بی خوابی و اختلالات روانی : تشخیص و درمان | تاثیر خواب بر افسردگی و اضطراب

بین بی خوابی و اختلالات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب رابطه نزدیکی وجود دارد؛ بررسی این رابطه و نحوه درمان اختلال بی خوابی را بخوانید.

بی خوابی یک اختلال خواب است که باعث ایجاد مشکل در به خواب رفتن یا خواب ماندن یا بیدار شدن خیلی زود می شود. در نتیجه این امر افراد کمتر از آنچه که برای عملکرد موثر نیاز دارند، خواهند خوابید.

بین بی خوابی و بسیاری از اختلالات مربوط به سلامت روان رابطه نزدیکی وجود دارد. بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات روانی، بی خوابی را نیز تجربه می کنند. بی خوابی همچنین در افزایش خطر ابتلا به بیماری های روانی موثر است.

یک اختلال روانی باعث ایجاد تغییراتی در رفتار، افکار یا احساسات می شود. اختلالات سلامت روان می توانند با ایجاد ناراحتی بر نحوه عملکرد روزانه افراد از جمله در محل کار، خانواده و سایر موقعیت های اجتماعی تاثیر بگذارد.

در این مقاله ارتباط بین بی خوابی و اختلالات سلامت روان بررسی می شوند. همچنین مطالبی در خصوص گزینه های درمانی و نحوه تشخیص بی خوابی ارائه می شود.

همچنین بخوانید:

بی خوابی (Insomnia) (کلیک)

آیا بی خوابی یک اختلال روانی است؟

بر اساس اعلام اتحاد ملی بیماری های روانی، احتمال خیلی کمی وجود دارد که بی خوابی یک وضعیت پزشکی یا سلامت روانی مجزا باشد.

بی خوابی معمولا نشانه یک بیماری دیگر یا نتیجه سبک زندگی یا عوامل محیطی، مانند برنامه کاری یا استرس است.

بین بی خوابی و اختلالات سلامت روان ارتباط قوی وجود دارد. طبق گفته انجمن روانپزشکی آمریکا، بی خوابی شایع ترین اختلال خواب است و تقریبا 40% تا 50% از افراد مبتلا به بی خوابی ممکن است یک اختلال سلامت روانی را نیز تجربه کنند.

همچنین بخوانید:

سلامت روان چیست؟ (کلیک)

ارتباط بی خوابی و اختلالات روانی

در بخش های زیر ارتباط بین برخی از اختلالات سلامت روان و بی خوابی شرح داده می شوند.

بی خوابی و اختلالات اضطرابی

بسیاری از اختلالات اضطرابی در ارتباط با بی خوابی هستند. افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی اغلب دارای خواب ضعیفی هستند.

طبق تحقیقات، میزان بی خوابی در افراد مبتلا به اختلال پانیک بیشتر است. اگر افراد در خواب دچار حملات پانیک شوند، ممکن است دچار اختلال هراس نیز شوند.

افراد مبتلا به فوبیا همچنین نیز در برخی از جنبه های خواب، از جمله مدت زمانی که طول می کشد تا به خواب بروند و کیفیت خواب مشکلاتی را تجربه می کنند.

تا دو سوم افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی نیز دارای اختلال بی خوابی هستند. میزان وجود مشکل در خواب نیز می تواند نشان دهنده شدت اختلال اضطراب اجتماعی باشد.

علاوه بر این، اختلال خواب یکی از معیارهای تشخیصی اختلال اضطراب عمده است.

همچنین بخوانید:

انواع اختلالات اضطرابی (کلیک)

بی خوابی و افسردگی

بر اساس یک بررسی در سال 2018، بی خوابی بخشی از معیارهای تشخیص اختلال افسردگی اساسی است و در بیش از 90% از افراد مبتلا به افسردگی بالینی این وضعیت وجود دارد.

بی خوابی همچنین یک عامل خطر برای ابتلا به افسردگی است. سطوح بالاتر بی خوابی و افسردگی موجب افزایش قابل توجه شدت افکار خودکشی در افراد می شود.

درمان بی خوابی با روان درمان شناختی (CBT) در افراد دارای افسردگی می تواند منجر به کاهش قابل توجه افسردگی و احتمال عود آن شود.

همچنین بخوانید:

افسردگی چیست: از علائم تا درمان (کلیک)

بی خوابی و اسکیزوفرنی

معمولا افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دارای بی خوابی هستند. این افراد ممکن است در هر مرحله از اسکیزوفرنی، مانند مراحل اولیه و بهبودی دچار مشکلات خواب باشند.

بی خوابی شدید یک شاخص برای مرحله اولیه روان پریشی است. بی خوابی همچنین یک عامل خطر برای عود روان پریشی بشمار می رود.

تشخیص بی خوابی می تواند به تشخیص وجود خطر روان پریشی کمک کرده و درمان بی خوابی نیز در پیشگیری یا درمان روان پریشی موثر خواهد بود.

اسکیزوفرنی می تواند بعلت تغییر ریتم شبانه روزی که خواب را تنظیم می کند، باعث ایجاد اختلالات خواب شود.

همچنین بخوانید:

علائم اسکیزوفرنی را بشناسید (کلیک)

بی خوابی و PTSD

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و مشکلات خواب معمولا همزمان رخ می دهند. بی خوابی و کابوس از علائم اصلی PTSD هستند.

حدود 50% تا 70% از افراد دارای PTSD کابوس های مکرری دارند که می توانند نشان دهنده یا تکرار کننده تجربیات آسیب زای آنها باشد. افراد ممکن است به دلیل ترس از دیدن کابوس، ترس از خواب یا ترس از دست دادن کنترل، دچار بی خوابی شوند.

