شرایط اهدای کبد از فرد زنده
افراد زنده می توانند بخشی از کبد خود را به فرد نیازمند پیوند کبد اهدا کنند؛ شرایط – خطرات و عوارض برای اهدا کننده زنده کبد را بخوانید.
برای کبد آسیب دیده ای که نمی تواند خود را ترمیم کند، اهدای کبد یک گزینه درمانی جراحی است. این روش دارای شرایط خاصی است که فرد زنده باید قبل از تصمیم به اهدا یا دریافت پیوند واجد آنها باشد.
مراکز پیوند، کبد اهدا کننده را با فردی که در بالای لیست پیوند قرار دارد، مطابقت می دهد. بیشتر اهدای کبد از اهدا کنندگان فوت شده صورت می گیرد.
با این حال این امکان وجود دارد که فرد زنده بخشی از کبد خود را به یکی از بستگان نزدیک خود برای بخشیدن یک زندگی معمولی با کبدی کارآمد به آنها اهدا کند.
در این مقاله مطالبی در خصوص چگونگی اهدا کبد توسط فرد زنده و خطرات آن و همچنین شرایط، روند، بهبودی و عوارض بالقوه دراز مدت اهدای کبد بررسی می شود.
همچنین بخوانید:
چگونه می توان کبد را اهدا کرد؟
متداول ترین راه اهدای کبد توسط فرد پس از مرگ است. در صورت تمایل به اهدای عضور پس از مرگ می توانید کارت اهدای عضو دریافت کنید.
برخی از افراد در خصوص دریافت درمان های پزشکی متفاوت در صورت تصمیم به اهدای اعضای خود، نگران هستند. با این حال فرد دارای شرایط وخیم پزشکی، از تیم پزشکی متفاوتی نسبت به تیمی که اعضای بدن را پس از مرگ خارج می کنند، درمان می شود.
برخی افراد به دلایل مختلف در زمان زنده بودن برخی از اعضای خود را به یکی از اعضای خانواده یا دوست نزدیک خود اهدا می کنند. برخی افراد نیز ممکن است به فردی که او را نمی شناسند کمک مالی کنند.
فرد زنده می تواند اعضای زیر را در صورت تمایل اهدا کند:
- یک ریه یا بخشی از یک ریه
- بخشی از پانکراس
- بخشی از روده ها
- یک کلیه
- یک لوب کبد
همچنین بخوانید:
شرایط اهدای کبد از فرد زنده
اهدای عضو باید به انتخاب فرد اهدا کننده صورت بگیرد. هیچ کس نباید شخص دیگری را مجبور به اهدای عضو کند.
فرد اهدا کننده زنده باید حداقل 18 سال سن (در برخی از مراکز پیوند این سن باید بالاتر باشد) و دارای شرایط زیر باشد:
- سازگاری گروه خونی با فرد دریافت کننده کبد
- سلامت روحی و جسمی خوب
- شاخص توده بدنی کمتر از 35
- یک سیستم پشتیبانی برای کمک به نیازهای جراحی و مراقبت های پس از آن
- بدون بیماری، از جمله:
- عفونت های مزمن یا فعلی
- بیماری کبدی
- سرطان
- اختلال سوء مصرف مواد فعال
- هپاتیت
همچنین بخوانید:
انواع هپاتیت: آیا واکسنی برای آنها وجود دارد؟ (کلیک)
آیا اهدای بخشی از کبد دارای خطرات است؟
اهدای بخشی از کبد یک جراحی بزرگ است و با خطرات معمول جراحی بزرگ همراه است.
با این وجود تیم مراقبت های بهداشتی اهدا کننده و گیرنده زنده را غربالگری و ارزیابی کرده تا اطمینان حاصل کند که هر دو نفر بهترین شانس را برای داشتن یک زندگی معمولی پس از عمل دارند.
ممکن است پس از جراحی اهدای کبد عوارض جزئی ایجاد شود. همچنین اگر کبد اهدایی از کار بیفتد نیز عوارض عاطفی برای فرد به وجود خواهد آمد. این خطر نیز وجود دارد که کبد باقیمانده اهدا کننده نیز از کار بیفتد. تحقیقات در مورد اینکه آیا ممکن است عمر یک فرد به دلیل اهدای عضو زنده کوتاهتر باشد یا خیر ادامه دارد.
حفظ تغییرات سبک زندگی سالم پس از اهدای کبد این تضمین را ایجاد می کند که کبد باقی مانده اهدا کننده دارای بهترین شانس برای بازسازی است. به توصیه پزشکان بهتر است افراد تا 12 ماه پس از اهدای کبد، باردار نشوند.
همچنین بخوانید:
روش
برای تبدیل شدن به یک اهدا کننده زنده باید با یک مرکز پیوند تماس گرفت.
پزشک فرد را برای اطمینان از سلامتی او غربالگری کرده و در مورد آزمایش های تشخیصی اخیر و کارهای آزمایشگاهی او سوالاتی مطرح می کند. دریافت تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی از دیگر اقدامات پزشک خواهد بود.
برای خانم ها بالای 40 سال انجام پاپ اسمیر و ماموگرافی و افراد بالای 50 سال کولونوسکوپی نیاز است.
متخصص مراقبت های بهداشتی آزمایش ها و اطلاعات این آزمایش ها را بررسی خواهد کرد.
اهدا کننده باید تحت ارزیابی و شاید آزمایش های تشخیصی بیشتری قرار گیرد.
