انواع تراتوم و علائم آنها

تراتوم نوعی تومور سلول زایا است که اغلب در تخمدان زنان، بیضه مردان و استخوان دنبالچه کودکان رخ می دهد؛ انواع و درمان این توده ها را بخوانید.

 

تراتوم یک نوع نادر تومور سلول زایا (GCT) است که می تواند شامل انواع مختلفی از بافت باشد. اغلب این تومورها در تخمدان، بیضه و دنبالچه بروز پیدا می کنند. البته احتمال ایجاد آنها در نواحی دیگر نیز وجود دارد.

GCT به توموری اشاره دارد که از سلول‌ های زایا ایجاد می‌ شوند. این سلول‌ ها به سلول‌ هایی تبدیل می‌ شوند که سیستم تولید مثل مردان و زنان را تشکیل می‌ دهند.

به همین دلیل تراتوم معمولا در بیضه ها و تخمدان رخ می دهند. البته سلول‌ های زایا قادر به مهاجرت به سایر قسمت‌های بدن بوده و می توانند به تومورهایی تبدیل شوند که به عنوان تومورهای سلول زایای خارج گناد شناخته می‌ شوند.

توده های تراتوم می توانند در نوزادان، کودکان یا بزرگسالان ظاهر شوند. آنها ممکن است خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم باشند.

در این مقاله توده تراتوم، علائم، علت، تشخیص و درمان آن مورد بررسی قرار می گیرد.

 

همچنین بخوانید:

تومور خوش خیم چیست؟ (کلیک)

 

تراتوم چیست؟

نان تراتوم از زبان یونانی به معنای تومور هیولا گرفته شده است.

این نوعی تومور است که می تواند دارای بافت های مختلف باشد. برای نمونه می تواند شامل موارد زیر باشد:

• مو
• استخوان
• دندان ها
• ماهیچه
• اندام ها

تومورهای تراتوم اغلب در غدد جنسی ایجاد می شوند، به همین علت بیضه ها و تخمدان ها نواحی رایجی برای بروز این موارد هستند.

با این حال احتمال وجود آنها در سایر نقاط بدن، به ویژه در نقاط میانی مانند  سر و ستون فقرات وجود دارد. نواحی رایج برای ایجاد توده های تراتوم عبارتند از:

• تخمدان ها
• بیضه ها
• پایین ستون فقرات
• قفسه سینه
• شکم
• مغز و نخاع

تراتوم ها دارای دو نوع بالغ یا نابالغ هستند.

تراتوم نابالغ در زیر میکروسکوپ بسیار متفاوت از سلول های طبیعی بوده و معمولا بدخیم است.

در مقابل، تراتوم های بالغ شبیه به سلول های طبیعی و معمولا خوش خیم هستند. هر دو نوع می توانند باعث تولید آنزیم ها یا هورمون ها و درنتیجه ایجاد علائم و نشانه های بیماری شوند.

 

دلایل و عوامل خطر تراتوم

در حال حاضر، علت دقیق انواع تراتوم مشخص نیست. البته ممکن است عواملی مانند شرایط ارثی تاثیر گذار بر سیستم عصبی مرکزی، دستگاه تناسلی ادراری و پایین ستون فقرات در ایجاد آنها دخیل باشند.

بر اساس تحقیقات انواع تراتوم به دلیل تغییرات در سلول های بنیادی جنینی رخ می دهند. این سلول های خاص پرتوان بوده و می توانند به هر سلول دیگری در بدن تبدیل شوند.

در طول رشد، برخی از این سلول ها تمایز نداشته و توانایی تبدیل شدن به انواع سلول های دیگر را حفظ می کنند. به همین دلیل برخی از تراتوم ها دارای قسمت های مختلف بدن مانند استخوان، مو یا دندان هستند.

عوامل خطر به نوع تراتوم بستگی دارند. برای نمونه طبق تحقیقات عوامل خطر برای تراتوم بیضه عبارتند از:

• زردی یا یرقان
• خونریزی مادر
• سن بالای مادر
• چسبندگی جفت
• وزن کم و جثه کوچک در هنگام تولد
• کریپتورکیدیسم
• هیپوسپادیاس

 

همچنین بخوانید:

علائم زردی در بزرگسالان و کودکان (کلیک)

 

عوامل خطر برای بدخیم شدن تراتوم تخمدان نیز عبارتند از:

• یائسگی
• سن بالا
• اندازه تومور بزرگ
• افزایش سطح پروتئینی به نام آنتی ژن سرطانی 125 (CA-125)

 

علائم تراتوم

علائم تراتوم به اندازه و محل تومور بستگی دارد. برخی افراد مبتلا به تراتوم بدون علامت بوده و تنها زمانی متوجه توده می شوند که به اندازه کافی بزرگ و قابل توجه باشد.

علائم احتمالی شامل موارد زیر هستند:

• ضعف پا
• درد شکم
• مشکل در تنفس
• یک تورم یا توده ای که می توان احساس کرد یا دید
• یبوست یا بی اختیاری

اگر تراتوم ترشح کننده هورمون باشد، می تواند باعث ایجاد علائم قابل توجهی در کودکان پیش از بلوغ و بلوغ زودرس (شروع خیلی زود بلوغ) شود. این تغییرات هورمونی می تواند کودکان دختر یا پسر را تحت تاثیر قرار دهد.

 

همچنین بخوانید:

علت دردهای شکمی (دل درد) چیست؟ (کلیک)

 

تشخیص

احتمالا پزشک در کنار سابقه پزشکی و انجام معاینه فیزیکی، آزمایش‌ های زیر برای کمک به تشخیص انواع تراتوم توصیه می کند:

• شمارش کامل خون (CBC)
• تست های عملکرد کبد، کلیه و ریه
• بیوپسی از توده
• تصویربرداری، مانند سی تی اسکن یا سونوگرافی، برای تعیین محل تومور
• آزمایش خون آلفا فتوپروتئین (AFP) و گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG)، سطوح بالا آنها نشان دهنده وجود تراتوم است.

ممکن است وجود تراتوم به طور تصادفی و در حین انجام آزمایشاتی برای تشخیص بیماری یا وضعیت دیگر مشخص شود.

پس از تشخیص، پزشک سرطان را از 1 تا 4 مرحله بندی می کند. این طبقه بندی به اندازه تومور و گسترش آن به سایر قسمت های بدن اشاره دارد.

تراتوم مرحله 1 کوچک و موضعی است و مرحله 4 بزرگ و گسترش یافته به نقاط دیگر است.

 

همچنین بخوانید:

آزمایش CBC : تفسیر نتایج و علت انجام (کلیک)

 

درمان تراتوم

در بیشتر موارد پزشکان برای درمان تراتوم کل تومور را با جراحی خارج می کنند. برخی افراد پس از جراحی به شیمی درمانی نیاز خواهند داشت.

نوع تراتوم و بدخیم بودن آن در انتخاب گزینه های درمانی موثر هستند.

برای نمونه برای تراتوم تخمدان، چهار درمان استاندارد زیر وجود دارد:

• عمل جراحی
• مشاهده
• شیمی درمانی
• پرتو درمانی

برای یک فرد مبتلا به تراتوم تخمدان مرحله 1، اگر تومور کوچک باشد و به راحتی برداشته شود، جراحی تنها درمان ضروری خواهد بود.

اگر به شیمی درمانی نیاز باشد، پزشکان معمولا سه دوره شیمی درمانی را در توصیه می کنند. این رژیم شیمی درمانی شامل داروهای سیس پلاتین، اتوپوزاید و بلئومایسین است.

 

همچنین بخوانید:

همه چیز درباره پرتو درمانی (Radiation Therapy) (کلیک)

 

خلاصه

تراتوم نوعی تومور سلول زایا است که می تواند خوش خیم یا سرطانی باشد.

این تومورها معمولا شامل چندین نوع بافت مختلف مانند مو، ماهیچه و استخوان هستند.

احتمال ایجاد تراتوم ها در تخمدان زنان، بیضه مردان و استخوان دنبالچه کودکان بیشتر است. البته احتمال ایجاد آنها در نقاط دیگر بدن وجود دارد.

درمان بسته به محل، اندازه و مرحله توده تراتوم متفاوت است و معمولا شامل برداشتن با جراحی و شیمی درمانی است.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.