امکان زندگی بدون کبد
کبد یک عضو حیاتی است بطوریکه نبود آن در بدن و زندگی بدون کبد امکان پذیر نیست؛ عملکرد ها – انواع بیماری و امکان پیوند کبد را بخوانید.
کبد یک عضو حیاتی با عملکرد های مهمی مانند تنظیم مواد زائد خون، دفع سموم و ذخیره انرژی اضافی به شکل گلیکوژن است.
نبود کبد در بدن و زندگی بدون آن امکان پذیر نیست.
البته کبد قادر به رشد دوباره خود است. بنابراین اگرچه نبود آن در بدن و زندگی بدون کبد ممکن نیست اما می توان با بخشی از آن زندگی کرد.
آسیب ها و بیماری های مختلف مانند سیروز و هپاتیت روی سلامتی کبد اثر گذار هستند.
اگرچه دیالیز می تواند از نارسایی کبد حمایت کند، اما معمولا به پیوند نیاز است.
به همین علت در صورت نیاز به پیوند کبد اهدا کننده زنده می تواند بخشی از کبد خود را اهدا کند. بخش های باقی مانده کبد هم در اهدا کننده و هم در گیرنده مجدد رشد می کنند.
در این مقاله مطالبی در خصوص عملکرد های مختلف کبد در بدن، انواع بیماری های تاثیر گذار بر آن و نحوه بازسازی و پیوند کبد ارائه می شود.
جهت مشاهده و خرید مکمل های مناسب برای کبد داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
آیا زندگی بدون کبد امکان پذیر است؟
نبود کبد در بدن و زندگی بدون آن امکان پذیر نیست.
با این وجود در بیشتر موارد می توان با کبدی که عملکرد درستی ندارد نیز زندگی کرد. در این وضعیت مدت زمانی که فرد زنده خواهد ماند وابسته به شدت آسیب، علت آن و سلامت کلی فرد متفاوت است.
بر اساس یک مطالعه در سال 2017، بیماری کبد چرب غیر الکلی (یک نوع شایع و در عین حال کمتر شدید بیماری کبد) باعث کاهش متوسط 4 سال امید به زندگی می شود.
در مقابل، سیروز نوع شدیدتر بیماری کبدی باعث کاهش قابل توجهی طول عمر می شود.
کبد آسیب دیده به معنی نارسایی کبدی نیست. افراد دارای نارسایی کبد (از کار افتادن کامل کبد) معمولا فقط یک یا دو روز بدون درمان می توانند زندگی کنند.
در برخی افراد دیالیز کبدی با حذف سموم از خون، از کبد نارسا حمایت می کند. البته این روش برای همه اشکال نارسایی کبد اثربخش نیست.
همچنین بخوانید:
مراحل بیماری کبد و درمان نارسایی کبدی (کلیک)
عملکرد های کبد در بدن
کبد عضوی بزرگ و قرمز تیره است که عمدتا در قسمت سمت راست بالای شکم قرار دارد.
این عضو نقش مهمی در هضم غذا و جذب مواد مغذی بر عهده دارد. کبد در طیف وسیعی از عملکرد های بدن مانند موارد زیر تاثیر گذار است:
- سم زدایی: کبد مواد سمی را از بدن دفع کرده و در تجزیه الکل، داروها و مواد موثر است.
- ذخیره و متابولیسم ویتامین ها: کبد به سوخت و ساز و ذخیره مواد مغذی محلول در چربی مانند ویتامین E و ویتامین A کمک می کند.
- تولید صفرا: صفرا ماده ای برای کمک به جذب و تجزیه مواد مغذی به ویژه چربی ها در بدن است. همچنین در از بین بردن مواد مضر بدن نقش دارد.
- بیلی روبین متابولیزه کننده: کبد هم (heme، ماده ای در گلبول های قرمز) را به ترکیبی سبز رنگ به نام بیلی وردین و سپس یک ترکیب قرمز متمایل به زرد به نام بیلی روبین تبدیل و در نهایت آن را پردازش می کند. بیشتر بیلی روبین از بدن به عنوان بخشی از صفرا در مدفوع خارج می شود، البته مقداری از آن نیز از طریق کلیه ها وارد ادرار می شود. در نارسایی کبد و بیماری کبد، بیلی روبین اضافی جمع شده و باعث ایجاد بیماری یرقان، زردی پوست می شود.
- حفظ سایر عملکردهای بدن: کبد در چندین عملکرد دیگر بدن مانند تجزیه گلبول های قرمز، سنتز پروتئین در پلاسمای خون و حذف ید از هورمون های تیروئید موثر است.
همچنین بخوانید:
هفت روش برای افزایش سلامتی کبد (کلیک)
عدم عملکرد کبد منجر به تجمع مواد سمی در خون می شود. این تجمع منجر به ایجاد آسیب در سایر اندام های بدن می شود.
بدن فرد دارای بیماری کبدی، برای هضم و جذب برخی مواد مغذی دچار مشکل می شود. همچنین ممکن است در این وضعیت میزان مضری از بیلی روبین در جریان خون تجمع یابد.
علائم بیماری کبد شامل موارد زیر هستند:
- انرژی کم
- کم آبی بدن
- درد در سمت راست بالای شکم
- مشکلات گوارشی مانند استفراغ و حالت تهوع
- زردی
همچنین بخوانید:
علائم زردی در بزرگسالان و کودکان (کلیک)
انواع بیماری های کبدی
بیماری کبد می تواند حاد باشد و علائم و نشانه های آن در عرض 4 هفته از شروع ظاهر شده یا مزمن و یک بیماری طولانی مدت باشد.