اختلالات خواب نیز در ایجاد و تداوم PTSD تاثیر گذار است.

همچنین بخوانید:

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) (کلیک)

بی خوابی و اختلال دو قطبی

اغلب افراد دارای اختلال روانی دو قطبی دچار اختلالات خواب می شوند که بی خوابی شایع ترین آن است. این افراد همچنین ممکن است شرایط زیر را نیز تجربه کنند:

آپنه انسدادی خواب
خواب‌ آلودگی مفرط در طول روز
کابوس
راه رفتن در خواب
در خواب حرف زدن

خواب کافی و حفظ ریتم های شبانه روزی منظم نقش مهمی در ایجاد ثبات در اختلال دو قطبی دارد. الگوهای خواب نیز می توانند به پیش بینی تغییرات خلق و خوی این افراد کمک کنند.

احتمال تغییر الگوهای خواب در هر مرحله از اختلال دوقطبی وجود دارد.

همچنین بخوانید:

آپنه خواب : علت، علائم و درمان (کلیک)

تشخیص

طیف وسیعی از معاینات و پرسشنامه ها برای تشخیص بی خوابی وجود دارند. ممکن است پزشکان معاینه هایی را برای تشخیص هر گونه بیماری روانی همزمان انجام دهند.

برای تشخیص بی خوابی، پزشک موارد زیر را مورد بررسی قرار خواهد داد:

وجود هرگونه علائم بیماری روانی
عادات عمومی خواب فرد
کیفیت و میزان خواب فرد
وجود خواب آلودگی بیش از حد در طول روز
سطح فعالیت بدنی فرد
دارو یا مکمل های مصرفی فرد
شرایط پزشکی موجود
استفاده از الکل، کافئین یا مواد مخدر

همچنین ممکن است پزشک برای اندازه گیری خواب و بی خوابی، مانند شاخص شدت بی خوابی، معاینه فیزیکی را انجام داده و از پرسشنامه استفاده کند.

اگر پزشک مشکوک به وجود یک بیماری روانی یا بیمارهای دیگری باشد ممکن است آزمایش‌ های بیشتری را برای تشخیص شرایط همزمان انجام دهد.

همچنین بخوانید:

کافئین و اضطراب (کلیک)

درمان

درمان بی خوابی بخش مهمی از درمان اختلال روانی موجود است. کیفیت خوب خواب در بهبود و پیشگیری از شرایط سلامت روان موثر است.

درمان این وضعیت عبارت است از:

رعایت بهداشت یا عادات خوب خواب
CBT، برای کاهش اضطراب یا نگرانی های مربوط به خواب با مدیریت الگوهای فکری
مصرف برخی داروها، مانند داروهای روانپزشکی که می توانند در کوتاه مدت برای برخی افراد مناسب باشند
محدودیت خواب، برای کاهش مدت زمانی که فرد بیدار در رختخواب می گذراند
داروهای گیاهی مانند ملاتونین و ریشه سنبل الطیب، البته هیچ مدرک محکمی برای حمایت از این موضوع وجود ندارد.
نور درمانی، موثر در تنظیم ریتم شبانه روزی
ورزش منظم در طول روز، برای کمک به بهبود کیفیت خواب
تکنیک‌ های ریلکسیشن، مانند تنفس عمیق و تمرکز حواس، برای کمک به کاهش اضطراب نزدیک به خواب

علاوه بر درمان بی خوابی، ممکن است به درمان اختلال روانی موجود، بسته به نوع بیماری آنها، نیاز باشد.

همچنین بخوانید:

بررسی تاثیر ملاتونین بر خواب (کلیک)

چشم انداز

بی خوابی کوتاه مدت ناشی از عوامل سبک زندگی مانند سفر یا استرس ممکن است با بهبود شرایط خواب رفع شود.

برای یافتن علت و درمان بی خوابی که برای بیش از 3 هفته وجود دارد و با تغییر در بهداشت خواب بهبود نمی یابد، باید به پزشک مراجعه کرد.

CBT می تواند بهترین گزینه درمانی برای بی خوابی باشد. متخصصان به CBT برای بی خوابی تحت عنوان CBT-I اشاره می کنند.

CBT-I می تواند موثرتر از دارو و عوارض جانبی کمتری نیز در بر داشته باشد.

بهبود خواب در 7 نفر از 10 نفری که درمان CBT-I را کامل کردند، مشاهده شد. CBT-I می تواند به افرادی که کابوس می بینند، در کاهش تعداد کابوس ها و سطح پریشانی موثر باشد.

درمان اختلالات خواب ممکن است به افراد در پیشگیری و بهبودی از شرایط سلامت جسمی و روانی کمک کند.

همچنین بخوانید:

رفتار درمانی شناختی یا CBT چیست ؟ (کلیک)

خلاصه

اختلالات خواب، مانند بی خوابی و شرایط سلامت روان رابطه نزدیکی با یکدیگر دارند. بی خوابی می تواند یک عامل خطر برای برخی اختلالات سلامت روان و اختلال روانی نیز می تواند با تغییر در الگوهای خواب نرمال همراه باشد.

هنگام تشخیص بی خوابی، پزشک علائم اختلالات روانی را نیز بررسی خواهد کرد، زیرا معمولا آنها با بی خوابی همراه هستند.

درمان بی خوابی بخش مهمی از برنامه درمان و پیشگیری از اختلالات روانی خواهد بود. درمان های این وضعیت شامل رعایت بهداشت خواب خوب، انجام CBT و ایجاد تغییرات در سبک زندگی هستند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.