علائم بیماری کلیه نعل اسبی : علت - عوارض - تشخیص - درمان - رژیم غذایی

کلیه نعل اسبی بیماری است که باعث می شود کلیه ها به هم جوش خورده و یک اندام نعل اسبی تشکیل شود، علائم – تشخیص – عوارض و درمان آن را بخوانید.

کلیه نعل اسبی (Horseshoe kidney یا renal fusion) یک بیماری مادرزادی است که در آن کلیه ها از یکدیگر جدا نبوده و به یکدیگر متصل هستند. این اتفاق در جنین در حال رشد و قبل از تولد رخ می دهد.

علت دقیق ایجاد این وضعیت در برخی نوزادان مشخص نیست. با این حال ممکن است مصرف برخی داروها یا الکل در ایجاد این وضعیت نقش داشته باشند.

احتمال ایجاد این بیماری در افراد مبتلا به اختلالات کروموزومی خاص بیشتر است.

برخی افراد به دلیل نداشتن علائم از وجود بیماری کلیه نعل اسبی آگاه نیستند. با این حال برخی دیگر علائم یا عوارض خفیف یا جدی را تجربه می کنند.

در این مقاله مطالبی در خصوص بیماری کلیه نعل اسبی، علائم، درمان، عوارض، تشخیص و تاثیر آن بر کیفیت زندگی ارائه می شود.

همچنین بخوانید:

انواع فوبیا و درمان آنها (کلیک)

کلیه نعل اسبی چیست؟

کلیه برخی از جنین ها هنگام رشد به یکدیگر جوش خورده و دچار بیماری کلیه نعل اسبی می شوند.

در حالت عادی ابتدا دو کلیه مجزا در پایین شکم جنین تشکیل می شود. سپس کلیه ها طی رشد جنین به آرامی به سمت بالا حرکت کرده تا در موقعیت درست خود یعنی در پشت بدن در دو طرف ستون فقرات، درست زیر دنده ها، قرار بگیرند.

در صورتیکه دو کلیه مجزا در هنگام بالا آمدن از قسمت پایین شکم به یکدیگر متصل شوند، کلیه نعل اسبی رخ می دهد. در 9 مورد از هر 10 مورد در این وضعیت، کلیه ها در پایین به هم متصل شده و شکل U را تشکیل می دهند.

البته احتمال ایجاد این وضعیت بسیار کم بوده و تقریبا در 1 نفر از هر 500 نفر رخ می دهد.

علائم بیماری کلیه نعل اسبی

از هر 10 نفر مبتلا به بیماری کلیه نعل اسبی 7 نفر دارای علائم هستند. درد شکم و حالت تهوع از جمله این علائم هستند.

احتمال ایجاد عفونت های مکرر دستگاه ادراری (UTIs) و درنتیجه موارد زیر نیز وجود دارد:

بالا یا پایین بودن دمای بدن
درد شکم یا کمر
دفع ادرار دردناک
نیاز فوری به ادرار
ادرار کدر، تیره یا صورتی یا دارای بوی قوی
ادرار مکرر

سنگ کلیه نیز می تواند یکی از علائم کلیه نعل اسبی باشد. نشانه های سنگ کلیه عبارتند از:

حالت تهوع یا استفراغ
وجود خون در ادرار
درد شدید در یک طرف شکم یا کشاله ران
دمای بالا
تعریق

همچنین بخوانید:

علت دردهای شکمی (دل درد) چیست؟ (کلیک)

آیا کلیه نعل اسبی خطرناک است؟

معمولا کلیه نعل اسبی به خودی خود خطرناک نیست زیرا نحوه عملکرد کلیه ها را تحت تاثیر قرار نمی دهد. البته احتمال افزایش عوارض خاصی وجود دارد.

کلیه های نعل اسبی نسبت به کلیه های معمولی متمایل به سمت جلوی بدن قرار می‌ گیرند که همین امر باعث می شود کلیه های فرد در صورت صدمه دیدن با احتمال بیشتری دچار آسیب شوند.

