عوارض عمل اوفورکتومی | انواع جراحی برداشتن تخمدان | علت نیاز به تخلیه تخمدان

اوفورکتومی یک عمل جراحی برای برداشتن یک یا هر دو تخمدان است؛ در این مقاله انواع – عوارض و زمان بهبودی پس از تخلیه تخمدان را بخوانید.

اوفورکتومی (oophorectomy) یا اوارکتومی (ovariectomy) نوعی عمل جراحی برای برداشتن یک یا هر دو تخمدان است. این روش برای پیشگیری یا درمان برخی بیماری ها مانند سرطان تخمدان یا اندومتریوز کاربرد دارد.

به جراحی برداشتن یک تخمدان، اوفورکتومی یک طرفه و برداشتن دو تخمدان، اوفورکتومی دوطرفه گفته می شود.

این مقاله مطالبی در خصوص انواع عمل جراحی برداشتن تخمدان، نتایج درمانی و عوارض آنها ارائه می شود.

همچنین بخوانید:

علائم اولیه و هشدار دهنده سرطان تخمدان (کلیک)

اوفورکتومی چیست؟

اوفورکتومی نوعی عمل جراحی برای برداشتن یک یا هر دو تخمدان است.

اوارکتومی را می توان به تنهایی یا به عنوان بخشی از یک جراحی بزرگتر برای برداشتن سایر ساختارهای لگنی از جمله رحم، دهانه رحم و لوله های فالوپ در نظر گرفت.

ممکن است اوفورکتومی به دلایل زیر انجام شود:

درمان رشد غیر طبیعی بافت ناشی از اندومتریوز
از بین بردن کیست تخمدان، آبسه یا سلول های سرطانی در تخمدان
درمان یا پیشگیری از انواع خاصی از سرطان
درمان بیماری التهابی لگن

افراد دارای ژن‌ های BRCA1 یا BRCA2 خطر بیشتری برای ابتلا به انواع خاصی از سرطان دارند. این افراد می توانند اوفورکتومی را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه انتخاب کنند.

در صورتی که هر دو تخمدان برداشته شوند فرد دیگر قادر به تولید تخمک نخواهد بود. با این وجود پس از اوفورکتومی دوطرفه و با کمک پزشک باروری یا استفاده از یک رحم جایگزین، می توان باردار شد.

در صورت تمایل به بارداری بدون مداخله پزشکی دارید، باید به جای تخلیه تخمدان گزینه دیگری را با مشورت پزشک انتخاب کنید.

همچنین بخوانید:

ارتباط آندومتریوز و سرطان تخمدان (کلیک)

انواع اوفورکتومی

واژه اوفورکتومی یک اصطلاح گسترده برای یک عمل جراحی است که بوسیله آن یک یا هر دو تخمدان خارج می شود. این روش اما انواع مختلفی دارد.

اوفورکتومی یک طرفه: در این نوع یک تخمدان منفرد برداشته می شود. پزشک در این روش به حفظ عملکرد تولید مثل است.
اوفورکتومی دوطرفه: در این روش برای جلوگیری از گسترش سرطان و سایر اختلالات هر دو تخمدان برداشته می شوند.
سالپنگواوفورکتومی: در سالپنگواوفورکتومی یک یا هر دو لوله فالوپ به همراه یک یا هر دو تخمدان تخلیه می شوند.
اوفورکتومی جزئی: در این روش بخشی از یک یا هر دو تخمدان برداشته می شود.
اوفورکتومی پیشگیرانه: این یک اقدام پیشگیرانه و توصیه شده برای افرادی است که در معرض خطر بالای سرطان تخمدان و سایر سرطان ها هستند. در این روش هر دو تخمدان و معمولا لوله های فالوپ قبل از ایجاد سرطان برداشته می شوند.

همچنین بخوانید:

راههای تشخیص سرطان تخمدان (کلیک)

عمل جراحی اوفورکتومی

همیشه قبل از جراحی با پزشک در خصوص مواردی که قرار است در طول و بعد از عمل جراحی اتفاق بیفتد، صحبت کنید.

ممکن است پزشک انجام چندین آزمایش مانند موارد زیر را قبل از عمل جراحی توصیه کند:

توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
سونوگرافی
معاینات فیزیکی
آزمایشات خون
آزمایشات ادرار

عمل تخلیه تخمدان با جراحی باز شکم یا جراحی لاپاراسکوپی انجام می شود.

همچنین بخوانید:

همه چیز درباره سی تی اسکن (CT scan) (کلیک)

جراحی باز شکم

در جراحی باز شکم، برشی در شکم ایجاد شده و سپس عضلات شکم به دقت جدا می شوند.

جراح برای جلوگیری از خونریزی به طور موقت رگ های خونی را می بندد. در نهایت، تخمدان یا تخمدان ها را تخلیه کرده و محل برش را بخیه می زند.

جراحی لاپاراسکوپی

در طی جراحی لاپاراسکوپی، جراح یک ابزار نازک و دوربین را از طریق یک برش کوچک در نزدیکی ناف وارد می کند. بوسیله این دوربین کوچک می توان یک یا هر دو تخمدان را مشاهده و خارج کرد.

این فرآیند با اسکارهای قابل توجه کمتر و زمان بهبودی کوتاه تری نسبت به جراحی باز شکم همراه است.

