با انواع آلرژی و علائم آنها آشنا شوید!
علائم آلرژی ها بسیار متنوع و گسترده هستند، این علائم در اثر واکنش غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن به یک ماده معمولاً بی ضرر (آلرژن) ایجاد می شوند.
در صورتی که شخص آلرژیک با یک ماده محرک (آلرژن) روبرو شود، بدن او با آزاد کردن مواد شیمیایی واکنش نشان می دهد. همین مواد شیمیایی هستند که پوست، سیستم تنفسی، دستگاه گوارش و… را تحت تاثیر قرار داده و باعث ظاهر شدن علائم می شوند. علائم متنوع هستند؛ از آبریزش بینی گرفته تا یک ظاهر شدن بثورات پوستی خارش دار و حتی حملات آسم یا واکنش آنافیلاکتیک مهلک!
علائم مکرر
بیماری های آلرژیک، در کودکان، در مراحل ابتدایی، به صورت درماتیت آتوپیک (اگزما) یا آلرژی های غذایی ظاهر می شوند. کودکانی که به این وضعیت مبتلا می شوند، معمولا در بزرگسالی بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به رینیت آلرژیک و آسم هستند؛ رینیت آلرژیک و آسم، هر دو به احتمال زیاد در کودکان در سنین مدرسه ظاهر می شوند.
به طور معمول، درماتیت آتوپیک در بزرگسالی از بین می رود، همانند بسیاری از انواع آلرژی های غذایی. با این حال، رینیت آلرژیک و آسم، که اغلب در سنین نوجوانی، جوانی و بزرگسالی شروع می شوند، احتمالاً در کل طول زندگی فرد ادامه خواهند داشت. با این وجود، شدت علائم آلرژی ممکن است فراز و نشیب داشته باشد و یا حتی به طور موقت ناپدید شود.
ممکن است برخی از علائم آلرژی در انواع آلرژی ها مشترک باشند، این شما هستید که می بایست بدانید آلرژی شما بیشتر اوقات با کداوم علائم همراه می شود.
درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک یا اگزما، معمولا اولین علامت آلرژی است و 10% تا 20% کل کودکان را، بطور مکرر در طول دوران نوزادی، درگیر می کند. ویژگی اصلی درماتیت آتوپیک، خارش همراه با ایجاد بثورات پوستی در محل خارش است. بثورات معمولا قرمز و خشک هستند و ممکن است تاول های کوچکی نیز ایجاد کنند و به مرور زمان هم می توانند پوسته پوسته و آبدار شوند.
در نوزادان و کودکان بسیار كوچك، این بثورات، معمولا روی صورت (بخصوص گونه ها)، سینه و بالا تنه و قسمت پشتی کف سر ظاهر می شوند، همچنین ممكن است بازوها و پاها را نیز درگیر كنند.
محل بثورات در کودکان بزرگتر و بزرگسالان فرق می کند و معمولا جلوی بازوها و پشت زانوها را درگیر می کند. به نظر می رسد غذاها و آلرژی های محیطی می توانند درماتیت آتوپیک را تشدید کنند.
آلرژی غذایی
آلرژی غذایی در هر سنی ممکن است رخ دهد. تقریباً همه ی مبتلایان به آلرژی های غذایی در اثر خوردن غذایی که به آن حساسیت دارند، دچار علائم پوستی خواهند شد. این علائم معمولا چند دقیقه بعد از خوردن غذای مورد نظر ظاهر می شوند – البته این احتمال هم وجود دارد که ظهور علائم حتی تا چند ساعت هم به تعویق بیفتند. علائم پوستی ناشی از آلرژی های غذایی معمولا موارد زیر را شامل می شوند:
- کهیر
- تورم
- خارش
- قرمزی پوست
دیگر علائم آلرژی های غذایی عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- دل درد
- اسهال
- مشکلات تنفسی (علائم آسم)
- آبریزش بینی
- عطسه
- احساس سبک شدن سر
در بعضی موارد، کودکان در اثر آلرژی غذایی، دچار یک نوع واکنش آلرژیک شدید به نام آنافیلاکسی خواهند شد؛ آنافیلاکسی در بعضی موارد شرایطی مهلک محسوب می شود.