همچنین موقعیت رگ های خونی کلیه های نعل اسبی متفاوت است. درنتیجه درمان این کلیه ها در صورت آسیب یا حادثه سخت تر است.

پزشک برای کاهش این خطرات موارد زیر را توصیه می کند:

انجام منظم معاینات
اجتناب از ورزش های تماسی
آگاه کردن متخصصان پزشکی، معلمان و بستگان از این وضعیت
پوشیدن دستبند هشدار پزشکی

علت

علت دقیق ایجاد کلیه نعل اسبی مشخص نیست با این حال احتمالا عوامل خاصی در افزایش احتمال این وضعیت دخیل هستند.

افراد دارای برخی اختلالات کروموزومی احتمال بیشتری برای ابتلا به کلیه نعل اسبی دارند. این اختلالات شامل موارد زیر هستند:

سندرم داون
سندرم ادواردز
سندرم ترنر

البته داشتن کلیه نعل اسبی به این معنی نیست که فرد دارای ناهنجاری کروموزومی است. سایر عواملی که دانشمندان با کلیه نعل اسبی در ارتباط می دانند شامل:

کنترل قند خون به دلیل دیابت
مصرف الکل در دوران بارداری
قرار گرفتن در معرض برخی داروها در دوران بارداری مانند تالیدومید

البته پزشکان دیگر تالیدومید را برای افراد باردار توصیه نمی کنند.

همچنین بخوانید:

علائم سندروم داون (کلیک)

عوارض کلیه نعل اسبی

بسیاری از افراد دارای کلیه نعل اسبی می توانند زندگی کامل و فعالی داشته باشند.

با این وجود شکل غیر طبیعی و محل قرارگیری آن می تواند باعث ایجاد تداخل در عملکرد طبیعی ساختارهای آناتومیک مجاور شود. در نتیجه همانطور که گفته شد کلیه نعل اسبی باعث افزایش خطر عوارض خاصی مانند موارد زیر می شود:

فشار بالا در کلیه، شریان های حامل خون به کلیه ها باریک شده و باعث افزایش فشار خون می شوند.
هیدرونفروز، کلیه ها به علت تجمع ادرار در داخل دچار تورم می شوند.
رفلاکس مثانه، ادرار از مثانه به سمت عقب و به کلیه ها جریان می یابد.
تنگی محل اتصال حالب لگنچه، زمانی که کلیه و ادرار تا حدی مسدود می شود.
بیماری کلیه پلی کیستیک، تشکبل کیست های خوش خیم و غیرسرطانی در کلیه ها
سرطان کلیه

احتمال بروز سرطان کلیه در افراد مبتلا به کلیه نعل اسبی بیشتر است، با این حال طبق تخمین محققان از هر 100000 نفر مبتلا به این وضعیت تنها 5.2 نفر به این عارضه مبتلا می شوند.

پزشکان برای درمان این مشکلات داروها یا جراحی را توصیه می کنند.

همچنین بخوانید:

هیدرونفروز کلیه : علائم – علت و درمان (کلیک)

تشخیص و درمان کلیه نعل اسبی

گاهی اوقات، پزشک در طول اسکن برای بیماری دیگری کلیه نعل اسبی را تشخیص می دهد. این ممکن است شامل سونوگرافی یا اسکن MRI باشد.

با این حال، اگر فردی علائم نشان دهنده کلیه نعل اسبی داشته باشد، پزشکان ممکن است وجود علائم مشکلات کلیوی را بررسی کنند. آزمایش‌ هایی که پزشکان می‌ توانند برای تعیین اینکه آیا فردی کلیه نعل اسبی دارد یا نه استفاده کنند عبارتند از:

آزمایش خون برای بررسی عملکرد کلیه
اسکن ام آر آی
سی تی اسکن
اسکن با امواج فراصوت
سیستومتروگرام ادراری، نوعی اشعه ایکس شامل پر کردن مثانه با یک رنگ رنگی است
اسکن رادیونوکلئید، شامل گرفتن تصاویر با استفاده از مقدار کمی از یک ماده شیمیایی رادیواکتیو
پیلوگرام داخل وریدی، عکس اشعه ایکس از دستگاه ادراری

