علت پایین بودن تمرکز در کودکان و بزرگسالان

کودکان و بزرگسالان می توانند به دلایل مختلفی دچار عدم تمرکز شوند؛ در این مقاله علت پایین بودن تمرکز و راه های درمان آن را بخوانید.

 

عدم تمرکز می تواند روی عملکرد در محل کار یا مدرسه و نحوه توانایی افراد برای انجام کارهای روزمره تاثیر بگذارد.

کمبود خواب، استرس، اضطراب و مصرف برخی داروها می توانند منجر به ایجاد مشکلات تمرکزی شوند. در برخی موارد یک مشکل سلامتی زمینه ای علت ایجاد عدم تمرکز حواس است.

در این مقاله علت های احتمالی پایین بودن تمرکز در کودکان و بزرگسالان و راه های درمان‌ آن بررسی می شوند.

 

همچنین بخوانید:

فواید مکمل های کلاژن (کلیک)

 

علت پایین بودن تمرکز

ممکن است کودکان و بزرگسالان به علت های مختلف زیر دچار عدم تمرکز شوند:

 

کم خوابی

نخوانیدن به اندازه کافی یا پایین بودن کیفیت خواب باعث ایجاد کمبود خواب می شود.

کمبود خواب ممکن است باعث ایجاد شرایط زیر شود:

• ناامیدی یا تحریک پذیری
• مشکل در تمرکز و یادگیری
• کند شدن زمان واکنش

کمبود خواب در کودکان باعث ایجاد علائم زیر خواهد شد:

• بد رفتاری
• مشکلات توجه
• بیش فعالی
• اختلال در عملکرد مدرسه

 

همچنین بخوانید:

بی خوابی و اختلالات روانی (کلیک)

 

رژیم و تغذیه

بر اساس یک بررسی تحقیقاتی در سال 2018، تغذیه می تواند روی عملکرد شناختی تاثیر بگذارد. نامتعادل بودن رژیم غذایی یا کمبود ویتامین می تواند روی تمرکز افراد اثر بگذارد.

غذاهای سرشار از قند و چربی های اشباع شده با مشکلات تمرکز و توجه در ارتباط هستند.

برخی غذاهایی که به افزایش تمرکز کمک می کنند عبارتند از:

• آمینو اسید
• میوه ها و سبزیجات
• غذاهای با شاخص گلیسمی پایین
• چربی های چند غیر اشباع
• کولین
• آهن
• ید
• آنتی اکسیدان ها از جمله روی، سلنیوم، لوتئین، زآگزانتین و ویتامین های C، E و A
• مصرف آب کافی
• نسبت سالمی از اسیدهای چرب امگا 6 و امگا 3
• ویتامین های B1، B6، B12 و B9
• ویتامین D

 

همچنین بخوانید:

انواع آنتی اکسیدان ها: فواید و منابع حاوی آن ها (کلیک)

 

استرس

احساس استرس باعث ایجاد حواس پرتی، تصمیم گیری و تمرکز روی کارها می شود.

سایر علائم استرس عبارتند از:

• مشکلات خواب
• مشکلات فیزیکی مانند درد
• سوء مصرف مواد
• احساس عصبانیت، غمگینی یا ترس
• تغییر اشتها
• تغییر انرژی و علایق

 

همچنین بخوانید:

مدیتیشن برای کاهش استرس و اضطراب (کلیک)

 

اضطراب

اضطراب می تواند تمرکز و فعالیت های روزمره مانند عملکرد در محل کار یا مدرسه را تحت تاثیر قرار دهد.

اختلال اضطراب فراگیر (GAD) یک احساس مکرر یا مداوم اضطراب است که می تواند باعث مشکلات زیر شود:

• به راحتی خسته شدن
• مشکل در تمرکز
• احساس بی قراری

برخی کودکان در خصوص اشتباه کردن یا خجالت کشیدن در مدرسه دچار اضطراب می شوند. این امر می تواند باعث حواس پرتی یا بازداشتن آنها از تکمیل کار خود شود.

اضطراب جدایی نیز باعث می شود که کودک به دلیل دوری از خانواده نتواند تمرکز کند.

 

همچنین بخوانید:

افسردگی و اضطراب در نوجوانان (کلیک)

 

اختلال وسواس اجباری (OCD)

OCD که معمولا در سنین دبستان شروع می شود با ایجاد افکار وسواسی و دشوار کردن تمرکز همراه خواهد بود.

برخی افراد احساس کنند که باید کاری خاصی را برای جلوگیری از وقوع حوادث بد انجام دهند. این اجبارها باعث می شوند افراد از کاری که قرار است انجام دهند، منحرف شوند.

