آیا سرطان روده بزرگ ارثی است

همه سرطان ها از جمله سرطان روده بزرگ ژنتیکی هستند، اما ژنتیک به معنای ارثی بودن نیست؛ در این مقاله بخوانید آیا سرطان کولون ارثی است ؟

 

همه سرطان ها از جمله سرطان روده بزرگ به دلیل رشد خارج از کنترل سلول ها ایجاد می شوند. این مساله اغلب ناشی از بروز یک جهش در ژن‌ هایی است که از رشد بیش از حد سلول جلوگیری یا سرعت رشد آن را کنترل می‌ کنند. جهش ها می توانند ارثی یا ناشی از عوامل محیطی باشند.

سرطان روده بزرگ می تواند ارثی باشد، یعنی از نسلی به نسل دیگر در خانواده ها انتقال یابد. این سرطان همچنین می تواند ژنتیکی باشد، یعنی به دلیل تجمع تغییرات ژنتیکی ایجاد شود.

به صورت کلی سرطان های ارثی مانند سرطان روده، ژنتیکی هستند. با این حال، همه سرطان های ژنتیکی ارثی نیستند. در واقع ممکن است افراد در طول زندگی خود به دلیل قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی دچار جهش ژنتیکی و تغییرات شوند.

برای نمونه موادی مانند تنباکو، الکل و گوشت قرمز یا فرآوری شده با افزایش خطر جهش های ژنتیکی باعث ایجاد سرطان روده بزرگ می شوند.

حدود 1 مورد از 30 مورد سرطان روده بزرگ در افراد دارای بیماری ارثی ژنتیکی سندرم لینچ تشخیص داده می شود. این بیماری سرطان کولون غیر پولیپوز ارثی نیز نام دارد.

در این مقاله در خصوص ماهیت ارثی سرطان روده بزرگ، تاثیر عوامل ژنتیکی و دیگر دلایل سرطان روده مطالبی ارائه می شود.

 

همچنین بخوانید:

سرطان روده بزرگ: انواع، علائم و درمان (کلیک)

 

آیا سرطان روده بزرگ ارثی است؟

از آنجایی که تغییرات در ژن ها باعث رشد خارج از کنترل سلول ها می شود، همه سرطان ها ژنتیکی هستند . اما ژنتیک به معنای ارثی بودن نیست.

سرطان های ارثی به سرطان هایی اطلاق می شود که از طریق ژن ها و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شوند. این سرطان ها تنها دارای بخش کوچکی از سرطان های روده بزرگ هستند.

یکی از اشکال ژنتیکی مورد مطالعه سرطان روده بزرگ و شایع ترین آن، سندرم لینچ است.

خطر ایجاد سرطان روده بزرگ در افراد دارای جهش های سندرم لینچ تا 80% است. خطر سرطان اندومتر در زنان مبتلا به سندرم لینچ نیز 60% است. این افراد همچنین با خطر سرطان های زیر نیز روبرو هستند:

• سرطان معده
• سرطان پانکراس
• گلیوبلاستوما
• سرطان روده کوچک
• سرطان تخمدان

 

همچنین بخوانید:

علائم اولیه و هشدار دهنده سرطان تخمدان (کلیک)

 

افراد دارای سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ بیشتر حامل ژن های افزایش دهنده خطر ابتلا به سرطان هستند. این امر می تواند به این معنی باشد که آنها در سنین پایین‌ تر به سرطان کولون مبتلا می‌ شوند. پزشکان برای این افراد غربالگری های زودتر و مکرر، مشاوره ژنتیکی و استفاده از کولونوسکوپی برای آزمایش سرطان را به جای سایر آزمایشات با حساسیت کمتر توصیه می کنند.

البته قابل ذکر است که همه موارد سرطان روده بزرگ خانوادگی، ارثی نیستند. برخی از عوامل خطر محیطی، مانند چاقی، الکل و تنباکو می توانند نسبت به سابقه خانوادگی افراد شایع تر باشند. برای نمونه یک خانواده اغلب با یکدیگر گوشت قرمز می خورند و به این ترتیب خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ می تواند در همه آنها افزایش یابد.

اکثر موارد سرطان کولون پراکنده هستند، به این معنی که هیچ علت ارثی واضحی وجود ندارد. حدود 20% از آنها در خوشه بندی خانوادگی قرار دارند. این موارد می توانند به دلیل عوامل ژنتیکی، قرار گرفتن در معرض خطرات محیطی مشترک یا تعامل این دو باشد. حدود 10% نیز ناشی از سندرم های ارثی مانند سندرم لینچ رخ می دهند.

طبق تحقیقاتی که قبلا انجام شده حاملان ژن‌ های BRCA1 و BRCA2، که بسیاری آن‌ ها را ژن‌ های سرطان سینه می‌ نامند، دارای خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ نیز هستند. با این حال بر اساس تحقیقات جدیدتر این ادعا تضعیف شده است.

 

همچنین بخوانید:

رابطه سرطان و ژنتیک : سرطان های ارثی کدامند؟ (کلیک)

 

سندرم لینچ

افراد مبتلا به سندرم لینچ دارای جهش ارثی در ژن های MLH1، MSH2، MSH6 یا PMS2 هستند. این موارد ژن‌ های ترمیم عدم تطابق نام دارند زیرا باعث ترمیم جفت‌ های نادرست در طول فرآیند کپی کردن DNA می شوند. در نتیجه در صورتیکه بدن توانایی ترمیم این خطاهای کپی را نداشته باشد، خطر سرطان افزایش می یابد.

