نقش ویتامین B3 (نیاسین) در سلامت بدن
نیاسین (که ویتامین B3 نامیده می شود) یکی از ویتامین های گروه B است که مانند دیگر ویتامین های این گروه محلول در آب می باشد. نیاسین نام ژنریکی برای نیکوتین آمید ریبوزید، نیکوتین آمید و مشتقات مربوط به آن مثل نیکوتین آمید ریبوزاید است. نیاسین بطور طبیعی در بسیاری از غذاها وجود دارد، به برخی فرآورده ها افزوده می شود و بصورت مکمل های خوراکی نیز در دسترس است.
تمام بافت های بدن، نیاسین جذب شده را به شکل اصلی متابولیکی فعال آن، یعنی کوآنزیم نیکوتین آمید آدنین دینوکلئوتید (NAD) تبدیل می کنند. بیش از 400 آنزیم برای واکنش کاتالیزه شدن در بدن به NAD نیاز دارند.
وجود نیاسین کافی در بدن، برای حفظ سلامت عمومی بدن مهم است. به عنوان یک درمان، با بالا بردن مقدار نیاسین در بدن، می توان سطح کلسترول را بهبود بخشید.
مکمل های غذایی را می توانید بدون ارائه ی نسخه ی پزشک از داروخانه ها تهیه کنید، با این وجود توصیه می شود قبل از انتخاب و شروع مصرف هر نوع مکمل غذایی ابتدا از نیازهای بدن خود مطمئن شده و سپس براساس کمبودهای غذایی با مشورت با پزشک متخصص و یا کارشناس تغذیه ای اقدام به مصرف آنها نمایید.
در افراد مبتلا به بیماری های خاص یا کسانی که تحت درمان دارویی قرار دارند، مصرف مکمل بدون تایید پزشک ممنوع است.
مطالب جمع آوری شده، صرفا جهت بالا بردن اطلاعات عمومی افراد می باشد.
اویرو در خصوص انتخاب مکمل ها و لزوم مصرف آنها به غیر از مقاله ی درج شده هیچگونه مشاوره ای ارائه نمی دهد.
اثربخشی و موارد مصرف ویتامین B3
موثر در درمان کلسترول: مطالعات خوبی وجود دارند که نشان می دهند نیاسین می تواند سطح کلسترول خوب (HDL) را تقویت کرده و تری گلیسیرید را پائین بیاورد. همچنین نیاسین بطور متوسط میزان کلسترول بد (LDL) را نیز کاهش می دهد. گاهی اوقات همراه با داروهای دسته ی استاتین ها، برای کنترل کلسترول، نیاسین هم تجویز می شود. (برخی داروهای دسته ی استاتین ها عبارتند از رزواستاتین، سیمواستاتین، فلوواستاتین، آتورواستاتین و پرواستاتین)
البته نیاسین برای درمان کلسترول فقط در صورتی موثر است که در دوزهای بالا استفاده شود. چنین دوزهایی ممکن است خطراتی از قبیل آسیب کبدی، مشکلات دستگاه گوارش، یا عدم تحمل گلوکز به همراه آورند. بنابراین با مکمل های نیاسین، اقدام به خود درمانی نکنید. در عوض با پزشک مشورت کنید تا در صورت لزوم، برای شما دوزهای دارویی تایید شده (مثل قرص نیکوتینیک اسید) را تجویز کنند.
موثر در درمان بیماری پلاگر: نیاسین یک درمان تایید شده برای بیماری پلاگر محسوب می شود. پلاگر وضعیت نادری است که در اثر کمبود نیاسین بوجود می آید.
مقدار مصرف نیاسین
از آنجائیکه نیاسین را می توان به روش های مختلفی مصرف نمود، در مورد بهترین دوز مصرفی مناسب با پزشک مشورت نمائید.
بصورت کلی، همه ی افراد برای آنکه بدنشان عملکرد طبیعی داشته باشد، به مقدار مشخصی نیاسین نیاز دارند – این مقدار را که RDA می نامند، می توان از طریق منابع غذایی یا مکمل ها دریافت نمود. در مورد نیاسین، RDA براساس سن و دیگر فاکتورها تغییر می کند و به شرح زیر می باشد:
میزان جیره غذایی مورد نیاز هر شخص (RDA) | ||||
سن | آقایان | خانم ها | بارداری | شیردهی |
تولد تا 6 ماهگی | 6 میلی گرم | 2 میلی گرم | ||
7 تا 12 ماهگی | 4 میلی گرم | 4 میلی گرم | ||
1 تا 3 سالگی | 6 میلی گرم | 6 میلی گرم | ||
4 تا 8 سالگی | 8 میلی گرم | 8 میلی گرم | ||
9 تا 13 سالگی | 12 میلی گرم | 12 میلی گرم | ||
14 تا 18 سالگی | 16 میلی گرم | 14 میلی گرم | 18 میلی گرم | 17 میلی گرم |
19 سال به بالا | 16 میلی گرم | 14 میلی گرم | 18 میلی گرم | 17 میلی گرم |
* بیشترین مقدار مجاز مصرف روزانه، برای همه ی سنین روزانه حدودا 35 میلی گرم می باشد.