 

همچنین بخوانید:

علت وسواس فکری مذهبی (کلیک)

 

افسردگی

افسردگی می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در تمرکز، تفکر و تصمیم گیری شود. علائم دیگر این وضعیت عبارتند از:

• تغییر اشتها
• مشکلات خواب
• خستگی یا انرژی کم
• احساس مداوم ضعف یا غمگینی
• از دست دادن علاقه به فعالیت هایی که زمانی لذت بخش بودند

 

عوارض جانبی داروها

برخی داروها می توانند بر عملکرد شناختی از جمله حافظه و توجه تاثیر بگذارند.

این داروها عبارتند از:

• استاتین ها
• برخی از داروهای ضد افسردگی
• داروهای ضد درد، مانند مواد افیونی
• آنتی کولینرژیک ها
• داروهای شیمی درمانی و درمان سرطان
• کورتیکواستروئیدها
• بنزودیازپین ها

 

همچنین بخوانید:

داروهای افیونی : اوردوز اپیوئید (کلیک)

 

علت پایین بودن تمرکز در کودکان

به گفته مؤسسه Child Mind، کودکان به ویژه کودکان خردسال نسبت به بزرگسالان دامنه توجه کوتاه تری دارند و راحت تر حواسشان پرت می شود.

با این حال برخی از مشکلات یا شرایط می‌ توانند باعث حواس پرتی بیشتر کودکان نشبت به دیگران و ایجاد مشکل در تمرکز شوند.

وجود مشکلات در خانه یا مدرسه با ایجاد استرس یا اضطراب برای کودکان باعث تاثیر گذاری روی تمرکز آنها می شوند.

اختلال یادگیری نیز باعث ایجاد مشکل در تمرکز کودک می شود. اگر کودکی در انجام کاری مشکل داشته باشد، ممکن است برای جلوگیری از احساس ناامیدی یا خجالت، کار را به تعویق بیندازد.

اختلالات یادگیری عبارتند از:

• دیسلکسیا (اختلال خواندن) که باعث مشکل در خواندن می شود.
• مشکلات پردازش شنوایی، که باعث شود کودک همه چیزهایی که یک فرد می گوید را نشنود و به نظر برسد که او توجه نمی کند.

کودکانی که در معرض تروما یا استرس حاد قرار دارند نیز دچار مشکلاتی در تمرکز و توجه می شوند. ممکن است کودکانی که دچار تروما شده اند دچار گوش به زنگی (hypervigilance)، حالتی دائمی از افزایش هوشیاری، شوند.

برخی از کودکان پس از یک رویداد آسیب زا دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می شوند. عدم تمرکز و دیگر موارد زیر ار علائم PTSD در کودکان خواهد بود:

• عصبی، مضطرب و بدور از واقعیت بودن
• وحشت زدگی و واکنش های شدید
• گوش به زنگ بودن

 

همچنین بخوانید:

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) (کلیک)

 

علت پایین بودن تمرکز در بزرگسالان

در کنار علت های ذکر شده در بالا، بزرگسالان ممکن است به علت موارد زیر دچار عدم تمرکز شوند:

• مشکلات تیروئید: مشکلات تیروئید می توانند باعث مشکلات تمرکز، از دست دادن حافظه و اختلال در هوش شود.
• چند وظیفه ای بودن: انجام چند کار روی عملکرد شناختی از جمله توجه و حافظه تاثیر می گذارد.
• آنسفالومیلیت میالژیک/سندرم خستگی مزمن (ME/CFS): ME/CFS می تواند باعث مشکلات تفکر و تمرکز، خستگی شدید و درد شود.
• زوال عقل: این وضعیت باعث از دست دادن حافظه و سردرگمی شده و زمان انجام کارها را افزایش دهد.

 

همچنین بخوانید:

زوال عقل : علائم، انواع، درمان و پیشگیری (کلیک)

 

آیا عدم تمرکز نشانه ADHD است؟

در برخی موارد، عدم تمرکز می تواند از علائم اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) در کودکان و بزرگسالان باشد. ADHD یک اختلال عصبی رشدی است که باعث الگوهای بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری می شود.

علائم ADHD در کودکان عبارتند از:

• دشواری در مقاومت در برابر وسوسه ها
• بی قراری
• خیال پردازی های مکرر
• از دست دادن راحت چیزها
• انجام اشتباهات با بی دقتی
• حرف زدن زیاد
• فراموشی

معمولا افراد در دوران کودکی تشخیص ADHD را دریافت می کنند، اما این وضعیت می تواند تا بزرگسالی نیز ادامه یابد.

