کیست شکلاتی تخمدان

کیست های شکلاتی، کیست هایی پر از مایع هستند که معمولا در اعماق تخمدان ها شکل می گیرند. این نوع کیست ها، قهوه ای رنگ هستند و ظاهری قیرگون شبیه به شکلات ذوب شده دارند و به همین خاطر است که کیست شکلاتی نام گرفته اند. گاهی اوقات به این نوع کیست ها، اندومتریوم تخمدان (ovarian endometriomas) نیز گفته می شود.

رنگ کیست های شکلاتی، ناشی از تجمع خون های قاعدگی قدیمی و بافت هایی است که حفره کیسترا پر کرده اند. کیست های شکلاتی می توانند یک یا هر دو تخمدان را درگیر کنند و ممکن است بصورت تکی یا متعدد ایجاد شوند.

بنیاد اندومتریوز آمریکا تخمین می زند، کیست شکلاتی در 20 تا 40 درصد خانم های مبتلا به اندومتریوز ایجاد می شود.

اندرومتریوز یک اختلال رایج است که باعث می شود، پوشش دهانه رحم، که اندومتریوم نام دارد، خارج از رحم و روی تخمدان ها، لوله های فالوپی و دیگر مناطق دستگاه تولید مثل، رشد کند. رشد بیش از حد این پوشش، باعث درد شدید و گاهی اوقات ناباروری می شود.

کیست های شکلاتی، زیر گروه اندومتریوز هستند. این کیست ها اغلب با اختلالات شدیدتری همراه هستند.

 

مطالب جمع آوری شده در این مقاله، صرفا جهت بالا بردن اطلاعات عمومی افراد می باشد.

به غیر از مقاله درج شده در خصوص این وضعیت هیچگونه مشاوره ای ارائه نمی گردد.

 

 

علائم و نشانه های کیست شکلاتی تخمدان

گرچه کیست های شکلاتی در برخی مواقع، در برخی خانم ها هیچ نشانه ای ایجاد نمی کنند، اما خانم هایی هستند که در اثر ابتلا به کیست شکلاتی دچار علائم می شوند.

اندازه کیست ها از 2 سانتی متر تا 20 سانتی متر متفاوت است. لازم به ذکر است اندازه ی کیست، تاثیری روی بروز و یا شدت علائم ندارد. (یعنی گاهی اوقات کیست های خیلی کوچک علائم خیلی شدیدی ایجاد می کنند، این درحالی است که ممکن است یک کیست بزرگ هیچ علامتی ایجاد نکند.)

اگر کیست شکلاتی باعث ایجاد علائم شود، علائمی که ایجاد می کند شبیه علائم اندومتریوز است. از جمله:

* قاعدگی های همراه با گرفتگی و درد

* درد لگن که ارتباطی به چرخه ی قاعدگی ندارد.

* قاعدگی های نامنظم

* احساس درد هنگام رابطه جنسی

* ناباروری (در برخی زنان مبتلا)

اگر کیست شکلاتی پاره شود، ممکن است باعث شکم درد شدید و ناگهانی در سمتی که کیست در آنجا قرار گرفته، شود. پارگی کیست می تواند یک وضعیت اورژانسی باشد. اگر فکر می کنید دچار پارگی کیست شده اید، فورا جهت مراقبت های حرفه ای به بیمارستان مراجعه کنید.

علل ایجاد کیست شکلاتی

بحث در مورد علت و چگونگی شکل گرفتن کیست های شکلاتی زیاد است. براساس یک نظریه، کیست های شکلاتی، نتیجه ی اندومتریوز هستند.

پوشش این کیست ها، از نظر عملکرد بسیار شبیه به پوشش دهانه رحم، عمل می کند. بدین معنا که این پوشش رشد می کند و سپس در پاسخ به افزایش و کاهش ماهانه هورمون های زنانه می ریزد. اما بافت تخریب شده، به جای آنکه از بدن خارج شود، داخل حفره های کیست، به دام می افتد. کیست های شکلاتی ممکن است باعث التهاب و اختلال تخمدان ها شوند.

 

 

تشخیص کیست های شکلاتی

کیست های شکلاتی، معمولا از طریق سونوگرافی شناسایی می شوند، احتمالا پزشک در شرایط زیر، انجام سونوگرافی لگن را تجویز می کند:

* در طول معاینه فیزیکی لگن، وجود کیست را احساس کند.

* براساس علائم بیمار، نسبت به ابتلای به اندومتریوز مشکوک شود.

* فرد مبتلا به ناباروری غیر قابل توضیح باشد.

درست است که با سونوگرافی می توان وجود کیست را تشخیص داد اما لزوما نمی توان نوع کیست را تعیین کرد.

برای تشخیص نوع کیست، لازم است پزشک مایعات و مواد زائد را از داخل کیست خارج کند. این کار معمولا با بیوپسی سوزنی انجام می شود.

در طول بیوپسی سوزنی، پزشک از دستگاه سونوگرافی استفاده می کند تا به او کمک کند سوزن را از طریق واژن به سمت کیست تخمدان هدایت کند. سپس مایعات استخراج شده زیر میکروسکوپ آزمایش می شوند. پزشک شما می تواند با استفاده از نتایج حاصل از بیوپسی سوزنی نوع کیست را تعیین کند.

درمان کیست شکلاتی

درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

* سن

* علائم و نشانه ها

* اینکه یک تخمدان درگیر است یا هر دو تخمدان

* اینکه بیمار در آینده قصد بارداری دارد یا خیر

اگر کیست کوچک باشد و علائمی نیز ایجاد نکند، ممکن است پزشک به بیمار توصیه کند فقط منتظر بماند. همچنین ممکن است مصرف داروهای جلوگیری کننده از تخمک گذاری، مثل قرص های ضدبارداری را نیز تجویز شود. این کار می تواند به کنترل درد کمک کند و سرعت رشد کیست را کاهش دهد، اما قادر به درمان کیست نیست.

جراحی برداشتن کیست ها، که سیستکتومی تخمدان نامیده می شود، اغلب به خانم هایی توصیه می شود که:

* علائم دردناکی دارند.

* کیست آنها بزرگتر از 4 سانتی متر است.

* احتمال دارد کیست آنها سرطانی باشد. (براساس مطالعه ای که در سال 2006 انجام شد، تخمین زدند کمتر از 1% کیست ها سرطانی هستند.)

* ناباروری دارند.

جراحی، عموما از طریق لاپاروسکوپ انجام می شود. لاپاروسکوپ یک لوله نازک و بلند است که در انتهای آن یک دوربین و لامپ کوچک وجود دارد که به پزشک کمک می کند جراحی را انجام دهد. این جراحی از طریق یک برش خیلی کوچک انجام می شود.

در خصوص اینکه این جراحی به باروری کمک می کند و یا اینکه به قدرت باروری صدمه وارد می کند، بحث های متعددی وجود دارد.

چراکه حتی زمانی که جراح بسیار حرفه ای است، باز هم ممکن است بخشی از بافت سالم تخمدان همراه با کیست برداشته شود. این مسئله ممکن است روی عملکرد تخمدان ها تاثیر منفی بگذارد. اما از طرفی دیگر التهاب و محیط سمی که کیست های شکلاتی ایجاد می کنند، نسبت به جراحی، صدمات بیشتری به تخمدان ها وارد می کنند.

در هر حال پیش از شروع درمان، در خصوص تمام نگرانی های خود و گزینه های دیگر درمان با پزشک مشورت کنید.

کیست های شکلاتی چه تاثیری روی باروری می گذارند؟

کیست های شکلاتی می توانند به بافت تخمدان سالم حمله کنند، به آنها آسیب برسانند و کنترل تخمدان ها را بدست بگیرند. این مسئله می تواند تهدید جدی برای باروری باشد. این کیست ها ممکن است به سختی درمان شوند و گاهی اوقات جراحی هایی که برای کنترل یا حذف آنها انجام می شود، ممکن است منجر به زخم تخمدان ها و کاهش توانایی بارداری شود.

خانم های مبتلا به کیست های شکلاتی در مقایسه با خانم هایی که این نوع کیست را نداشته اند، بیشتر در معرض شرایط زیر قرار دارند:

* تخمک گذاری کمتر

* تخمک هایی که احتمال بلوغ کمتری دارند.

* سطح بالاتر هورمون های محرک فولیکول (FSH)، که ممکن است مشکلاتی در تخمدان ایجاد کند.

با وجود آسیب هایی که کیست های شکلاتی برای تخمدان ها ایجاد می کنند، بسیاری از خانم هایی که این کیست ها را دارند بطور طبیعی و بدون هیچ مشکلی باردار می شوند.

در سال 2015 یک مطالعه روی خانم هایی که یک تخمدان آنها درگیر کیست شکلاتی بود، انجام شد. تحقیقات نشان دادن 43% آنها توانستند بطور طبیعی باردار شوند.

اگر کیست شکلاتی داشته باشید و نتوانید به راحتی باردار شوید، IVF یکی از گزینه های درمانی عالی برای شما محسوب می شود.

 

جمع بندی

کیست شکلاتی، مسئله ای رایج در خانم های مبتلا به اندومتریوز است. اغلب می توان علائم ناشی از این نوع کیست را با دارو مدیریت کرد. در برخی موارد، لازم است کیست با جراحی برداشته شود.

طبق مطالعه ای که در سال 2006 انجام شد، حدودا 3% کیست های شکلاتی که با جراحی برداشته شده اند، مجددا برگشته اند؛ بارداری بعد از جراحی می تواند ریسک بازگشتن کیست را کاهش دهد.

درباره گزینه های درمان با پزشک خود مشورت کنید. اگر قصد دارید در آینده بچه دار شوید، پزشک را مطلع کنید. چراکه آگاهی از این تصمیم، به پزشک کمک می کند، بهترین گزینه درمان را برای شما انتخاب کند.

 

مطالب جمع آوری شده در این مقاله، صرفا جهت بالا بردن اطلاعات عمومی افراد می باشد.

به غیر از مقاله درج شده در خصوص این وضعیت هیچگونه مشاوره ای ارائه نمی گردد.