خواص بازی درمانی و چند نمونه از آن

بازی درمانی برای بیماری های روانی یا اختلالات رفتاری در کودکان و بزرگسالان کاربرد دارد؛ تکنیک ها – خواص و چند نمونه از آن را بخوانید.

 

بازی درمانی (Play therapy) نوعی درمان روانشناختی شامل بازی با اسباب بازی، نقش آفرینی و گیم زدن (game) است. درمانگران با مشاهده رفتار فرد اطلاعاتی در خصوص او بدست می آورند.

بازی درمانی برای درمان بیماری های روانی یا اختلالات رفتاری مفید است. این روش همچنین یک ابزار حمایتی برای افراد دارای تفاوت‌ های رشدی، مانند اوتیسم و اختلال بیش‌ فعالی کمبود توجه (ADHD)، است.

اگرچه اکثرا این روش برای کودکان استفاده می شود، اما بازی درمانی برای تعامل با نوجوانان و بزرگسالان نیز کاربرد دارد.

درمانگران بازی درمانی می توانند مددکاران اجتماعی، مشاوران و روانشناسان باشند.

در این مقاله به بررسی خواص بازی درمانی برای کودکان و بزرگسالان پرداخته می شود. در ادامه نیز تکنیک ها و چند نمونه از بازی درمانی ارائه خواهد شد.

 

همچنین بخوانید:

انواع اختلالات رفتاری در کودکان (کلیک)

 

بازی درمانی چیست؟

بازی درمانی در اصل در حوزه روان درمانی یا گفتگو درمانی قرار دارد. در این روش یک درمانگر آموزش دیده رفتار فرد را در حین بازی مشاهده کرده و همان کارهایی را که او انجام می دهد آنها دنبال می کنند.

این درمان بر این ایده بنا شده است که کودکان به طور ناخودآگاه از طریق بازی ارتباط برقرار می کنند. به این ترتیب آنها بدون آگاهی چیزهایی که در مورد خود آشکار می کنند.

کودکان از طریق بازی تعامل با جهان و توسعه مهارت های خود را می آموزند. بنابراین این وسیله ای طبیعی برای ابراز وجود آنها است.

کودکان در طول بازی به طور مستقیم یا غیر مستقیم احساسات خود را آشکار کرده و به این ترتیب درمانگر می تواند بینشی در مورد وضعیت عاطفی آنها بدست آورد. بازی کردن با ایجاد محیطی امن باعث می شود فرد راحت تر بتواند مسائلی که گفتن آنها مشکل است را بیان کند.

شرکت در یک فعالیت مشترک همچنین با تقویت اعتماد بین درمانگر و فرد باعث ایجاد یک رابطه درمانی می شود. این روش به خصوص برای کودکان، به دلیل داشتن احساس بی اعتمادی نسبت به غریبه ها، مفید است.

بر اساس اعلام بازی درمانی بین المللی (PTI) خواص بازی درمانی در 71% از کودکانی که تحت این روش قرار گرفته اند، نشان داده شده است. جلسات بازی درمانی معمولا 30 تا 45 دقیقه طول می کشند.

 

همچنین بخوانید:

گفتگو درمانی (روان درمانی) چیست؟ (کلیک)

 

بازی درمانی برای چه افرادی مفید است؟

اغلب بازی درمانی برای کودکان استفاده می شود اما این روش برای برخی از بزرگسالان نیز مفید است. طبق گفته انجمن بازی درمانی (APT) این روش درمانی برای کمک به درمان طیف وسیعی از شرایط مانند موارد زیر کاربرد دارد:

• افسردگی
• اضطراب
• اختلالات رفتاری، مانند اختلال سلوک یا اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD)

این درمان همچنین برای مشکلات رفتاری جدید که به دلیل رویدادهای زندگی رخ می دهند، مانند سوگ، طلاق، یا یک تجربه آسیب زا، خواصی به همراه دارد.

بازی درمانی همچنین برای افراد دارای تفاوت های رشد عصبی مانند شرایط زیر مفید است:

• اوتیسم
• بیش فعالی
• ناتوانی های یادگیری

بازی درمانی این شرایط را درمان نمی کند، بلکه با فراهم کردن حمایت عاطفی و آموختن مهارت هایی به کودکان باعث کمک به یادگیری و اجتماعی شدن آنها می شود.

 

همچنین بخوانید:

افسردگی چیست: از علائم تا درمان (کلیک)

 

خواص بازی درمانی برای کودکان

براساس تحقیقات بازی درمانی دارای خواص زیر برای کودکان است:

 

کاهش اختلالات یادگیری در ADHD

طبق یک مطالعه کوچک در سال 2017 روی سه دانش‌ آموز کلاس اول مدرسه ای، بازی درمانی کودک محور باعث کاهش علائم ADHD از جمله مشکل در تمرکز، رفتار مزاحم و رفتار مخالف شد.