علائم ADHD در بزرگسالان عبارتند از:

• مشکل در حفظ توجه برای دوره های طولانی
• پرت شدن راحت حواس
• فراموشکاری در کارهای روزمره
• بی قراری
• رفتار تکانشی یا عدم کنترل خود
• مشکل در تمرکز و توجه

 

همچنین بخوانید:

تشخیص ADHD و گروه درمانی بیش فعالی (کلیک)

 

درمان های خانگی و سبک زندگی برای عدم تمرکز

عدم توانایی در تمرکز می تواند یک حالت موقتی باشد. در این وضعیت می توان با استراتژی ها و تغییرات سبک زندگی آن را حل کنند.

برخی از استراتژی های مربوط به سبک زندگی که می توانند باعث بهبود تمرکز شوند عبارتند از:

• شرکت در فعالیت بدنی: در صورت امکان افراد باید روزانه ورزش کنند، به طور ویژه ورزش‌ هایی با شدت متوسط تا زیاد برای سلامتی مغز مفید هستند.
• خواب کافی: افراد باید متناسب با سن خودت مقدار مناسبی از خواب با کیفیت مناسب و به شرح زیر داشته باشند:
  • کودکان 1 تا 2 ساله: 11 تا 14 ساعت خواب روزانه
  • کودکان 3 تا 5 ساله: 10 تا 13 ساعت خواب روزانه
  • کودکان 6 تا 12 ساله: 9 تا 12 ساعت خواب روزانه
  • نوجوانان 13 تا 18 ساله: 8 تا 10 ساعت خواب روزانه
  • بزرگسالان 18 سال و بالاتر: 7 تا 8 ساعت خواب روزانه
• داشتن یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی: داشتن یک رژیم غذایی با مواد غذایی، میوه ها و سبزیجات با گلیسمی پایین بیشتر، مانند رژیم غذایی مدیترانه ای، می تواند باعث بهبود تمرکز شود.
• هیدراته ماندن: مقدار توصیه شده روزانه ای برای آب مصرفی وجود ندارد. با این حال هیدراته ماندن برای جلوگیری از کم آبی بدن که می تواند باعث تفکر نامشخص شود، مهم است.
• مدیریت استرس: استرس مداومروی سلامت روحی و جسمی افراد تاثیر می گذارد. اقدامات خاصی برای کمک به مدیریت استرس، مانند موارد زیر، وجود دارد:
  • دوری کوتاه مدت از فناوری و فضاهای مجازی
  • حذف عوامل حواس پرتی، مانند شلوغی یا سر و صدای اضافی
  • هر 30 دقیقه یا بیشتر استراحت های کوتاه انجام دادن
  • نوشتن اهداف و پیگیری پیشرفت
  • تمرکز بر یک کار در یک زمان مشخص به جای چند کار

 

همچنین بخوانید:

استرس: علت ها و راه های مدیریت آن (کلیک)

 

گزینه های درمان عدم تمرکز

اگر علائم ادامه یافت یا افراد فکر می‌ کنند که مشکل عدم تمرکز آنها ممکن است به علت یک مشکل اساسی سلامتی باشد، باید به پزشک مراجعه کنند. در برخی موارد پزشک درمان هایی را برای شرایط خاص تجویز می کند.

درمان های پزشکی برای تمرکز پایین به علت زمینه ای بستگی دارد و می توانند شامل موارد زیر باشند:

• داروهای اضطراب یا اختلالات خلقی
•  تغییر دوز یا نوع دارو اگر عوارض جانبی باعث ایجاد مشکل در تمرکز می شود.
• روان درمانی یا رفتار درمانی شناختی (CBT) برای بیماری های سلامت روان، مانند افسردگی
• رفتار درمانی و داروها برای مدیریت ADHD

 

همچنین بخوانید:

رفتار درمانی شناختی یا CBT چیست ؟ (کلیک)

 

خلاصه

عدم تمرکز می تواند افراد را در هر سنی و به علت های زیادی تحت تاثیر قرار دهد. دلایل احتمالی شامل کم خوابی، استرس یا اختلال خلقی هستند.

شرایط زمینه ای مانند ADHD، OCD یا مشکل تیروئید نیز می توانند باعث ایجاد عدم تمرکز در کودکان و بزرگسالان شوند.

اگر استراتژی‌ ها و تغییرات سبک زندگی مشکلات تمرکز را حل نکرد یا علائم دیگری وجود داشت، باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کرد.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید