علت تنفس شین استوک
تنفس شین استوک یک الگوی غیر معمول تنفس، شامل تنفس عمیق و به دنبال آن تنفس کم عمق است؛ علت – درمان و تشخیص تنفس شین استوکس را بخوانید.
تنفس شین استوک (Cheyne-Stokes respiration)، که تحت عنوان تنفس دوره ای نیز شناخته می شود، نوعی الگوی غیر معمولی نفس کشیدن است. این نوع تنفس دارای چرخه های تنفس عمیق و پس از آن تنفس کم عمق است.
هر چرخه به صورت متوسط بین 30 ثانیه تا 2 دقیقه به طول می انجامد. احتمال وقوع این نوع تنفس در خواب و بیداری وجود دارد اما بر اساس اعلام متخصصان وقوع آن در خواب متداول تر است.
در این مقاله مطالبی در خصوص علت ایجاد تنفس شین استوک، علائم ، تشخیص و نحوه درمان آن ارائه می شود.
همچنین بخوانید:
تعداد تنفس طبیعی در بزرگسالان و کودکان (کلیک)
علائم تنفس شین استوک
در تنفس شین استوکس احتمال ایجاد علائم زیر وجود دارد:
- تنگی نفس شبانه ناگهانی: این وضعیت شامل تنگی نفس شدید و حملات سرفه است که معمولا در شب رخ داده و باعث مختل شدن خواب می شود.
- خواب آلودگی و خستگی بیش از حد در طول روز: این به دلیل اختلال ایجاد شده در خواب است.
- ارتوپنه: به تنگی نفس ایجاد شده هنگام دراز کشیدن گفته می شود.
همچنین بخوانید:
تنگی نفس حمله ای شبانه (PND) چیست؟ (کلیک)
علت تنفس شین استوک
فرآیندهای فیزیولوژیکی منجر به تنفس شین استوک هنوز به صورت کامل درک نشده اند. با این وجود بنظر می رسد که این وضعیت با موارد زیر در ارتباط است:
- فیدبک ناپایدار در سیستم کنترل تنفسی: سطوح مختلف اکسیژن و دی اکسید کربن در خون باعث ایجاد چرخه آپنه و هیپرونتیلاسیون می شود.
- تاخیر در گردش خون: احتمال ایجاد تنفس شین استوک در افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب به دلیل بالا بودن زمان گردش خون افزایش می یابد. این مساله عامل مهمی برای ایجاد نفس شین استوکس نیست، اما ارتباط مستقیمی با طول این چرخه های تنفس غیر معمول دارد.
- کاهش ظرفیت بافر گاز خون: این یکی از علت های بالقوه ایجاد تنفس شین استوک است. سیستم بافر بی کربنات با دفع دی اکسید کربن از طریق بازدم به حفظ PH بدن کمک می کند. به دلیل ایجاد هیپرونتیلاسیون در افراد دارای تنفس شین استوک، کل ذخایر دی اکسید کربن آنها کاهش می یابد. این مساله باعث ایجاد اختلال در ظرفیت بافر دی اکسید کربن بدن می شود.
همچنین بخوانید:
تنگی نفس حمله ای شبانه (PND) چیست؟ (کلیک)
عوامل خطر
احتمال ایجاد تنفس شین استوکس، در افراد مبتلا به بیماری های عصبی یا نارسایی قلب وجود دارد. بر اساس تخمین برخی تحقیقات، 50% از افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب متوسط تا شدید، تنفس شین استوک قابل توجهی را تجربه می کنند.
پزشکان آن را به عنوان یکی از اجزای آپنه خواب می شناسند. آپنه خواب یک بیماری متداولی است که باعث قطع موقت تنفس در طول خواب می شود.
همچنین بخوانید:
تعداد تنفس نوزاد در خواب و بیداری (کلیک)
دیگر الگوهای غیر معمول تنفس
احتمال اشتباه گرفتن تنفس شین استوک با سایر الگوهای تنفس غیر معمول وجود دارد. در ادامه به توضیح آنها پرداخته می شود:
آپنه انسدادی خواب
افراد دارای آپنه انسدادی خواب دوره های کوتاه قطع شدن تنفس را تجربه می کنند. این دوره ها به دلیل انسداد راه هوایی فوقانی بوده و می توانند تا چندین بار در هر ساعت ایجاد شوند.
آپنه انسدادی خواب با چاقی در ارتباط است. سردرد هنگام بیدار شدن، مشکل در تمرکز و خواب آلودگی در طول روز از جمله علائم این وضعیت هستند.
همچنین بخوانید:
آپنه خواب : علت، علائم و درمان (کلیک)
تنفس کاسمال
تنفس کاسمال دارای علامت مشخص تنفس عمیق و سریع است. در این وضعیت تنفس های کم عمق (موجود در آپنه یا تغییرات در الگوهای تنفسی تنفس شین استوک) رخ نمی دهند بلکه عمیق و سریع باقی می مانند.
احتمال ایجاد این نوع تنفس در افراد دارای کتواسیدوز دیابتی یا نارسایی کلیه وجود دارد. این امر به این دلیل است که بدن این افراد، به دنبال یک اقدام جبرانی برای تلاش جهت بازیابی تعادل بین اسید و قلیایی است.
همچنین بخوانید:
نارسایی حاد کلیه (AKI): علت و درمان (کلیک)
هایپرونتیلاسیون
به تنفس بیش از حد اشاره دارد. در این وضعیت تنفس افراد عمیق و سریع شده و درنتیجه سطح دی اکسید کربن کاهش و سطح اکسیژن در خون بالا می رود.
ممکن است افراد دارای اضطراب، استرس یا حمله پانیک نیاز به تنفس زیادی داشته و این وضعیت را تجربه کنند. سرگیجه، ضعف، غش و گیجی از جمله علائم این وضعیت هستند.
همچنین بخوانید:
حمله پانیک : عوارض – راه های کنترل و درمان (کلیک)
هیپوونتیلاسیون
هیپوونتیلاسیون به تنفس خیلی آهسته یا خیلی کم عمق اشاره دارد. این وضعیت منجر به افزایش سطح دی اکسید کربن و سطح پایین اکسیژن خون می شود.
مشکلات ریوی مانند آمفیزم یا فیبروز کیستیک از جمله دلایل ایجاد این وضعیت هستند. هیپوونتیلاسیون می تواند منجر به ایجاد علائمی مانند خواب آلودگی در طول روز، سردرد و غش شود.
همچنین بخوانید:
تنفس خوشه ای
تنفس خوشه ای (تنفس بیوت)، دارای گروه هایی از تنفس های سریع و کم عمق است که پس از آن دوره هایی از آپنه رخ می دهد.
برخلاف تنفس شین استوک، شامل چرخه های تنفس عمیق یا تغییرات تدریجی در الگوهای تنفسی نیست.
تشخیص تنفس شین استوک
تشخیص تنفس شین استوک به دلیل رخ دادن هنگام خواب، دشوار است.
در صورت تجربه علائم شین استوک یا سایر الگو های تنفس غیر معمول به پزشک مراجعه کنید. پزشک در این وضعیت علائم فرد را ارزیابی کرده و معاینه فیزیکی را انجام می دهد.
پزشک برای بروز این بیماری در شب، پلی سومنوگرافی، نوعی تست خواب را توصیه می کند. در پلی سومنوگرافی ضربان قلب، ضربان تنفس، امواج مغزی، سطح اکسیژن خون، حرکات چشم و سایر حرکات در طول خواب ثبت می شوند.
همچنین بخوانید:
نبض چیست؟ ضربان قلب نرمال چقدر است؟ (کلیک)
جلوگیری تنفس شین استوک
برای پیشگیری از بروز تنفس شین استوکس باید شرایط پزشکی مرتبط با آن، از جمله نارسایی قلبی و سکته را درمان کرد. افراد دارای این بیماری ها باید برنامه درمانی خود را به طور مناسب دنبال کنند.
همچنین اجتناب از قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین و سایر سموم موثر در ایجاد انسفالوپاتی سمی نیز در پیشگیری از این بیماری موثر است.
همچنین بخوانید:
انواع سکته مغزی: از علائم تا درمان (کلیک)
درمان و مدیریت تنفس شین استوک
درمان های تنفس شین استوک با هدف رفع علت زمینه ای این بیماری انجام می شوند.
اکسیژن مکمل
استفاده کوتاه مدت از اکسیژن در طول خواب می تواند باعث کاهش تنفس شین استوکس شود. اکسیژن درمانی در شب همچنین در بهبود علائم، کیفیت زندگی و عملکرد قلب موثر است.
فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP)
CPAP درمان پیشرو برای آپنه خواب است. این درمان شامل استفاده از فشار هوای ملایم برای باز نگه داشتن راه هوایی است. در این وضعیت، فرد ماسکی را برای تامین جریان مثبت هوا از طریق یک لوله که به دستگاه CPAP متصل است، استفاده می کند.
این درمان منجر به بهبود کیفیت خواب، کاهش خروپف و خواب آلودگی کمتر در طول روز خواهد شد. کنترل فشار خون، کاهش خطر سکته مغزی و بهبود حافظه نیز از جمله مزایای بلند مدت آن هستند.
طبق برخی تحقیقات قدیمی، CPAP باعث افزایش نرخ بقا در افراد مبتلا به نارسایی قلبی نمی شود. اما دیگر تحقیقات بیان می کنند که درمان CPAP برای افراد مبتلا به تنفس شین استوک مفید است.
همچنین بخوانید:
خروپف : علت، درمان های خانگی و پزشکی (کلیک)
درمان نارسایی قلبی
در صورتی که تنفس شین استوکس به علت نارسایی احتقانی قلب رخ دهد، پزشکان درمان های زیر را توصیه می کنند:
- جراحی دریچه قلب
- مصرف دارو
- استفاده از ضربان ساز و سایر دستگاه ها
- پیوند قلب
خلاصه
تنفس شین استوک یک الگوی غیر معمول تنفس، شامل تنفس عمیق و پس از آن تنفس کم عمق است. این یک بیماری جدی معمولا به علت یک بیماری زمینه ای مانند نارسایی احتقانی قلب ایجاد می شود.
برای مدیریت تنفس شین استوکس باید شرایط زمینه ای موثر در ایجاد آن را درمان کرد. برخی از پزشکان CPAP و اکسیژن مکمل را توصیه می کنند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.