کودکان سه بار در هفته و به مدت 6 هفته در این مطالعه شرکت کردند. احتمالا این درمان با درجات مختلفی از پیشرفت‌، کوچک تا بزرگ، همراه است.

با این وجود این یک مطالعه بسیار کوچک بر سه مورد خاص متمرکز بود. بنابراین این مطالعه تائید کننده تاثیر بازی درمانی در جمعیت بزرگ‌ تر نیست.

 

همچنین بخوانید:

تشخیص ADHD و گروه درمانی بیش فعالی (کلیک)

 

کاهش علائم ODD

در ODD کودک دائما نسبت به همسالان و شخصیت های دیگر خصومت و عدم همکاری نشان می دهند. طبق یک کارآزمایی بالینی در سال 2019 شامل 45 کودک مبتلا به ODD، هم بازی درمانی فردی و هم گروهی باعث بهبود علائم ODD در مقایسه با عدم درمان می شود.

کودکان یک بار در هفته و به مدت 8 هفته در این مطالعه حضور یافتند. والدین، مراقبان و معلمان کاهش رفتارهای مرتبط با ODD را در انتهای مطالعه گزارش دادند. این بهبودها حداقل به مدت 2 ماه ادامه داشت.

بنابراین این امر نشان دهنده این است که بازی درمانی می تواند تغییرات طولانی مدتی ایجاد کند. البته برای تائید این خاصیت به انجام تحقیقات بیشتری نیاز است.

 

کمک به کودکان اوتیستیک در یادگیری مهارت ها

یک مطالعه کوچک در سال 2018 اثرات بازی درمانی را در 20 کودک اوتیسم بررسی کرد. پس از 2 سال مشخص شد که این کودکان در مهارت های رفتاری و رشدی خود دارای رشد قابل توجهی بودند.

طبق گفته نویسندگان بازی درمانی می تواند در تعاملات اجتماعی کودکان اوتیستیک موثر باشد. با این وجود برای تائید اثربخشی بازی درمانی باید تحقیقات بیشتری در گروه های بزرگتری انجام شود.

 

همچنین بخوانید:

اوتیسم چیست؟ علائم، علت و درمان (کلیک)

 

خواص بازی درمانی برای بزرگسالان

تحقیقات زیادی پیرامون خواص بازی درمانی برای بزرگسالان وجود ندارد. تحقیقات قدیمی تر خواص زیر را برای بزرگشالان نشان داده اند:

 

تسهیل مقابله با تروما

طبق گفته یک مقاله قدیمی در سال 2010، بازی درمانی نیاز به مراقبت بزرگسالان را کاهش داده و باعث ایجاد محیطی آرام برای آنها می شود. به این ترتیب این افراد می توانند با خیال راحت احساسات خود را بررسی کرده و موضوعات تهدید کننده نزدیک شوند.

برای نمونه با این روش به بازماندگان خشونت خانگی کمک می کند تا بتوانند احساس خود را در مورد رابطه خشونت آمیز خود بیان کنند.

 

همچنین بخوانید:

تروما: ترمای روانی چیست؟ (کلیک)

 

تقویت سلامت روان در سنین بالاتر

آزمایشی در سال 2001 چگونگی تاثیر بازی درمانی بر گروه کوچکی از سالمندان در یک خانه سالمندان را نشان داد. آنها بازی هایی مانند نوشتن خلاقانه، موسیقی، هنر، و سینی شن بازی را انجام دادند. در انتها تغییرات زیر در این افراد پس از شرکت در یک تا دو جلسه در هفته به مدت 6 تا 10 هفته گزارش شد:

• معاشرت بیشتر با دیگران
• بهبود عزت نفس
• کاهش میزان افسردگی
• تمایل به حل مشکلات مانند احساس تنهایی

البته قابل ذکر است که این نتایج بر اساس مشاهدات هستند و نه بر بر اساس داده ها.

 

همچنین بخوانید:

سلامت روان چیست؟ (کلیک)

 

تقویت ارتباط در ناتوانی های رشدی

طبق مقاله‌ ای قدیمی‌ در سال 2003، این روش برای بزرگسالان مبتلا به ناتوانی‌ های رشدی برای کسب فرصت‌ هایی برای اعتبارسنجی و ابراز احساسات مفید است. نویسندگان به دو مطالعه موردی اشاره کردند که نشان داد بازی درمانی می تواند تاثیر مثبتی بر جنبه های مختلف سلامت روانی، از جمله بهزیستی عاطفی داشته باشد.