** بیشتر افراد می توانند مقدار نیاسین مورد نیاز خود را از طریق رژیم غذایی سالم دریافت کنند.
منابع نیاسین
منابع غذایی نیاسین
نیاسین در غذاهای متنوعی یافت می شود. بسیاری از فرآورده های حیوانی مثل گوشت مرغ، گوشت گاو و گوشت ماهی تقریبا طی هر وعده 5 تا 10 میلی گرم نیاسین تامین می کنند. غذاهای گیاهی مانند آجیل، حبوبات و غلات حدودا در هر وعده 2 تا 5 میلی گرم نیاسین فراهم می آورند.
در بسیاری از کشورها نان ها، غلات و شیرخشک ها با نیاسین غنی می شوند. در جدول زیر برخی از منابع غذایی حاوی نیاسین بررسی شده اند:
منابع غذایی منتخب نیاسین | ||
غذا | میلی گرم به از هر سروینگ | درصد ارزش روزانه |
85 گرم جگر گوشت گاو، سرخ شده | 14.9 | 93 |
85 گرم سینه مرغ کبابی | 10.3 | 64 |
85 گرم سینه بوقلمون کبابی | 10 | 63 |
85 گرم سالمون پخته شده | 8.6 | 54 |
85 گرم تن ماهی کنسرو شده بدون روغن | 8.6 | 54 |
یک فنجان برنج قهوه ای پخته شده | 5.2 | 33 |
30 گرم بادام زمینی بوداده | 4.2 | 26 |
یک فنجان برنج سفید سبوس دار | 2.3 | 14 |
یک عدد سیب زمینی پخته شده متوسط | 2.3 | 14 |
30 گرم تخمه آفتابگردان بوداده | 2 | 13 |
یک برش نان سبوس دار | 1.4 | 9 |
30 گرم تخم کدو بوداده | 1.3 | 8 |
یک برش نان سفید سبوس دار | 1.3 | 8 |
نصف فنجان عدس آب پز | 1 | 6 |
یک عدد موز متوسط | 0.8 | 5 |
نصف فنجان کشمش | 0.6 | 4 |
مکمل های خوراکی
نیاسین در مکمل های مولتی ویتامین/مولتی مینرال و در برخی مکمل های B کمپلکس یافت می شود. اسید نیکوتین و نیکوتین آمید دو نوع رایج نیاسین در مکمل ها هستند. برخی مکمل هایی که فقط حاوی نیاسین هستند، در هر وعده 500 میلی گرم یا بیشتر نیاسین تامین می کنند که خیلی بیشتر از RDA تایید شده است و فقط می بایست در صورت تایید پزشک مصرف شوند، اما در خصوص مصرف مکمل های حاوی مقدار مجاز نیاسین منع مصرف خاصی مطرح نیست؛ به عنوان چند نمونه از بهترین مکمل های حاوی نیاسین می توانید محصولات زیر را بررسی کنید:
شربت مولتی-سانستول (جهت مشاهده و خرید کلیک کنید)
هر 5 میلی لیتر شربت مولتی سانستول (معادل یک قاشق چایخوری) حاوی 5 میلی گرم ویتامین B3 به فرم نیکوتین آمید به همراه دیگر ویتامین ها و مواد معدنی است. تمام اعضای خانواده، از سنین یکسال به بالا می توانند جهت برطرف نمودن نیازهای روزانه بدن خود به مقدار توصیه شده از این شربت مصرف نمایند.
قرص یونی زینک ابیان دارو (جهت مشاهده و خرید کلیک کنید)
قرص یونی زینک ابیان دارو که ترکیبی از زینک و ویتامین های گروه B می باشد، حاوی 30 میلی گرم نیاسین است. با توجه به اینکه حداکثر مقدار مجاز مصرف نیاسین در روز 35 میلی گرم است، اگر رژیم غذایی شما از نیاسین بالایی برخوردار است، بهتر است ابتدا با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید مصرف روزانه این مکمل برای شما خطری ایجاد نخواهد کرد.
قرص مکمل مولتی کمپلکس آقایان ایزی (جهت مشاهده و خرید کلیک کنید)
قرص مکمل مولتی کمپلکس آقایان ایزی حاوی 18 میلی گرم ویتامین B3 به همراه دیگر ویتامین ها و مواد معدنی است و قادر است تمام نیازهای روزانه بدن به نیاسین را تامین کند.