پزشکان سلامت قلب، ریه ها و شکم فرد را با اشعه ایکس و اسکن بررسی می کنند.
همچنین بخوانید:
سن انجام تست پاپ سمیر و فاصله زمانی آن (کلیک)
ممکن است فرد اهدا کننده با افرا زیر ملاقات داشته باشد:
- فرد دریافت کننده کبد
- روانشناس
- جراح
- متخصص کبد
این ارزیابی می تواند چندین روز طول بکشد و پزشکان ممکن است پس از بازگشت نتایج آزمایش های قبلی، از فرد بخواهند آزمایش های بیشتری انجام دهد.
بر اساس یک مطالعه قدیمی در سال 2013 دلایل زیر از جمله علت های تصمیم تیم پزشکی مبنی بر نامناسب بودن یک اهدا کننده بالقوه برای اهدا است:
- بی میلی اهدا کننده
- تشخیص بیماری کبد چرب غیر مرتبط با الکل
- کمک به خروج پزشکی اهدا کننده
تیم پیوند برای تصمیم گیری در مورد امکان انجام جراحی و بررسی اینکه آیا اهدا کننده برای جراحی مناسب است یا خیر، تشکیل جلسه خواهند داد. متخصصان مراقبت های بهداشتی معمولا برای اطمینان از اینکه فرد می تواند برنامه کاری و خانوادگی خود را سازماندهی کند، جراحی را 4 تا 6 هفته جلوتر برنامه ریزی می کنند.
جراحی ممکن است به زمانی حدود 12 ساعت یا بیشتر نیاز داشته باشد. اهدا کننده زنده و گیرنده به طور همزمان تحت عمل جراحی قرار می گیرند.
ارزیابی اهدا کننده یک فرآیند دقیق و مهم است. متخصصان ممکن است با شناسایی برخی عوامل مجبور به حذف اهدا کننده در هر مقطعی شوند. اهدا کننده نیز ممکن است در هر زمانی نظر خود را تغییر دهد.
همچنین بخوانید:
بیماری کبد چرب غیر الکلی چیست (کلیک)
عوارض طولانی مدت پس از اهدای کبد
اهدا کننده می تواند عمر طولانی و سالمی داشته باشد. با این حال ممکن است آنها دچار سایر مشکلات پزشکی، به هر دلیلی، شوند.
در یک مطالعه در سال 2015، اکثر اهدا کنندگان زنده پس از شش سال گزارش دادند که سلامت آنها بهتر یا مانند قبل از عمل جراحی است. افراد با افزایش سرزندگی و کاهش درد و در صورتی که گیرنده از این روش جان سالم به در می برد، از این فرآیند خوشحال بودند.
ریکاوری بعد از اهدای کبد
اهدا کننده زنده باید حدود یک هفته پس از جراحی در بیمارستان بماند. بهبودی برای اهدا کننده سریعتر از گیرنده صورت می گیرد. اهداکنندگان زنده اغلب یک ماه پس از جراحی به فعالیت های روزانه بازگشته و پس از 4 تا 6 هفته قادر به بازگشت به محل کار خود هستند.
طبق یک بررسی در سال 2021، اهدا کنندگان زنده پیامدهای بلندمدت مثبتی را بر کیفیت زندگی فیزیکی و روانی پس از جراحی تجربه می کنند. ممکن است سه ماه اول دارای برخی دشواری ها باشد اما تا شش ماه، سلامت آنها بهبود خواهد یافت.
عوارض فیزیکی پس از جراحی اهدای کبد عبارتند از:
- تحریک یا عدم احساس در اسکار جراحی
- درد در شکم
- عادات نامنظم روده
- سوزش سردل
- حالت تهوع
- کاهش صدای معده
- درد
- خستگی
ممکن است اهدا کننده زنده کاهش موقتی سلامت روانی یا عوارض منفی بر عملکرد جنسی و ظاهر بدن خود را تجربه کند. این عوارض می توانند ناشی از استرس ارزیابی برای اهدا باشد.
طبق تحقیقات اهدا کنندگان اغلب احساس می کنند که اهدا بر شغل آنها تاثیر گذاشته و گران تر از حد انتظار است. با این حال، تعداد بسیار کمی از اهدا کنندگان از تصمیم خود برای اهدا پشیمان هستند و اکثر آنها ذکر کرده اند که در صورت لزوم دوباره این کار را انجام می دهند.
همچنین بخوانید:
علت دردهای شکمی (دل درد) چیست؟ (کلیک)
خلاصه
اهدای عضو زنده می تواند به بهبود سلامت فردی که نیازمند پیوند کبد است، کمک کند. با این حال این روش دارای خطرات جراحی بزرگ است.
فردی که قصد اهدای بخشی از کبد خود را دارد باید خطرات کوتاه مدت بر توانایی کار در دوران نقاهت، هزینه ها و در صورت نیاز در دسترس بودن مراقبت را در نظر بگیرد.
بسیاری از افرادی که بخشی از کبد خود را اهدا کرده اند از این روند پشیمان نیستند و دوباره این کار را انجام می دهند. این امر به ویژه در صورتی صادق است که کیفیت زندگی گیرنده پس از جراحی بهبود یابد.
فرد باید قبل از تصمیم گیری برای تبدیل شدن به یک اهدا کننده زنده، در مورد موضوع به طور کامل تحقیق کند و تاثیر بالقوه آن را بر زندگی خود در نظر بگیرد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.