همچنین بخوانید:

جراحی لاپاراسکوپی : عوارض و مزایا (کلیک)

خطرات و عوارض عمل اوفورکتومی

روش های اوفورکتومی معمولا با نتایج مثبتی هرماه هستند. با این حال مانند تمام روش های جراحی مانند عمل اوفورکتومی، خطر ایجاد عوارض وجود دارد.

خطرات جراحی

ممکن است خود جراحی با خطرات زیر همراه باشد:

آسیب به عروق خونی بزرگ
آسیب به دستگاه ادراری
عفونت
درد
خونریزی
ایجاد بافت اسکار
آسیب عصبی
فتق ناشی از ضعیف شدن عضلات شکم

در موارد نادر، افراد ممکن است پس از بیهوشی دچار مشکلات تنفسی یا قلبی شوند.

همچنین بخوانید:

فتق چیست؟ انواع، علت و درمان (کلیک)

سایر خطرات اوفورکتومی

اوفورکتومی دو طرفه می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به چندین بیماری مانند موارد زیر در طول زندگی افراد شود:

اختلالات خلقی
اختلال عملکرد جنسی
پوکی استخوان
زوال عقل
بیماری عروق کرونر قلب

همچنین بخوانید:

پوکی استخوان: علائم و تشخیص (کلیک)

تغییرات هورمونی

افرادی که قبل از رسیدن به یائسگی تحت عمل اوفورکتومی قرار می‌ گیرند، معمولا برای حفظ سطح سالم استروژن و سایر هورمون‌ های تخمدان، به درمان جایگزینی هورمونی نیاز دارند.

با این حال، هورمون درمانی دارای عوارض جانبی از جمله نوسانات خلقی، حالت تهوع و سردرد خواهد بود.

همچنین بخوانید:

هورمون استروژن (کلیک)

علائم عوارض عمل اوفورکتومی

گزارش هر گونه علائم ناشی از عوارض عمل اوفورکتومی در اسرع وقت به پزشک ضروری است. این علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:

درد مزمن شکم
تنگی نفس یا درد قفسه سینه
نوسانات خلقی
افسردگی
تب
مقدار غیر طبیعی خون یا ترشح
تورم در نزدیکی محل برش
احساس گرما در پوست نزدیک محل برش
حالت تهوع و استفراغ بیش از چند روز
مشکل در ادرار کردن

زمان بهبودی پس از اوفورکتومی

ریکاوری پس از عمل تخلیه تخمدان بر اساس نوع جراحی و عوامل خطر پزشکی متفاوت است.

به عنوان نمونه، در جراحی باز شکم (جراحی تهاجمی تر) بیمار باید 1 تا 2 شب در بیمارستان بماند در حالیکه در لاپاراسکوپی می توان همان روز به خانه بازگشت.

اغلب پزشک مصرف مسکن پس از ترخیص را تجویز می کند. اکثر افراد بسته به تهاجمی بودن عمل جراحی باید از بلند کردن، رانندگی و فعالیت‌ ها یا ورزش‌ های شدید به مدت 2 تا 6 هفته اجتناب کنند.

رعایت سایر نکات زیر نیز توصیه خواهد شد:

استراحت قبل از عمل جراحی و در دوران نقاهت
اجتناب از خطرات عفونت، مانند حمام کردن و پوشیدن لباس های تنگ یا مصنوعی
ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و مصرف داروهای یبوست در صورت نیاز
تنفس آرام و عمیق

همچنین اطلاعاتی در خصوص نحوه مراقبت از محل برش، از جمله تمیز کردن منظم، خشک نگه داشتن ناحیه، نظارت بر آن از نظر علائم عفونت و احتمال عوارض پس از عمل برداشتن تخمدان ارائه می شود.

همچنین بخوانید:

5 مرحله عفونت کدامند؟ (کلیک)

چشم انداز

اوفورکتومی در بسیاری از موارد یک روش نجات دهنده برای افراد است.

با اوفورکتومی پیشگیرانه دو طرفه می توان خطر ابتلا به سرطان تخمدان و سینه را در افراد حامل ژن های BRCA1 یا BRCA2 کاهش داد.

عمل برداشتن تخمدان همچنین در کاهش مرگ و میر در افراد دارای تشخیص زودهنگام سرطان سینه موثر است.

با این وجود از آنجایی که عمل برداشتن تخمدان دارای برخی خطرات و عوارض است بهتر است افراد بدون نشانگرهای خطر سرطان، گزینه های خود را به طور کامل با پزشک در میان بگذارند

زمان بهبودی پس از جراحی متفاوت است.

جراحی باز شکم نسبت به لاپاراسکوپی به زمان بهبودی طولانی تری نیاز دارد. اوفورکتومی دوطرفه نیز زمان بهبودی بیشتری نسبت به برداشتن یک‌ طرفه دارد.

همچنین بخوانید:

سرطان سینه در مردان و زنان : شباهت و تفاوت (کلیک)

خلاصه

اوفورکتومی یک روش جراحی برای برداشتن یک یا هر دو تخمدان فرد است. انواع مختلف اوفورکتومی در کاهش خطر سرطان و درمان سایر بیماری ها از جمله اندومتریوز و بیماری التهابی لگن موثر هستند.

البته عمل جراحی برداشتن تخمدان با خطرات و عوارضی مانند نوسانات خلقی و افسردگی همراه است.

ممکن است این روش برای بهبودی به 4 تا 6 هفته زمان نیاز داشته باشد، البته چشم انداز کلی آن مثبت است.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.