آلرژی بینی
رینیت های آلرژیک، از جمله تب یونجه و آلرژی های فصلی، بیش از 30% بزرگسالان و بیش از 40% کودکان را درگیر می کنند. علائم رینیت های آلرژیک عبارتند از:
- عطسه
- آبریزش بینی
- خارش بینی و چشم
- گرفتگی بینی
علاوه بر موارد فوق، ممکن است این نوع واکنش آلرژیک منجر به تورم بافتهای سینوس و در نتیجه سر دردهای سینوسی و ایجاد فشار داخل سر شود. خستگی ناشی از اختلال در خواب هم یکی دیگر از علائم احتمالی آلرژی بینی است.
درماتیت تماسی
برخی علائم آلرژی پوست، زمانی که پوست شما با یک ماده محرک یا آلرژن در تماس است، تشدید می شوند. رایج ترین محرک ها عبارتند از نیکل، لاتکس، عطر، پیچک سمی، محصولات مراقبت مو و داروهای پوستی؛ در اثر درماتیت تماسی ممکن است دچار علائم زیر بشوید:
- راش
- تاول
- سوزش
- خارش
معمولا اولین باری که با آلرژن تماس دارید، هیچ واکنشی نخواهید داشت. اما در تماس های بعدی، دچار این علائم خواهید شد.
علائم نادر
آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک مهلک است که با قرار گرفتن در معرض بسیاری از مواد مختلف (آلرژن ها) ایجاد می شود. شایع ترین آلرژن هایی که می توانند منجر به ایجاد آنافیلاکسی شوند عبارتند از:
- برخی داروها
- نیش حشرات
- برخی غذاهای خاص
- لاتکس
شایع ترین علائم آنافیلاکسی عبارتند از:
- تورم صورت، زبان، لب، گلو یا اندام ها
- کهیر
- مشکلات تنفسی از جمله سرفه، خس خس سینه و سخت نفس کشیدن
- افت فشار خون، که ممکن است منجر به سرگیجه شود.
دیگر علائم عبارتند از ضربان نامنظم قلب، درد قفسه سینه، تهوع، استفراغ، گرفتگی عضلات و سردرد.
آنافیلاکسی یک وضعیت اورژانسی است. اگر دارای علائم آنافیلاکسی هستید، با 115 تماس بگیرید و اگر آمپول اپی نفرین دارید تزریق کنید. این وضعیت می تواند به سرعت پیشرفت کرده و حتی ممکن است منجر به مرگ شود.
عوارض جانبی ناشی از آلرژی
آلرژی ها می توانند در پیشروی یا تشدید دیگر شرایط نقش داشته باشند:
تاثیرات آلرژی روی آسم
آلرژی یکی از دلایل اصلی آسم است، وضعیتی که حدود 8% از کل افراد را درگیر می کند. اگرچه آسم ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما اغلب اوقات در آقایان در سنین پیش از نوجوانی و در خانم ها در سنین نوجوانی دیده می شود. در واقع، آسم شایعترین بیماری مزمن در کودکان و بزرگسالان است. گاهی اوقات تشخیص آسم در کودکانِ خیلی کوچک دشوار است و ممکن است نیاز به معاینه توسط متخصص آسم و آلرژی وجود داشته باشد.
آسم ممکن است علائم زیر را به همراه داشته باشد:
- سرفه: سرفه می تواند تنها علامت آسم در (تعدادی از) افراد باشد، به خصوص در کسانی که مبتلا به آسم وارینات هستند. سرفه ها اغلب خشک و بصورت تک عددی هستند و ممکن است با محرک های آلرژیک و بعد از ورزش بدتر شوند. ممکن است سرفه ها فقط در طول شب ظاهر شوند. هوای سرد هم می تواند یکی دیگر از محرک های این وضعیت باشد.
