احتمالا در محل برش و پشت یا شانه احساس درد ایجاد خواهد شد. البته این دردها ظرف چند ساعت یا چند روز از بین می روند.
بهبودی از لاپاراتومی در برخی موارد تا 6 هفته یا بیشتر طول می کشد. برای لاپاراسکوپی یا هیسترکتومی واژینال نیز به 3 تا 4 هفته زمان برای بهبودی نیاز است.
بهبودی کامل از هیسترکتومی شکمی به 6 تا 8 هفته زمان نیاز دارد.
همچنین بخوانید:
بهترین رژیم غذایی برای زنان مبتلا به اندومتریوز (کلیک)
چشم انداز
اندومتریوز یک بیماری التهابی است که در آن بافتی شبیه به اندومتر در خارج از رحم رشد می کند. هرچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد اما با استفاده از برخی روش ها مانند جراحی می توان به مدیریت علائم و بهبود باروری کمک کرد.
عمل جراحی در تسکین درد زنان موثر است با این حال طبق تخمین ACOG، علائم اندومتریوز در 40% تا 80% افراد پس از جراحی قابل بازگشت است.
در صورت داشتن اندومتریوز و تجربه علائمی مانند درد شدید و عدم اثربخشی داروها، به پزشک مراجعه کنید.
زمان مراجعه به پزشک
باید در صورت مشاهده علائم شدید اندومتریوز غیر قابل درمان با دارو یا روش های غیر جراحی به پزشک مراجعه کرد.
این علائم شامل موارد زیر هستند:
- دردهای قاعدگی بسیار شدید
- درد در حین یا بعد از رابطه جنسی
- حرکات دردناک روده (از جمله خون در مدفوع)
- احساس درد روده
- مشکلات گوارشی (اسهال، یبوست، نفخ، حالت تهوع)
در صورتی که ناباروری ناشی از اندومتریوز را تجربه می کنید باید از پزشک خود بپرسید که آیا عمل های جراحی برای شما مناسب است یا در افزایش شانس بارداری موثر است یا خیر.
متخصص مراقبت های بهداشتی قادر به بررسی وضعیت فرد و تصمیم گیری در خصوص بهترین روش درمانی خواهد بود.
همچنین بخوانید:
درد پریودی (دیسمنوره) : علت و درمان (کلیک)
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.