پنجمین تغییر ژنتیکی، گروهی از جهش حذفی در ژن EPCAM است که از بیان ژن MSH2 جلوگیری کرده و همچنین باعث ایجاد سندرم لینچ می شود.

عامل حدود 5% از سرطان های روده بزرگ، سندرم لینچ هستند.

همچنین در کل 10% تا 15% از افراد مبتلا به سرطان کولورکتال دارای جهش های دیگری هستند که در ایجاد سرطان نقش دارند.

 

همچنین بخوانید:

شایع ترین سرطان ها در جهان (کلیک)

 

دیگر دلایل سرطان روده بزرگ

حدود 70% موارد سرطان روده بزرگ فاقد علت ژنتیکی مشخصی هستند.

با این وجود این بیماری ناشی از تجمع جهش های ژنتیکی تغییر دهنده پوشش روده بزرگ، ایجاد می شوند. معمولا 10 تا 15 سال زمان نیاز است تا این جهش ها با سرعت کافی رخ داده و باعث ایجاد سرطان شوند.

یک مطالعه در سال 2017 جهش های ژنتیکی را در همه سرطان ها (نه فقط سرطان روده بزرگ) مورد بررسی قرار داد. طبق این مطالعه حدود دو سوم این جهش ها به دلیل خطاهای کپی تصادفی و نه قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی، رخ می دهند.

البته قرار گرفتن در برابر عوامل محیطی و تعامل بین عوامل خطر ژنتیکی و محیط در افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ موثر خواهد بود.

طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، عوامل خطر اصلی  سرطان روده بزرگ شامل موارد زیر هستند:

• رژیم غذایی پرچرب یا حاوی گوشت فرآوری شده
• نوشیدن الکل
• مصرف تنباکو
• سبک زندگی بی تحرک
• چاقی یا اضافه وزن
• افزایش سن
• بیماری التهابی روده

 

همچنین بخوانید:

اثرات مصرف الکل بر بدن (کلیک)

 

طول عمر بیماران سرطان روده بزرگ

طول عمر افراد در صورت تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ خوب خواهد بود. طبق انجمن سرطان آمریکا، نرخ بقای نسبی 5 ساله (نشان دهنده درصدی است که افراد تا 5 سال پس از تشخیص زنده خواهند بود) زیر را گزارش شده است:

• سرطان موضعی: 91%
• سرطان منطقه ای: 72%
• سرطان متاستاتیک: 14%
• تمام مراحل ترکیبی: 64%

با وجود این ارقام، سرطان روده بزرگ سومین علت مرگ ناشی از سرطان در مردان و زنان است. با وجود کاهش نرخ کلی، اما میزان سرطان روده بزرگ در میان افراد بالای 50 سال افزایش یافته است.

 

همچنین بخوانید:

جلوگیری از سرطان روده بزرگ (کلیک)

 

علائم سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ همیشه دباعث ایجاد علائم نمی شود. به همین دلیل افراد دارای عوامل خطر ژنتیکی یا محیطی این بیماری نباید فکر کنند چون علائمی ندارند پس احتمالا فاقد سرطان هستند. آنها باید با مشورت با پزشک یک برنامه غربالگری سرطان را رد نظر داشته باشند.

برخی از علائم سرطان روده بزرگ عبارتند از:

• احساس ناتوانی در تخلیه کامل روده ها
• درد شکمی غیر قابل توضیح، به خصوص در صورتی که رفع نمی شود
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• مدفوع خونی
• تغییر در عادات روده
• یبوست
• اسهال

 

همچنین بخوانید:

یبوست مزمن چیست؟ علت و درمان (کلیک)

 

درمان سرطان روده بزرگ

پیشگیری و تشخیص زودهنگام برای افراد مبتلا به سندرم لینچ یا سایر عوامل خطر ژنتیکی سرطان کولون، اهمیت زیادی دارد.

برای سرطان گسترش یافته به خارج از روده بزرگ، روش اصلی درمان برداشتن با جراحی خواهد بود. در این روش سرطان با برداشتن بخشی از روده بزرگ انجام می شود. در صورت موفقیت آمیز بودن این جراحی برای مراحل اولیه سرطان، دیگر نیازی به شیمی درمانی نخواهد بود.

اما برای سرطان های پیشرفته تر احتمالا به شیمی درمانی نیاز است. در صورت گسترش یافتن سرطان به سایر اندام ها احتمالا نیاز به جراحی های اضافی برای برداشتن آن نیز خواهد بود.

 

همچنین بخوانید:

شیمی درمانی چگونه است؟ (کلیک)

 

خلاصه

در این مقاله به بررسی اینکه آیا سرطان روده بزرگ ارثی است یا خیر پرداختیم. متوجه شدیم که سرطان کولون ژنتیکی است، اما همه موارد سرطان روده بزرگ در خانواده ها منتقل نمی شوند.

تغییرات تصادفی در ژن ها و جهش های ناشی از عوامل محیطی باعث افزایش خطر ابتلا به این نوع سرطان می شوند.

افراد مبتلا به سندرم های خانوادگی ارثی خطر بسیار بالایی برای ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند.

در صورت داشتن چندین مورد سرطان کولون در خانواده خود با یک پزشک مشورت کنید. اگر آزمایش برای سندرم ژنتیکی مثبت باشد، احتمالا به غربالگری مکرر و تهاجمی سرطان کولون نیاز خواهد بود.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.