همچنین بخوانید:

همه چیز درباره سی تی اسکن (CT scan) (کلیک)

هیچ درمانی برای کلیه نعل اسبی وجود ندارد. با این حال، افراد تنها در صورتی نیاز به درمان دارند که علائم یا عوارض این بیماری را داشته باشند. اگر هیچ علامتی وجود نداشته باشد، فرد نیازی به مداخله پزشکی ندارد.

درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

مدیریت درد
آنتی بیوتیک برای عفونت ادراری
جراحی برای برداشتن سنگ کلیه

همچنین بخوانید:

روش مصرف و عوارض آنتی بیوتیک ها (کلیک)

سوالات متداول

در ادامه به برخی از سوالات متداول در خصوص کلیه نعل اسب پرداخته می شود.

آیا افراد مبتلا به کلیه نعل اسبی باید از رژیم غذایی خاصی پیروی کنند؟

رژیم غذایی خاصی برای افراد مبتلا به کلیه نعل اسبی وجود ندارد. با این حال به دلیل تاثیر رژیم غذایی بر سلامت کلی کلیه ها بهتر است از یک رژیم غذایی متعادل پیروی شود.

عناصر اصلی یک رژیم غذایی سالمش امل موارد زیر هستند:

انواع سبزیجات و میوه ها
لبنیات و جایگزین های لبنی غنی شده و گیاهی
پروتئین، مانند گوشت بدون چربی، مرغ، تخم مرغ، غذاهای دریایی، لوبیا، نخود، عدس، آجیل، دانه ها و سویا
چربی های سالم، مانند چربی ماهی های چرب و آجیل
غلات، به خصوص غلات کامل
محدود شدن قندهای اضافه شده، چربی اشباع شده، سدیم و الکل

همچنین بخوانید:

رژیم غذایی کلیه: غذاهای مفید و مضر (کلیک)

آیا این وضعیت روی امید به زندگی تاثیر گذار است؟

اکثر افراد دارای کلیه نعل اسبی بدون مشکلات جدی سلامتی هستند و در نتیجه امید به زندگی آنها تحت تاثیر قرار نمی گیرد.

آیا افراد مبتلا به کلیه نعل اسبی قادر به مصرف الکل هستند؟

برای بیشتر افراد خوردن یک یا دو یک مجاز است. (نوشیذن مشروب در دین اسلام حرام است)

با این حال از آنجایی که الکل باعث می شود کلیه‌ ها سخت‌ تر کار کنند، بنابراین نوشیدن منظم و بیش از حد الکل احتمالا با ایجاد یا بدتر شدن برخی مشکلات سلامتی کلیه همراه است.

از طرفی برخی از داروهای کلیه نعل اسبی با الکل تداخل ایجاد می کنند. افراد مصرف کننده دارو باید همیشه در خصوص تداخلات احتمالی دارویی با پزشک صحبت کنند.

همچنین بخوانید:

اثرات مصرف الکل بر بدن (کلیک)

خلاصه

کلیه نعل اسبی بیماری است که در آن کلیه ها به هم جوش خورده و یک اندام نعل اسبی را تشکیل می دهند.

این وضعیت در طول رشد جنین در رحم ایجاد می شود.

علت دقیق ایجاد کلیه نعل اسبی مشخص نیست، با این حال برخی شرایط ژنتیکی و عوامل محیطی می توانند در بروز این بیماری تاثیر گذار باشند.

برخی افراد به دلیل نداشتن علائم از داشتن این بیماری آگاه نیستند.

سایر مبتلایان به این عارضه ممکن است علائم یا عوارضی مانند عفونت ادراری یا درد شکم را تجربه کنند. برخی اقدامات حمایتی و مراقبتی می توانند به مدیریت این وضعیت کمک کنند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.