کپسول ومیناویت اورجینال (جهت مشاهده و خرید کلیک کنید)
مصرف روزانه 2 عدد کپسول ومیناویت اورجینال، باعث می شود حدودا 36 میلی گرم ویتامین B3 و دیگر ویتامین ها و مواد معدنی به خوبی تامین شوند. مقادیر بالاتر از حداکثر دوز مجاز برای درمان برخی مشکلات جدی مثل کمبود نیاسین مناسب هستند.
دارو
قرصی به نام اسید نیکوتینیک وجود دارد که بصورت آهسته رهش 500 تا 1000 میلی گرم نیاسین برای بدن فراهم می آورد. از این دارو برای درمان چربی خون بالا استفاده می شود.
اگر پزشک برای شما نیاسین تجویز کرده است، می توانید آن را همراه با غذا میل کنید. اینکار از ناراحتی معده جلوگیری خواهد کرد. برای کاهش گرگرفتگی – یک عارضه جانبی بی خطر اما ناراحت کننده ناشی از مصرف نیاسین که بیانگر قرمزی و گرم شدن صورت و گردن است – ممکن است پزشک به شما توصیه کند نیاسین را همراه با آسپرین مصرف کرده و در طول مصرف نیاسین از نوشیدنی های الکلی و غذاهای تند دوری کنید.
خطرات مصرف نیاسین
عوارض جانبی:
نیاسین می تواند باعث گرگرفتگی، بخصوص در اوایل مصرف شود. احتمال دارد ارائه دهنده خدمات پزشکی شما، برای کمتر کردن این مشکل، افزایش دوز را به تدریج توصیه کند. بعلاوه ممکن است ایشان برای کنترل گرگرفتگی، فرمولاسیون های آهسته رهش را تجویز کنند. نیاسین می تواند باعث ناراحتی معده و اسهال نیز بشود. با این وجود، تمامی این عوارض جانبی احتمالا به مرور زمان خود به خود برطرف می شوند.
خطرات:
نیاسین خطراتی هم دارد. می تواند باعث مشکلات کبدی، زخم معده، تغییرات سطح گلوکز، آسیب دیدگی های عضلانی، افت فشار خون، تغییرات ریتم ضربان قلب و دیگر مسائل شود. افراد مبتلا به شرایط خاص مثل بیماری های کبدی یا کلیوی، دیابت، فشار خون بالا یا مشکلات قلبی عروقی می بایست قبل از مصرف مکمل های حاوی نیاسین با پزشک مشورت کنند. هرگز سعی نکنید کلسترول بالای خود را بدون مشورت با پزشک، با مصرف مکمل های بدون نیاز به نسخه درمان کنید.
تداخلات:
اگر بطور مرتب دارو یا مکمل خاصی مصرف می کنید، قبل از شروع مصرف مکمل های حاوی نیاسین با پزشک مشورت کنید. مکمل های حاوی نیاسین ممکن است با داروهای مثل داروهای دیابت، رقیق کننده های خون، ضد تشنج ها، داروهای فشار خون، تیروئید و آنتی بیوتیک ها تداخل ایجاد کنند. همچنین با مکمل های حاوی جبنگوبیلوبا و برخی آنتی اکسیدان های دیگر نیز تداخل دارند.
الکل ممکن است ریسک مشکلات کبدی را بالا ببرد. اگرچه نیاسین اغلب همراه با استاتین ها برای کلسترول بالا تجویز می شود، با این وجود این ترکیب احتمال دارد ریسک عوارض جانبی را افزایش دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر بهتر است مشاوره های لازم را از پزشک دریافت نمایید.
دوزهای پائین و توصیه شده نیاسین که در جدول RDA درج شده اند، برای همه بی خطر هستند. با این وجود، مصرف مقادیر بالای نیاسین برای اهداف درمانی، ممکن است خطراتی به همراه بیاورد. به همین خاطر گروه های خاص (کودکان، خانم های باردار، افراد مبتلا به بیماری های خاص) بهتر است فقط با مشورت با پزشک، مکمل های حاوی نیاسین را مصرف کنند.
افراد مبتلا به نقرس کنترل نشده نمی بایست نیاسین مصرف کنند.
مکمل های غذایی را می توانید بدون ارائه ی نسخه ی پزشک از داروخانه ها تهیه کنید، با این وجود توصیه می شود قبل از انتخاب و شروع مصرف هر نوع مکمل غذایی ابتدا از نیازهای بدن خود مطمئن شده و سپس براساس کمبودهای غذایی با مشورت با پزشک متخصص و یا کارشناس تغذیه ای اقدام به مصرف آنها نمایید.
در افراد مبتلا به بیماری های خاص یا کسانی که تحت درمان دارویی قرار دارند، مصرف مکمل بدون تایید پزشک ممنوع است.
مطالب جمع آوری شده، صرفا جهت بالا بردن اطلاعات عمومی افراد می باشد.
اویرو در خصوص انتخاب مکمل ها و لزوم مصرف آنها به غیر از مقاله ی درج شده هیچگونه مشاوره ای ارائه نمی دهد.