تفسیر آزمایش d dimer (دی دایمر)
D dimer یک آزمایش خون است که بالا و مثبت بودن آن می تواند نشانه وجود مشکلات انعقادی باشد؛ میزان نرمال و تفسیر جواب تست دی دایمر را بخوانید.
بدن با لخته کردن خون مانع از دست دادن خون بیش از حد پس از آسیب به رگ خونی می شود. با اتصال چندین پروتئین در محل آسیب یک لخته خون تشکیل خواهد شد.
پس از بهبودی، بدن پروتئین دیگری را برای شکستن لخته به قطعات کوچکتر تولید می کند. یکی از این پروتئین ها D dimer است.
در آزمایش دی دایمر وجود یک پروتئین که می تواند به شناسایی مشکلات لخته شدن خون کمک کند، بررسی می شود. جواب مثبت تست دی دایمر می تواند نشانه ای از تشکیل و تجزیه اخیر لخته خون در بدن و در نتیجه نشان دهنده وجود یک مشکل مربوط به لخته خون باشد.
معمولا D dimer در خون قابل تشخیص نیست و فقط پس از تجزیه لخته خون ظاهر می شود. بنابراین برای شناسایی بالا بودن مکانیسم های انعقادی بدن که می تواند به شناسایی اختلال انعقادی کمک کند، آزمایش D dimer در دسترس است.
در این مقاله در خصوص آزمایش D dimer، علت بالا بودن و چگونگی تفسیر جواب آن مطالبی ارائه می شود.
همچنین بخوانید:
علائم لخته شدن خون در بدن چیست؟ (کلیک)
تعریف آزمایش D dimer
در آزمایش خون D dimer سطح دی دایمر (قطعه پروتئینی ظاهر شده پس از تجزیه لخته خون در خون) اندازه گیری می شود.
با تجزیه لخته های خون، محصولات تخریب فیبرین (FDPs) ایجاد می شوند. یکی از این FDP ها، D dimer است که از قطعات فیبرین با اندازه های مختلف تشکیل می شود.
این آزمایش برای نشان دادن وجود مکانیسم های لخته خون مفید است و به پزشک در تشخیص کمک می کند.
البته آزمایش های D dimer بسیار حساس هستند و می توانند جواب مثبت و منفی کاذب ارائه دهند. در نتیجه برای تشخیص دقیق اختلالات لخته شدن خون به آزمایشات بیشتری نیاز است.
همچنین بخوانید:
درمان و جلوگیری از لخته شدن خون (کلیک)
آزمایش D dimer چه شرایطی را می تواند تشخیص دهد؟
آزمایشات دی دایمر می توانند برای تشخیص انواع اختلالات لخته شدن خون زیر مفید باشند:
- آمبولی ریه (PE): به انسداد ایجاد شده در شریان ریوی که خون را به ریه ها می رساند، اشاره دارد. در واقع زمانیکه یک لخته خون وارد رگ های خونی ریه ها می شود و به دام می افتد، آمبولی ریه رخ می دهد. به دلیل ایجاد مشکلاتی در جریان خون و تبادل گاز، این وضعیت می تواند بسیار خطرناک و جدی باشد.
- ترومبوز ورید عمقی (DVT): زمانیکه یک لخته خون یا ترومبوز در ورید عمقی بدن تشکیل شود، این وضعیت رخ می دهد. DVT می تواند با عواقب جدی همراه باشد. دلیل این امر این است که لخته خون می تواند به دریچه های ورید آسیب برساند. همچنین لخته در صورت آزاد شدن می تواند منجر به آمبولی ریه شود.
- انعقاد منتشر داخل عروقی: حالت انعقادی گسترده ای را توصیف می کند که می تواند مانع لخته شدن خون به طور طبیعی شود. این وضعیت با به خطر انداختن جریان خون، می تواند منجر به اختلال عملکرد چند اندام شود.
همچنین بخوانید:
آمبولی ریه چیست؟ علائم، میزان خطر و درمان (کلیک)
زمان نیاز به آزمایش D dimer
پزشک در صورت مشکوک بودن به مشکل لخته شدن خون، آزمایش D dimer را درخواست می کند. اگر فردی دارای علائم DVT یا PE مانند درد و تورم در اندام آسیب دیده یا دشواری تنفس و درد قفسه سینه باشد، این آزمایش توصیه می شود.
همچنین به دلیل سریع و غیرتهاجمی بودن این آزمایش، ممکن است برای کمک به رد این شرایط نیز درخواست شود. پزشک می تواند این آزمایش را همراه با سایر آزمایشات خون برای کمک به تشخیص تجویز کند.
بعلاوه اگر فردی تحت درمان برای DIC باشد، پزشک می تواند از آزمایش D dimer برای نظارت بر وضعیت فرد استفاده کند.