معمولا انواع بیماری حاد کبدی به دلیل آسیب هایی مانند مسمومیت یا عفونت هایی مانند هپاتیت ویروسی، ناگهانی ظاهر میشوند. در بیماری مزمن کبدی علائم به تدریج و اغلب با گذشت ماه ها یا سال ها ظاهر می شوند.
هر دو نوع بیماری باعث نارسایی کبد خواهند شد.
اغلب بیماری مزمن کبد به درمان یا تغییر سبک زندگی، به خصوص در مراحل اولیه و وجود حداقل علائم، واکنش خوبی نشان می دهد.
برخی از انواع بیماری های کبد شامل موارد زیر هستند:
همچنین بخوانید:
بیماری های کبدی : انواع، علائم و درمان (کلیک)
هپاتیت
هپاتیت به التهاب کبد اشاره دارد. عامل ایجاد اکثر اشکال هپاتیت، از جمله هپاتیت A، B و C ویروس ها هستند. با این حال در بیماری مزمن هپاتیت خودایمنی سیستم ایمنی بدن به کبد حمله می کند. سوء مصرف الکل یکی از دلایل احتمالی ایجاد هپاتیت است.
همچنین بخوانید:
انواع هپاتیت: آیا واکسنی برای آنها وجود دارد؟ (کلیک)
بیماری کبد چرب غیر الکلی
بیماری کبد چرب غیر الکلی یکی از متداول ترین بیماری های کبدی است.
این بیماری که در بیشتر موارد بدون علامت است باعث تجمع چربی در کبد می شود.
البته موارد شدیدتر با ایجاد التهاب باعث آسیب به کبد و ایجاد بیماری جدی کبد و گاهی اوقات نارسایی کبد می شود.
همچنین بخوانید:
بیماری کبد چرب غیر الکلی چیست (کلیک)
کبد چرب حاد بارداری
مشابه بیماری کبد چرب، کبد چرب حاد بارداری باعث تجمع چربی در کبد در طول دوران بارداری می شود. کبد چرب حاد در بارداری به طور ناگهانی ظاهر می شود. این وضعیت می تواند با عوارض جدی و خطرناکی همراه باشد.
سیروز
سیروز به زخم ایجاد شده در کبد گفته می شود. بیماری های مزمن یا قرار گرفتن در معرض مواد سمی (سوء استفاده از الکل) می توانند علت ایجاد این وضعیت باشد.
همچنین بخوانید:
طول عمر بیماران مبتلا به سیروز کبدی (کلیک)
آترزی صفراوی
آترزی صفراوی یک ناهنجاری مادرزادی است که در آن مجرای صفراوی از بین رفته یا بدشکل است. معمولا در هفته های اول تا چند ماه پس از تولد علائم آن بروز پیدا می کنند.
مسمومیت
مسمومیت با برخی مواد، مانند مصرف بیش از حد داروی استامینوفن، منجر به نارسایی حاد کبدی خواهد شد.
پیوند و بازسازی کبد
کبد تنها عضوی است که توانایی بازسازی خود را دارد. در واقع کبد می تواند حتی زمانی که تا 90% از کبد وجود ندارد، دوباهر رشد کند.
درنتیجه می توان یک کبد کامل را فقط از یک تکه کوچک از کبد دیگر رشد داد. به همین دلیل یک اهدا کننده زنده می تواند بخشی از کبد خود را به فرد مبتلا به نارسایی کبد ببخشد.
در طول پیوند کبد، کبد بیمار یا نارسا از بدن خارج می شود سپس یک کبد کامل از یک اهدا کننده مرده یا یک کبد جزئی از یک اهدا کننده زنده جایگزین می شود. هم کبد ناقص گیرنده و هم کبد اهدا کننده زنده دوباره رشد کرده تا به کبد کامل تبدیل شوند.
کبد اهدا کنندگان پس از گذشت چند هفته تا چند ماه دوباره رشد خواهد.
بر اساس یک مقاله در سال 2021، پیوند کبد باعث افزایش تا حدود 15 سال امید به زندگی در افراد مبتلا به بیماری حاد و مزمن مرحله نهایی کبد می شود.
معمولا بدون پیوند، نارسایی کبد باعث مرگ می شود.
خلاصه
کبد یک عضو حیاتی برای حفظ زندگی است. کبد دارای عملکرد های مهمی مانند از بین بردن سموم، تجزیه مواد مغذی و ذخیره ویتامین ها و انرژی در بدن را بر عهده دارد.
نبود کبد در بدن و زندگی بدون عملکردهای مهم آن امکان نیست. در نتیجه اگرچه می توان با انواع بیماری های کبدی زندگی کرد، اما افراد دارای نارسایی کبدی به پیوند کبد نیاز دارند.
از آنجایی که کبد می تواند خود را دوباره رشد دهد، اهدا کننده زنده می تواند بخشی از کبد خود را اهدا کند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
سلام وقت بخیر شوهر من یک سال است پاهاش ورم داره. تازه گی هاصورتش ورگ های ریز عنکبوتی زده یه مدت شونه ی راستش درد داشت حالا کمرش شدید درد میکنه. دیابت داره بیماری قلبی هم داره دارو زیاد مصرف میکنه. آزمایش داده آنزیمهای کبدی بالاهست.ایا نارسایی کبدی داره. باتشکر