 

تکنیک ها و چند نمونه بازی درمانی

در زیر تکنیک های بازی درمانی همراه با چند نمونه از کاربرد بازی درمانی آورده شده است.

 

داستان ها

شنیدن یا خواندن یک داستان برای کودکان یکی دیگر از نمونه های بازی درمانی است. این روش این امکان را فراهم می کند که آنها دریابند که دیگران چگونه بر مشکلات مشابه غلبه می کنند.

بر اساس یک مطالعه موردی ژورنالی در سال 1999، آنها می‌ توانند مواردی که آموخته‌ اند را در موقعیت واقعی زندگی خود به کار ببرند.

 

بازی با اسباب بازی

طبق یک مقاله قدیمی‌ در سال 2010، بازی درمانی می تواند شامل اجازه دادن به کودک برای بازی با اسباب‌ بازی‌ ها در یکی از سه دسته زیر باشد:

• اسباب‌ بازی‌ های واقعی: این اسباب‌ بازی‌ ها کودکان منزوی یا درون‌ گرا را هدف قرار داده و باعث باز شدن سر صحبت با آنها می شود. این اسباب بازی ها عبارتند از:
  • قایق ها
  • پول بازی
  • عروسک ها
• اسباب‌ بازی‌ های تهاجمی: این اسباب‌ بازی‌ ها منجر به آزاد شدن خشم و خصومت افراد می شود. آنها عبارتند از:
  • نقاب های ابرقهرمانی
  • طناب ها
  • تفنگ های اسباب بازی
• اسباب بازی های خلاقانه: این اسباب بازی ها راهی برای بیان طیف وسیعی از احساسات هستند. این اسباب بازی ها عبارتند از:
  • اسباب بازی های لگو
  • نقاشی یا مداد شمعی
  • خمیر بازی

درمانگر همزمان با بازی کودک، احساس او را تفسیر می کند. درمانگر بوسیله این تفاسیر می تواند صحت نظریه خود را بررسی کند. درواقع واکنش کودک یا تفاسیر، نظریه را تقویت یا رد می کنند.

درمانگر پس از پی بردن به مشکل سعی برای رفع آن اقدام می کند.

 

سینی شن و ماسه (شن درمانی)

در بازی با سینی شن، درمانگر یک سینی، ماسه و اسباب بازی های مینیاتوری برای ایجاد صحنه یا دنیای بازی در اختیار کودک قرار می دهد.

طبق یک مطالعه در سال 2017 شامل هفت کودک بین 7 تا 10 سال، این روش برای افراد دارای سوء استفاده جنسی موثر است.

در این مطالعه، بازی کودکان مضمون خشونت بوده و نیاز به محافظت را تحریک می کرد.

 

گیم زدن

گیم زدن از جمله تکنیک های بازی درمانی است که درمان گران ممکن است برای کودکان بزرگتر، نوجوانان و بزرگسالان استفاده کنند.

طبق یک مقاله قدیمی‌ در سال 2008، پیروی از قوانین بازی در تمرکز حواس در یک فرد حواس‌ پرت موثر است. همچنین گیم زدن یک ابزار اجتماعی‌ سازی به شمار می رود زیرا بوسیله آن افراد یاد می گیرند که چگونه به نوبت بنشینند و یک بازنده یا برنده مهربان باشند.

 

نقش آفرینی

طبق مقاله در سال 2008، ایفای نقش در یک نمایشنامه می تواند برای کودک دارای تجربه یک رویداد آسیب‌ زا مفید باشد. در این وضعیت کودک به جای اینکه این رویداد را دوباره زنده کند، به طور نمادین از طریق شخصیت ها در یک روایت اجرا شده با آن برخورد می کند. این بازی به آنها کمک کند تا به سمت یک عزیمت درونی گام برداند.

 

خلاصه

بازی درمانی نوعی درمان روانشناختی با استفاده از بازی برای بیان احساسات ناخودآگاه یا چیزهایی است که گفتن آنها با کلمات دشوار است.

بر اساس PTI، تا 71% از کودکان دریافت کننده، تغییر مثبتی را تجربه کردند.

خواص بازی درمانی شامل کاهش مشکلات رفتاری ایجاد شده از خشم، غم و اندوه یا ضربه هستند. بازی درمانی همچنین برای افراد دارای تفاوت های رشدی برای حل مشکلات یا آموختن مهارت هایی برای کمک به زندگی روزمره مفید است.

در بالا به چند نمونه از بازی درمانی مانند بازی با اسباب بازی، نقش آفرینی و … اشاره شد.

درصورت تمایل به انجام بازی درمانی باید یک بازی درمانگر مناسب و آموزش دیده را انتخاب کنید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.