مدت زمان انجام پت اسکن

آزمایش پت اسکن تصاویری چند بعدی از عملکرد درونی بدن ارائه می دهد؛ کاربرد – مدت زمان انجام – عوارض برای بیمار و اطرافیان و مراقبت های بعد از آن را بخوانید.

 

اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (Positron emission tomography)، که پت اسکن (PET scan) نیز نامیده می شود، از تشعشع برای نشان دادن فعالیت بدن در سطح سلولی استفاده می کند.

پت اسکن دارای کاربردی چون کمک به تشخیص برخی بیماری ها، برنامه ریزی برای درمان، بررسی پیشرفت بیماری موجود و یا اثربخشی درمان است. معمولا پزشکان از PET اسکن برای افرادی که تحت درمان سرطان هستند و کسانی که مشکلات عصبی یا رادیولوژیکی دارند، استفاده می کنند.

پت اسکن می تواند به تشخیص بیماری های قلبی نیز کمک کند. مدت زمان انجام پت اسکن بسته به قسمت موردنظر بدن، معمولا 30 تا 60 دقیقه است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد پت اسکن، نحوه و مدت زمان انجام، کاربرد، مراقبت های موردنیاز بعدی و عوارض آن برای بیمار و اطرافیان به خواندن مقاله ادامه دهید.

 

همچنین بخوانید:

اسکن هسته ای استخوان چیست؟ (کلیک)

 

پت اسکن چیست؟

PET اسکن آزمایشی است که تصاویر رنگی و چند بعدی از عملکرد درونی بدن انسان ارائه می دهد.

این اسکن نه تنها ظاهر یک عضو بلکه نحوه عملکرد آن را نیز نشان می دهد.

پزشکان می توانند از اسکن PET در ترکیب با سی تی اسکن یا اسکن MRI برای تایید تشخیص بیماری استفاده کنند.

 

همچنین بخوانید:

همه چیز درباره سی تی اسکن (CT scan) (کلیک)

 

روش انجام پت اسکن

در PET اسکن، دستگاه تشعشعی را که ردیاب رادیویی ساطع می کند، تشخیص می دهد. ردیاب رادیویی شامل مواد رادیواکتیو است که با یک ماده شیمیایی طبیعی مانند گلوکز برچسب گذاری شده است.

رادیولوژیست این ردیاب را به بدن فرد، جایی که سلول های بدن از گلوکز برای انرژی استفاده می کنند، تزریق می کند. هر چه سلول ها به انرژی بیشتری نیاز داشته باشند، ردیاب بیشتری در آن مکان ایجاد می شود. ردیاب تشعشعاتی از خود ساطع می کند، که دستگاه پت اسکن آن ها را می گیرد. تصاویری که از بدن گرفته می شود نشان می دهد ردیاب کجا رفته است.

سلول ها یا فعالیت آنها به صورت نقاط داغ یا نقاط سرد نشان داده می شوند. مناطق فعال در اسکن PET روشن هستند و به عنوان نقاط داغ شناخته می شوند. جایی که سلول ها به انرژی کمتری نیاز دارند، نواحی نور کمتری خواهند داشت و نقاط سرد نامیده می شوند.

در مقایسه با سلول های سالم، سلول های سرطانی در استفاده از گلوکز بسیار فعال هستند، بنابراین ردیاب رادیویی ساخته شده با گلوکز مناطق سرطان را روشن نشان می دهد. رادیولوژیست تصویری را که کامپیوتر تولید می کند، بررسی کرده و یافته ها را به پزشک گزارش می دهد.

نمونه‌ ای از ردیاب رادیویی مبتنی بر گلوکز فلورودوکسی گلوکز (FDG) است که در آن مولکول‌ های فلوراید رادیو اکتیو به گلوکز برچسب‌ گذاری می‌ شوند تا یک ردیاب رادیویی بسازند. امروزه FDG متداول ترین ردیاب رادیویی مورد استفاده است. اکسیژن نیز می تواند به جای گلوکز استفاده شود.

 

کاربرد پت اسکن

در حالی که ام آر آی یا سی تی اسکن نشان می دهد که بخشی از بدن چگونه به نظر می رسد، اسکن PET نحوه عملکرد آن را نشان می دهد.

از جمله کاربرد های پت اسکن برای بررسی تعدادی از بیماری ها مانند موارد زیر است:

• بیماری آلزایمر: PET اسکن می‌ تواند با اندازه‌ گیری جذب قند در بخش‌ های خاصی از مغز به تشخیص بیماری آلزایمر کمک کند. سلول های مغزی آسیب دیده در مقایسه با سلول های سالم، مصرف گلوکز کمتری دارند.
• صرع: پت اسکن می تواند نشان دهد که صرع کدام قسمت از مغز را تحت تاثیر قرار داده است. این امر می تواند به پزشکان در تصمیم گیری در مورد مناسب ترین درمان و در صورت لزوم مفید بودن جراحی کمک کند.
• بیماری قلبی: PET اسکن برای تشخیص اینکه کدام قسمت های قلب آسیب دیده یا زخمی شده است، کمک می کند. همچنین می تواند برای شناسایی مشکلات گردش خون در عملکرد قلب مفید باشد. این اطلاعات می تواند به پزشکان برای برنامه ریزی گزینه های درمانی برای بیماری قلبی کمک کنند.
• سرطان: پت اسکن می‌ تواند وجود و مرحله سرطان را نشان دهد. همچنین نشان دهد که آیا و به کجا گسترش یافته است و به پزشکان در تصمیم‌ گیری در مورد درمان کمک کند. بعلاوه PET اسکن می تواند ایده ای از عملکرد شیمی درمانی ارائه دهد و به تشخیص زودتر اینکه آیا تومور عود می کند، نسبت به سایر تکنیک ها، کمک کند.
• تحقیقات پزشکی: محققان می توانند با استفاده از پت اسکن اطلاعات حیاتی، به ویژه در مورد عملکرد مغز بیاموزند.

 

همچنین بخوانید:

مراحل بیماری آلزایمر (کلیک)

 

مدت زمان انجام پت اسکن

PET اسکن معمولا یک روش سرپایی است. به طور معمول افراد نباید حداقل 4 تا 6 ساعت قبل از اسکن هیچ غذایی مصرف کنند، اما باید مقدار زیادی آب بنوشند. همچنین آنها باید حداقل 24 ساعت قبل از اسکن از مصرف کافئین اجتناب کنند.

در بیشتر موارد، پزشک مقدار کمی از ردیاب را به داخل رگ تزریق می کند. با این حال، امکان تنفس ردیاب به صورت گاز، مصرف آن از طریق دهان یا تزریق مستقیم به اندام نیز وجود دارد.

بسته به اینکه کدام عضو درگیر است، ممکن است 30 تا 90 دقیقه طول بکشد تا ردیاب به قسمت مورد نظر بدن برسد.

اسکن در یک اتاق خاص انجام می شود، جایی که فرد باید روی یک میز دراز بکشد. بیمار باید روپوش بپوشد و هر گونه جواهرات را دربیاورد.

همچنین در حین انجام آزمایش باید بی حرکت باشد و صحبت نکند. ممکن است پزشکان به برخی افراد داروی آرامبخش بدهند.

بسته به اینکه دستگاه باید کدام قسمت از بدن را اسکن کند، این آزمایش بین 30 تا 60 دقیقه طول می کشد.

 

مراقبت های بعد از پت اسکن

اسکن دردناک نیست. اگر فردی احساس ناخوشی دارد، می‌ تواند زنگ هشدار را فشار دهد تا کارکنان متوجه آن شوند. یک پزشک واجد شرایط فرد را در طول اسکن مشاهده می کند.

اکثر افراد می توانند به محض پایان یافتن پت اسکن به خانه بروند و معمولا مراقبت های خاصی بعد از آن نیاز نیست. با این حال مصرف مایعات فراوان برای دفع سریعتر داروهای رادیواکتیو از سیستم بدن مهم است.

 

عوارض پت اسکن برای بیمار و اطرافیان

از آنجایی که در PET اسکن از مواد رادیو اکتیو استفاده می شود، عوارض ناشی از قرار گرفتن در برابر تشعشعات رادویی وجود دارد.

اگرچه برای اکثر افراد بیمار، مزایای انجام پت اسکن بیشتر از عوارض آن است، اما این روش برای همه مناسب نیست. برای نمونه خانم باردار نباید اسکن PET را انجام دهد، زیرا مواد رادیواکتیو می تواند روی جنین تاثیر بگذارد.

خانم شیرده نیز باید دستورالعمل‌ های پزشک را در مورد اینکه چه زمانی برای از سرگیری شیردهی بی‌خطر است، دنبال کند. آنها باید صبر کنند تا ردیاب های رادیواکتیوی از شیرشان خارج شود. این پروسه احتمالا به حدود 1 تا 4 ساعت زمان نیاز دارد.

بنابراین خانم های باردار یا شیرده باید قبل از انجام اسکن PET به پزشک خود اطلاع دهند.

پس از پت اسکن، ممکن است لازم باشد فرد بیمار برای چند ساعت از اطرافیان خود شامل افراد باردار، نوزادان و کودکان خردسال دوری کند، زیرا رادیو اکتیویته ناشی از پت اسکن عوارض کمی برای این افراد دارد. برخی افراد نیز به ندرت دچار واکنش آلرژیکی به ردیاب می شوند.

 

همچنین بخوانید:

باورهای غلط درمورد آلرژی (کلیک)

 

اسکن PET در مقابل CT و MRI

سی تی اسکن یا ام آر آی می توانند اندازه و شکل اندام ها و بافت های بدن را ارزیابی کنند، اما هیچ کدام از آنها نمی توانند عملکرد این اندام ها را نشان دهند.

PET اسکن می تواند نحوه عملکرد یک اندام را نشان دهد، اما بدون تصویر CT یا MRI، تعیین محل دقیق فعالیت در بدن می تواند دشوار باشد. به همین دلیل برخی افراد به انجام دو یا چند مورد از این آزمایش ها نیاز دارند.

 

همچنین بخوانید:

اسکن MRCP : موارد استفاده و خطرات (کلیک)

 

خلاصه

PET اسکن یک آزمایش مبتنی بر تشعشع است که می تواند به پزشک برای دیدن داخل بدن و تشخیص انواع بیماری ها کمک کند.

اگرچه ام آر آی یا سی تی اسکن می توانند اندازه و شکل ساختارها و همچنین محل فعالیت اعضا در بدن را نشان دهند، اما پت اسکن می تواند به پزشک نشان دهد که اندام های بدن چگونه کار می کنند.

اغلب پزشک از فرد می‌ خواهد که هم اسکن PET و هم MRI یا سی‌ تی اسکن را برای داشتن دید کلی تری از مشکل، انجام دهد.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.