- خس خس سینه: خس خس سینه صدای بسیار بلندی شبیه به آلات موسیقی شوریده ایجاد می کند که می تواند با نفس کشیدن فرد مبتلا به آسم ایجاد شود. خس خس سینه معمولاً همراه با دیگر علائم آسم اتفاق می افتد و ممکن است با ورزش و محرک های آلرژیک بدتر شود.
- تنگی نفس: اکثر مبتلایان به آسم احساس می کنند بعضی مواقع به اندازه کافی هوا دریافت نمی کنند، به ویژه هنگامی که فعالیت جسمی شدید داشته یا هنگامی که یک محرک آلرژی حضور دارد. افرادی که آسم شدیدتری دارند در هنگام استراحت تنگی نفس دارند یا حتی با این علامت در طول شب از خواب بیدار می شوند.
- سنگینی قفسه سینه: برخی افراد حس ناشی از این عارضه را اینطور توصیف می کنند: انگار کسی تو را می فشارد یا محکم بغل کرده است. ممکن است کودکان بگویند که سینه آنها صدمه دیده یا “عجیب شده” است.
عوارض ناشی از آلرژی بینی
آلرژی بینی می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به عفونت های تنفسی از جمله عفونت های ریه، عفونت های سینوسی، سینوزیت و عفونت گوش میانی قرار دهد (اوتیت مدیا و اوتیت مدیا با افیوژن). بعلاوه ممکن است منجر به اختلال شنوایی شود.
ایجاد پولیپ بینی هم محتمل است، پولیپ بینی در سینوس ها یا لایه بینی رشد می کند. پولیپ بینی گاهی اوقات با آلرژی و سر دردهای میگرنی همراه می شود.
زمانی که آلرژی بینی، خواب را مختل می کند، ممکن است در طول روز احساس خستگی کنید و عملکرد ذهنی ضعیف تری داشته باشید. علاوه بر این برخی داروهای تجویز شده برای آلرژی هم ممکن است چنین عارضه ای به همراه آورند.
آلرژی و ابتلا به بیماری های مزمن
داروهای بدون نیاز به نسخه که می توان از آنها برای درمان علائم آلرژی استفاده نمود، چنانچه تحت درمان بیماری های دیگری مثل بیماری های قلبی، دیابت، فشار خون بالا، بیماری تیروئید و… باشید ممکن است خطرناک باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص با پزشک خود مشورت کنید.
اگر تحت درمان هر شرایط دیگری هستید، قبل از شروع مصرف هر داروی ضد حساسیتی، با پزشک خود مشورت کنید. چراکه ممکن است داروهای ضد حساسیت با داروی بیماری شما تداخل ایجاد کنند یا وضعیت شما را بدتر کنند.
چه موقع لازم است به پزشک مراجعه کرد؟
در موارد زیر لازم است حتما برای درمان آلرژی به پزشک مراجعه نمایید:
- نمی توانید آلرژی خود را با استفاده از داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک کنترل کنید.
- علائم آلرژی، باعث اختلال در کیفیت زندگی شما، کاهش بهره وری در محل کار یا مدرسه یا اختلال در خواب شما شده اند.
علائم آلرژی در کودکان و افراد مسن همیشه باید توسط پزشک معاینه شوند تا ایشان داروی مناسب قابل مصرف در این سنین را تجویز نمایند. ایشان تمام داروهایی که بدون نیاز به نسخه و با نسخه در دسترس هستند را در نظر می گیرد و تجویزی می کند که هیچگونه تداخل خطرناکی را به همراه نداشته باشد.
سخن آخر…
علائم آلرژی مختلف هستند، آنها می توانند آزار دهنده یا حتی مهلک باشند. به پزشک یا یک متخصص آلرژی مراجعه کنید تا بتوانید یاد بگیرید که چگونه از ایجاد حساسیت جلوگیری کنید و کدام داروها بیشترین تاثیر را روی بهبود کیفیت زندگی شما دارند.