همچنین بخوانید:
تفاوت بین ترومبوز و آمبولی چیست؟ (کلیک)
تفسیر جواب آزمایش D dimer
بر اساس یک مقاله در سال 2021، میزان نرمال تست دی دایمر خون کمتر از 0.50 است. به این ترتیب، پزشک میزان 0.50 یا بالاتر را به عنوان یک جواب مثبت تست دی دایمر در نظر می گیرد.
جواب مثبت تست دی دایمر نشان دهنده بالا بودن پروتئین نسبت به میزان نرمال است. این وضعیت با تشکیل و تجزیه لخته خون (می تواند نشان دهنده مشکلات لخته خون باشد) در ارتباط است.
جواب طبیعی تست دی دایمر که نشان می دهند میزان این پروتئین نرمال است، احتمالا بیان کننده عدم وجود لخته خون حاد یا شرایط نگران کننده است.
آزمایش های D dimer بسیار حساس هستند، یعنی اغلب مشکلات موجود در انعقاد خون را تعیین می کنند. با این حال آنها خیلی خاص نیستند در نتیجه در صورت عدم وجود بیماری ممکن است دارای جواب مثبت باشند.
طیف گسترده ای از عوامل مانند موارد زیر می توانند باعث افزایش سطح دی دایمر و مثبت شدن نتیجه تست شوند:
- عفونت ها
- سپسیس
- بالا بودن سن
- عدم تحرک
- داشتن یک بیماری خود ایمنی
- بارداری
- سیگار کشیدن
- ضربه فیزیکی
- سرطان
بسیاری از متخصصان D dimer را به عنوان یک آزمایش اضافی توصیه می کنند. هنگامی که پزشک بالا بودن سطح D dimer در جواب آزمایش یک فرد را مشاهده می کند، برای رسیدن به تشخیص دقیق انجام آزمایشات بیشتر را درخواست خواهد کرد.
همچنین بخوانید:
سپسیس: هر آنچه باید در مورد این بیماری بدانید (کلیک)
انتظار از آزمایش D dimer
برای انجام آزمایش دی دایمر، به نمونه خون فرد نیاز خواهد بود. معمولا نمونه خون از طریق یک سوزن از ورید بازو دریافت می شود.
مانند هر آزمایش شامل استفاده از سوزن، خطر ایجاد خونریزی، عفونت احساس سوزش خفیف، درد یا کبودی وجود دارد.
پس از جمع آوری نمونه، پزشک یا پرستار آن را به آزمایشگاه می فرستد. سپس در آزمایشگاه نمونه خون برای وجود D dimers آزمایش شود. سپس آنها جواب را برای پزشک ارسال می کنند.
همچنین بخوانید:
انواع خونریزی و درمان آن ها (کلیک)
نحوه لخته شدن خون و عوامل خطر آن
لخته شدن خون یک فرآیند حیاتی برای پیشگیری از خونریزی بیش از حد است. رگ خونی پس از آسیب دیدن برای عبور کمتر خون کوچک می شود. سپس بلافاصله پلاکت ها به محل آسیب می چسبند و مواد شیمیایی آزاد می کنند که پلاکت های بیشتری را جذب کنند.
در نهایت پروتئین های فاکتور انعقادی برای تشکیل رشته های پروتئینی به نام فیبرین با یکدیگر همکاری می کنند. سپس رشته های فیبرین با ایجاد لخته قوی به بدن کمک می کنند که رگ های خونی آسیب دیده را التیام دهد. در بخشی از فرآیند بهبود، بدن تجزیه لخته فیبرین و آزاد کردن پروتئین هایی مانند D dimer را آغاز می کند.
عوامل موثر در افزایش خطر ایجاد لخته خون عبارتند از:
- بالا رفتن سن
- سابقه خانوادگی لخته شدن خون
- بیماری های التهابی مزمن
- دیابت
- فشار خون
- کلسترول بالا
- چاقی
- بارداری
- عدم تحرک
- سیگار کشیدن
- مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی
- سرطان های خاص
- ضربه
- جراحی های خاص
همچنین بخوانید:
جلوگیری از بارداری و خطر لخته شدن خون (کلیک)
خلاصه
D dimer یک آزمایش خون است که پزشک با تفسیر جواب آن می تواند پروتئین های موجود پس از تشکیل و تجزیه لخته خون را تشخیص دهد.
این آزمایش برای تشخیص شرایط انعقادی تاثیر گذار بر لخته شدن خون کمک کننده است.
این آزمایش با وجود سریع، غیرتهاجمی و حساس بودن اما خیلی خاص نیست. یعنی در حالی که می تواند یک آزمایش مفید در فرآیند تشخیص باشد، آزمایش های دیگری برای کمک به تشخیص دقیق موردنیاز هستند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
سلام باسپاس از زحمات واطلاعات علمی مفید که تو سایت میگدارید.